گروه سلامت اوما: پریود یکی از پدیده‌های طبیعی و مهمی است که برای بسیاری از زنان به طور ماهانه تکرار میشود، اما در برخی موارد ممکن است این فرآیند به دلایل مختلف متوقف یا نامنظم شود. یکی از روش‌های معمول برای مدیریت چرخه قاعدگی و درمان مشکلات مرتبط با آن، استفاده از آمپول پروژسترون است که به‌طور وسیع در پزشکی تجویز میشود.
آمپول پروژسترون، یک هورمون مصنوعی است که عمدتاً برای حفظ و نظم دادن به چرخه قاعدگی در زنان استفاده میشود. پس از تزریق این آمپول، بسیاری از زنان انتظار دارند که پریود شوند، اما زمان و شدت پریودی که بعد از مصرف آن رخ می‌دهد، ممکن است بسته به واکنش فردی و شرایط زندگی متفاوت باشد. در این مقاله، به بررسی اثرات آمپول پروژسترون بر چرخه قاعدگی و نحوه ظهور پریود پس از آن می‌پردازیم. علاوه بر این، عوارض جانبی ممکن و راه‌های مدیریت آنها نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
یکی از هورمون‌های طبیعی که در بدن خانم‌ها بیشتر وجود دارد، پروژسترون است و تعادل آن در نظم پریودی و مشکلات زنانه بسیار مهم است. زمانی که میزان این هورمون از حد نرمال کمتر میشود ممکن است پریود فرد برای چند ماه قطع شود (آمنوره) و یا حتی فرد دچار خونریزی های غیر طبیعی رحمی شود. در این مواقع پزشک متخصص میزان مشخصی از این هورمون را بصورت مکمل برای فرد تجویز کرده که بصورت تزریق وارد بدن می شود و به شروع دوباره پریودی و قطع خونریزی های غیر طبیعی کمک می کند.
پروژسترون چیست؟
چه زمانی نیاز است برای تزریق پروژسترون نزد پزشک بروم؟
چند روز بعد از آمپول پروژسترون پریود میشم ؟
عوارض جانبی آمپول پروژسترون
چه زمانی بهتر است آمپول پروژسترون را تزریق نشود؟
نحوه تزریق آمپول پروژسترون
نحوه مصرف انواع فرم های پروژسترونی
پرسش های متداول
آمپول پروژسترون چیست؟
پروژسترون یک هورمون است که به طور طبیعی در بدن مردان و زنان تولید می شود. میزان تولید این هورمون در مردان و زنان در همه روزهای ماه به غیر از فاز لوتئال برای خانم ها یعنی دوره پریودی و بارداری متفاوت است. پروژسترون در طول بارداری به خصوص در اوایل سه ماهه اول، نقش مهمی دارد. در این زمان هورمون پروژسترون مسئول آماده سازی رحم برای جنین است. پروژسترون همچنین اطمینان حاصل می کند که رحم به اندازه کافی رگهای خونی برای تغذیه جنین در هنگام لانه گزینی و رشد جنین را دارد. این هورمون تا زمانی که جفت در هفته دهم شکل بگیرد و خودش بتواند خونرسانی کند، نقش مهمی ایفا می کند.
آمپول پروژسترون نقش مکمل را دارد و حاوی مقدار مشخصی از هورمون پروژسترون است. زمانی که بر اساس علائم و شرایط شما، پزشک شما تشخیص دهد به هر دلیلی میزان تولید هورمون پروژسترون شما پایین آمده است، بسته به وضعیت شما مقدار مشخصی را برای تزریق تجویز می کند.
آمپول پروژسترون در بدن چگونه عمل می کند؟
با اینکه پروژسترون هم در بدن زنان و هم در بدن مردان تولید می شود، اما بعنوان یک هورمون زنانه شناخته شده است زیرا کمبود آن در مسائل زنانه مثل چرخه قاعدگی اختلال ایجاد می کند. بیشترین مقدار پروژسترون در بدن زنان پس از زمان تخمک گذاری تولید می شود. پروژسترون در طول دوره های IVF ( روش کمکی برای بارور شدن) پس از تزریق هورمون hCG استفاده می شود و بسیار ارزشمند است. زیرا می تواند نقش مهمی در جلوگیری از سقط جنین در زنان سن بالا و دارای تجربه سقط جنین داشته باشد.
