با مراحل رشد نوزاد در هر ماه آشنا شوید:

سال اول کودک شما سرشار از نقاط عطف و بسیار هیجان انگیز است. هر کار جدیدی که او می کند حتی یک لبخند ساده برای شما بسیار شگفت آور است و باورتان نمی شود که نوزاد به این کوچکی بتواند این روند رشد را طی کند. در این مقاله می خواهیم در مورد مراحل رشد نوزاد در سال اول با شما پدر و مادرهای اومایی عزیز صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

منظور از نقاط عطف رشد نوزاد چیست؟

نقاط عطف رشد، رفتارها و مهارت های جسمی است که کودکان هنگام رشد به آن دست می یابند و در آن زمینه تبحر پیدا می کنند. برخی از نقاط عطف فیزیکی سال اول زندگی عبارت‌اند از:

• غلت زدن
• رسیدن به اشیا
• نشستن
• خزیدن

نقاط عطف رفتاری یا اجتماعی نیز شامل تقلید از عبارات شما و گریه یا خندیدن برای نشان دادن احساسات است؛ بنابراین دوربین های خود را آماده کنید تا از این لحظات جادویی و بسیار زیبای نوزاد خودتان فیلم تهیه کرده و به عنوان یک خاطره شیرین نگه داری کنید.

رشد نوزاد در ماه اول

ممکن است به نظر برسد که کودک شما در این مرحله به سادگی یک ماشین کار می کند یعنی فقط غذا می خورد، پوشک خود را کثیف می کند و می خوابد و باز این مراحل تکرار می شوند؛ اما باید بدانید بسیاری از اتفاقات در آن بدن کوچک در حال وقوع است. موارد مهم رشد نوزاد در ماه اول که می توانید به آن ها توجه کنید عبارت‌اند از:

• آوردن دست و مشت به سمت دهان (البته نه همیشه )
• واکنش چشمی و باز و بسته کردن چشم در مقابل نورهای شدید
• تمرکز بر روی اشیایی که در فاصله 12 فوت یا حدودا 3.5 متری صورت آن‌ها قرار دارد
• روی برگرداندن به سمت صداها و صداهای آشنا مثل صدای شما!

رشد نوزاد در ماه دوم

کودک شما شروع به انجام برخی از کارها در ماه دوم زندگی خود می کند. در پایان 2 ماهگی، احتمالاً کودک شما می تواند موارد زیر را انجام دهد:

غرغر کردن با برخی از آواهای کودکانه

سعی می کنند با چشم خود حرکت را مانند یک ردیاب دنبال کنند، اگرچه ممکن است خیلی هماهنگ به نظر نرسد. در حالی که روی شکم دراز کشیده است، سر خود را بالا نگه داشته و دستان خود را به سمت بالا فشار می دهد تا شاید بتواند حرکت کند.

رشد نوزاد در ماه سوم

کودک شما در حال پیشرفت از حالت های یکی نوزاد تازه متولد شده به یک کودک مستقل تر است. در نتیجه احتمالاً بتوانید در حد 5 دقیقه برای گرفتن یک دوش او را تنها بگذارید. در این زمان مهارت های زیر را از او خواهید دید:

• لبخند زدن به صدای شما ( می توانید این لبخندهای واقعی اولیه را ضبط کنید و همیشه به عنوان یکی از شیرین ترین خاطرات خود تماشا نمایید.)
• در این سن نوزاد سر و سینه را بالا نگه می دارد و هنگام خوابیدن روی شکم پاهای خود را مانند لگد زدن حرکت می دهد.
• گرفتن اسباب بازی ها
• با دقت بیشتری دست خود را در دهان خود قرار می دهند.
• ایجاد صداهای نامفهوم مانند آ آ
• شناسایی چهره ها و اشیا آشنا از دور
• سعی در تقلید از حالات چهره شما

رشد نوزاد در ماه چهارم

در این مرحله، کودک شما نقاط عطفی را که قبلاً بدست آمده است انتخاب می کند و در انجام آن ها مهارت بیشتری پیدا خواهد کرد. به عنوان مثال، آن‌ها ممکن است سر خود را با ثبات بیشتر و برای مدت طولانی تری بالا نگه دارند، با هماهنگی بیشتری اسباب بازی ها را بگیرند و عبارات شما را با دقت بیشتری کپی کنند. نقاط عطف دیگر در چهار ماهگی عبارت‌اند از:

• نگه داشتن یک جغجغه و تکان دادن آن در همان زمان
• شاید شروع به غلتیدن از شکم به پشت کند
• انجام حرکت های راحت تر و روان تر
• فشار آوردن به پایین هنگام ایستادن

رشد نوزاد در ماه پنجم

کودک شما به رشد، کاوش و تسلط خود در این ماه ادامه می دهد. با افزایش قدرت و هماهنگی آن ها، ممکن است متوجه شوید که کودک شما می تواند کارهای زیر را در این ماه انجام دهد:

• غلتیدن از شکم به پشت و سپس بازگشت به شکم
• گرفتن پاهای خود با دستانش که شاید حتی آن‌ها را وارد دهان خود کند؛ بنابراین همیشه باید پاهایش تمیز باشد.
• حرکت اشیا از یک دست به دست دیگر
• نشان دادن علاقه به غذاهایی که می خورید. این حرکت نشانه این است که او در حال آماده شدن برای خوردن غذاهای جامد است.

