آیا قرص ال دی چاق کننده است؟

یکی از قرص هایی که بیشتر خانم ها آن را بعنوان قرص ضد بارداری می شناسند و گاهی نیز برای عقب انداختن پریود خود از آن استفاده می کنند قرص معروف ال دی می باشد. اما شاید این فرضیه نیز به گوشتان خورده باشد که قرص ال دی چاق کننده است و بخواهید از آن برای چاق شدن استفاده کنید و یا نگران باشید که در صورت مصرف دچار اضافه وزن شوید. با ما در این مقاله همراه باشید تا به طور کامل پاسخ این سوال را برای شما بانوان اومایی عزیز توضیح دهیم.

در این مقاله می خوانیم:

قرص ال دی چگونه عمل می کند؟

تقریبا تمام انواع روش های کنترل بارداری حاوی هورمون هستند. اما برخی از آن ها هورمون ندارند. تنها روش های پیشگیری مانند کاندوم و بستن لوله ها هورمون ندارند. همچنین برخی از روش های باروری، که اساسا به شما کمک می کند چرخه باروری را دائما زیر نظر داشته باشید تا بتوانید در حین نزدیکی  بدون حفاظت جنسی از بارداری جلوگیری کنید بدون نیاز به هورمون هستند. نهایی ترین و پرطرفدارترین نوع غیر هورمونی کنترل بارداری، آی یو دی مسی است. IUD (بخوانید: با IUD از بارداری ناخواسته جلوگیری کنید) مسی گران است و احتمال مسمومیت با مس و عوارض جانبی گرفتگی عضلات و خونریزی سنگین نیز وجود دارد.

بنابراین بیشتر زنان به کنترل هورمونی روی می آورند.  زیرا عملکرد آن ساده و هزینه آن پایین است. اساس این روش ها بر این قاعده است که اگر پروژسترون در جریان خون وجود داشته باشد، بدن نمی تواند تخمک گذاری کند. بنابراین، همه گزینه های کنترل هورمونی شامل برخی از انواع پروژسترون های مصنوعی است. بعضی از آنها نیز در مخلوط حاوی استروژن هستند، زیرا برخی از زنان برای رسیدن به بهترین تعادل هورمونی به آن نیاز دارند. این گزینه های کنترل بارداری به شکل قرص رایج هستند، اما می توان آنها را در قالب پچ، آمپول، ایمپلنت و دخول واژنی نیز استفاده کرد که بستگی به تصمیم شما و نظر پزشکتان دارد.

اثر چاق کنندگی  قرص ال دی از گذشته تا به حال

- قرص های ضد بارداری برای اولین بار در دهه 1960 اختراع شد، در آن قرص ها حدود 1000 برابر پروژسترون و استروژن نسبت به قرص های موجود امروزی وجود داشت که از نظر پزشکی تفاوت فوق العاده زیادی است. در نتیجه در آن زمان، عوارض جانبی این داروها نیز بسیار بیشتر و شدید تر بود. یکی از این عوارض اثر چاق کنندگی شدید این قرص ها بود زیرا میزان هورمون ها خیلی بیشتر از میزان مورد نیاز بدن بود. اما امروزه میزان هورمون ها بر اساس نیاز بدن خانم ها می باشد و به همین دلیل عوارض جانبی آن نیز کاهش یافته است.

- علاوه بر این، امروزه بسیاری از زنان پس از شروع مصرف قرص، "عادی سازی" را تجربه می کنند. به این معنی که ممکن است یک دوره اولیه افزایش وزن وجود داشته باشد، اما بعد از سه ماه استفاده نشانه ها کاهش می یابد. در واقع از نظر بیوشیمیایی، غده هیپوفیز یاد می گیرد چگونه با هورمون های خارجی کنار بیاید و سازگار می شود. 

- در نهایت، همانطور که قبلا گفتم، هنوز هم بیشتر زنان معتقدند قرص های کنترل بارداری سبب افزایش وزن می شود، اما این مسئله درست نیست. تجزیه و تحلیل های متاآنالیز از دوزهای مختلف نشان می دهد که قرص ال دی بر افزایش وزن تأثیر ندارد.

چرا چاقی ناشی از قرص ال دی امروزه نیز باعث نگرانی می شود؟

اکثر زنان در طول مصرف قرص ال دی افزایش وزن را تجربه نمی کنند، اما برخی نیز ممکن است با افزایش وزن مواجه شوند. این موضوع بیشتر به واکنش بدن نسبت به هورمون ها بستگی دارد و به همین علت در افراد مختلف یکسان نیست. به عنوان مثال، در یک مطالعه، مصرف کنندگان Depo-Provera در طول 18 ماه به طور متوسط ده پوند معادل حدود 5 کیلو گرم افزایش وزن داشتند. هورمون هایی که می توانند بر وزن شما تأثیر بگذارند به سه شکل عمل می کنند:

• افزایش اشتها
• احتباس آب
• افزایش میزان رسوب چربی

بنابراین در صورتی که بعد از سه ماه همچنان بدنتان با این قرص ها هماهنگ نشد و نشانه های بالا در بدن شما وجود داشت بهتر است به پزشک خود بگویید تا راه حل جایگزین در اختیار شما قرار دهد.

