امروزه با پیشرفت علم پزشکی روش های بسیاری برای درمان ناباروری وجود دارد که برای هر فرد بسته به شرایط خاص جسمانیش نوع خاصی از درمان مورد استفاده قرار می گیرد. قرص لتروزول نیز یکی از روش ها و داروهای خوراکی برای درمان ناباروری است. قرص لتروزول برای زنانی که با مصرف کلومیفن باردار نشده اند، تجویز می شود و در برخی مطالعات، لتروزول را اولین خط درمان ناباروری می دانند.
به دلیل اینکه لتروزول اغلب بعنوان داروی سرطان سینه استفاده می شود، شاید برایتان جالب باشد که بدانید چرا این دارو را برای درمان ناباروری نیز تجویز می کنند؟ پس تا پایان مطلب با ما همراه باشید تا همه نکات درباره قرص لتروزول در باروری را برایتان شرح دهیم!
موارد تجویز قرص لتروزول
مصرف صحیح قرص لتروزول
نحوه مصرف قرص لتروزول
لتروزول و بارداری
قرص لتروزول و دوقلوزایی
عوارض مصرف قرص لتروزول
قرص لتروزول برای چه افرادی تجویز می شود؟
قرص لتروزول در موارد مختلفی قابل استفاده است. پزشکان این قرص را بیشتر برای افراد زیر تجویز می کنند:
1- در زنان مبتلا به pcos:
pcos یک بیماری در زنان است که به سندرم تخمدان پلی کیستیک معروف است و به دلیل بزرگ تر شدن تخمدان ها از اندازه طبیعی خود و وجود تعداد زیادی کیست های کوچک تخمک های نابارور تولید می شود. در افرادی که با داروی کلومیفن مورد درمان قرار گرفته اند اما بدنشان پاسخ مناسبی نداده است از لتروزول استفاده می شود. براساس مطالعات منتشر شده، زنان مبتلا به pcos که لتروزول مصرف می کنند تا 27.5 درصد نوزاد سالم متولد می کنند. در این مطالعه زنان با مصرف کلومیفن، 19.1 درصد نوزادان سالم متولد می کنند. شانس هر شخص وابسته به فاکتورهایی از قبیل سن و فاکتورهای باروری است. مطالعه انجام شده دیگری، نشان داده است که میزان تحریک تخمدان ها با مصرف لتروزول و کلومیفن به ترتیب 70.9 و 67.5 درصد است.
2- در افراد مقاوم شده به کلومیفن:
اگر برای فردی قرص کلومیفن برای درمان ناباروری استفاده شود اما بدن حتی بعد از سه دوره مصرف و اضافه کردن دوز دارو پاسخ مناسبی ندهد و باز هم تخمک های بارور تولید نکند، پزشک در مرحله بعد برای او لتروزول تجویز می کند.
3- برای درمان ناباروری، درمان پیش سرطان:
اگر یک زن سرطان سینه از نوع استروژنیک داشته باشد، استفاده از داروهای باروری باعث تحریک کردن تخمدان ها و بالغ شدن تخمک می شود. در این مورد اگر فرد از داروهایی که سطح استروژن را بالا می برند برای تولید تخمک بارور استفاده کند منجر به رشد سریع تر تومور می شود. اما خوشبختانه قرص لتروزول بدون افزایش سطح استروژن باعث تحریک کردن تخمدان ها و آزاد شدن تخمک بارور می شود. گاهی لتروزول همراه با کلومیفن نیز مصرف می شود.
4- سرطان سینه :
لتروزول برای درمان سرطان پستان در زنان یائسه که قبلا به مدت 5 سال داروی تاموکسیفن (Nolvadex) مصرف می کردند و همچنین افرادی که تحت پرتودرمانی یا جراحی برای حذف تومور هستند، استفاده می شود. لتروزول در دسته داروهایی است که با مهارکننده های آروماتاز ناسازگار است. این دارو براساس کاهش میزان استروژن تولید شده توسط بدن عمل می کند و می تواند رشد برخی از انواع سلول های سرطانی پستان را که با افزایش استروژن بیشتر می شود کند یا متوقف کند.
