دوران بارداری دوران بسیار حساسی است که ممکن است شما مامان اومایی عزیز را درگیر عوارض مختلفی بکند که البته درمورد همه آن ها باید صبور باشید و آرامش خودتان را حفظ کنید. یکی از خطرات بارداری زایمان زودرس می باشد که در شرایط مختلفی ممکن است پزشک مجبور به زایمان زودتر از موعد مشخص شده، شود تا خطرات احتمالی را برای شما و جنین کاهش دهد. در این مقاله می خواهیم خطرات زایمان در هفته سی و پنجم بارداری را برای شما عزیزان توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
در این مقاله می خوانیم:
زایمان زودرس به چه معناست؟
زایمان در هفته سی و پنجم بارداری خطرناک است؟
زایمان در هفته بیست و هشتم بارداری تا هفته سی و چهارم بارداری
زایمان پیش از هفته بیست و هشتم بارداری
دلیل زایمان زودرس چیست؟
در بیمارستان چه اتفاقی می افتد؟
زایمان زودرس به چه معناست؟
زایمان زودرس به زمانی گفته میشود که بارداری پیش از هفته سی و هفتم به اتمام برسد و شما مجبور باشید فرزند خودتان را قبل از بارداری و رشد کامل او به دنیا بیاورید. در واقع هر چقدر بارداری بیشتر پیش می رود جنین کامل تر می شود. اما قبل از هفته سی و هفتم بارداری برخی از قسمت های بدن جنین مانند ریه هنوز برای زندگی خارج از رحم آماده نیست.
به همین دلیل اغلب نوزادان نارس را چند روزی در دستگاه قرار می دهند تا ریه هایشان کامل شود. به علاوه نوزادانی که زودتر از موقع مشخص شده به دنیا می آیند هنوز آمادگی مکیدن شیر را ندارند. خوشبختانه انجام مراقبت های لازم و پیشرفت علم پزشکی باعث کاهش زایمان های زودرس شده است. اما گاهی اوقات نمی توان به هیچ وجه جلوی آن را گرفت و پزشک مجبور به انجام این کار می شود که ممکن است اثرات منفی طولانی مدتی نیز مانند مشکلات یادگیری و فلج مغزی برای نوزاد ایجاد کند.
آیا زایمان در هفته سی و پنجم بارداری خطرناک است؟
نوزادی که در هفته سی و پنجم بارداری به دنیا می آید مشکلات کمتری دارد اما ممکن است مشکلات تنفسی داشته باشد.
زایمان در هفته بیست و هشتم بارداری تا هفته سی و چهارم بارداری
در جنین زودرس که پیش از هفته سی و چهارم بارداری به دنیا می آید هنوز خیلی از اندام های داخلی اش کامل نشده است و نیاز به تکامل دارد. این جنین ضعیف است و به سختی می تواند سینه مادر یا پستانک را بمکد و نفس بکشد. به همین دلیل این نوزاد باید بعد از تولد تحت مراقبت های ویژه باشد. گاهی اوقات نوزادی که در هفته بیست و هشتم بارداری متولد می شود نیز اگر تحت مراقبت های ویژه باشد نجات پیدا می کند.
زایمان پیش از هفته بیست و هشتم بارداری
متاسفانه زایمان پیش از هفته بیست و هشتم بارداری با شکست صد در صد مواجه می شود و نوزاد ناتوانی های زیادی خواهد داشت که قابل رفع کردن نیست و خود به خود از بین می رود.
زایمان زودرس چقدر متداول است؟
تخمین زده شده است که حدود سیزده درصد زایمان ها در یک سال در کشورهای شرقی مانند هند از نوع زایمان زودرس بوده است. متاسفانه این نرخ در برخی از کشورها که دارای امکانات پایین پزشکی هستند رو به افزایش می باشد. در دنیا هند بیشترین زایمان زودرس را دارد.
دلیل زایمان زودرس چیست؟
در واقع دلیل خاصی برای زایمان زودرس وجود ندارد. طبق اصول پزشکی خانم های سالم باید بتوانند بارداری را به طور کامل طی کنند. اما حتی پزشکان نیز نمی توانند حدس بزنند کدام جنین دچار زایمان زودرس می شود. در برخی مادران در ماه های نزدیک به زایمان مشکلاتی به وجود می آید که باعث تولد زودهنگام می شود و در برخی مادران نیز از همان ماه های ابتدایی پزشک احتمال زایمان زود رس را می دهد که نوع دوم بهتر است زیرا معمولا وقتی پزشک زودتر علائم آن را تشخیص می دهد با انواع روش های مختلف مثل داروها، مراقبت های ویژه و ... بهتر می تواند از آن جلوگیری کند.
