علت بالا رفتن ناگهانی فشار خون

فشار خون بالا یک بیماری جدی و بسیار شایع است که هر چه سن بیشتر می شود خطر ابتلا به آن نیز افزایش پیدا می کند. البته اگر از سنین جوانی حواسمان باشد و رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالمی را انتخاب کنیم مسلما در سنین بالاتر کمتر در معرض خطر این بیماری هستیم. معمولا در اکثر بیماری ها فشار خون اولین چیزی است که پس از ورود به مطب دکتر مورد بررسی قرار می گیرد. مهم نیست برای سرماخوردگی یا تجدید تجویز نسخه نزد پزشک رفته باشید در هر صورت فشار خون شما گرفته و ثبت می شود چون بسیار مهم است و بر عملکرد کل بدن تاثیر می گذارد.

در این مقاله می خواهیم شما اومایی عزیز را به طور کامل با مقوله فشار خون، بالا رفتن آن و راهکارهای مناسب درمانی آشنا کنیم. پس لطفا تا پایان مقاله همراه ما باشید. 

در این مقاله می خوانیم:

فشار خون طبیعی چیست و چه اتفاقی می افتد اگر فشار ناگهان افزایش یابد؟ 

فشار خون توسط  فشار خون سیستولیک (عدد بالا) و فشار خون دیاستولیک (عدد پایین) اندازه گیری می شود. عدد بالا نشان می دهد هنگام ضربان قلب، میزان فشار خون به دیواره های رگ ها چقدر است و عدد پایین فشار زمانی است که قلب در بین ضربه ها در حالت استراحت قرار دارد. محدوده فشار طبیعی برای عدد بالا بین 90 تا 120 و برای عدد پایین بین 60 تا 80 است.

فشار خون بالا زمانی است که عدد بالایی بیشتر از 140 و عدد پایینی بیشتر از 90 باشد. بعضی مواقع به دلایل مختلف مانند شوک عصبی این فشار ناگهان افزایش پیدا می کند و بالا می ماند. در واقع فشار خون بالا زمانی اتفاق می افتد که نیروی جریان خون در رگ های باریک بیشتر از حالت طبیعی است و باعث می شود که قلب سخت تر کار کند تا خون را از طریق رگ های خونی بدن انتقال دهد. در این صورت فرد دچار افزایش ناگهانی فشار خون و یا پرفشاری بدخیم خون می شود که خطرناک است.

بنابراین، چرا زمانی که هیچ نشانه ای از مشکلات قلبی وجود ندارد کنترل فشار خون مهم می شود؟

زیرا ممکن است فشار خون وجود داشته باشد اما به دلیل نبودن علائم متوجه آن نباشیم و به مرور به قلب آسیب بزند و یا با کوچک ترین شوکی دچار افزایش ناگهانی فشار خون و خطرات بعدی آن مثل سکته شویم. بنابراین باید این موضوع جدی گرفته شود.

علل افزایش ناگهانی فشار خون 

با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، از هر سه بزرگسال، یک نفر از فشار خون بالا رنج می برد و تنها یک یا دو نفر فشار خود را کنترل می کنند. افزایش ناگهانی فشار خون معمولا در درصد کوچکی از افرادی که فشار خون بالا دارند، رخ می دهد. این افراد شامل جوانان بزرگسال، از جمله تعداد زیادی از مردان  است و افرادی که فشار خون بالا دارند موارد زیر را تجربه می کنند:

• اختلالات رگ های کلاژنی
• مشکلات کلیه
• فشار خون بالا ناشی از بارداری (بخوانید: درمان فشار خون بالا در بارداری)

به طور کلی افزایش فشار خون به دلایل زیر اتفاق می افتد:

• افزایش ناگهانی فشار خون به دلیل فعالیت های روزانه
• استفاده از داروهایی مانند داروهای مسکن، ترکیبی از داروهای مختلف و استفاده بیش از حد کوکائین و ماری جوانا می تواند موجب افزایش فشار خون شود.
• مصرف مواد شیمیایی از جمله نیکوتین به افزایش ناگهانی فشار خون منجر می شود و به رگ های خونی آسیب می رساند.
• عادت های غذایی برای حفظ فشار خون در سطح طبیعی مهم هستند زیرا چربی و سدیم در بسیاری از مواد غذایی باعث افزایش پروتئین خون می شود. همچنین رگ های خونی را مسدود می کند و منجر به ناراحتی های جدی مانند سکته قلبی می شود.
• استرس بخشی از زندگی روزمره ما است و اضطراب در مورد نگرانی ها می تواند خطر افزایش فشار خون را دو برابر کند. این امر بخصوص در افراد دارای فشار خون بالا بسیار خطرناک است.
• بیماری هایی مانند بیماری های کلیه، آسیب های ستون فقرات، تومورهای غده آدرنال، بیماری های مربوط به تیروئید و اسکلرودرمی می توانند فشار خون را به سرعت افزایش دهد.
•  مصرف کافئین و الکل زیاد نیز بر اعداد بالا و پایین فشار خون تاثیر می گذارد و باعث افزایش وزن و تغییر تعادل هورمونی می شود.

