براساس مطالعات قرص ضدبارداری اورژانسی عوارض جدی و تاثیر طولانی مدت ندارد. در بیشتر موارد خانم هایی که این قرص را مصرف می کنند هیچ گونه عوارضی را تجربه نمی کنند. اما برخی قرص های ضدبارداری اورژانسی عوارض کوچکی دارند.
عوارض قرص های ضدبارداری اورژانسی
بدترین عوارض قرص اورژانسی
عوارض مصرف زیاد قرص اورژانسی
عوارض مصرف دوبار قرص اورژانسی در یک ماه
عوارض قرص اورژانسی تنسی یا لونژیل یا اووسیز
عوارض قرص اورژانسی بر پوست
عوارض قرص اورژانسی بر پریودی
احتمال بارداری با مصرف قرص اورژانسی چقدر است؟
چه زمانی بعد از مصرف قرص اورژانسی پزشک بروم؟
قرص های ضد بارداری اورژانسی که حاوی هورمون پروژسترون هستند نسبت به قرص هایی که حاوی استروژن و پروژسترون هستند عوارض کمتری دارند. قرص های ترکیبی که حاوی قرض های ضدبارداری هستند نیز می توانند به عنوان قرص اورژانسی مصرف شوند اما عوارض بیشتری دارند. دستگاه ضدبارداری که داخل رحم قرار داده می شود (IUD) نیز به عنوان قرص اورژانسی استفاده می شود اما این دستگاه نیز عوارض جانبی دارد. درباره زمان ومقدار مصرفی قرص ضد بارداری اورژانسی بدانید.
عوارض قرص های ضدبارداری اورژانسی
عوارض جانبی شایع:
بیشتر عوارضی که در اثر مصرف قرص های ضدبارداری اورژانسی دیده می شود عبارتند از:
- حالت تهوع
- درد شکمی
- استفراغ
- ناراحتی شکمی
- حساسیت پستان
- سردرد، سرگیجه
- درد،
- درد لگن
- خستگی
- نوسانات خلقی
- درد عضلانی
- درد پشت
علائم بالا دو تا سه روز بعد از مصرف قرص از بین میرود. علاوه بر علائم گفته شده، خانم هایی که دستگاه IUD در رحم خود قرار می دهند عوارض زیر را تجربه می کنند:
- عفونت لگنی
- آسیب به رحم
عوارض جانبی بسیار رایج و شایع
- احساس بیماری
- درد کمر
- پریود نامنظم تا دوره بعدی شما
- خستگی
- مریض شدن
قرص اورژانسی حاوی هورمون های مشابه قرص ضد بارداری طبیعی است فقط دوز این هورمون ها بالاتر است. به این ترتیب، حتی اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید، می تواند از حاملگی جلوگیری کند. با توجه به دوز بالاتر هورمون ها، بیشتر احتمال دارد باعث عوارض جانبی قابل توجهی شود. بعضی از زنان که قرص اورژانسی مصرف می کنند، درد شکم پس از مصرف را تجربه می کنند. در برخی موارد صبح بعد از قرص تهوع، سردرد یا خستگی نیز ایجاد می شود. تجربه لکه بینی یا خونریزی در زنان غیر معمول نیست. اگر قرص باعث استفراغ شد، باید با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید، زیرا ممکن است لازم باشد یکی دیگر را مصرف کنید [1].
دکتر فاطمه ارشادی، متخصص زنان، زایمان و نازایی، در مورد نحوه عملکرد قرص های اورژانسی اظهار کرد:"قرصهای اورژانسی مانع از تخمک گذاری نمی شوند بلکه محیط رحم رو برای جایگزینی نطفه نامناسب می کند.".
