عفونت زنان از بیماری های شایعی است که خیلی از خانم ها قبل یا بعد از ازدواج و در مراحل مختلف زندگی ممکن است آن را تجربه کنند. این عفونت ها از خفیف تا شدید متغیر هستند و در صورت شدید بودن می توانند باعث ناراحتی و ایجاد بیماری های دیگری شوند. بنابراین با اینکه یک بیماری شایع است نباید نسبت به درمان ان بی اهمیت بود و در صورت ابتلاحتما باید با روش های خانگی یا پزشکی اقدام به درمان آن کنید تا از عوارض این بیماری در امان بمانید.
در این مقاله می خواهیم به طور کامل عفونت زنان را بررسی کرده و روش های مختلف درمان آن را برایتان بگوییم تا به راحتی بتوانید برای درمان این بیماری اقدام کنید. پس با ما همراه باشید.
عفونت زنان چیست؟
عفونت واژن یکی از رایج ترین علل مراجعه زنان به پزشک است. عفونت واژن توسط میکروارگانیسم ها ایجاد می شود، اما زنان می توانند با پوشیدن لباس گشاد از ابتلا به آن جلوگیری کنند. عفونت معمولا باعث خارش، قرمزی و گاهی سوزش و درد می شود. گاهی علت عفونت واژن باکتریایی است و گاهی توسط قارچ ایجاد می شود که این عفونت زمانی اتفاق می افتد که قارچ هایی به نام کاندیدا آلبیکنس در واژن بیش از اندازه رشد کرده باشند. این مسئله باعث سوزش، التهاب و خارش شدید واژن (به خصوص در اطراف شکاف واژن) می شود.
علائم عفونت زنان چیست؟
عفونت واژن در زنان دارای علائم قابل مشاهده‌ای است که به شما کمک می کند تا متوجه شوید که عفونت گرفتید. این علائم عبارتند از:
- بافت ترشحات خروجی از واژن ( این ترشحات سفید و حجیم و پنیری شکل می باشند.)
- درد واژن
- خارش و سوزش واژن
نکته مهم:
یک واژن سالم دارای باکتری های خوب و قارچ می باشد. باکتری لاکتوباکیلوس نوعی باکتری اسیدی است که قارچ ها را تحت کنترل قرار می دهد. هر چیزی که باعث شود تعادل بین باکتری و قارچ در واژن از بین برود، موجب ازدیاد قارچ و در صورت گسترش تبدیل به عفونت می شود.
در چه مواردی احتمال ابتلا به عفونت افزایش پیدا می کند؟
در صورتی که قارچ ها بیش از حد رشد داشته باشند به عفونت واژن تبدیل می شوند. موارد زیر باعث افزایش قارچ ها می شوند:
- مصرف آنتی بیوتیک
- باردار بودن
- دیابت کنترل نشده
- سیستم ایمنی ضعیف
- استفاده از قرص های ضد بارداری یا هورمون درمانی
دلایل ایجاد عفونت زنان و انواع آن
درمان عونت واژن به علت ایجاد آن بستگی دارد. به همین دلیل عفونت زنان به سه دسته کلی زیر تقسیم بندی می شود:
- واژینوز باکتریال
- واژینیت تریکوموناس
- عفونت های قارچی (کاندیدیازیس)
عفونت واژن می تواند باعث ترشحات واژن، ناراحتی و بوی بد شود. با این حال، این علائم لزوما عفونت را نشان نمی دهند. موارد دیگری نیز می توانند بر واژن تاثیر گذاشته و این عوارض را ایجاد کنند. به عنوان مثال، مواد شیمیایی و سایر مواد مانند محصولات بهداشتی، حباب حمام، مواد شوینده، فوم ضدعفونی کننده و لباس های مصنوعی می توانند واژن را تحریک کنند و باعث ترشحات بدبو شوند. التهاب حاصل از استفاده از مواد آلرژی زا واژینیت غیر عفونی (التهابی) نامیده می شود.
ترشحات واژینال ممکن است ناشی از یک اختلال باشد که بر سایر ارگان های تولید مثل نیز تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، ترشحات می تواند به دلیل برخی بیماری های مقاربتی مانند عفونت کلامیدیا یا گونوره باشد. باکتری هایی که این بیماری ها را ایجاد می کنند می توانند از مهبل (واژن) به دهانه رحم (قسمت پایین تر و باریک رحم که به واژن باز می شود) و رحم منتقل شوند و باعث بیماری التهابی لگن شوند. تبخال تناسلی نیز یکی دیگر از بیماری های مقاربتی است که می تواند باعث ایجاد تورم در ناحیه تناسلی (ناحیه اطراف باز شدن مهبل)، مهبل (واژن) و در دهانه رحم شود، همچنین می تواند باعث ترشحات بدبوی واژن شود.