افزایش اشتهای ناشی از قرص ال دی

- برخلاف آنچه حدس می زنید استروژن باعث کاهش اشتها می شود. استروژن با افزایش توانایی فعالیت های پرخوری برخی از پپتیدهای روده، به ویژه کلسی سیتوکینین باعث کاهش مصرف کالری می شود. هر چه مقدار کلسی سیتوکینین تولید شده توسط روده بیشتر باشد، مغز احساس پری بیشتری می کند. علاوه بر این، استرادیول باعث تحریک فعالیت ضد انعقادی (توقف خوردن) POMC / CART و مهار کردن عصب NPY / AgRP  می شود.

- از طرف دیگر، پروژسترون اشتها را تحریک می کند. ابتدا پروژسترون اثرات سفتی استروژن را از بین می برد، زیرا استروژن و پروژسترون در کنار همدیگر می توانند تعادل هورمونی را ایجاد کنند. همچنین اشتها را تحریک می کند. به همین دلیل است که هرچه به پریودی نزدیک تر می شوید، اشتهای شما برای انواع دسر و چیزهای شیرین بیشتر می شود.

- تستوسترون نیز باعث افزایش اشتها می شود که مربوط به زنان مبتلا به کیست تخمدان با افزایش سطح تستوسترون است. همچنین تستوسترون تمایل به ذخیره چربی در شکم را افزایش می دهد. به همین دلیل است که در مردان بیشتر تجمع چربی در شکم است زیرا این هورمون را به فراوانی در بدن خود دارند. کاهش میزان تستوسترون با به حداقل رساندن استرس و غلبه بر مقاومت به انسولین یک راه عالی برای کمک به کاهش وزن و تنظیم میل غذایی است.

احتباس آب ناشی از مصرف قرص ال دی

- فرمولاسیون قرص هایی که مقادیر زیادی از استروژن و پروژسترون دارند و یا به خصوص دارای استروژن بالایی هستند می تواند باعث تجمع آب در بدن و چاقی شود. زیرا استروژن سطح کلسیم را افزایش داده و خود سدیم آب را در بدن نگه می دارد. بنابراین هر چقدر سدیم بیشتری در اطراف فضای بین سلولی شناور باشد، باعث می شود بدن آب بیشتری در آن مناطق جمع کند و شما را چاق نشان دهد. 

- استروژن می تواند در اثر افزایش وزن ناشی از آب، شما را چاق (رژیم لاغری | چگونه لاغر شویم؟ ) کند.

- پروژسترون نیز یک دیورتیک است و با افزایش سدیم و احتباس آب می تواند شما را چاق نشان دهد.

- اما مصرف روزانه یک قرص با دوز پایین باعث حفظ آب نمی شود. قرص های با دوز بالا و به خصوص استروژن بالا می توانند باعث احتباس آب شوند.

رسوب چربی ناشی از مصرف قرص ال دی

- استروژن تجمع چربی را  به ویژه در ناحیه ساق پا، باسن، ران و سینه ها افزایش می دهد. با این حال پروژسترون نیز باعث تجمع چربی می شود. 

- همه هورمون ها با هم برابر نیستند. یکی از مهمترین بخش های این بحث کلیدی که تا به حال به آن پرداخته شده این واقعیت است که  هورمون های موجود در قرص های ال دی در واقع هورمون های زنانه نیستند. آنها در آزمایشگاه ها، معمولا از پروتئین های گیاهی تولید می شوند.  

- این هورمون های گیاهی در هشت نوع "پروژستین" وجود دارد که آنها را می توان به سه دسته گسترده پروژسترونی، استروژنی و آندروژنی تقسیم کرد. هورمون های آندروژنیک هورمون های مردانه هستند که در برخی از داروهای هرومونی خانم ها نیز وجود دارند و باعث ایجاد عوارض جانبی می شوند. 

- تحقیقات نشان می دهد که انواع قدیمی تر قرص هایی که پروژستین های آندروژنی بیشتری داشتند بیشتر خانم ها را چاق می کردند. اما امروزه فرمول های جدید با پروژستین های اندروژنیک باعث افزایش وزن کمتری می شوند.

برخی از انواع آندروژنیک ها، حاوی لوونورژسترل و نورژسترل هستند که باید کمتر آن ها را مصرف کنید. شایان ذکر است که لوونورژسترل (قرص لونژیل (اووسیز) رایج ترین پروژسترونی است که تجویز می شود.

سه نوع آندروژنیک از پروژستین و آنهایی که باعث افزایش وزن می شوند عبارتند از :

• norgestimate
• desogestrel
• .drospirenone

پروژسترون آندروژنی مانند لونژیل باعث افزایش وزن نمی شود و به هین دلیل دارای طرفداران زیادی است. یکی دیگر از دلایل مصرف این دارو این است که این پروژستین های خاص در کاهش خطرات قرص های حاوی استروژن بهتر از سایر پروژستین ها هستند. در واقع آنها تعادل بهتری را در بدن ایجاد می کنند. تعادل بهتر باعث کاهش خطر ترومبوآمبولی عروقی و سکته مغزی می شود. به همین دلیل است که پروژستین های آندروژنی در اکثر کشورها در اولویت قرار دارند. 

سخن آخر

با توجه به توضیحاتی که داده شد ملاحظه کردید که قرص های ال دی معمولا باعث چاقی نمی شوند بخصوص اگر این قرص ها کمتر از سه ماه مصرف شوند. با این حال افزایش وزن یکی از عوارض جانبی قرص های ال دی است که بسته به واکنش بدن هر خانم می تواند تاثیر گذار باشد. همچنین توجه داشته باشید که قرص های هورمونی آندروژنی بیشترین چاقی را ایجاد می کنند و بهتر است تنها به مدت کوتاه مصرف شوند.