سونوگرافی واژینال چگونه انجام می شود؟

یکی از انواع سونوگرافی هایی که ممکن است پزشک زنان چه در دوران معمولی برای تشخیص برخی بیماری ها و چه در دوران بارداری برای بررسی بهتر تجویز کند، سونوگرافی واژینال است. همان طور که از اسم این روش مشخص است سونوگرافی از طریق واژن انجام می شود. اما شاید برایتان سوال باشد که دقیقا این کار چگونه انجام می شود؟

در این مطلب به طور کامل درباره اینکه اصلا این سونوگرافی چیست و چه کاربردی دارد و یا اینکه چگونه آن را انجام می دهند، برایتان توضیح خواهیم داد.

سونوگرافی واژینال چیست؟

سونوگرافی واژینال بررسی دستگاه تناسلی (کلیه ها و مثانه) و لگن خانم از طریق واژن با استفاده از دستگاه مخصوص آن می باشد. این بررسی کمک می کند هر گونه ناهنجاری در رحم، دهانه رحم و پوشش رحم، لوله های رحم، تخمدان، مثانه و حفره لگن مشخص شود. این سونوگرافی با سونوگرافی شکمی فرق می کند به طوری که اندام های داخلی از طریق واژن مشاهده می شوند. همچنین نسبت به سونوگرافی شکمی خطای کمتری دارد.

این آزمایش در صورت وجود علائم درد در لگن و خونریزی غیرطبیعی توسط پزشک تجویز می شود و برای بررسی فیبروم ها (تومورهای عضلانی رحم)، پولیپ ها (ضخیم شدن پوشش داخلی رحم)، کیست تخمدان، ناباروری  در زنان و علائم اولیه بارداری مورد استفاده پزشک قرار می گیرد.

آمادگی قبل از سونوگرافی واژینال

برای انجام این سونوگرافی، شما نیاز به آمادگی خاصی ندارید. اما برعکس سونوگرافی شکمی در این آزمایش مثانه شما باید خالی باشد. گاهی اوقات پزشک به شما می گوید که این سونوگرافی را در حین زمان پریودی خود انجام دهید. در این حالت اگر از تامپون استفاده می کنید باید آن را خارج کنید. قبل از انجام سونو از شما می خواهند فرم رضایت نامه را امضا کنید. برای انجام این تست بهتر است لباسی راحت بپوشید تا پزشک راحت تر به قسمت پایین بدن شما دسترسی داشته باشد.

در طول سونوگرافی واژینال چه اتفاقی می افتد؟

پس از خالی کردن مثانه، پزشک می خواهد لباس پایین تنه خود را در بیاورید و لباس مخصوص سونو را بپوشید. سپس باید بر روی صندلی مخصوص معاینه زنان دراز بکشید. ملافه ای برای پوشاندن شما بر روی شما قرار می دهند. در مرحله بعد باید پاها را خم کنید و دستگاه مبدل را وارد واژن شما می کنند. دستگاه مبدل از تامپون بزرگ تر است و به شکلی است که به راحتی داخل واژن قرار می گیرد. یک لایه محافظ بر روی دستگاه مبدل قرار دارد و ژل روان ساز گرم نیز بر روی دستگاه زده می شود تا راحت تر وارد واژن شود. 

 سونوگرافی باید توسط یک فرد متخصص با استفاده از دستگاه مبدل انجام شود. دستگاه مبدل امواج سونوگرافی را منتقل می کند. سپس این امواج به دستگاه سونوگرافی بر می گردد و تصاویری از داخل واژن و لگن گرفته می شود. 

سونوگرافی واژینال چقدر طول می کشد؟

سونوگرافی واژینال معمولا پانزده تا سی دقیقه طول می کشد. گاهی اوقات پزشک از شما می خواهد تصاویر را به رادیولوژیست یا متخصص زنان نیز نشان دهید. معمولا پزشک اطلاعات مشاهده شده در تصویر را در اختیار شما قرار می دهد و شما باید برای دریافت اطلاعات کامل تر از نتیجه سونو به پزشک زنان خود مراجعه کنید.

سونوگرافی واژینال درد دارد؟

امکان دارد در سونوگرافی واژینال کمی احساس درد داشته باشید ولی هرچه آرام تر باشید به همان اندازه کار راحت تر انجام می شود. اگر عضلات را سفت بگیرید این کار همراه با درد خواهد بود. توصیه می شود هنگام ورود پرآب نفس عمیق بکشید.

اگر چه ممکن است به علت ورود پراب به قسمت واژینال، فرد کمی احساس ناراحتی و فشار ناشی از پراب را داشته باشد. احتمالا پس از سونوگرافی واژینال  کمی لکه ببینید اما این لکه خون به دلیل پاره شدن چند موی رگ خونی ظریف در دهانه رحم است و به رنگ صورتی یا قهوه‌ای کم رنگ است. اگر خونریزی قرمز پررنگ همراه با انقباض شکم بود حتما پزشک را در جریان بگذارید.

