رحم به عنوان مهمترین عضو تناسلی زنان نقش اساسی در باروی و تولید مثل دارد، به طور معمول، رحم به اندازه یک مشت گره خورده است. رحم در بارداری رشد می کند و می تواند به اندازه یک هندوانه بزرگ باشد. اما حاملگی تنها دلیل افزایش اندازه رحم نیست و بزرگ شدن رحم در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. رحم می تواند دچار مشکلاتی مانند ورم رحم، سرطان آندومتر، فیبروم ها، سندروم تخمدان پلی کیستیک، آدنومیوز، کیست های تخمدان شود، اینها برخی از عواملی هستند که موجب بزرگ شدن رحم می شوند. لذا در این مقاله به توضیحی تمام موارد ذکر شده میپردازیم.
دلایل زیادی برای بزرگ شدن رحم وجود دارد که معمولاً خوش خیم (بی ضرر) است و به نظارت نیاز دارد اما هیچ درمانی نیاز ندارد مگر اینکه فرد دارای علائم و درد شدید باشد. با این حال، بزرگ شدن رحم نیز ممکن است نشانه ای از یک بیماری بالقوه جدی باشد، مانند سرطان آندومتر، نوعی سرطان رحم.
علائم ورم و بزرگ شدن رحم چیست؟
علائم بزرگ شدن رحم بسته به علت بروز آن متفاوت است. یکی از رایج ترین علائم خونریزی است که شامل دوره های سنگین، دردناک و طولانی پریود و لخته های خونی است. با این حال، برخی از افراد ممکن است هیچ علائمی را تجربه نکنند و بزرگ شدن رحم فقط در طی معاینه زنان تشخیص داده می شود. محققان علائم مختلفی را شناسایی کرده اند که گاهی اوقات توسط افرادی که رحم بزرگ دارند تجربه می کنند.
• درد: درد در قسمت تحتانی شکم ممکن است بزرگ شدن رحم را نشان دهد اما ممکن است به یک بیماری دیگر نیز مربوط باشد. فرد همچنین ممکن است درد در پاها، شکم، کمر و نواحی لگن خود را تجربه کند. رابطه جنسی نیز ممکن است دردناک باشد.
• نفخ: بزرگ شدن رحم ممکن است روده ها را تحت فشار قرار دهد و باعث نفخ و گاز اضافی شود.
• یبوست: فشار وارد شده بر روی روده از بزرگ شدن رحم ممکن است باعث شود یبوست در برخی از خانم ها رخ دهد.
• دوره های غیرطبیعی: بزرگ شدن رحم می تواند باعث خونریزی شدید و لخته شدن در طی دوره ها شود. همچنین می تواند باعث قاعدگی های نامنظم و لکه بینی شدید بین دوره ها شود. خونریزی شدید ممکن است باعث کم خونی شود که باعث علائم خستگی، سرگیجه و ضربان قلب سریع می شود.
• تکرر ادرار: فشار مثانه از رحم متورم می تواند باعث بی اختیاری یا تکرر ادرار شود.
• افزایش وزن: ممکن است فردی با بزرگ شدن رحم، وزن خود را افزایش دهد. تغییرات هورمونی نیز ممکن است باعث افزایش وزن شود.
• مشکلات در بارداری: برای افرادی که اقدام به بارداری می کنند، بزرگ شدن رحم می تواند بارداری را دشوارتر کند. این امر همچنین می تواند منجر به زایمان زودرس و سقط در افراد باردار شود
علائم اضافی عبارتند از:
- احساس سیری یا فشار در لگن
- درد شکم پا و / یا لگن
- درد در هنگام رابطه جنسی
- نفخ شکم
- یبوست
- نیاز مکرر به ادرار
- افزایش وزن
- مشکلات بارداری و بارداری
دلایل ورم و بزرگ شدن رحم چیست؟
بزرگ شدن رحم دلایل مختلفی دارد از جمله شرایط زیر:
1-فیبروم رحمی
فیبروم ها خوشبختانه عارضه غیر سرطانی هستند که ممکن است باعث تورم یا بزرگ شدن رحم شوند. اندازه این توده ممکن است از چند سانتی متر تا وزن چند پوند باشد. فیبروم معمولاً در زنانی رخ می دهد که در سن باروری خود قرار دارند.