مقاله پیشنهادی اوما: 4 نوع عفونت واژن+درمان و پیشگیری
8 درمان خانگی عفونت زنان
درمان های خانگی زیادی برای جلوگیری و درمان عفونت های زنان وجود دارد. اما باید به این نکته توجه کنید که پوست واژن بسیار حساس است و چنان چه از ماده ای برای درمان عفونت استفاده کردید که باعث سوزش شدید واژن شد، استفاده از آن را متوقف کنید.
1- پروبیوتیک ها
لبنیات دارای پروبیوتیک مانند ماست پروبیوتیک دار می تواند به درمان عفونت واژن کمک کند. باکتری موجود در ماست به نام لاکتوباسیل، رشد مخمرهایی که باعث عفونت قارچی می شوند را کاهش می دهد. البته زدن ماست به واژن بصورت صد در صد عفونت را درمان نمی کند اما به کاهش آن کمک می کند.
3- سیر
سیر دارای خواص ضد قارچ قوی است و از قدیم الایام در طب سنتی برای درمان عفونت ها از آن استفاده می شده است. برای این کار باید یک قاشق غذاخوری پودر سیر را با مقدار مناسب آب به طوری که یک خمیر گچی به دست آید مخلوط کرده و روی واژن خود بزنید و پس از 5 الی 10 دقیقه آن را بشویید. در صورت سوزش شدید سریعا آن را بشویید.
4- سرکه سیب
سرکه سیب یک درمان خانگی مناسب برای عفونت های مخمر است. به دلیل حالت اسیدی که این سرکه دارد PH پوست را تنظیم کرده و به کاهش رشد قارچ ها و در نتیچه ایجاد عفونت کمک می کند.
5- روغن نارگیل
مطالعات نشان می دهد روغن نارگیل دارای خواص ضد قارچی است و می تواند به کاهش رشد برخی از گونه های قارچ های واژن کمک کند.
6- کرم های ضد قارچ
یکی از رایج ترین راه های درمان عفونت قارچی واژن استفاده از کرم های ضدقارچ و شیاف است. برخی از این داروها بدون تجویز پزشک فروخته می شوند. پک کرم های ضد قارچ شامل پماد ضدقارچ، شیاف، اپلیکاتور و دستورالعمل استفاده از آن است. ممکن است قرص های خارجی ضد خارش نیز در پک وجود داشته باشد.
مقاله پیشنهادی اوما: درمان عفونت واژن با عسل چگونه است؟
7- بوریک اسید
بوریک اسید نوعی اسید ضدعفونی کننده است. این ماده برای درمان عفونت های قارچی مزمن یا معمولی استفاده می شود که در برابر سایر روش های درمان اثر بیشتری دارد، اما ممکن است باعث سوزش واژن شود، که در این صورت نباید از آن استفاده کرد. مطالعات نشان می دهد بوریک اسید ماده موثری برای درمان عفونت قارچی واژن می باشد. این ماده را می توان با نسخه خریداری کرد یا در خانه تهیه کرد. برای تهیه شیاف بوریک اسید، کپسول های ژلاتینی سایز 00 را با بوریک اسید پر کنید. یکی از کپسول ها را پیش از خواب هر شب به مدت یک هفته وارد واژن کنید.
هشدار مهم:
بوریک اسید به دلیل ترکیبات خاصش می تواند خطرناک باشد. بنابراین آن را بر پوست خراشیده شده قرار ندهید و هیچ گاه نخورید. همچنین اگر باردار هستید از بوریک اسید استفاده نکنید.
8- روغن پونه کوهی
روغن پونه کوهی که عفونت را درمان می کند، مشابه آن چه در عطاری ها موجود است، نمی باشد. باید روغنی پیدا کنید که واقعا از پونه کوهی گرفته شده باشد. این روغن حاوی موادی به نام تیمول و کارواکرول می باشد که ضدقارچ های قوی هستند. مطالعات نشان می دهد مصرف روغن پونه کوهی موجب توقف یا کاهش رشد قارچ های کاندیدا آلبیکنس در واژن می شود. روغن پونه کوهی باعث رقیق شدن خون می شود. بنابراین اگر مشکل لخته شدن خون یا رقیق بودن خون دارید از آن استفاده نکنید.
نظر خانم دکتر زهرا سیفی متخصص زنان، زایمان و نازایی درباره درمان های خانگی عفونت واژن:
ایشان در این مورد اظهار کرد: "از علائم عفونت واژن، سوزش و خارش، درد بعد از نزدیکی، درد زیر شکم، بهم ریختگی قاعدگی و ترشحات بو دار هست در رابطه با درمانی که میخواهیم انجام دهیم، اول اینکه به هیچ عنوان از درمان خانگی برای درمان عفونت واژن استفاده نکنید، چون مطمعنا باعث بدتر شدن علائم و هم باعث مقاومت عفونت واژن به آنتی بیوتیک های درمانی می شویم".