دلایل پزشکی که شما را مستعد زایمان زودرس می کنند عبارتند از:
- عفونت باکتریایی در واژن
- بارداری دو قلو یا بیشتر
- خونریزی شدید در بارداری
- ناهنجاری رحم
- دهانه رحم ضعیف
- سابقه سقط جنین، به خصوص بین هفته شانزدهم بارداری تا بیست و چهارم بارداری
- سابقه زایمان زودرس
- پاره شدن زودرس کیسه آب
فاکتورهای اجتماعی که نقشی مهمی در زایمان زودرس ایفا می کنند عبارتند از:
- فقر
- سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر
- خشونت خانگی
- اگر شغل شما از نظر فیزیکی سنگین است شما را به خطر می اندازد. به خصوص اگر در انتهای بارداری در روز بیش از یک ساعت خم شوید.
- وزن خیلی کم یا خیلی زیاد احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهد.
- اگر در هر مرحله ای از بارداری ترشحات غیر معمول واژن دیدید به پزشک مراجعه کنید.
در چه صورتی پزشک زایمان زودرس تجویز می کند؟
پزشک زایمان زودرس را در شرایط زیر تجویز می کند:
- اگر جنین در رحم به خوبی رشد نکند.
- اگر جنین ناهنجاری یا بیماری داشته باشد.
همچنین در صورتی که مادر شرایط زیر را داشته باشد، زایمان زودرس تجویز می شود:
- اگر مادر بیماری داشته باشد که زایمان زودرس برای جنین بهتر باشد.
- بیماری های مزمن در مادر مانند دیابت، کم خونی شدید، فشار خون بالا و نفریت
- زخم در شکم مانند زخم ایجاد شده در اثر ضربه به شکم
- پره اکلامپسی
اگر حس کنم درد زایمان زودرس دارم باید چه کاری انجام دهم؟
اگر کیسه آب شما پاره شود یا پیش از هفته سی و هفتم بارداری انقباضات ادامه دار و شدید شما شروع شود بهتر است با پزشک تماس بگیرید یا بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید. حتی اگر شب است تا صبح صبر نکنید و بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید. اما گاهی خانم ها انقباضات خفیف که با فاصله زمانی هم اتفاق می افتد را با انقباضات زایمان اشتباه می گیرند و نگران می شوند. یادتان باشد در صورت ایجاد شرایط زایمان در هنگام مراجعه به بیمارستان خودتان رانندگی نکنید. اگر هیچ کس در منزل نیست با آمبولانس تماس بگیرید.
در بیمارستان چه اتفاقی می افتد؟
پزشک سابقه پزشکی شما و جزئیات بارداری شما را بررسی می کند. پزشک از شما می پرسد آیا در بارداری های قبلی شرایط مشابه داشته اید یا خیر. سابقه سقط جنین نیز از شما پرسیده می شود. اتفاقاتی که تا رسیدن شما به بیمارستان پیش آمده نیز مهم است. سپس پزشک آزمایشاتی بر روی شما انجام می دهد تا عفونت ها را نیز بررسی کند. این آزمایشات عبارتند از:
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
- آمنیوسنتز
- سواپ واژن
- پزشک از طریق واژن داخل رحم را بررسی می کند تا تنگی یا بازی دهانه رحم را بررسی کند. در برخی بیمارستان ها سونوگرافی واژینال نیز انجام می شود تا طول دهانه رحم بررسی شود. بازشدگی دهانه رحم بصورت کم نشانه شروع درد زایمان است.
- پزشک نمی تواند درد زایمان را متوقف کند. اما اگر پیش از هفته سی و چهارم بارداری باشید پزشک قرصی برای به تاخیر انداختن زایمان تجویز می کند و اگر لازم باشد به بیمارستانی دیگر برای مراقبت های ویژه فرستاده می شوید.
- همچنین قرص استروئید برای تکامل ریه های جنین تجویز می شود. ریه های جنین تا هفته سی و پنجم بارداری و سی و ششم بارداری برای تنفس هوا آماده نیستند بنابراین اگر جنین پیش از هفته سی و ششم بارداری متولد شود مشکل تنفسی خواهد داشت. تزریق بتامتازون به ریه های جنین کمک می کند زودتر کامل شوند.
