علت لکه بینی در دوران شیردهی

دوران شیردهی نیز مانند دوران بارداری بخصوص برای مادرانی که تجربه اولشان است بسیار شیرین و پرهیجان است. در این دوران که بلافاصله بعد از زایمان شروع می شود شما باید در ابتدا بسیار مراقب خود و کودکتان باشید تا هم زودتر بهبود پیدا کنید و هم به خوبی به نوزادتان شیر دهید.  همچنین برخی خانم ها در این دوران دچار لکه بینی می شوند که امروز می خواهیم درباره این موضوع با هم صحبت کنیم و دلایل آن را برای شما مخاطب عزیز اومایی توضیح دهیم.

علت توقف پریودی در دوران شیردهی

اکثر مادرهای شیرده شش ماه اول پس از زایمان پریود نمی شوند. این پدیده آمنوره شیردهی نامیده می شود. در واقع شیردهی منظم نوزاد از ترشح هورمون های ضروری که باعث بارداری مجدد می شود جلوگیری می کند و باعث توقف تخمک گذاری و پریودی می شود. البته این یک روش صد درصد برای جلوگیری از بارداری نیست و در برخی خانم ها شرایط متفاوت خواهد بود. طوری که اگر نزدیکی بدون محافظت انجام دهند احتمال بارداری هم وجود دارد.

اما از آن جایی که آمنوره در مادرهای شیرده مختلف متفاوت می باشد، این توقف پریودی پس از زایمان ممکن است از چند ماه تا چند سال به طول بینجامد. فاکتورهای زیادی در شروع اولین پریودی بعد از زایمان تاثیر می گذارد. این فاکتورها عبارتند از:

• تعداد دفعات شیردهی
• تاثیر مکمل های داده شده به نوزاد
• استفاده از پستانک توسط نوزاد
• میزان خواب نوزاد در طول شب
• مصرف مواد غذایی جامد توسط نوزاد
• وضعیت بیولوژیکی بدن مادر و حساسیت آن به نوسانات هورمونی وابسته به شیردهی

اگر در طول شیردهی پریودی شما آغاز شود، لکه بینی و پریودی نامنظم را تجربه خواهید کرد. چرخه ناپیوسته پریودی در طول شیردهی امری طبیعی است و احتمالا به خاطر هورمون هایی است که باعث روی از بین رفتن پریودی نیز تاثیر می گذارند و نباید درباره این موضوع نگران باشید. البته بهتر است آن را به پزشکتان اطلاع دهید اما جای نگرانی نیست.

آیا در طول شیردهی پریودی متفاوت است؟

پریودی در طول شیردهی مانند پریودی شما پیش از بارداری است اما ممکن است نظم و تداوم یا شدت آن کمی متفاوت باشد. اگر قبل از بارداری نیز شما سیکل نامنظمی داشته اید احتمالا در طول شیردهی نیز پریودی شما کوتاه تر یا طولانی تر خواهد شد. همچنین ممکن است چند ماه پریود نشوید. پیش از شروع پریودی در دوران شیردهی حالت روحی شما تحریک پذیر است و بیشتر از قبل دچار نوسانات خلق و خویی می شوید. از طرفی احتمالا در طول تخمک گذاری و چند روز پیش از پریودی نوک سینه ها حساس می شود. تنظیم پریودی شما بعد از زایمان و علائم مربوط به آن به تعداد دفعات شیردهی و تاثیر آن بر هورمون ها بستگی دارد. 

پریودی و تاثیر آن بر تولید شیر

پریودی به معنی تمام شدن زمان شیردهی نیست. پزشکان توصیه می کنند شیردهی با شروع پریودی باید ادامه پیدا کند. در نزدیکی زمان پریودی، این هورمون ها بر نوزاد نیز تاثیر گذاشته و او را هم بهانه گیر می کند. این مسئله به معنی بد شدن طعم شیر نیست. زیرا شیر شما در طول پریودی مانند قبل از آن مقوی و مناسب حال نوزاد است. دلیل این موضوع احساس شما به دلیل تغییرات هورمونی و انتقال این احساس به نوزاد است. هرچه درک همسرتان در این دوران نسبت به این وضعیت بیشتر باشد تاثیرات منفی آن نیز کمتر و تحملش راحت تر خواهد شد.

