کیست کوروئید پلکسوس جنین چیه؟

در دوران بارداری مادران دائما به فکر مراقبت بهتر از جنین و جلوگیری از خطرات احتمالی بارداری هستند تا این دوره را با سلامت کامل به پایان برسانند. یکی از عواملی که معمولا در سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری می تواند نگران کننده و باعث اضطراب مادران عزیز اومایی شود وجود  کیست های کوروئید پلکسوس  (CPC) در جنین است.

در این مقاله کوتاه و خواندنی می خواهیم به برخی از سوالات متداول درباره این عارضه پاسخ دهیم. 

کیست کوروئید پلکسوس چیست؟

شبکه عصبی کوروئید بخشی از مغز است که مایع مغزی نخاعی را ایجاد می کند؛ این مایع به طور معمول از مغز و ستون فقرات محافظت می کند. در حدود 1 تا 2 درصد از نوزادان سالم  در دوره جنینی یک حباب کوچک در مایع شبکه عصبی کوروئید تشکیل می شود. در واقع این مایع به صورت کیست در داخل عروق کوروئید ظاهر می شود. یک کیست کوروئید می تواند به یک تاول تبدیل شود و به طور کلی یک اختلال مغزی در نظر گرفته نمی شود مگر اینکه غربالگری ها هم مشکل داشته باشه و یا کیست بزرگ باشد و رشد داشته باشد.

پس در صورت ایجاد کیست چه اتفاقی رخ می دهد؟

در اکثریت قریب به اتفاق، کیست حل و فصل می شود و یا ناپدید می گردد و هیچ عواقبی ندارد.

آیا کیست در مغز جنین خطرناک است؟

همانطور که قبلا ذکر شد، کیست های کوروئید در 1 تا 2 درصد جنین های طبیعی وجود دارد. با این حال، در درصد بسیار کمی از جنین هایی که کیست کوروئید دارند، اختلال کروموزومی مرتبط با نام تریزومی 18 به وجود می آید.

جنین هایی که تریزومی 18 دارند دارای یک کپی از کروموزوم 18 هستند. متاسفانه اغلب جنین های دارای این اختلال به صورت مرده به دنیا می آیند و در موارد بسیار نادر ممکن است جنین از این آسیب نجات پیدا کند. اما جنین هایی هم که نجات می یابند بعد از تولد دچار عقب ماندگی شدید ذهنی و انواع مختلفی از مشکلات دیگر مانند اختلالات در سیستم هایی مانند قلب، مغز و کلیه هستند.

جنین با اختلال تریزومی 18 دارای حدود یک سوم از کیست های کوروئیدی است. بنابراین، زمانی که کیست های کوروئیدی دیده می شود، نگران این هستیم که ممکن است جنین تریزومی 18 نیز داشته باشد.

البته نباید قبل از تشخیص پزشک نگران این موضوع باشید، زیرا تریزومی 18 اختلالی نادر است. این مشکل در کمتر از 1 در 3000 نوزاد تازه متولد شده ایجاد می شود. کیست های پلکسوس  در جنین های طبیعی نسبتا رایج هستند و به طور طبیعی این کیست ها از بین می روند.

علاوه بر این، بسیاری از ناهنجاری های مرتبط با تریزومی 18 را می توان با استفاده از سونوگرافی دقیق تشخیص داد. معمولا در سونوگرافی این نوزادان کیست سیتوپلاسم کوروئید نیز مشخص می شود. اگر هیچ یک از اختلالات اضافی در یک سونوگرافی کامل تشخیص داده نشود، احتمال این که جنین دارای تریزومی 18 باشد بسیار پایین است.

نگاه سونوگرافیست ها به کیست های کوروئید: 

از نظر مسوئلین انجام سونوگرافی کیست های کوروئید به شکل های زیر تفسیر می شوند:

کیست شبکه کورویید به ویژه در تریزومی 18 یکی از سافت مارکرها بشمار می رود .  اگر کیست ها، یکطرفه و زیر 10 میلی متر باشد و آنومالی مینور یا حتی ماژور دیگری دیده نشود، نیاز به اقدام تشخیصی تهاجمی نیست. زیرا کیست کورویید به تنهایی برای اصلاح ریسک غربالگری ضریب 1 می گیرد. یعنی اگر تنها این عامل تشخیص داده شود خطرناک نیست. اما برای این مادران باید آنومالی اسکن دقیق همراه با اکو قلب جنین انجام داد.