توجه: گاهی قرص لتروزول برای درمان اندومتریوز نیز استفاده می شود اما در این افراد تحریک تخمدان ها مورد هدف نیست و این دارو برای کاهش درد لگن در این افراد استفاده می شود.
مصرف صحیح قرص لتروزول
لتروزول به عنوان یک قرص خوراکی به دلیل تغییر در سطح هورمون های بدن باید دقیقا طبق دستور پزشک مصرف شود. معمولا روزانه یک عدد از این قرص باید مصرف شود و افرادی که دچار معده درد هستند بهتر است همراه غذا آن را مصرف کنند. قبل از مصرف نیز به نکات زیر توجه داشته باشید:
- اگر به لتروزول، داروهای دیگر یا هر یک از مواد تشکیل دهنده در قرص های لتروزول آلرژی دارید، به پزشک خود بگویید.
- به پزشک خود بگویید چه داروهای تجویزی و غیر تجویزی، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی مصرف می کنید. در صورتی که هر یک از داروهای جایگزین هورمون (HRT) و ضد بارداری های هورمونی. رالوکسیفن (اویستا)؛ و تاموکسیفن (Nolvadex) را مصرف می کنید حتما به پزشک خود بگویید.
- اگر کلسترول بالا، پوکی استخوان (وضعیتی که استخوان ها شکننده هستند و به راحتی تجزیه می شوند)، یا بیماری کبد دارید به پزشک اطلاع دهید.
- لتروزول بیشتر برای زنان در سنین بالا که نزدیک به یائسه شدن هستند و می خواهند باردار شوند استفاده می شود. با این حال اگر شما باردار هستید یا شیردهی انجام می دهید باید قبل از مصرف حتما به پزشک خود بگویید.
- باید بدانید لتروزول ممکن است باعث ایجاد خواب آلودگی شود. بنابراین بعد از مصرف این دارو از انجام کارهایی مانند رانندگی که نیاز به هوشیاری کامل دارد، صرف نظر کنید.
- در کنار این قرص از قرص کلسیم و ویتامین D طبق تجویز پزشک استفاده کنید.
- اگر 65 سال یا بیشتر دارید، مراقب باشید این دارو در سن بالا عوارض جانبی بیشتری دارد.
- اگر به تازگی برای بارداری اقدام کرده اید و رابطه داشته اید باید قبل از شروع مصرف این قرص حتما یک تست بارداری بدهید تا در صورت باردار بودن آن را مصرف نکنید.
چه افرادی نباید این دارو را مصرف کنند؟
لتروزول برای همه افراد پاسخگویی یکسانی ندارد. اگر یکی از موارد زیر شامل حال شما شود نباید به هیچ وجه از لتروزول استفاده کنید:
- حساسیت به لتروزول یا هر ماده موجود در این دارو
- حساسیت به سایر داروهای مهار کننده آروماتاز (به عنوان مثال، آناستازول)
- شیردهی
- بارداری
- دقیقا پیش از یائسگی
- سن زیر 18 سال
بهتر است این دارو (لتروزول) چطور مصرف شود؟
لتروزول باید طبق دستور پزشک مصرف شود. معمولا دستور پزشک به این شکل است که از روز سوم تا پنجم پریودی باید شروع شود و به مدت 5 شب ادامه داشته باشد. اما بصورت دقیق تر براساس سونوی رحم و تخمدان تجویز می شود. بهتر است هر روز آن را در یک زمان مشخص و دقیقا طبق نظر پزشک و کاتالوگ دارو را مصرف کنید.
اگر یک وعده از قرص را فراموش کنم چه کاری باید انجام دهم؟
به محض به یاد آوردن قرص، دوز فراموش شده را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان دوز بعدی است، دوز از دست رفته را مصرف نکنید و مصرف دارو را مانند قبل ادامه دهید. به هیچ وجه دو قرص را همزمان مصرف نکنید.