تخمین های اخیر نشان می دهد که فیبروم تا 80٪ از زنان را تحت تأثیر قرار می دهد، اما آنها کوچک هستند و اکثر زنان هرگز نمی دانند که آنها را دارند. در صورت وجود علائم، زنان ممکن است دچار خونریزی رحم، درد پشت و لگن، مشکلات ادراری و فشار بر مقعد و اندام شوند.
2- آدنومیوز
آدنومیوز باعث رشد بیش از حد پوشش آندومتر در دیواره رحم می شود. علائم این بیماری شبیه فیبروم رحم است، از جمله دوره های دردناک، خونریزی شدید به دلیل خونریزی از دیواره عضله رحم، درد شکم و تورم رحم.
3- سرطان آندومتری
این نوع سرطان رحم از پوشش داخلی رحم شروع می شود. این نتیجه از رشد غیر طبیعی سلولهای سلول است که به سایر قسمتهای بدن از جمله اندامها گسترش می یابد. اولین علامت مشکل خونریزی است که با یک قاعدگی همراه نیست.
علائم اضافی شامل درد هنگام ادرار کردن، درد لگن و درد در هنگام رابطه جنسی است. سرطان آندومتر متأثر از زنی است که پس از یائسگی است، اما همچنین می تواند بر زنانی که هنوز قاعدگی دارند نیز تأثیر بگذارد. سرطان آندومتر ششمین سرطان شایع در زنان در سراسر جهان است.
4- سندرم تخمدان پلی کیستیک (pcos)
pcos به دلیل بی نظمی هورمونی باعث ایجاد توده های کیستیک بزرگ در تخمدان ها می شود. علائم pcos شامل قاعدگی نامنظم یا بدون قاعدگی، دوره های سنگین، موهای زائد بدن و صورت، مشکلات پوستی، درد لگن و مشکلات باروری است. این وضعیت تا 10 درصد از زنان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد
5- کیست های تخمدان
کیست تخمدان کیسه های پر از مایعی است که در داخل تخمدان ها یافت می شود. گاهی اوقات، کیست ها به خودی خود حل می شوند ، اما اگر خیلی بزرگ شوند، می توانند باعث بزرگ شدن رحم، کمر درد، خونریزی شدید قاعدگی، التهاب رحم و مشکل در ادرار شوند.
عوارض ورم رحم چیست؟
عوارض بزرگ شدن رحم معمولاً به شرایطی منجر می شود که رحم بزرگ شود. تا زمانی که تومورهای بدخیم وجود نداشته باشد یا کسی به سرطان رحم مبتلا باشد، عوارض به ندرت تهدید کننده زندگی هستند. بزرگ شدن رحم همچنین می تواند کیفیت زندگی یک زن را تحت تأثیر قرار دهد.
مشکلات ناباروری و بارداری: ناباروری می تواند عارضه شرایطی باشد که باعث بزرگ شدن رحم می شود. بزرگ شدن رحم در دوران بارداری ممکن است منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شود. با این حال، ممکن است یک بارداری سالم داشته باشید و جنین را با وجود بزرگ شدن رحم، به دنیا آورید.
درد و علائم دیگر: بزرگ شدن رحم به مثانه و روده فشار وارد می کند، باعث درد، یبوست، بی اختیاری، تکرر ادرار، نفخ و گرفتگی می شود.
خونریزی غیرطبیعی: خونریزی شدید، دردناک و مکرر می تواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد و باعث شود وقت خود را در محل کار و رویدادهای اجتماعی از دست ندهید، و حتی اگر از طریق لباس خونریزی کنید ممکن است باعث خجالت شود. خونریزی شدید همچنین می تواند منجر به کم خونی شود که باعث خستگی مفرط و احساس کلی بیماری می شود.
افتادگی رحم: رحم با فیبروم بزرگ ممکن است افتادگی داشته باشد . این بدان معنی است که به داخل واژن می افتد یا خارج می شود. این وضعیت تهدید کننده زندگی نیست، اما برای ترمیم بیماری نیاز به جراحی است.