- اگر در هفته سی و چهارم یا بعد از آن برای زایمان مراجعه کنید پزشک اجازه می دهد درد ادامه پیدا کند و زایمان انجام شود. نوزاد هنگامی که متولد می شود کوچک است اما اگر مراقبت های ویژه انجام باشد، شرایط خوبی خواهید داشت.
درد زایمان زودرس چگونه است؟
توصیف شوکی که در هنگام زایمان زودرس به شما وارد می شود دشوار است. اگر خیلی نگران هستید، از پزشک بخواهید شرایط را بیشتر برای شما توضیح دهد. ضربان قلب جنین در طول درد تحت نظر خواهد بود. اگر نیاز به مسکن داشته باشید اپیدورال برای شما تجویز می شود که عوارض جانبی برای جنین ندارد.
شما احتمالا می توانید زایمان طبیعی داشته باشید اما زایمان سزارین در شرایطی که فشار زیادی بر روی جنین باشد یا خونریزی داشته باشید انجام می شود.
هنگامی که نوزاد به دنیا می آید چه اتفاقی می افتد؟
- اگر نوزاد پیش از هفته سی و چهارم بارداری به دنیا بیاید بلافاصله در دستگاه مراقبت های ویژه نوزاد قرار می گیرد.
- با پزشک درباره آن چه اتفاق می افتد صحبت کنید. اگر دشوار است با دوستان و آشنایان ملاقات داشته باشید از پزشک بخواهید ملاقات را ممنوع کند. او یا تعداد بازدید کننده ها یا ساعت ملاقات را محدود می کند.
- همچنین می توانید از همسرتان بخواهید به بازدید کننده ها بگوید شما را در منزل ملاقات کنند و در طول بهبود شما و نوزاد مزاحمت ایجاد نکنند.
- هنگامی که نوزاد تحت مراقبت های ویژه است بیمارستان به شما اجازه می دهد او را ملاقات کنید. همچنین اجازه می دهند کنار او باشید، به او شیر بدهید و با او حرف بزنید.
- گاهی حس می کنید کاری از دستتان بر نمی آید اما اشتباه است. به یاد داشته باشید نوزاد همان قدر که به مراقبت ویژه نیاز دارد، به توجه ویژه شما و پدرش نیز نیاز دارد.
- نوزادی که بین هفته سی و چهارم تا سی و ششم بارداری متولد می شود احتمالا به درمان یا مراقبت خاصی نیاز ندارد.
- شما را تشویق می کنند نوزاد را نزدیک سینه قرار دهید. این کار به نوعی شرایط فیزیکی و احساسی مناسبی برای رشد سریع تر نوزاد فراهم می کند.
آیا در زایمان بعدی نیز زایمان زودرس خواهم داشت؟
متاسفانه اگر یک بار زایمان زودرس را تجربه کنید احتمال زایمان زودرس در بارداری های بعدی نیز افزایش می یابد. در حال حاضر پزشک ها نمی توانند به طور مطلق از زایمان زودرس جلوگیری کنند. اما در بارداری بعدی، پزشک از همان ابتدا شرایط شما را به دقت بررسی می کند و به شما کمک می کند با نگرانی ها کنار بیایید. احتمالا در دهانه رحم بخیه می زنند تا در زایمان بعدی زایمان زودرس اتفاق نیفتد. اما اگر سیگار می کشید یا مواد مخدر مصرف می کنید ترک احتمال زایمان زودرس را کاهش می دهد. حداقل دفعه بعد آمادگی بیشتری خواهید داشت.
سخن آخر
همان طور که گفتیم دانشمندان هنوز نتوانسته اند علت اصلی زایمان زودرس را متوجه شوند تا از همان شروع بارداری بتوانند جلوی آن را بگیرند. اما می دانیم در برخی مواقع به دلایل شرایط خاص مانند برخی بیماری ها در مادر یا نارسایی های جنین تولد زودهنگام نوزاد خطرات کمتری برای خودش و مادر ایجاد می کند و به همین دلیل در این شرایط پزشک اجازه می دهد که این کار انجام شود. پس به پزشکتان اعتماد داشه باشید و بدانید اگر تجویزی می کند به صلاح هر دوی شماست.
BabyCenter India Medical Advisory Board. Premature labour and birth.2018