خواص آمپول پروژسترون در آغاز بارداری تا قبل از خونرسانی توسط جفت، بسیار مهم است. در زنان غیر باردار و در اوایل بارداری، پروژسترون توسط تخمدان تولید می شود. در هفته هفتم بارداری، جفت خودش نیز شروع به تولید پروژسترون می کند. هنگامی که جفت پروژسترون تولید می کند، نگرانی ها در مورد عدم تولید پروژسترون در بدن مادر کاهش می یابد. در خانم هایی که سابقه 3 سقط جنین دارند، استفاده از پروژسترون در دوران اولیه بارداری باعث کاهش احتمال سقط جنین می شود. بنابراین، برخی از خانم ها در هفته های اول بارداری طبق نظر پزشک باید به میزان مشخصی شیاف پروژسترون استفاده کنند.
آمپول پروژسترون چگونه بی نظمی پریودی را درمان می کند؟
پروژسترون یکی از هورمون های ضروری در تنظیم سیکل قاعدگی است. اگر دکتر شما طبق آزمایشات انجام شده و بی نظمی های موجود در پریودتان تشخیص دهد که بدنتان به اندازه کافی این هورمون را ترشح نمی کند، آمپول پروژسترون را برای جبران این کمبود تجویز می کند. وقتی بدن دچار کمبود این هورمون میشود، پریود ها نامنظم شده و یا قطع میشود بنابراین تزریق آمپول باعث تامین نیاز شما نسبت به این هورمون حیاتی در سیکل قاعدگی می شود.
چه زمانی نیاز است برای تزریق پروژسترون نزد پزشک بروم؟
پروژسترون هورمون ترشح شده توسط تخمدان ها در زمان تخمک گذاری و تنظیم نظم پریود است. اگر پریود شما نهایتا یک هفته زود تر یا دیرتر از برنامه منظم ماهانه به هردلیلی مثل مسافرت یا هیجانات و فشارهای روحی اتفاق افتاد، نگران نباشید، این امر طبیعی است. زیرا آرامش روحی در نظم پریود بسیار اثرگذار است. اما در صورتی که بیش از یک هفته پریود شما عقب بیفتد و علائم بارداری نیز مشهود نباشد باید برای بررسی و احتمالا تزریق پروژسترون به پزشک مراجعه کنید.
چند روز بعد از آمپول پروژسترون پریود میشم ؟
این سوال، سوال متداولی است که برای اکثر خانم ها بعد از تزریق پروژسترون ایجاد می شود. معمولا بعد از گذشت 10 روز الی 2 هفته از تزریق پروژسترون باید پریود شوید، اگر این اتفاق نیفتاد حتما دوباره به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی آمپول پروژسترون
آمپول پروژسترون نیز مانند بسیاری از داروها عوارض جانبی هم دارد. البته نباید نگران باشید زیرا در اکثر افراد این عوارض ایجاد نمی شود و یا بسیار کم و زودگذر است. در صورت مشاهده عارضه های زیر بهتر است دوباره برای معاینه و بررسی نزد پزشک خود بروید:
- سرگیجه
- احساس خواب آلودگی
- به سختی خوابیدن
- گرسنگی بیشتر
- یبوست
- سردرد
- جوش (آکنه)
- ریزش مو
- رشد مو
- ناراحتی معده یا بالا آوردن
- شکم درد
- گرفتگی عضلات
- نفخ
- مدفوع شل (اسهال)
- بزرگ شدن سینه ها
- حساس شدن سینه ها
- درد عضلانی
- درد پشت
- احساس خستگی یا ضعف
- افزایش وزن یا از دست دادن وزن
- خونریزی واژن یا لکه بینی
- کاهش میل جنسی
- سوزش در محل تزریق آمپول
چه زمانی بهتر است آمپول پروژسترون تزریق نشود؟
در برخی شرایط شما نباید آمپول پروژسترون را تزریق کنید. این شرایط شامل موارد زیر است که در صورت وجود آن ها باید به دکتر خود شرایط مشاهده شده را بگویید تا درمان دیگری برایتان در نظر بگیرد:
** اگر شما به داروهای مشابه پروژسترون مانند: بنزیل الکل، روغن و یا هسته کنجد حساسیت دارید.
** اگر شما بطور معمول خونریزی واژینال دارید.
** اگر شما دچار بیماری های کبدی هستید.
** اگر شما مستعد سرطان سینه و تخمدان ها هستید.
** اگر شما سابقه سقط داشته اید و پزشک شک دارد که هنوز بافتی در رحم مانده و یا کاملا خارج شده است.
** اگر شما دارای لخته خون در پاها، شش، چشم و سایر قسمت های بدن هستید.
در موارد بسیار نادر و عدم گزارش شرایط گفته شده در قسمت قبل، ممکن است به دلیل تزریق هورمون پروژسترون لخته شدن غیر طبیعی خون اتفاق بیفتد که باعث انسداد رگ ها و خطرات جدی مثل سکته، حمله قلبی،آمبوله شدن ریه و سایر مشکلات می شود. در صورت احساس گرفتگی در هر قسمت از بدن بعد از تزریق پروژسترون حتما موضوع را سریعا به پزشکتان گزارش دهید تا در صورت نیاز بلافاصله به اورژانس بروید.
موارد احتیاط در تزریق آمپول پروژسترون
با آگاهی از علائم و نشانه ها، اگر هر کدام از این علائم بعد از تزریق آمپول پروژسترون برای شما اتفاق افتاد سریعا به پزشک مراجعه کنید:
1- واکنش های آلرژیک
این علائم شامل مواردی مانند جوش؛ کهیر؛ خارش پوست، قرمزی، تورم، پوسته شدن پوست با تب و یا بدون تب؛ خستگی؛ تنگی نفس یا گلو؛ مشکل تنفس، بلعیدن یا صحبت کردن؛ تورم دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو می شوند.
2- نشانه هایی از مشکلات کبدی
در برخی موارد با تزریق پروژسترون کبد واکنش نشان داده و مشکلاتی نظیر موارد زیر ایجاد می شود:
- ادرار تیره، احساس خستگی، گرسنه نبودن، ناراحتی معده یا درد معده، مدفوع روشن، بالا آوردن یا پوسته شدن پوست یا زرد شدن سفیدی چشم ها
- درد قفسه سینه یا فشار
- تنگی نفس
- سرفه همراه با خون
- ضعف در یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن یا تمرکز، تغییر تعادل، افتادگی یک طرف صورت یا تاری دید
- تورم، گرما، بی حسی، تغییر رنگ یا درد در یک پا یا بازو
- تنگی نفس، افزایش وزن زیاد یا تورم در بازوها یا پاها
- مشکل در راه رفتن
- سردرد خیلی بد
- ناراحتی معده
- سرگیجه
- بیرون زدن چشم
- تغییر در بینایی
- از دست دادن بینایی
- توده در پستان، درد پستان و یا ترشحات نوک پستان
- خارش واژن یا ترشحات
- خونریزی واژن که طبیعی نیست
- درد هنگام خروج ادرار
- افزایش ادرار
- افسردگی
- تغییرات خلق و خوی
- مشکلات حافظه یا از دست دادن حافظه
- تشنج
- قرمز شدن صورت
- ضربان قلب سریع
- ضربان قلب که عادی نیست.
نحوه تزریق آمپول پروژسترون
این آمپول بصورت داخل عضلانی تزریق میشود و بدنبال تزریق ماده هورمونی جذب شده وارد جریان خون میشود. اغلب دو یا سه آمپول 50 میلی تجویز میشود که همزمان و در یک سرنگ قابل تزریق است.
