دوران بارداری زمان بسیار حساسی است که به دلیل تغییرات هورمونی و رشد جنین، شما مامان اومایی عزیز باید عوارض مختلفی را تجربه کنید. هر چند شرایط بارداری برای هر خانمی کاملا منحصر به فرد است و برخی از خانم ها عوارض بسیار کمی را تجربه می کنند. در این مقاله می خواهیم عوارض مختلف بارداری و روش های درمان آن ها که ممکن است یکی یا چند تای آن ها را در این دوران تجربه کنید برایتان توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
عوارض بارداری
در این جا به معرفی رایج ترین عوارض بارداری و نحوه درمان یا کاهش آن ها می پردازیم:
1- کشش پوست و درد عضلانی
با ادامه حاملگی در سه ماهه دوم و سوم، به دلیل بزرگ شدن رحم برای ایجاد فضای بیشتر برای نوزاد شکم شما بزرگ تر شده و پوست آن کشیده و محکم می شود. وزن اضافه شده در بارداری نیز می تواند فشار بیشتری به عضلات شما وارد کند. هر دوی این شرایط می تواند باعث ایجاد درد در عضلات شما شوند.
برای کاهش دردهای ناشی از بزرگ شدن و کشیده شدن پوست شکم می توانید از کمربندهای بارداری که بصورت پهن و کشی طبی هستند استفاده کنید. این کار از تغییر شکل ستون فقرات به دلیل اضافه وزن و ایجاد دردهای عضلانی جلوگیری خواهد کرد.
بالش های حاملگی نیز می توانند به شما کمک کنند تا در هنگام استراحت، تماشای تلویزیون یا خوابیدن آن ها را در بین پاهای خود قرار داده و فشار کمتری را تحمل کنید. همچنین کرم ها و محصولات مراقبتی زیادی برای جلوگیری از ایجاد ترک های پوستی به دلیل کشیده شدن شکم وجود دارند که می توانید با مشورت پزشک خودتان بصورت روزانه از آن ها استفاده کنید.
2- انقباضات شکمی
معمولاً در سه ماهه سوم انقباضات بصورت روزانه احساس می شوند. هرچند برخی از خانم های باردار در سه ماهه دوم نیز آن ها را تجربه می کنند. به این انقباض ها، انقباضات Braxton-Hicks گفته می شود که مطمئناً می تواند باعث ناراحتی در ناحیه شکم مادر و دردهایی مانند تیر کشیدن شود، اما مسئله مهمی نیست و کاملا طبیعی می باشند. در صورت ایجاد انقباض باید موقعیت مکانی خود را تغییر دهید تا کاهش یابد. همچنین باید آب و نوشیدنی های بیشتری مصرف کنید. گاهی خانم های باردار این انقباضات را با درد زایمان اشتباه می گیرند.
تنها در صورتی که متوجه شدید انقباضات شما متوقف نشده و تعداد آن ها زیاد و زمان آرام شدنشان طولانی است، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید زیرا ممکن است دچار خطر زایمان زودرس شده باشید و در صورت لزوم پزشک باید عمل سزارین را قبل از به اتمام رسیدن دوره بارداری به طور کامل، انجام دهد.
3- سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی
درد شدید شکم و گرفتگی در 20 هفته اول ممکن است به دلیل سقط جنین و یا حاملگی خارج از رحمی اتفاق افتاده باشد که باید سریعا بارداری متوقف گردد. زیرا می تواند باعث خونریزی شدید و مرگ مادر شود. علائمی که اغلب نشان دهنده سقط جنین یا حاملگی خارج رحمی است، عبارتند از:
- گرفتگی شدید یا درد شدید
- لکه بینی سنگین یا خونریزی
- ترشحات واژن غیر طبیعی
- سرگیجه و حالت تهوع شدید
- فشار رکتال
- درد شدید و نوسانی در ناحیه کمر، لگن، شانه ها یا گردن
اگر هرکدام از این علائم را مشاهده کردید باید سریعا به اورژانس یا مطب پزشکتان مراجعه کنید.
4- پره اکلامپسی
اگر سابقه فشار خون بالا، چاقی و دیابت دارید یا سن شما کم و در حد یک نوجوان است و یا بیش از 35 سال سن دارید، احتمال اینکه به بیماری پره اکلامپسی مبتلا شوید وجود دارد. حدود 5 درصد از خانم های باردار دچار این بیماری می شوند.
پره اکلامپسی معمولاً بعد از هفته 20 بارداری اتفاق می افتد. اما در برخی موارد نیز ممکن است زودتر آن را تجربه کنید.