بدترین عوارض قرص اورژانسی
گاهی این عوارض آنقدر برای فرد آزاردهنده میشود که فرد مصرف دارو را بهخاطر آنها قطع میکند. شدت و ضعف این عوارض در افراد مختلف فرق میکند و ممکن است از یک سردرد ساده تا خونریزیهای شدید و ناباروری متفاوت باشد. دانستن این عارضهها شاید به فرد در تحمل راحتتر این داروها کمک کند. لکه بینی یا دفع مقادیر کم خون در طول ماه و خارج از زمان عادت ماهانه یکی از بدترین عارضههای قرصهای ضدبارداری است که خانمها از آن شکایت دارند.
عوارض مصرف زیاد قرص اورژانسی
بعضی خانم ها به جای استفاده از روش های جلوگیری مطمئن به دفعات از این قرص ها استفاده می کنند غافل از این که مصرف این قرص ها به خونریزی نامنظم(که اصلی ترین عارضه مصرف این قرص هاست)، تهوع، استفراغ و سردرد منجر می شود.
عوارض مصرف دوبار قرص اورژانسی در یک ماه
استفاده از روش اورژانسی در چند سیکل مداوم بیش از یک بار نباید استفاده شود. کار اشتباهی کرده اید این همه استفاده کرده اید. بسیار خطرناک است. بدلیل دوز بالایی که دارند چندین برابر قرص های هورمونی معمولی خطر دارند بخصوص خطرات عروقی و لخته شدن خون و غیره .
عوارض قرص اورژانسی تنسی یا لونژیل یا اووسیز
قرص لونژیل نیز مانند سایر قرص های ضد بارداری اورژانسی عوارضی دارد اما عوارض شدید به طور معمول دیده نمی شود اما امکان بروز عوارض جانبی شدید وجود دارد بنابراین در مورد این مسئله با پزشک خود صحبت کنید [2]. عوارض جانبی که معمولا به مراقبت های پزشکی نیاز ندارند (در صورت ادامه یا ناراحتی به پزشک یا متخصص مراجعه کنید.
- درد شکم یا گرفتگی
- حساسیت پستان (احساس سنگینی)
- سرگیجه
- حالت تهوع
- لکه بینی
- پریود نامنظم
- افسردگی
- ورم و تغییرات وزن
عوارض قرص اورژانسی بر پوست
اثرات قرص ضد بارداری بر پوست مانند شمشیر دو لبه است، برخی خانم ها که از مشکلات هورموني رنج ميبرند و به خاطر آن دچار جوشهاي پوستي هستند، ممکن است با مصرف قرصهاي ضدبارداري که حاوي هورمون هستند، پوستشان بهتر شود و با از بين رفتن و يا کمتر شدن جوشهاي صورتشان، پوست بهتري را تجربه کنند. در مقابل برخی که از نظر هورموني مشکلي ندارند و پوستي سالم و شفاف دارند، ممکن است در اثر مصرف چنين قرصهايي دچار آکنه و جوشهاي پوستي شوند.
صبح بعد از قرص و خونریزی
صبح بعد از قرص خونریزی نامنظم غیر معمول نیست. ممکن است خونریزی های غیر معمول یا لکه بینی مشاهده کنید که ممکن است تا پریودی بعدی شما ادامه داشته باشد. لازم نیست در مورد خونریزی نگران نباشید مگر اینکه بیش از حد باشد یا متوقف نشود.
عوارض قرص اورژانسی بر پریودی
قرص اورژانسی ممکن است نه تنها باعث لکه بینی و خونریزی نامنظم شود، بلکه بر پریودی بعدی شما نیز تاثیر می گذارد. اگر چه اکثر زنان در زمانی خاص پریود می شوند، ممکن است چند روز زودتر یا دیرتر پریودی رخ دهد. اگر پریودی بیشتر از 5 روز تاخیر داشت، باید با پزشک صحبت کنید که آیا حامله هستید یا نه. این مسئله در صورت پریودی خیلی سبک یا سنگین نیز صادق است [3].