سایر علت های خاص افزایش ناگهانی فشار خون

دلایل بالا عوامل اصلی و کلی ایجاد فشار خون بالا بودند. در ادامه برای آشنایی بیشتر شما اومایی عزیز برخی از عوامل که بصورت خاص منجر به افزایش ناگهانی فشار می شوند را برایتان توضیح می دهیم:

1- استرس

فشار و اضطراب احساسی می تواند به طور موقت فشار خون را افزایش دهد. با گذشت زمان استرس بیش از حد و ماندگار باعث ایجاد تاثیر بر سیستم قلبی عروقی شده و به آن آسیب می زند و ممکن است منجر به مشکلات فشار خون دائمی شود. 

2- سندرم کت سفید

سندرم کت سفید وقتی رخ می دهد که نگرانی یا استرس ناشی از ملاقات با پزشک باعث افزایش ناگهانی فشار خون می شود. در این حالت ممکن است فشار خون شما در خانه طبیعی بوده باشد. فشار خون بالا به این معنی نیست که شما فشار خون بالای دائمی دارید. در این افراد بعد از ملاقات پزشک و نرمال بودن موارد مورد بررسی پزشکی فشار خون معمولا به حالت طبیعی بر می گردد. البته بهتر است چک شود. 

3- دارو

برخی از داروهای بدون نسخه و تجویزی می توانند فشار خون شما را تحت تاثیر قرار دهند. از جمله این داروها می توان به دیورتیک ها و قرص های فشار خون، که برای کاهش فشار خون طراحی شده اند، اشاره نمود. داروهای دیگری نیز مانند داروهای سرماخوردگی و آلرژی، می توانند فشار خون شما را افزایش دهند.

4- فعالیت

ورزش، صحبت کردن، خنده و حتی رابطه جنسی می تواند موجب نوسانات فشار خون شود.

5- غذا و نوشیدنی

آنچه که می خورید یا می نوشید ممکن است فشار خون شما را تحت تاثیر قرار دهد. غذاهایی که حاوی تیرامین بالا هستند در افزایش فشار خون نقش مهمی دارند. نوشیدنی های دارای کافئین نیز می تواند به صورت موقت فشار خون را افزایش دهد.

6- مشکلات آدرنال

سیستم آدرنال شما مسئول تولید هورمون های بدن است. خستگی آدرنال زمانی اتفاق می افتد که تولید هورمون شما کم باشد. در نتیجه فشار خون شما کاهش می یابد. یک سیستم آدرنال بیش از حد فعال نیز می تواند موجب افزایش ناگهانی فشار خون شود.

7- فئوکروموسیتوم

فئوکروموسیتوم یک تومور نادر است که در غدد آدرنال تولید می شود و بر تولید هورمون ها تاثیر می گذارد. این تومور نیز می تواند منجر به افزایش ناگهانی فشار خون شود.

موارد موثر بر افزایش خطر بالا رفتن فشار خون ناگهانی

عوامل مختلفی می تواند خطر بالا رفتن فشار ناگهانی خون را افزایش دهد که باید از آن ها جلوگیری کنیم. این موارد عبارتند از:

•  سطوح بالای استرس
•  اضطراب
• مصرف قرص های فشار خون که مؤثر نیستند 
•  مصرف دخانیات
•  مصرف الکل بیش از حد
•  کار شبانه

برخی بیماری ها نیز می توانند خطر افزایش فشار خون را بالا ببرند. این شرایط عبارتند از:

• دیابت
• بارداری
• کم آبی بدن
• بیماری قلبی و عروقی
•  فشار خون بالای کنترل نشده
• آپنه انسدادی خواب
• بیماری کلیوی
•  مشکلات تیروئید
•  مشکلات سیستم عصبی

علائم افزایش ناگهانی فشار خون 

افزایش ناگهانی فشار خون بلافاصله با علائمی که دارد به شما هشدار می دهد. این علائم شامل موارد زیر می شوند:

• تاری دید
• درد قفسه سینه
• سردرد
• سرفه غیر عادی
• تهوع یا استفراغ
• ضعف نفس
• ضعف یا بی حسی در بازوها، پاها، صورت
• تغییرات ذهنی مانند اضطراب، خستگی، سردرگمی، بی حس بودن

درمان افزایش ناگهانی فشار خون

افزایش فشار خون بالا نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارد. می توانید تست های داخل وریدی برای تعیین اینکه چه چیزی موجب افزایش فشار شما شده است را با تجویز پزشک انجام دهید. هنگامی که فشار شما در سطح رضایت بخش تثبیت شود، پزشک شما درباره درمان بیشتر صحبت خواهد کرد. با توجه به وضعیت سلامت جاری شما و هرگونه مساله ای از سوی فشار خون بالا، درمان شما متفاوت خواهد بود.