هشدارهای مهم درباره آمپول پروژسترون
1-این دارو فقط برای شما تجویز می شود و برای شخص دیگر کارایی ندارد.
2-این دارو بخاطر شرایط پزشکی شما تجویز شده و نباید برای درمان بیماری دیگر استفاده شود.
3-این دارو باید به دور از دسترس کودکان نگه داری شود.
نحوه مصرف انواع فرم های پروژسترونی
پروژسترون بصورت آمپول، شیاف و قرص موجود است که هر کدام در موارد خاص استفاده میشود. زمانی که پریود شما تاخیر دارد، پزشک آمپول پروژسترون را تجویز میکند، اگر شما باردار باشید استفاده از شیاف واژینال یا مقعدی پروژسترون روش موثر و قابل اعتمادی است که معمولا در طول شب استفاده می شود. البته گاهی در بارداری آمپول پروژسترون هم تجویز میشود. اگر پریود شما نامنظم است پزشک قرص مدروکسی پروژسترون را تجویز میکند.
نحوه نگهداری آمپول پروژسترون
این آمپول بصورت 50 میلیگرم در هر میلی لیتر و در ویال های 10 سی سی موجود است. آن را در دمای اتاق یعنی بین 15-30 درجه سانتیگراد نگه داری کنید.
نتیجه گیری
پس از تزریق آمپول پروژسترون، بسیاری از افراد انتظار دارند که پریود شوند. پروژسترون یک هورمون است که معمولاً در فاز دوم دوره قاعدگی بدن ساخته میشود و نقش مهمی در حفظ و نظم دادن به چرخه قاعدگی دارد. اما بعد از تزریق آمپول پروژسترون، ممکن است زمانی طول بکشد تا بدن به پاسخ نرمال خود برسد و پریود شما آغاز شود. این فرآیند ممکن است بسته به شرایط فردی متفاوت باشد.
همان طور که گفته شد آمپول پروژسترون فقط در مواقع خاص و با تجویز پزشک و طبق دستورالعمل پزشک باید انجام شود. به دلیل عوارض و خطرات احتمالی که ممکن است این آمپول برای شما ایجاد کند نباید بصورت خودسرانه آن را مصرف کنید.
پرسش های متداول
آمپول پروژسترون چیست؟
آمپول پروژسترون یک هورمون مصنوعی است که معمولاً برای تنظیم چرخه قاعدگی زنان استفاده میشود. این هورمون می‌تواند در تسریع یا حفظ و نظم دادن به پریود، درمان ناقصی چرخه قاعدگی و کنترل خونریزی نامنظم مفید باشد.
پریودی بعد از آمپول پروژسترون چگونه است؟
پس از تزریق آمپول پروژسترون، بیشتر زنان معمولاً به زودی پریود می‌شوند. اما زمان و شدت پریود می‌تواند بسته به واکنش فردی متفاوت باشد. برخی از افراد ممکن است به طور ناگهانی پریود شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است چند روز به طول بیانجامد.
آیا پریود پس از آمپول پروژسترون نرمال است؟
بله، پریود پس از آمپول پروژسترون به طور کلی نرمال است. این هورمون می‌تواند به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند و معمولاً پس از توقف مصرف به طور طبیعی پریود می‌شوید.
چگونه می‌توان عوارض جانبی آمپول پروژسترون را کاهش داد؟
برای کاهش عوارض جانبی آمپول پروژسترون، مهم است که از دستورات پزشک پیروی کنید. از جمله روش‌های کاهش عوارض می‌توان به تغذیه مناسب، ورزش منظم و کنترل استرس اشاره کرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم اگر پریود نشوم؟
اگر پس از تزریق آمپول پروژسترون به مدت طولانی پریود نشدید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. این ممکن است به دلیل عوارض جانبی یا نیاز به تنظیمات دارویی بیشتر باشد که پزشک شما می‌تواند تشخیص دهد.