حتما دست های جنین را باید از نظر clenched hand ( دستهای مشت شده) در این اسکن چک کرد. توجه شود که اکثر این کیست ها در هفته 28 تا 32 هفته بارداری تحلیل رفته و خود به خود از بین می روند. اگر پدر و مادر نگران باشند دوباره 3 تا 4 هفته بعد سونو انجام می شود تا کیست از نظر سایز بررسی شود.

سوالات رایج شما درباره کیست کوروئید پلکسوس:

1- احتمال این که کیست نشانه تریزومی 18 باشد چقدر است؟

تخمین میزان دقیق ریسک  این اختلال دشوار است و تا حدودی بحث برانگیز است، اما اکثر پزشکان معتقدند که این میزان کمتر از 1 درصد می باشد. به عبارت دیگر، یک جنین با کیست کورئید، اما سونوگرافی معمولی طبیعی، در بیش از 99 درصد سالم بوده و دچار تریزومی 18 نشده است.

آزمایش فتوپروتئین آلفا (AFP) نیز احتمال وجود تریوزومی 18 را مشخص می کند که در صورت نیاز پزشک برای شما تجویز خواهد کرد.

2- آیا اندازه کیست مهم است؟

به طور معمول، اندازه کیست ها مهم نیست، هرچند همیشه کیست های بیشتر و بزرگ تر، نگران کننده تر هستند.

3- گام بعدی بعد از کشف کیست چیست؟

می توانیم آزمایش آمنیوسنتز را انجام دهیم و تعدادی از کروموزوم ها را در جنین شمارش کنیم تا اطمینان حاصل شود که یک کروموزوم 18 اضافی وجود ندارد. در عین حال می توانیم دیگر ناهنجاری های کروموزومی مانند سندرم داون را رد کنیم. با این وجود خطر کمتری برای آمنیوسنتز که باعث سقط جنین می شود، وجود دارد.

4- ریسک سقط جنین با آمنیوسنتز چقدر است؟

تعیین میزان خطر سقط جنین با آمنیوسنتز دشوار است. از نظر بسیاری از پزشکان احتمال سقط در این آزمایش 0.5 درصد یا 1 در 200 ذکر شده است.

5- آیا در صورت وجود تریزومی 18 می توانم صبر کنم تا ببینم که کیست حل می شود یا خیر؟

این به تصمیم شما کمک نمی کند، زیرا کیست ها تقریبا همیشه در جنین های طبیعی و همچنین در افراد دارای تریزومی 18 حل می شوند.  با این حال، حتی زمانی که کیست حل می شود، احتمال این که جنین دارای تریزومی 18 باشد را کاهش نمی دهد.

6- برای پیشگیری از خطرات احتمالی باید چکاری انجام دهم؟

اگر هیچ کاری انجام ندهید، می توانید این طور فکر کنید که نوزاد شما به احتمال زیاد کروموزوم طبیعی دارد. اگر هنوز آزمایش خون آلفا فتوپروتئین (AFP) انجام نداده اید، می توانید این کار را برای ارزیابی بیشتر احتمال تریوزومی 18 انجام دهید. 

برای تصمیم گیری در مورد انجام آزمایش آمنیوسنتز باید همه موارد مثل میزان نگرانی شما، عوارض جانبی این روش و توضیحاتی که پزشک درباره شرایط شما می دهد را در نظر بگیرید. بهترین راه در این موارد این است که یک پزشک حاذق را انتخاب کرده و به تصمیم او اعتماد کنید.

در آخر، مامان ها ....

کیست ها اغلب بصورت طبیعی و خود به خود، در سه ماه سوم از بین می روند و معمولا تا هفته 24 بارداری بیشتر همراه جنین نیستند و در اکثر مواقع باعث نقایص عصبی نمی شوند. اما اگر ریسک فاکتور دیگری  همراه شان بود باید بررسی های بیشتر و دقیق تری را انجام دهیم. پس الکی نگران نشوید