چه موقع به دکتر خود مراجعه کنید؟
اگر خانمی شروع به نفخ شکم، افزایش وزن یا درد در ناحیه لگن کند، ممکن است رحم بزرگ شود. بسیاری از زنان از وجود این عارضه در بدن اطلاع ندارند بنابراین معمولا پزشک در طول آزمایش فیزیکی یا آزمایشات تصویربرداری، این وضعیت را تشخیص می دهد. بزرگ شدن رحم ممکن است هیچ چیز جدی نباشد، اما ممکن است مداخلات پزشکی لازم باشد. پزشک یک زن آزمایش بیشتری را برای تعیین علت بزرگ شدن درخواست می کند و یک برنامه درمانی را پیشنهاد می کند که به علت بزرگ شدن رحم بستگی دارد.
درمان
اکثر خانمها از بزرگ شدن خفیف رحم چشم پوشی می کنند و معمولاً در طی یک معاینه معمول زنان و زایمان تشخیص داده می شود. علائم بزرگ شدن رحم و شرایط مربوط به آن برای هر زن متفاوت است. فیبروم، بسته به اندازه، فقط ممکن است برای درمان درد به نظارت و داروی ضد درد نیاز داشته باشند. درد آدنومیوز را می توان با استفاده از داروهای ضد درد و هورمون درمانی برای کاهش خونریزی نیز کنترل کرد. موارد شدید فیبروم رحم و آدنومیوز ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشد.
مانند فیبروم، کیست تخمدان معمولاً نیازی به درمان ندارد. پیشگیری از بارداری هورمونی ممکن است مانع بازگشت آنها شود و جراحی فقط در موارد کیست های بزرگ که نادر است استفاده می شود.
کیست تخمدان بندرت باعث سرطان می شود. اما اگر یک توده کیستیک سرطانی باشد، ممکن است جراحی شامل برداشتن رحم کامل (برداشتن رحم ، تخمدان ها و لوله های رحمی) و احتمالاً پرتو درمانی و / یا شیمی درمانی باشد. اگر کیست تخمدان بعد از یائسگی ایجاد شود، معمولاً جراحی توصیه می شود.
در صورت عدم تمایل به بارداری، قرص های ضد بارداری رایج ترین روش درمانی برای pcos هستند. قرص های ضد بارداری همچنین می توانند به تنظیم دوره ها و حتی درمان آکنه و رشد ناخواسته مو کمک کنند.
درمان سرطان آندومتر به میزان پیشرفت بیماری، سلامت کلی فرد و ترجیحات وی بستگی دارد. به طور کلی، درمان می تواند شامل هیسترکتومی کامل، پرتو درمانی، شیمی درمانی و / یا هورمون درمانی باشد. چشم انداز بیشتر افراد مبتلا به سرطان آندومتر می تواند خوب باشد. طبق جامعه انکولوژی بالینی آمریکا، میزان بقای پنج ساله در افراد مبتلا به سرطان رحم 81٪ است .
توجه به این نکته مهم است که نرخ بقا تخمین زده می شود. آنها از داده های هر پنج سال اندازه گیری می شوند، بنابراین نتایج تشخیص ها و درمان های بهتر در سال های اخیر را نشان نمی دهند. اگر زنان در مورد اطلاعات آماری سوالی دارند، باید با پزشکان خود صحبت کنند.
حرف آخر
بیشتر اوقات، بزرگ شدن رحم در طی معاینه زنان یا آزمایشات تصویربرداری مشاهده می شود. خبر خوب بیشتر شرایطی است که باعث بزرگ شدن رحم می شوند، خوش خیم و تهدید کننده زندگی نیستند و تا زمانی که شدید نشوند نیازی به درمان ندارند. بهتر است هر شخصی که قاعدگی های نامنظم یا سنگین، دردناکی، درد در حین رابطه جنسی یا سیری و فشار در لگن را تجربه کند به پزشک خود مراجعه کند. یک پزشک می تواند با تعیین علت علائم و توصیه درمان های مناسب به شما کمک کند.
Brian Levine, MD. Signs and Symptoms of an Enlarged Uterus.Updated on August 21, 2020