همچنین دلیل اصلی دیگر بهانه جویی نوزاد به خاطر کم شدن تولید شیر مادر چند روز پیش از شروع پریودی و پس از اتمام این دوره به دلیل هورمون های مربوط به پریودی می باشد. هنگامی که مقدار هورمون ها به حد نرمال می رسد تولید شیر نیز به حد طبیعی قبل از پریودی برمی گردد. کاهش تولید شیر در طول دوره ماهیانه را باید با افزایش تعداد دفعات شیردهی بصورت منظم و برنامه ریزی شده جبران کنید.

ملاحظات در خصوص لکه بینی در دوران شیردهی

برگشت پریودی و لکه بینی، حتی در طول شیردهی، به معنی بازگشت قدرت بارور شدن دوباره شما می باشد. بنابراین احتمال اینکه دوباره باردار شوید، وجود دارد. اگر شما تصمیم به بارداری مجدد ندارید باید بدانید که این حالت یک روش صد درصد نیست و باید از روش های جلوگیری دیگری استفاده کنید. پزشکان معتقدند شیردهی به عنوان روش جلوگیری از بارداری (روش آمنوره شیردهی) در شرایطی خاص موثر است. این شرایط عبارتند از:

• نوزاد کوچک تر از شش ماه باشد.
• پریودی هنوز شروع نشده باشد.
• نوزاد به مقدار زیاد شیر می خورد و از پستانک و مکمل استفاده نمی کند.
• شیردهی به نوزاد به مقدار مناسب در طول روز و شب انجام می شود. 

هنگامی که این شرایط وجود داشته باشد احتمال باردار شدن دو درصد می باشد. در این صورت روش آمنوره شیردهی به عنوان روشی برای جلوگیری از بارداری مانند کاندوم موثر است. 

روش های جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی

هنگامی که پریودی شما بعد از زایمان دوباره آغاز می شود، برای جلوگیری از بارداری باید از روش های جایگزین استفاده کنید. برخی از این روش ها ممکن است بر شیردهی شما تاثیر منفی داشته باشد. به همین دلیل باید از روش های غیر هورمونی استفاده کنید. روش های غیر هورمونی جلوگیری شامل موارد زیر می باشند:

• استفاده از کاندوم
• استفاده از دیافراگم
• استفاده از اسپرم کش
• روش آی یو دی (این روش مناسب کسانی است که تا 3 الی 10 سال آینده تصمیم به بارداری مجدد ندارند.)

روش های جلوگیری طبیعی نیز مناسب هستند اما گاهی با شکست روبرو می شوند. این روش ها شامل بررسی علائمی مانند مخاط دهانه رحم، دمای بدن، لکه بینی، پریودی و حالت نزدیکی جنسی و سفتی دهانه رحم می باشد. اگر به هر دلیلی می خواهید در طول شیردهی از روش های هورمونی جلوگیری از بارداری استفاده کنید بهتر است در مصرف قرص های حاوی پروژستین دقت کنید زیرا میزان شیردهی طبیعی را کاهش می دهند.

ییشتر خانم هایی که در طول شیردهی قرص های جلوگیری از بارداری پروژستین استفاده می کنند، تاثیر چشم گیر آن بر تولید شیر را ملاحظه می کنند.

توصیه می شود این قرص های جلوگیری را پس از اتمام دوره شیردهی مصرف کنید. همچنین از قرص های حاوی استروژن نیز در طول شیردهی اجتناب کنید.  بعضی پزشکان معتقدند بهتر است این قرص ها را به طور کلی در طول شیردهی مصرف نکنید اما برخی دیگر معتقدند می توانید پس از شش ماهگی نوزاد که پریودی شما بر می گردد از این قرص ها استفاده کنید. اما بهتر است قبل از استفاده از آن ها به طور جامع تر درباره عوارض هر نوع قرصی که می خواهید استفاده کنید بر میزان شیردهی و نوزاد با پزشکتان مشورت کنید.

سخن آخر

لکه بینی در دوران شیردهی امری عادی است که نشانه این است که کم کم سیکل قاعدگی شما در حال بازگشت است. البته اگر زایمان طبیعی یا حتی سزارین داشته باشید بلافاصله بعد از زایمان یک خونریزی 10 روزه الی 2 هفته ای خواهید داشت که برای همه خانم ها اتفاق می افتد و انتهای آن مانند لکه بینی روزهای اول یا آخر پریودی است و نباید درباره آن نگران باشید.