عوارض بی حسی اپیدورال در زایمان بدون درد

درد زایمان شناخته شده ترین درد محسوب می شود و می تواند یک تجربه بحرانی در دوره زندگی شخص تلقی گردد. وقتی مادر تحت مراقبت پزشکی است، در حالی که مداخله ایمن وجود دارد هیچ جایی برای تجربه درد شدید وجود ندارد. لذا این حق مادر است که زایمان بدون درد داشته باشد روش های مختلفی برای تسکین درد زایمان ارائه شده است مانند روش های غیر دارویی (هیپنوتیزم، طب سوزنی ) و روش های دارویی (داروهای سیستمیک، استنشاقی و بی حسی موضعی).

بی حسی اپیدورال 

بی حسی اپیدورال با ایجاد بی حسی موضعی در پایین کمر، درد این ناحیه را در طول زایمان از بین می برد، در حالی که شما کاملاً هوشیار هستید. این روش برای زنان در ایالات متحده متداول ترین شکل تسکین درد در هنگام زایمان است. این ترکیب داروی بی حسی است که از طریق یک لوله بسیار نازک در فضای بیرونی نخاع (فضای اپیدورال ) و مایع نخاعی به طور مداوم تزریق می‌شود و این دارو سیگنال های درد را قبل از رسیدن به مغز مسدود می کند.

بی حسی نخاعی

بی حسی نخاعی از کمر به پایین بی حس می کند. دارو از طریق یک سوزن بسیار نازک ( نازک تر از سوزن بی حسی اپیدورال) به مایع اطراف نخاع شما منتقل می‌شود و سریعاً باعث بی‌حسی شده ولی اثر آن یک الی دو ساعت می ماند.

بی حسی ترکیبی شامل  هر دو بی حسی نخاعی و اپیدورال می باشد، این گزینه مزایای هر دو نوع بیهوشی را ارائه می‌دهد، سریع اثر می‌کند و تسکین درد بیشتر از بی حسی نخاعی است.

هر دو بی حسی اپیدورال و بی حسی ترکیبی  باعث می شوند که یک زایمان بی درد را تجربه کنید اما بدون عوارض نیستند. این داروها می‌توانند عوارضی مثل کاهش فشار خون، خارش و سردرد شدید را داشته باشند. اگرچه نادر است ولی برخی عوارض جانبی بی حسی اپیدورال می تواند جدی باشد. آگاهی از عوارض می‌تواند به شما کمک کند که کدام مورد را انتخاب کنید

عوارض جانبی شایع بی حسی اپیدورال

عوارض جانبی شایع از خارش تا مشکل دفع ادرار است. افراد ممکن است واکنش های متفاوتی از خود نسبت به دارو نشان دهند:

1- خارش

برخی داروهایی که در بی حسی اپیدورال استفاده می‌شود از جمله مواد مخدر می‌تواند باعث خارش پوست شما شود. در این موارد برای تسکین خارش می توانید دارو را تغییر دهید یا با نظر پزشک از داروی دیگری برای کاهش خارش استفاده کنید.

2- تهوع و استفراغ

برخی داروهایی که در بی حسی اپیدورال استفاده می شوند مانند مسکن های مخدر گاهی اوقات باعث تحریک معده شما می شوند و باعث ایجاد تهوع و استفراغ می شوند.

3- تب

زنانی که روش بی حسی اپیدورال را تجربه می کنند، گاهی تب می کنند. طبق منبع health thrusted حدود ۲۳ درصد زنان استفاده کننده از روش اپیدورال تب می‌کنند اما همیشه اپیدورال دلیل تب نیست، هفت درصد از زنانی هم که اپیدورال نمیشوند باز تب می کنند که دلیل آن ناشناخته است.

4- درد

پس از تولد کودک ممکن است کمر شما تا چند روز درد کند. کمر درد یکی از عوارض شایع بارداری است زیرا با افزایش وزن در شکم به پشت شما فشار وارد می شود. گاهی اوقات دشوار است که تشخیص دهید دلیل درد شما اپیدورال است یا فشار باقیمانده از وزن اضافه بارداری.

5- فشار خون پایین

حدود ۱۴ درصد از خانم های که اپیدورال می‌شوند افت فشار خون را تجربه می کنند. اگرچه معمولا بی ضرر نیست اما با تاثیر بر رشته‌های عصبی باعث کاهش انقباضات رگ‌های خونی می‌شود و این باعث شل شدن رگهای خونی و کاهش فشار خون میشود. اگر فشارخون خیلی کاهش یابد خطرناک است و می‌تواند در جریان خونرسانی و اکسیژن رسانی به نوزاد تاثیر بگذارد. برای کاهش این خطر اکثر خانمها قبل از اپیدورال مایعات داخل وریدی دریافت می کنند و فشار خون در طول زایمان بررسی می شود و در صورت لزوم برای اصلاح آن دارو دریافت می‌کنند

6-  بی اختیاری ادراری

بعد از بی حسی اپیدورال اعصابی که به شما کمک می‌کند که بدانید مثانه پر است و اختیار ادرار خود را داشته باشید، بی حس می‌شود. ممکن است برای رفع مشکل یک کاتتر قرار دهید تا مثانه شما را خالی کند و پس از، از بین رفتن اثر بی حسی اپیدورال کنترل مثانه را دوباره به دست می آورید.