حتما بخوانید: هر آنچه در رابطه با قرص دوفاستون باید بدانید
لتروزول و بارداری
تجویز قرص با توجه به دستور پزشک شما است. پزشک از شما می پرسد که پریود شده اید یا نه؟اگر هم شده اید از شما می خواهد تست بارداری بدهید. اگر شما مطمئن نیستید که پریود شده اید یانه؟ مثلا لکه بینی کم رنگ دارید به پزشک اطلاع دهید. زمانی که پزشک از باردار نبودن شما اطمینان حاصل کرد به مدت 5 روز شما باید قرص لتروزول بخورید. شما این قرص ها را در روزهای 3،4،5،6 و 7 سیکل خود و یا در روزهای 5،6،7،8 و 9 باید مصرف کنید.
پزشکان بین شروع مصرف در روز سوم تا پنجم اختلاف نظر دارند، اما نتایج و میزان موفقیت تقریبا یکسان است. قرص های لتروزول معمولا 2.5 میلی گرمی هستند و شما یک تا 3 قرص را در هر روز مصرف می کنید. دکتر در روزهای 12 تا 15 سیکل برای شما آزمایش خون و سونوگرافی تجویز می کند که برای تعیین میزان موفقیت تحریک تخمدان ها لازم است.
قرص لتروزول و دوقلوزایی
مصرف لتروزول و هر قرص باروری دیگر شانس چندقلویی را در شما زیاد می کند. اما این احتمال در مصرف لتروزول نسبت به قرص کلومیفن کمتر است. بین 2 تا 4 درصد از بارداری ها توسط لتروزول دوقلو می شود. در درمان های باروری، سطح پایین استروژن در جریان خون باعث افزایش تولید هورمون fsh می شود. این هورمون تحریک کننده تخمدان ها برای آزادسازی تخمک قبل باروری است.
عوارض مصرف قرص لتروزول
داروی لتروزول نیز مانند بسیاری از داروهای دیگر دارای یک سری عوارض جانبی است. عوارض این قرص بعلت پایین آمدن سطح استروژن در بدن است. این عوارض عبارتند از:
- سرگیجه
- سردرد
- نفخ شکمی
- گرگرفتگی و تعریق شبانه
- تاری دید
- معده درد
- خوابیدن دشوار
- لکه بینی یا خونریزی قاعدگی غیر طبیعی
- درد سینه
نکته مهم: بیشترین عارضه این قرص ها در درمان ناباروری، خستگی و سرگیجه است. اگر علائم شدید شد به دکتر خبر دهید.
چه مدت باید لتروزول را مصرف کنم؟
همان طور که گفته شد مصرف لتروزل برای بارداری معمولا تا 5 روز در هر دوره قاعدگی بیشتر نیست و اگر نیاز به تغییر باشد پزشکتان به شما خواهد گفت. اما در صورتی که مبتلا به سرطان سینه باشید و این دارو برایتان تجویز شده باشد ممکن است نیاز باشد تا چند سال از این دارو مصرف کنید.
حرف آخر
استفاده از داروهای باروری به دلیل تغییرات هورمونی در بدن بسیار حساس است. بنابراین قبل از استفاده به صورت کامل اطلاعات لازم را برای هر دارویی که در درمان ناباروری برای شما تجویز شده است، کسب کنید. در صورت بروز علائم جدی و شدید نیز حتما بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید.
1-Dellapasqua S, Colleoni M. Letrozole. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2010 Feb;6(2):251-9.
2-Franik S, Eltrop SM, Kremer JA, Kiesel L, Farquhar C. Aromatase inhibitors (letrozole) for subfertile women with polycystic ovary syndrome. Cochrane Database Syst Rev. 2018 May 24;5:CD010287.
3-Nahid L, Sirous K. Comparison of the effects of letrozole and clomiphene citrate for ovulation induction in infertile women with polycystic ovary syndrome. Minerva Ginecol. 2012 Jun;64(3):253-8.
4-Elizabeth A. Pritts. The Use of High Dose Letrozole in Ovulation Induction and Controlled Ovarian Hyperstimulation. ISRN Obstet Gynecol. 2011; 2011: 242864.
5-Alain Monnier. Long-term efficacy and safety of letrozole for the adjuvant treatment of early breast cancer in postmenopausal women: a review. Ther Clin Risk Manag. 2009; 5: 725–738.
6-Dong-xu He and Xin Ma. Clinical utility of letrozole in the treatment of breast cancer: a Chinese perspective. Onco Targets Ther. 2016; 9: 1077–1084.