رشد نوزاد در ماه ششم

کودک شما در حال بزرگ شدن است! او در ماه ششم احتمالاً مهارت های زیر را از خود بروز خواهد داد:

• نشستن به طور کوتاه مدت بدون هیچ گونه پشتیبانی
• گفتن برخی از آواها مانند اااااا یا اووووو
• بازی و ابراز نارضایتی هنگام توقف بازی
• تلاش برای دور کردن همه چیز از دسترس
• شناختن نام خود
• ابراز احساسات (با گریه یا غر زدن در هنگام ناراحتی یا عصبانیت و خندیدن یا فریاد زدن هنگام شادی)

آکادمی اطفال بین المللی با توجه به اینکه نوزاد در این سن مهارت خوبی در گرفتن و نگه داری اشیا کسب کرده است شش ماهگی را زمان مناسبی برای تشویق کودک برای استفاده از قاشق و خوردن غذا با دستان خود می داند. البته این کار به راحتی انجام نمی شود و باید خودتان را برای کثیف کاری های آن آماده کنید. به هر حال شما نیز به عنوان والدین باید به کسب مهارت های بیشتر نوزادتان کمک کنید. همچنین می توانید با کمک فنجان به او آب بدهید.

رشد نوزاد در ماه هفتم

کودک شما همچنان به چیزهایی که قبلاً یاد گرفته است ادامه می دهد و آن ها را کامل می کند. نقاط عطف رشد در هفت ماهگی عبارت‌اند از:

• برای مدت طولانی بدون پشتیبانی و کمک می نشیند.
• نسبت به کلمه نه واکنش نشان می دهد.
• احساسات (شاد، سختگیر و غیره) را تشخیص می دهد.
• از دست خود مانند یک چنگک برای رسیدن به چیزی استفاده می کند و احتمال چنگ زدن از طرف او وجود دارد.
• نسبت به چهره ای خندان و نگاه کردن به چهره ترسناک واکنش نشان می دهد و آن را درک می کند.
• ردیابی اشیا به صورت روان تر

قرار دادن اشیا در دهان برای کشف آن‌ها ( در این زمان باید دقت داشته باشید که همه سطل های زباله و پوشک به دور از دسترس نوزاد باشد. چون احتمال خوردن آن ها توسط نوزاد و مسمومیت وجود دارد.)

رشد نوزاد در ماه هشتم

ممکن است متوجه شوید که کودک کوچک شما اکنون می تواند مانند یک فرد حرفه ای روی زمین غلت بزند، بنشیند و اشیا را از دستی به دست دیگر یا از دستی به دهان منتقل کند. همچنین ممکن است مهارت های زیر را در کودک خود ببینید:

• به عقب و جلو بر روی دست و زانو یا حرکت اسکوتی روی زمین
• دوست دارد با کمک شما بدنش را به حالت ایستاده بکشد.
• آبریزش دهانی زیاد (بعضی از بچه ها در این سن اولین دندان های خود را در می آورند و به همین دلیل احتمال آبریزش دهانی زیاد وجود دارد.)
• زمزمه کردن آواهای جدید مانند دا-دا یا ما-ما که به صورت تصادفی آن را تکرار می کند و ممکن است تا کنون شنیده باشید.

ایجاد اضطراب نسبت به افراد غریبه یا جدایی از پدر و مادر و یا پرستار که این حالت نوعی پریشانی است، نوزادان هنگام جدا شدن از والدین یا مراقبان اصلی خود احساس می کنند. نگران نباشید. اضطراب جدایی به مرور از بین می رود.

رشد نوزاد در ماه نهم

در ماه نهم نوزاد انجام حرکات بیشتری را یاد می گیرد. برخی از مهارت هایی که ممکن است نی نی شما در این ماه از خود بروز دهد عبارت‌اند از:

• خزیدن
• با اطمینان بیشتر به حالت ایستاده در می آیند.
• بازی هایی مانند اینکه به دنبال اشیائی که پنهان کرده اید بگردند برایشان جذاب است.
• استفاده از چنگال (که شامل نگه داشتن یک شی کوچک مانند یک قطعه غلات یا ماکارونی بین انگشت چهارم و انگشت شست است)
• اشاره به چیزهایی که می خواهند.