 عوارض جانبی نادر

عوارض جانبی نادر مرتبط با بی حسی اپیدورال از مشکلات تنفسی تا آسیب عصبی است.

 مشکلات تنفسی

در موارد نادر ماده بیحسی می تواند بر عضلات قفسه سینه تاثیر بگذارد که تنفس را کنترل می کنند و منجر به ایجاد مشکلات تنفسی شود.

 سردرد شدید

اگر سوزن مورد استفاده در بی حسی اپیدورال به طور تصادفی غشای پوششی نخاع را سوراخ کند و مایعات به بیرون نشت کند، سردرد شدید ایجاد می‌کند. طبق گفته انجمن متخصصان بیهوشی آمریکا این فقط در حدود یک درصد از زایمان ها اتفاق می افتد. سردرد با مسکن‌، کافئین و نوشیدن مایعات فراوان درمان می شود. اگر این ها باعث تسکین سردرد نشدند پزشک شما روشی به نام پچ خون اپیدورال را انجام می دهد. در این روش مقدار کمی از خون شما در سوراخ تزریق میشود با لخته شدن خون سوراخ بسته شده و سردرد متوقف می شود. در بیشتر مادرانی که تازه زایمان کردند در یک یا دو ساعت پس از انجام این روش سر درد تسکین می یابد.

عفونت

پوست بدن انسان زیستگاه طبیعی بسیاری از باکتری های عفونت زا است که با ایجاد خراشیدگی یا آسیب به پوست این باکتری ها وارد بدن می شوند. در بی حسی اپیدورال سوزن مورد استفاده تمیز ، استریل و بسیار نازک است و پوست شما قبل از تزریق کاملاً تمیز می شود پس این ندرت پیش می آید که عفونت باکتریایی در این روش ایجاد شود ولی ممکن است اتفاق بیفتد و عفونت به سایر قسمتهای بدن شما منتقل شود.

تشنج

در موارد نادر اگر داروی ضد درد مورد استفاده در روش بی حسی اپیدورال وارد رگ شما شود، با ایجاد فعالیتهای غیر طبیعی الکتریکی در مغز شما باعث ایجاد تشنج میشود.

 آسیب عصبی

سوزنی که برای بی حسی اپیدورال مورد استفاده قرار می گیرد باید با دقت و در جای درست تزریق شود. چنانچه به یک عصب برخورد کنند منجر به ایجاد بی حسی دائمی یا موقتی در قسمتهای پایین بدن می شود. خونریزی دراطراف ناحیه نخاع و استفاده از داروهای اشتباه در اپیدورال نیز می‌تواند باعث آسیب عصبی شود، این عارضه جانبی بسیار نادر است. طبق آمار انجمن داروهای بیهوشی منطقه‌ای درد در آمریکا این فقط یک در چهار هزار یا یک در دویست هزار نفر مبتلا به بی حسی اپیدورال است. اگر علائمی مانند بی حسی یا گزگز بعد از بی حسی اپیدورال دارید سریعاً به متخصص بیهوشی اطلاع دهید.

 اپیدورال و کمک به زایمان

وقتی بی حسی اپیدورال را انجام می‌دهید مرحله دوم زایمان شما افزایش می‌یابد. مرحله دوم از زمانی که دهانه رحم شما کاملاً گشاد شده شروع می‌شود و با تولد کودک شما به پایان می رسد. زنانی که بی حسی اپیدورال می شوند این مرحله بیشتر طول می‌کشد و بنابراین پزشک یا ماما با فشار آوردن روی شکم شما به بیرون آمدن نوزاد کمک می‌کند. تحقیقات گذشته نشان دادند که زنانی که بی حسی اپیدورال را انجام می‌دهند به احتمال زیاد به زایمان به روش سزارین نیاز دارند. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که این ممکن است درست نباشد، اما در بی حسی اپیدورال احتمالاً  زایمان با کمک ابزار انجام می‌شود. در یک مطالعه که در بریتانیا انجام شده است میزان زایمان به کمک ابزار در زنان که بی حسی اپیدورال را انجام داده اند،  ۳۷.۹ درصد بوده است در حالیکه در کسانی که این عمل را انجام نداده‌اند، ۱۶.۴ درصد بوده است.