مقاله پیشنهادی اوما: 4 نوع قرص اورژانسی و نحوه مصرف آنها بهمراه اثربخشی
آیا پس از مصرف قرص ضدبارداری اورژانسی خونریزی واژینال طبیعی است؟
برخی از خانم ها پس از مصرف قرص ضدبارداری خونریزی خفیفی را تجربه می کنند. این خونریزی سه روز پس از مصرف قرص ها قطع می شود. اگر خونریزی قطع نشد یا شدیدتر شد به پزشک مراجعه کنید. خونریزی نشانه مشکلات جدی تری است.
آیا می توان از عوارض جانبی قرص های ضدبارداری اورژانسی جلوگیری کرد؟
اگر نگران عوارض پس از مصرف قرص هستید با پزشک مشورت کنید. پزشک قرص هایی به شما می دهد که تاثیر عوارض جانبی را از بین ببرد به عنوان مثال قرص ضد تهوع. اگر پس از مصرف قرص ضدبارداری اورژانسی احساس سرگیجه یا حالت تهوع داشتید، بهتر است دراز بکشید و از استفراغ جلوگیری کنید. اگر یک سال پس از مصرف قرص استفراغ کنید باید قرص دیگری بخورید. اگر باز هم احساس بیماری کردید برای مصرف دوباره قرص با پزشک تماس بگیرید.
آیا قرص های ضدبارداری اورژانسی بر عادت ماهانه من تاثیر می گذارد؟
بله، قرص ضدبارداری اورژانسی بر عادت ماهانه شما تاثیر می گذارد. عادت ماهانه بعدی شما ممکن است یک هفته زودتر یا یک هفته دیرتر اتفاق بیفتد. اگر عادت ماهانه شما بیش از یک هفته به تعویق افتاد حتما آزمایش بارداری انجام دهید. در این مقاله بطور کامل درباره قرص ضد بارداری و عادات ماهیانه توضیح داده شده است.
چه زمانی نیاز است برای برطرف کردن عوارض قرص های اورژانسی قرص های درمانی مصرف شود؟
استفاده از قرص های ضدبارداری اورژانسی باعث خونریزی خفیفی می شود. اما در حالتی که خونریزی شدید باشد مسئله جدی است. اگر خونریزی دارید، احساس سرگیجه می کنید و شکمتان درد می کند با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر خونریزی شما بعد از سه روز متوقف نشد یا شدیدتر شد با پزشک تماس بگیرید. علائم شما نشانه های شرایط جدی هستند که نیاز به درمان و معالجه با دارو دارد.
احتمال بارداری با مصرف قرص اورژانسی چقدر است؟
قرص ضدبارداری از باردار شدن شما جلوگیری می کند اما اگر باردار باشید باعث توقف آن نمی شود.
قرص ضدبارداری اورژانسی صد درصد موثر نیست. هر چقدر زودتر قرص را مصرف کنید تاثیر آن بیشتر است. اگر قرص اورژانسی را تا سه روز بعد از نزدیکی مصرف کنید بیشترین تاثیر را دارد اما تا 5 روز می تواند از بارداری جلوگیری کند. مطابق بررسی های دپارتمان سلامت امریکا، از هر 100 نفر خانمی که در سه روز اول بعد از نزدیکی قرص ضدبارداری مصرف می کنند، 15 نفر باردار می شوند. همچنین از هر 100 نفر خانمی که در 5 روز اول از دستگاه IUD استفاده کنند، یک نفر باردار می شود [4].
اگر قرص ضدبارداری اورژانسی مصرف کردید و عادت ماهانه شما بیش از یک هفته به تعویق افتاد آزمایش بارداری انجام دهید.
افسانه ها و واقعیات عوارض قرص اورژانسی
افسانه 1: قرص اورژانسی خطرناک است.
واقعیت: مانند تمام داروهای دیگر، قرص اورژانسی در آزمایشات بالینی گسترده مورد آزمایش قرار گرفت. این قرص در طولانی مدت باروری شما را تحت تاثیر قرار نمی دهد و اثری پایدار بر روی بدن شما ایجاد نمی کند. با این حال، نباید آن را به طور منظم مصرف کنید و فقط برای موارد اضطراری باید استفاده شود.