چقدر طول می کشد تا درمان های خانگی اثر کنند؟
بیشتر درمان های خانگی بعد از چند روز و برخی بعد از یک هفته اثر می کنند. اگر در طول درمان خانگی علائم بدتر شد یا علائم جدید مشاهده کردید و یا در کنار علائم عفونت قارچی سوزش مزمن را تجربه کردید یا عفونت عود کرد به پزشک مراجعه کنید. ممکن است به درمانی جدی تر نیاز داشته باشید.
نکات مهم در درمان خانگی عفونت زنان
1- تاثیرگذاری درمان خانگی در افراد مختلف متفاوت است. این مسئله به شدت و نوع عفونت و کیفیت درمان بستگی دارد.
2- رایج ترین درمان خانگی عفونت واژن استفاده از پماد ضد قارچ می باشد.
3- اگر با یک درمان خانگی احساس ناراحتی یا سوزش دارید، درمان خانگی را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در برخی موارد، نباید عفونت واژن را در خانه درمان کنید. اگر قبلا عفونت واژن نداشته اید یا از آن مطمئن نیستید، پیش از انجام درمان خانگی ابتدا باید به پزشک مراجعه کرده و کاملا معاینه شوید. زیرا ممکن است به نوع دیگری از عفونت مبتلا شده باشید، که نباید از درمان های گفته شده برای آن استفاده کنید. همچنین ممکن است عفونت قارچی جدی تر داشته باشید. در موارد زیر عفونت می تواند جدی تر باشد:
- بارداری
- دیابت
- سیستم ایمنی بدنی ضعیف
- علائم شما شدید باشد مانند زخم شدن و شکاف خوردن واژن
- درمان خانگی را امتحان کرده اید و تغییری ایجاد نشده است.
مقاله پیشنهادی اوما: درمان خانگی عفونت قارچی واژن: 3 روش درمان
نحوه پیشگیری از عفونت قارچی واژن
عفونت قارچی واژن می تواند دردناک باشد. بنابراین بهترین راه، پیشگیری از ابتلا به آن است. برای پیشگیری از عفونت واژن به نکات زیر توجه کنید:
- مقدار قند و غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید. قارچ در اثر قند افزایش می یابد.
- لباس زیر نخی و راحت بپوشید. قارچ در محیط های گرم و مرطوب بیشتر رشد می کند.
- لباس های خیس یا نم دار را به مدت طولانی نپوشید.
- از دراز کشیدن طولانی مدت در حمام ها و آب های داغ اجتناب کنید.
- آنتی بیوتیک را فقط در هنگام ضرورت مصرف کنید.
- واژن خود را با دوش آب گرم تمیز نکنید. مگر این که پزشک تجویز کرده باشد و از اسپری ها، خوشبو کننده ها و کرم ها استفاده نکنید. این مواد تعادل بین باکتری و قارچ را از بین می برد.
- تمیزنگه داشتن ناحیه تناسلی و خشک نگه داشتن آن برای کمک به پیشگیری از عفونت ها بسیار تاثیرگذار است. برای این کار بهتر است هر روز ناحیه تناسلی خود را با صابون ملایم و بدون چربی مانند صابون گلیسرین بشویید و به طور کامل آن را خشک کنید.
- پس از ادرار کردن از جلو به عقب خود را شستشو دهید تا از ورود باکتری از مقعد به واژن جلوگیری شود.
- آموزش بهداشت به دختران جوان
- استفاده از لباس های گشاد، مانند لباس زیر پنبه ای، اجازه می دهد هوا به گردش در آید و به خشک شدن منطقه تناسلی کمک می کند.
- داشتن رابطه جنسی امن و محافظت شده
هشدار مهم:
بهتر است از دوش داخل واژن استفاده نکنید . دوش داخل واژن می تواند باکتری های طبیعی و محافظ واژن را حذف کرده و اسیدیته واژن را کاهش دهد و باعث ایجاد عفونت ها، از جمله بیماری التهابی لگن شود.
سخن آخر
بهترین راه در برابر عفونت واژن رعایت بهداشت شخصی و نکات گفته شده برای پیشگیری از ایجاد این نوع عفونت هست. توجه داشته باشید که در صورت هرگونه حساسیت به داروهای خانگی از درمان خود با روش های خانگی پرهیز کنید و به پزشک مراجعه کنید.
1-Di Vito M, et al. In vitro activity of tea tree oil vaginal suppositories against Candida spp. and probiotic vaginal microbiota. 2015
2-Manohar V, et al. Antifungal activities of origanum oil against Candida albicans.2011