برای مثال، اگر در ریه های شما مایع وجود داشته باشد، برای دفع مایع، از داروی دیورتیک استفاده می شود. اگر آسیبی به قلب شما وارد شده باشد، داروهای قلب  تجویز می شود. بنابراین داروی خاصی برای درمان فشار خون بالا وجود ندارد و بسته به نتایج آزمایش شما داروهایی که تجویز می شود تغییر می کند. در موارد خاص در صورت ایجاد آسیب کلیوی یا تومور که باعث افزایش فشار ناگهانی شده است، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.

درمان طبیعی فشار خون بالا

تغییر شیوه زندگی روزانه برای تنظیم فشار خون و جلوگیری از افزایش ناگهانی فشار خون، بهترین درمان طبیعی و بدون عوارض جانبی است. البته در صورت داشتن سابقه فشار خون بالا پیش از استفاده از محصولات زیر باید با پزشک خود مشورت کنید.

1- کرفس

برای جلوگیری از انسداد رگ های خونی، مصرف روزانه کرفس مناسب است. این گیاه حاوی داروهای گیاهی است که ماهیچه ها را آرام می کنند و جریان خون را آرام تر می کنند. در نتیجه از ایجاد فشار بر رگ های خونی جلوگیری می شود. 

2- دانه های شنبلیله

این ادویه دارای فیبر فراوانی است که به حفظ  فشار خون در سطح نرمال کمک می کند. برای استفاده از این دانه، یک تا دو قاشق از بذرهای شنبلیله را در آب جوش بریزید و یک قاشق غذاخوری در روز مصرف کنید.

3- لیمو

مصرف یک و نیم عدد لیمو در روز از التهابات احتمالی جلوگیری می کند و مواد مضر داخل رگ های خونی، را از بین می برد. لیمو حاوی مقدار فراوان آنتی اکسیدان ویتامین ث است. به همین دلیل خطر استرس اکسیداتیو که از بیماری های مزمن مثل سرطان و بیماری های قلبی و فشار خون می شود، جلوگیری می کند. همچنین یک چربی سوز عالی است و چربی های اضافه که باعث افزایش فشار خون می شوند را نیز از بین می برد.

4- آب نارگیل

آب نارگیل برای کاهش فشار خون روزانه مناسب است همچنین حاوی ویتامین ث، منیزیم و پتاسیم می باشد که از مواد معدنی و ویتامین های ضروری مورد نیاز بدن هستند.

5- سیر

یکی از بهترین تقویت کننده های سیستم ایمنی سیر است که خون را رقیق می کند. افراد دارای فشار خون بالا می توانند حداقل چهار گرم در روز سیر استفاده کنند. فرد مبتلا به فشار خون بالا در معرض خطر بیماری های مختلفی از جمله بیماری های قلبی است. اگر فشار خون شما بالا باشد، ممکن است به هر دلیلی به طور ناگهانی افزایش یابد، که در این حالت نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.

جلوگیری از افزایش ناگهانی فشار خون

در سال 2013، بیش از 360،000 مرگ و میر در ایالات متحده به دلیل افزایش ناگهانی فشار خون بوده است. بنابراین در صورت داشتن فشار خون بالا حتما در مورد درمان فشار خون با پزشک خود صحبت کنید. در عین حال، احتیاط هایی وجود دارد که باید رعایت کنید. این موارد عبارتند از:

1- از استرس اجتناب کنید!

استرس عامل بیماری های بسیار زیادی است و یا بیماری ها را بددتر می کند. بنابراین تا می توانید از آن فرار کنید. به سرگرمی هایی مانند نقاشی، ورزش، و فعالیت های جسمانی دیگر که باعث کاهش استرس می شوند بپردازید.

2- کاهش مصرف کافئین

با پزشک خود درباره عادات کافئین خود صحبت کنید و برنامه ای برای محدود کردن مصرف روزانه خود داشته باشید.

3- ترک سیگار

سیگار کشیدن می تواند منجر به بیماری های شدید قلب و ریه و حتی مرگ شود.

4- غذاهای سالم بخورید!

از مصرف چربی های اشباع شده و مواد غذایی نامناسب بپرهیزید.

5- کاهش سدیم در رژیم غذایی

نمک اضافی و نمک موجود در محصولات غذایی فراوری شده می تواند باعث افزایش فشار خون شود زیرا باعث غلظت محتوای موجود در خون را زیاد می کند.

6- ورزش منظم

یک قلب سالم و بدن سالم نیاز به ورزش منظم روزانه 20 تا 30 دقیقه دارد.

7-نظارت بر علائم حیاتی

به فشار خون، ضربان قلب و میزان قند خون خود توجه داشته باشید، به خصوص اگر فشار خون شما بالا است.

سخن آخر

فشار خون بالا به خودی خود به وجود نمی آید و بیشتر وابسته به سبک زندگی ما شامل فعالیت های روزانه و رژیم غذایی، میزان آرامش و شرایط روحی دارد. بنابراین باید به تمامی این نکات توجه کنید تا فشار خونتان در سطح نرمال بماند. افزایش فشار خون ناگهانی نیاز به فوریت های پزشکی و اورژانس دارد و در صورت عدم درمان سریع می تواند منجر به مرگ شود. پس آن را جدی بگیرید.