تست های حاملگی خانگی ابزاری رایج برای تشخیص بارداری است. اغلب تست های حاملگی خانگی به صورت نوار هستند. برای انجام تست می توان آنها را در جریان ادرار قرار دارد. سپس این نوار، قادر به تشخیص هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) می باشد. این هورمون در ابتدای بارداری تولید می شود.
برخی از آزمایشهای بارداری در ابتدای حاملگی، هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی را تشخیص می دهند. تست های حاملگی خانگی بسیار دقیق می باشند، اما می توانند دچار خطا شوند. نتایج مثبت و منفی کاذب به دلایل مختلف رخ می دهد. هنگامی که نتیجه تست بارداری مثبت شد، به پزشک مراجعه کنید تا برای مراقبتهای قبل از زایمان آماده شوید.
اما پاسخ خانم دکتر زهرا سیفی، متخصص زنان و زایمان و نازایی ، در مورد مثبت کاذب شدن تست بارداری : " در مورد اینکه چرا تست بارداری مثبت کاذب است اول اینکه ممکنه اشتباه آزمایشگاه باشه که به خاطر کیت تاریخ مصرف گذشته است و یا آنتی های خون است که مشابه هورمون بارداری در خون عمل میکند و در مورد افرادی است که با حیوان سر و کار دارند و باعث میشه در بدنشان آنتی بادی های مانند هورمون بارداری عمل کند".
چرا گاهی تست بارداری مثبت کاذب میشود؟
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نتیجه مثبت کاذب در تست های بارداری خانگی موارد زیر را مطالعه کنید.
1. بارداری شیمیایی
اگر باردار نباشید اما نتیجه تست بارداری مثبت باشد، نتیجه تست، مثبت کاذب نامیده می شود. این اتفاق گاهی ناشی از بارداری شیمیایی است. اگر تخمک بارور، نطفه، نتواند لانه گزینی کند، یا رشد کند، بارداری شیمیایی رخ می دهد. این اتفاق به دلایل مختلف رخ می دهد.
از دست دادن زودهنگام بارداری نتیجه مشکلات داخل رحم می باشد، از جمله:
- فیبروم
- بافت زخم
- مشکلات مادرزادی رحم که باعث ایجاد شکل نامنظم رحم می شود
کم بودن هورمون های خاصی نظیر پروژسترون احتمال لانه گزینی و رشد جنین را کاهش می دهد. برخی از علل بارداری شیمیایی مشخص نیست.
بارداری های شیمیایی بسیار رایج هستند، اما اگر آزمایش بارداری انجام نشود، معمولا این بارداری ها تشخیص داده نمی شوند. نتایج کاذب آزمایش باعث ناراحتی می شود. به همین دلیل توصیه می شود آزمایش بارداری خانگی را یک هفته پس از قطع پریودی، انجام دهید.
2. حاملگی خارج از رحم
گاهی اوقات تخمک بارور خارج از حفره اصلی رحم لانه گزینی می کند. این اتفاق باعث می شود حاملگی خارج از رحم رخ دهد. حاملگی خارج از رحم معمولا در صورتی رخ می دهد که تخمک طی حرکت به سمت رحم در لوله فالوپی گیر بیفتد. این نوع بارداری به عنوان بارداری لوله ای نیز شناخته می شود. موارد زیر ممکن است منجر به حاملگی خارج از رحم شود:
- بافت زخم یا التهاب در لوله فالوپی
- لوله فالوپی با شکل غیرطبیعی
- سابقه عفونت رحمی در گذشته
ممکن است حاملگی های خارج از رحم در دهانه رحم، تخمدان یا حفره شکم رخ بدهد. حاملگی خارج از رحم نمی تواند ادامه یابد و به بارداری طبیعی تبدیل شود. در واقع در این بارداری نطفه زنده نیست، زیرا جایی برای رشد نطفه در خارج از رحم وجود ندارد.
حتی اگر نطفه در محلی اشتباه لانه گزینی کند باز هم هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی تولید می کند. این مسئله باعث می شود نتیجه مثبت کاذب در آزمون بارداری خانگی ایجاد شود. حاملگی های خارج از رحم جزو مشکلات اورژانسی هستند. حاملگی های خارج از رحم در صورت عدم درمان به خانم آسیب می رسانند. به عنوان مثال خونریزی شدید یا از دست دادن اندام های تولید مثل می تواند در اثر عدم درمان حاملگی خارج از رحم رخ دهد.
علائم حاملگی خارج از رحم عبارتند از:
- تهوع و درد سینه ها، که نشانه های حاملگی طبیعی نیز هستند
- امواج شدید درد در شکم، لگن، شانه یا گردن
- درد شدید در یک طرف شکم
- لکه بینی خفیف تا شدید یا خونریزی واژن
- سرگیجه یا غش
- فشار بر روی رکتوم
در صورت مشکوک بودن به حاملگی خارج از رحم، به سرعت به اورژانس مراجعه کنید.
3. سقط جنین
ممکن است بعد از سقط جنین، باز هم نتیجه تست بارداری مثبت باشد. در طول بارداری، با رشد جفت، میزان هورمون رشد گنادوتروپین جفتی انسانی افزایش می یابد و هر روز چند بار می شود و در هفته دهم به بیشترین مقدار خود می رسد. هنگامی که بارداری به پایان می رسد، سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی کاهش می یابد، اما این روند به صورت آهسته رخ میدهد.
هورمون به مدت شش هفته بعد از پایان بارداری، در خون و ادرار شما باقی می ماند. تا زمانی که هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی به مقدار پیش از بارداری نرسد، نتیجه آزمون مثبت کاذب می باشد.