رشد نوزاد در ماه دهم

در این ماه نوزاد بیشتر به دنبال کشف چیزهای اطراف خود می باشد و دوست دارد بداند هر چیزی چه جنسی دارد و برای این کار از روش های مختلف مانند لمس کردن یا در دهان قرار دادن استفاده می کند. برخی از مهارت هایی که نوزاد در نه ماهگی نشان می دهد به شکل زیر می باشند:

• حرکت به حالت ایستادن با کمک شما یا راه رفتن در حالی که به وسایل یا اشیا اطراف اتاق چسبیده اند.
• زدن اشیا به هم فقط برای شنیدن صدای آن‌ها که نوعی حمله شنیداری است و کودکان به عنوان یک ابزار شناختی از آن استفاده می کنند.
• قرار دادن اشیا در یک ظرف و سپس دوباره خارج کردن آن‌ها
• دوست داشتن غذاهای انگشتی
• تکان دادن سر به معنای "نه" و تکان دادن دست یا سر به معنای "خداحافظ"

رشد نوزاد در ماه یازدهم

در ماه یازدهم نوزاد شما حرکت های قبلی خود را تکمیل خواهد کرد و مهارت های زیر را نشان خواهد داد:

• تکمیل کردن عبارات مانند گفتن مامان، دادا و شاید حتی گاهی اوقات آه! با استفاده از عطف درست
• درک جمله های ساده دستوری، مانند "دست نزن"
• کپی کردن رفتارهای شما، مانند فشار دادن دکمه های تلفن بازی

رشد نوزاد در ماه دوازدهم

در طول دوازده ماهگی، احتمالاً کودک شما مهارت های زیر را نشان خواهد داد:

• ایستادن برای مدت کوتاهی بدون پشتیبانی و حتی شاید برداشتن یک یا دو قدم
• بررسی دقیق اشیا با کوبیدن، پرتاب و انداختن آن‌ها
• گفتن یک یا دو کلمه ساده مانند سلام، نه و خداحافظ
• استفاده صحیح از اشیا، (مثلاً استفاده از قاشق برای خوردن غذا و شانه برای مرتب کردن مو)
• وقتی می گویید، "توپ کجاست؟" یا "مادربزرگ کجاست؟" با دست نشان می دهد.

چه موقع باید در مورد رشد نوزاد خود با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید؟

با اینکه مهارت هایی که گفتیم تقریباً در اکثر نوزادان در همان سن گفته شده اتفاق می افتد اما رشد نوزادان می تواند با هم کاملاً متفاوت باشد؛ بنابراین اگر کمی دیرتر یا زودتر مهارت ها را مشاهده کردید تعجب نکنید و نگران هم نشوید؛ مثلاً برخی از کودکان در ده ماهگی راه می روند اما برخی از آن ها حتی در 13 ماهگی نیز همچان به‌صورت خزیدن و چهار دست و پا حرکت می کنند. ممکن است کودک نه ماهه شما نتواند کاری که کودک نه ماهه همسایه انجام می دهد را انجام دهد. این موارد کاملاً طبیعی است و شما نباید نوزادتان را با هم سن های خودش مقایسه کنید.

نوزادانی که زودرس یا با مشکل سلامتی یا اختلال مادرزادی به دنیا می آیند نیز ممکن است زمان بیشتری را برای رسیدن به نقاط عطف و مهارت های گفته شده لازم داشته باشند. حتی نتایج یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که دختران زودتر از پسران مهارت ها ی لازم را بروز می دهند.

بنابراین همان جلسات مشخصی که پزشک متخصص اطفال از قبل برای نوزاد شما تعیین کرده است کافی است و هر بار پزشک میزان پیشرفت و روند رشد نوزاد شما را بررسی خواهد کرد. در این ویزیت ها اگر پزشک احساس کند بررسی خاصی مانند غربالگری، آزمایش یا روند درمانی نیاز است حتماً به شما خواهد گفت. با این حال اگر فکر می کنید نکته خیلی خاص و متفاوتی وجود دارد که شما را نگران کرده است می توانید محض احتیاط با پزشک در میان بگذارید.

سعی کنید همیشه در وقت های مشخص شده نوزاد را نزد پزشک ببرید که معمولاً در سال اول بین 5 الی 6 جلسه ویزیت برای کنترل رشد نوزاد لازم است و این جلسات فرصت هایی عالی برای شما هستند تا به راحتی سوالات خود را از پزشک پرسیده و نگرانی های خود را برطرف کنید.

سخن آخر

به یاد داشته باشید که میانگین سنین نوزادان برای رسیدن به نقاط عطف خاص و مهارت های مختلف همین سنینی است که در این مقاله برایتان گفتیم. با این حال بعضی از نوزادان کارها را زودتر انجام می دهند، در حالی که برخی دیگر دیرتر مهارت های لازم را کسب می کنند. تازمانی که روند رشد نوزاد بر اساس نمودارهای استاندارد و نظر پزشک طبیعی است مشکلی وجود ندارد و همه چیز خوب است. همچنین مطالعاتی در این زمینه در سال 2013 در سوئیس انجام شده است که نشان می دهد کودکانی که برخی مهارت ها مانند راه رفتن را زودتر نشان می دهند لزوماً هوش بیشتری ندارند و نباید نگران این موضوع باشید. این مهارت ها اکتسابی است و همه نوزادان سالم در زمان خودشان آن ها را کسب می کنند.