روش هاي مختلفي براي تخمين ميزان رشد و وزن جنين وجود دارند که اندازه گيري فاصله بين قله رحم و لبه بالايي سمفيزپوبيس (SFH) و سونوگرافي از مهمترين آنان است. تخمين وزن جنين قبل از زايمان از اهميت خاصي برخوردار است زيرا جنينهاي بزرگتر و كوچكتر از حد طبيعي ممكن است در هنگام زايمان دچار مشكلات متعددي شوند.
نحوه اندازه گیری ارتفاع رحم
اندازه گيري ارتفاع رحم و دور شكم مادر در شرايطي صورت مي گرفت كه مادر به پشت خوابيده ، پاها و بازوها صاف قرار گرفته ، مثانه تخليه شده و شكم شل باشد، در اين حالت انگشت بطور عمودي در بالاي قله رحم قرار گرفته و محل مورد نظر كه نشانه راس رحم بود، بدون وارد آمدن فشار علامت گذاري شده و سپس فاصله بين لبه فوقاني سمفيز پوبيس تا محل علامت گذاري شده را در حالي كه نوار اندازه گيري در تماس با انحناي طبيعي پوست شكم مادر بود با سانتي متر غير قابل ارتجاع اندازه گيري مي شد .
در هر ویزیت قبل از زایمان، پزشک شما فاصله استخوان ناحیه تناسلی شما را تا بالای رحم اندازه گیری می کند. این نشان می دهد که چگونه کودک شما رشد می کند (بزرگ وکوچک بودن جنین نسبت به سن بارداری)، و بعداً، کودک شما در چه موقعیتی قرار دارد.
اندازه ارتفاع رحم و وزن جنین
اندازهگيـري دقيـق و سـريال ارتفـاع رحـم در طـول بـارداري از هفته 20 به بعد بارداری، روش ساده و نسبتاً حساس بـراي پـي بـردن بـه وجـود جنـين هـاي SGA ( کوچک بودن برای سن بارداری) است. اگر اندازهگيري بيشتر از 3cm-2 با ارتفاع مورد نظـر تفاوت داشته باشد، شك به رشد نامتناسب جنين ايجـاد مـي شـود.
اندازه ارتفاع رحم در صدك 50 تقريبا مطابق با سن حاملگي است. به طور متوسط هر هفته يك سانتي متر به ميانه ارتفاع رحم افزوده مي شود. اين مقدار برحسب پاريتي و يا شاخص توده بدني تفاوت چنداني ندارد. اندازه ارتفاع رحم درصدك 2.5 در هفته هاي 18 تا 27 به طور متوسط 5.5 سانتي متر و در هفته هاي 28 تا 34 ده سانتي متر كمتر از سن حاملگي است. در صدك 97.5 اندازه ارتفاع رحم به طور متوسط 3.6 سانتي متر بالاتر از سن حاملگي بود.
در زنان باردار كه ارتفاع رحم اختلاف بيش از 5.5 سانتي متر از سن حاملگي (در هفته 27-18) و بيش از 10 سانتي متر (در هفته 34-28) داشته باشند بايد از نظر تاثير رشد داخل رحمي بررسي شوند.
علت زیاد بودن ارتفاع رحمی نسبت به سن بارداری
پزشک شما احتمالاً سونوگرافی را برای اطلاع از علت تجویز میکند. ممکن است علت های زیر هم داشته باشد:
- عضلات شکم شما شل تر از اکثر زنان است ، شاید در نتیجه حاملگی های قبلی.
- شما چاق هستید، که می تواند اندازه گیری دقیق را دشوارتر کند.
- فیبروم رحمی دارید.
- شما دوقلو یا بیشتر حمل می کنید.
- شما بیش از حد مایع آمنیوتیک (پلی هیدرامنیوس) دارید.
- کودک شما در حالت بریچ یا موقعیت غیرمعمول دیگر قرار دارد.
- لگن باریکی دارید.
نوزاد شما بسیار بزرگتر از حالت عادی است، وضعیتی که به ماکروزومی معروف است. عوامل خطر برای ماکروزومی شامل ابتلا به دیابت نوع 1 یا 2 قبل از بارداری و دیابت بارداری است. یا شما به سادگی یک نوزاد بزرگ و کاملاً سالم را حمل می کنید.
علت کم بودن ارتفاع رحمی نسبت به سن بارداری
بهتره جهت اطمینان سونوگرافی انجام شود و ممکن است بعلت :
-
شما قد کوتاهی دارید یا ماهیچه های شکم از وضعیت خوبی برخوردار هستند.
-
نوزاد شما در لگن شما افتاده است.
-
کودک شما محدودیت رشد داخل رحمی دارد.
- شما مایع آمنیوتیک بسیار کمی دارید (الیگوهیدرامنیوس).
یا ممکن است فقط یک نوزاد کوچک و کاملاً سالم را حمل کنید. اما اگر به نظر نمی رسد که کودک شما آنطور که باید رشد می کند، حدود سه هفته دیگر سونوگرافی دیگری انجام می دهید تا رشد و سطح مایع آمنیوتیک را بررسی کنید. همچنین ممکن است با پیشرفت حاملگی به نظارت بیشتری نیاز داشته باشید.
Yvonne Butler Tobah, M.D. During pregnancy, what's the significance of cervical length? April 28, 2020