اگر سقط جنین خود به خودی باشد، تمام بافت های مرتبط با بارداری از بدن خارج نمی شوند. این مسئله باعث می شود سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی بالا بماند. وقتی این اتفاق می افتد، یک عمل جراحی جزئی به نام کورتاژ برای برداشتن بافت مورد نیاز است.
4. خطای کاربر
نکته مهم در خصوص استفاده از تست های بارداری خانگی، پیروی از دستورالعمل می باشد. قبل از استفاده از آزمایش، تاریخ انقضا را بررسی کنید. حتی با این نکات، باز هم ممکن است در هنگام انجام آزمایش، خطای کاربر رخ دهد. یکی از رایج ترین اشتباهات انجام زودهنگام تست در طی چرخه است. این اشتباه می تواند منجر به نتیجه منفی کاذب یا مثبت کاذب شود.
- تست را زمانی انجام بدهید که بخاطر مصرف بیش از حد آب، ادرار رقیق نباشد. تست را زمانی انجام بدهید تا ادرار غلیظ باشد، مانند صبح بعد از بیدار شدن از خواب.
- نوار را برای مدت زمان مشخص داخل جریان ادرار قرار دهید. از تایمر برای اندازه گیری زمان استفاده کنید. تایمر به شما کمک می کند زمان قرارگیری نوار در ادرار را به صورت دقیق متوجه شوید.
- در زمان انتظار برای مشاهده نتیجه نیز می توانید از تایمر استفاده کنید. چک کردن نتایج در طول زمان مشخص شده بسیار مهم است.
5. خطوط پخش شده
گاهی اوقات خط تبخیر شده با نتیجه مثبت آزمایش بارداری اشتباه گرفته می شود. در برخی از آزمایشات خانگی زمانی که هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی شناسایی می شود دو خط دیده می شود و زمانی که این هورمون شناسایی نمی شود، یک خط دیده می شود.
خطوط معمولا دارای رنگ روشن هستند مانند صورتی، قرمز یا آبی. گاهی اوقات خط دوم با رنگی ضعیف ظاهر می شود. این خط ابتدای بارداری را نشان می دهد یا ممکن است خط پخش شده باشد.
اگر خط کاملا بی رنگ باشد، احتمالا خط پخش شده است. بعد از تبخیر کامل ادرار، خطوط تبخیر شده بر روی آزمایش ظاهر می شوند. گاهی اوقات این خطوط ناشی از سطوح هورمونی هستند که نشان دهنده بارداری نیستند.
بهترین راه برای جلوگیری از اشتباه خط تبخیر شده با نتیجه آزمایش بارداری، انجام آزمایش طبق دستورالعمل و در زمان های مشخص شده می باشد.
6. مصرف برخی داروها
اگر در حال تلاش برای بارداری تحت مراقبت پزشک هستید، ممکن است داروهای باروری مصرف کنید. یکی از این داروها آمپول های هورمون مصنوعی گنادوتروپین جفتی انسانی است که تحت نام های تجاری زیر فروخته می شود:
- Novarel
- Pregnyl
- Ovidrel
- Profasi
آمپول اچ سی جی و یا اچ ام جی به فولیکولها کمک می کند تا تخمک های بالغ را آزاد کنند. این مسئله باعث می شود نتیجه آزمون بارداری خانگی کاذب مثبت شود؛ خصوص اگر آزمایش خیلی زود انجام شود. سایر داروهایی که می توانند سبب نتایج مثبت کاذب شوند عبارتند از:
- داروهای ضد اضطراب مانند دیازپام (والیم) یا آلپرازولام (Xanax)
- داروهای مشکلات روانی مانند کلوزاپین یا کلرپرومازین
- ضد انعقاد، مانند فنوباربیتال یا دیگر باربیتورات ها
- داروهای پارکینسون شامل بروموکریپتین (Parlodel)
- دیورتیک ها، مانند فوروزماید
- آنتی هیستامین ها، از جمله پرومتازین
- متادون
7. شرایط خاص پزشکی
به ندرت، برخی شرایط خاص پزشکی باعث می شوند نتیجه بی بی چک مثبت کاذب شود. این شرایط عبارتند از:
- عفونت مجاری ادراری
- بیماری کلیوی که سبب ایجاد خون یا گلبول های سفید خون در ادرار می شود
- کیست تخمدان، به ویژه کیست های لوپوس کبد
- بیماری های جدی مانند سرطان تخمدان
- مشکلات هیپوفیز (بسیار نادر)
مراحل بعدی
پس از مشاهده نتیجه مثبت تست بارداری خانگی باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک آزمایش ادرار یا خون برای تایید نتایج و نظارت بر سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی انجام می دهد. همچنین ممکن است از سونوگرافی واژن برای بررسی ساک حاملگی برای تایید بارداری استفاده شود:
- اگر نتیجه تست مثبت کاذب باشد، مراجعه به پزشک آن را مشخص می کند. مراجعه به پزشک کمک می کند بفهمید باردار نیستید.
- اگر از نتایج اولیه خیلی خوشحال و هیجان زده شده باشید، نتیجه منفی شما را بسیار ناراحت می کند. به یاد داشته باشید مثبت کاذب اتفاق می افتد و نشانه این نیست که شما اصلاً باردار نمی شوید.
- اگر بطور منظم برای بارداری تلاش کرده اید اما ناموفق بوده اید، به خصوص اگر بالای 35 سال هستید، به متخصص ناباروری مراجعه کنید.
همچنین گروه های حمایت کننده ای وجود دارند که برای گذراندن این دوره سخت کنار شما خواهند بود. مراجعه به مشاور، صحبت با اعضای خانواده یا دوستان نیز میتواند مفید باشد.