سونوگرافی واژینال در زمان پریود

سونوگرافی واژینال را می‌توان در زمان پریود انجام داد. خانم‌ها در هر سنی و در تمام طول دوره قاعدگی می‌توانند سونوگرافی واژینال را انجام دهند؛ به شرطی که باکره نباشند. خانم‌ها در دوران بارداری، یائسگی و هنگام پریود می‌توانند سونوگرافی واژینال انجام دهند.

سونوگرافی واژینال در بارداری

اگر پزشک به شما توصیه کند پیش از هفته دهم بارداری سونوگرافی انجام دهید، از روش واژینال استفاده میشود. زیرا در ابتدای بارداری، جنین بسیار کوچک است و در پایین ترین قسمت شکم قرار گرفته است بنابراین با سونوگرافی شکم قابل مشاهده نیست. سونوگرافی واژینال به پزشک کمک می کند رحم شما را از طریق واژن بررسی کند. اگر در شرایط زیر قرار داشته باشید، پزشک بین هفته ششم و دهم به شما سونوگرافی واژینال توصیه می کند:

• سابقه سقط جنین داشته باشید.
• سابقه بارداری خارج از رحم داشته باشید.
• عمل باروری انجام داده باشید.
• درد می کشید.
•  خونریزی دارید.

بعد از هفته دهم بارداری و در طول  بارداری هفته به هفته، سونوگرافی از طریق شکم انجام می شود زیرا در این زمان رحم رشد کرده و به سمت بالای شکم حرکت کرده است بنابراین جنین از طریق سونوگرافی شکم قابل مشاهده است.

عوارض سونوگرافی واژینال

این نوع سونوگرافی هیچ گونه عواقبی ندارد و شما می توانید پس از سونوگرافی واژینال به فعالیت های قبلی خود بپردازید. همچنین به صورت دقیق تر همه موارد داخل رحم را بررسی می کند. در این روش از امواج صوتی برای گرفتن تصویر استفاده می شود و هیچ گونه پرتویی وجود ندارد. همچنین اگر باردار هستید، خطری جنین را تهدید نمی کند. تنها زمانی که کیسه آب شما پاره شده باشد، افتادگی جفت داشته باشید و یا دچار خونریزی واژینال در بارداری باشید، به دلیل افزایش احتمال عفونت و بدتر شدن شرایط، پزشک اجازه انجام این نوع سونو را ندارد.

مزایای سونوگرافی واژینال چیست؟

ورود دستگاه مبدل به داخل واژن تصاویر واضحی از داخل واژن و لگن به پزشک می دهد. این تصاویر به شما و پزشک کمک می کند بررسی های لازم را انجام دهید و در صورت مشکل برای درمان مورد نیاز اقدام کنید.

چه کسی سونوگرافی واژینال را انجام می دهد؟

سونوگرافی واژینال توسط سونوگرافر که برای انجام آزمایش آموزش دیده است انجام می شود. سونوگرافر ممکن است مرد یا زن باشد. اگر با سونوگرافر مرد راحت نیستید باید قبل از آزمایش اعلام کنید. معمولا اجازه می دهند در هنگام سونوگرافی همسر یا دوست یا یکی از افراد خانواده در اتاق سونوگرافی باشد.

سونوگرافر تصاویر را به پزشک نشان می دهد و در صورت لزوم دوباره سونوگرافی انجام می دهد. نتیجه سونوگرافی به طور کامل نوشته شده و به پزشک داده می شود. در برخی بیمارستان ها خود متخصص زنان یا رادیولوژیست سونوگرافی را انجام می دهد.

نتیجه سونوگرافی واژینال کی اعلام می شود؟

مدتی طول می کشد تا پزشک نتیجه مکتوب آزمایش را دریافت کند و این مدت زمان به عوامل زیر بستگی دارد:

• ضرورت آزمایش
• میزان پیچیدگی آزمایش
• میزان اطلاعاتی که پزشک نیاز دارد.
• اگر قبلا آزمایش اشعه ایکس انجام داده باشید و قرار باشد آزمایشات مقایسه شود مدت زمان فرق می کند.
• طریقه فرستادن نتیجه آزمایش به پزشک (از طریق تلفن، ایمیل، فکس یا پست)

سخن آخر

سونوگرافی واژینال یک روش عالی برای مشاهده مشکلات داخل رحمی است که از طریق سونوگرافی شکمی قابل تشخیص نیست و شما نباید در مورد انجام آن نگران باشید. معمولا خود منشی بیمارستان به شما اعلام می کند که نتیجه آزمایش شما کی آماده است. پس از گرفتن نتایج بهتر است برای بررسی بهتر نزد پزشک زنان خود بروید تا نتایج را برایتان تفسیر کند.