علائم زیر نشان دهنده پره اکلامپسی است که در صورت مشاهده باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- فشار خون بالا
- سردردهای مکرر
- کاهش وزن
- تغییر در بینایی
- افزایش ناگهانی وزن
- تورم غیر طبیعی در دست و صورت
- بیماری یا مسئله دیگر
بعضی اوقات افراد باردار در معرض بیماری های عادی مانند سرماخوردگی یا موارد جدی تر هستند که اصلا به بارداری آن ها ارتباطی ندارد. برخی از بیماری ها که بیشتر هم در مورد سیستم گوارشی است و ربطی به بارداری ندارند عبارتند از:
- سنگ کلیه
- عفونت کلیه
- سنگ کیسه صفرا
- کوله سیستیت
- پانکراس
- آپاندیسیت
- زخم
- بیماری های قلبی
- مسمومیت و حساسیت های غذایی
در صورت مشاهده این دردها باید به پزشک مراجعه کنید تا با معاینه و انجام آزمایشات لازم علت اصلی بیماری شما تشخیص داده شود. این بیماری ها باید سریعا درمان شوند زیرا می توانند بدن شما را ضعیف کرده و روی بارداری تاثیر منفی بگذارند.
5- کلستاز
کلستاز هنگامی رخ می دهد که صفرا عملکرد مناسبی نداشته باشد. این بیماری می تواند باعث افزایش بیلی روبین در بدن شود و خطرات دیگری برای بارداری شما ایجاد کند.
علائم کلستاز عبارتند از:
- زردی
- خارش بیش از حد
- ادرار تیره
- مدفوع به رنگ روشن
اگرچه این اتفاق از هر 1000 بارداری تنها در یکی از آن ها اتفاق می افتد، در صورت مشاهده علائم آن حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک آزمایشاتی را انجام می دهد تا مطمئن شود جنین در امان است و داروهایی را نیز برای کنترل این عارضه و کاهش علائمی مانند خارش برایتان تجویز می کند.
6- افتادگی جفت
مهم ترین علامت افتادگی جفت خونریزی است. همان طور که می دانید جفت نقش مهمی در حیات فرزند شما دارد و تمام اکسیژن رسانی و تغذیه رسانی جنین به عهده جفت می باشد. بنابراین قطع آن یا افتادگی جفت می تواند حتی باعث از بین رفتن جنین شود و خطرناک است.
در صورت افتادگی جفت ممکن است قبل یا بعد از خونریزی علائم زیر را نیز تجربه کنید:
- حساسیت زیاد شکم
- درد ناگهانی معده و کمر
- گرفتگی که کاهش پیدا نمی کند.
- کاهش حرکت جنین
این علائم معمولاً با گذشت زمان بدتر هم می شوند. در هر 100 بارداری یک خانم باردار دچار افتادگی جفت می شود. بنابراین با مشاهده علائم در اسرع وقت به پزشکتان مراجعه کنید تا در حد امکان خطری برای جنین به وجود نیاید. ممکن است نیاز باشد تا با عمل جراحی نوزاد زودتر از وقت مقرر شده به دنیا بیاید.
با اینکه بسیاری از عوارض طبیعی هستند، چه موقع باید به دنبال مراقبت پزشکی باشید؟
به طور کلی اگر هر یک از موارد زیر را در دوران بارداری تجربه کردید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
- خون ریزی
- تب
- لرز
- ترشحات غیر معمول واژن
- استفراغ
- کاهش وزن غیر طبیعی
- درد هنگام ادرار کردن
- کاهش حرکت جنین
- انقباضاتی که طولانی مدت هستند و مدام بددتر می شوند.
لطفاً توجه داشته باشید که موارد گفته شده یک لیست جامع نیست. بنابراین در هر زمان از بارداری در صورت احساس نگرانی باید به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک می تواند به شما اطمینان دهد که همه چیز عادی است یا واقعا مشکلی پیش آمده است و باید درمانی انجام شود.
سخن آخر
همان طور که ملاحظه کردید عوارض زیادی در دوران بارداری اتفاق می افتد. هر چند همه خانم های باردار همه این عوارض را تجربه نخواهند کرد و هر کدام از مامان های عزیز یک یا چند تا از این عوارض را باید تحمل کنند. اما نباید نگران باشید زیرا بسیاری از آن ها طبیعی بوده و خطری برای بارداری ایجاد نخواهند کرد. توجه داشته باشید داشتن یک رژیم غذای مناسب در هر زمان از بارداری می تواند بسیاری از این عوارض را کاهش داده و یا حتی از ایجاد آن ها جلوگیری نماید.
Jacquelyn Cafasso. Complications During Pregnancy and Delivery. on May 25, 2016