افسانه 2: مصرف قرص اورژانسی باعث سقط جنین می شود.
واقعیت: قرص اورژانسی بر سقط جنین تاثیر ندارد و اگر باردار هستید، این قرص اثر نخواهد کرد. همانند قرص ضد بارداری طبیعی، قرص اورژانسی مانع از تخمگذاری در رحم می شود، بنابراین از بارداری جلوگیری می کند اما باعث به پایان رسیدن آن نمی شود.
افسانه 3: قرص اورژانسی همانند قرص ضد بارداری موثر است.
واقعیت: در حالی که قرص های ضد بارداری به شدت مانع از بارداری می شوند، اما کمتر از روش های معمول پیشگیری از بارداری مانند قرص و کاندوم موثرند. همیشه باید در حین رابطه جنسی از روش های پیشگیری استفاده کنید و قرص اورژانسی را فقط در موارد اضطراری باید مصرف کنید.
افسانه 4: مصرف قرص اورژانسی یعنی به مدت چند روز محافظت می شوم.
واقعیت: قرص اورژانسی از حاملگی پس از نزدیکی جنسی محافظت نشده جلوگیری می کند، اما در طول روزهای آینده هیچگونه محافظتی ایجاد نمی کند. دفعه بعد که رابطه جنسی دارید، باید از روش پیشگیری استفاده کنید.
در موارد بسیار نادر، برخی از بیماران به هورمون موجود در قرص واکنش آلرژیک نشان می دهند. اگر علائم واکنش آلرژیک را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید. نشانه های یک واکنش آلرژیک می تواند شامل خارش خفیف یا تورم صورت باشد [5].
مقاله پیشنهادی اوما: آمپول سه ماهه ضد بارداری (DMPA)
چه زمانی بعد از مصرف قرص اورژانسی پزشک بروم؟
قرص اورژانسی می تواند عوارض جانبی ایجاد کند، اما ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی بسیار نادر است. با این حال، استفاده منظم این قرص ها مناسب نیست[6]. بعد از مصرف قرص اورژانسی در صورت مشاهده موارد زیر باید با پزشک صحبت کنید:
- یک واکنش آلرژیک دارید (ممکن است باعث بروز خارش پوست، تورم صورت و مشکل تنفسی شود)
- پریودی بعدی شما بیش از 5 روز دیرتر رخ داده است یا بسیار خفیف است
- شما رابطه جنسی غیر محافظت شده با فردی داشته اید که ممکن است بیماری انتقال یافته جنسی داشته باشد
- در طول سه ساعت پس از مصرف قرص، استفراغ یا اسهال دارید
- عوارض جانبی را تجربه کرده اید که بعد از درمان به شما آسیب می زند یا بعد از درمان ادامه می یابد
1-Kelly Cleland, Elizabeth G. Raymond. Emergency contraception review: evidence-based recommendations for clinicians. Clin Obstet Gynecol. 2014 Dec; 57(4): 741–750.
2-D.T. Baird, S. Cameron, J.L.H. Evers. Emergency contraception. Widely available and effective but disappointing as a public health intervention: a review. Hum Reprod. 2015 Apr; 30(4): 751–760.
3-Kristin O. Haeger, Jacqueline Lamme and Kelly Cleland. State of emergency contraception in the U.S., 2018. Contracept Reprod Med. 2018; 3: 20.
4-Suneeta Mittal. Emergency contraception - Potential for women's health. Indian J Med Res. 2014 Nov; 140(Suppl 1): S45–S52.
5-Elizabeth Westley and Anna Glasier. Emergency contraception: dispelling the myths and misperceptions. Bull World Health Organ. 2010 Apr 1; 88(4): 243.
6-Celia M. J. Matyanga and Blessing Dzingirai. Clinical Pharmacology of Hormonal Emergency Contraceptive Pills. Int J Reprod Med. 2018; 2018: 2785839.