در دوران بارداری ممکن است در هر زمان شما عوارض مختلفی را تجربه کنید که بعضی از آن ها قابل تحمل و بعضی دیگر اذیت کننده و یا خطرناک هستند. یکی از عوارض بارداری بخصوص در اوایل حاملگی سردرد است که گاهی خفیف و گاهی شدید می باشد. در این مقاله ما می خواهیم در مورد سردرد در بارداری و انواع روش های درمان آن با شما مامان های اومایی عزیز صحبت کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
آیا سردرد در دوران بارداری معمول است؟
سردرد در دوران بارداری در بسیاری از زنان مخصوصا در اوایل شایع است. زیرا در این زمان بدن شما در حال تطابق خود با شرایط جدید و تغییرات هورمونی می باشد. هنوز دلیل اصلی این سردردها مشخص نیست اما به احتمال زیاد با تغییرات هورمونی و گردش خون ارتباط دارد.
یکی از مرسوم ترین انواع سردرد در دوران بارداری سردرد تنشی است و ممکن است شما را اذیت کند. سردرد تنشی بصورت یک درد مبهم و ثابت در هر دو طرف سر یا پشت گردن احساس می شود.
میگرن در بارداری چگونه است؟
میگرن در بارداری نیز نسبتاً مرسوم می باشد و در حدود 16 درصد از زنان در طول اولین بارداری سردردهای میگرنی اتفاق می افتد. این نوع درد با سردرد تنشی در بارداری متفاوت می باشد. میگرن معمولا باعث درد ضربان دار، در یک طرف سر می شود و دیگر علائم میگرن شامل تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و سر و صدا در این دوران می باشد. در حدود دو سوم از زنان که در پیش از بارداری میگرن داشتند بخصوص آنهایی که درد میگرن آنها با دوره قاعدگی آنها در ارتباط است در دوران بارداری این مشکل شدیدتر می شود و باید محیط مناسبی برای استراحت و کمک به کاهش این نوع مادران فراهم کرد تا کمتر اذیت شوند.
علت سردرد من در دوران بارداری چیست؟
سردرد در بارداری همیشه به خود دوران بارداری وابسته نیست و گاهی دلایل دیگری دارد که مربوط به سبک زندگی می باشد. برخی از این دلایل عبارتند از:
- بالا و پایین بردن مصرف کافئین
- داشتن استرس و احساس خستگی (لطفاً مقاله سلامت روان در بارداری را مطالعه نمایید)
- کم شدن آب بدن و احساس گرسنگی
- آلرژی به فصل و یا غذای خاص
- آنفولانزا یا سرماخوردگی
درمان سردرد در بارداری
برای جلوگیری یا رفع سردرد خفیف در طول بارداری نیازی به مصرف دارو نیست و می توانید موارد زیر را امتحان کنید:
- کمپرس سرد. دراز بکشید و کمپرس سرد را روی سر خود قرار دهید.
- اجتناب از موارد تحریک سردرد. اگر غذاهای خاص یا بوها قبلا باعث میگرن می شده است، از آنها اجتناب کنید.
- در طول روز فعاليت فيزيکي داشته باشید. پیاده روی روزانه یا تمرین هوازی را امتحان کنید.
- مدیریت استرس. راه های مناسب برای مقابله با عوامل استرس زا را پیدا کنید.
- تکنیک های آرامش را تمرین کنید. سعی کنید تنفس عمیق، یوگا، ماساژ و تجسم را امتحان کنید.
- وعده های غذایی منظم داشته باشید. وعده های غذایی منظم و رژیم غذایی سالم به جلوگیری از سردرد کمک می کند. همچنین، مقدار مایعات به مقدار زیاد بنوشید.
- برنامه خواب منظم داشته باشید. محرومیت از خواب در طول بارداری ممکن است باعث سردرد طولانی شود.
- اکثر زنان حامله می توانند با مصرف استامینوفن ساده به درمان سردرد بپردازند.
سردرد در دوران بارداری شایع است. با این حال، اگر سردرد شدید دارید که از بین نمی رود، با پزشک خود تماس بگیرید. سردرد شدید می تواند نشانه ای از عوارض حاملگی باشد که با فشار خون بالا و علائم آسیب به سیستم عصبی و کلیه ها (پره اکلامپسی) همراه است.
سایر سوالات شما درباره درمان سردرد در بارداری
1- آیا می توانم در بارداری برای تسکین سردرد مسکن مصرف نمایم؟
استامینوفن یا همان پاراستامول در بارداری مجاز است و می تواند در موارد سردرد در بارداری مورد استفاده قرار گیرد .با این وجود توصیه شده تا آنجا که ضروری نشده از مصرف آن خود داری کنید. در صورتی که استامینوفن کمکی به کم کردن سردرد شما در بارداری نکرد، با پزشک خود تماس بگیرید و از او کمک بخواهید. آسپیرین نباید در بارداری مصرف گردد مگر اینکه پزشک آن را تجویز کند. در سه ماهه اول و سه ماهه سوم بارداری مصرف ایبوپروفن می تواند باعث سقط جنین و یا به تأخیر افتادن زایمان گردد، ولی این ریسک در سه ماهه دوم بارداری کمتر می باشد.
2- آیا درمان های میگرن در بارداری بدون خطر می باشند؟
بهتر است برای هر نوع روش درمانی که مد نظر دارید و یا به شما توصیه شده است با پزشک خود مشورت نمایید. در این صورت ممکن است پزشک با توجه به شرایط بارداری به شما چیزی دیگری مانند قرص های ضد تهوع بدهد. ولی بخاطر داشته باشید، در هر صورت باید سعی کنید کمتری مصرف ممکن دارویی را در دوران بارداری داشته باشید.
3- آیا چیز دیگری برای کمک به سردرد در بارداری وجود دارد؟
استراحت کردن بیشتر و دوری کردن از استرس احتمالی می تواند به کاهش سردرد کمک کند. همچنین کمپرس آب گرم در برخی افراد بسیار کمک کننده است. ماساژ سر و یا مالش دادن نقاط حساس نبض دار سر نیز می تواند برای شما مفید باشد. مطمئنا انجام ماساژ حرفه ای به تخلیه استرس بدن شما در بارداری و تسکین درد های شما کمک زیادی خواهد کرد.
4- چه وقت من باید بخاطر سردرد به پزشک مراجعه کنم؟
اکثر سردرد های بارداری ناخوشایند ولی در عین حال بی خطر می باشند. با این حال اگر شما علاوه بر سردرد با علائم دیگری چون تاری دید، استفراغ شدید و تورم ناگهانی و التهاب مواجه شدید فوراً با پزشک خود مشورت نمایید.
29 راه پیشگیری از سردرد در بارداری
همیشه پیشگیری از درمان بهتر است. بهترین راه برای جلوگیری از سردرد در دوران بارداری اجتناب از تحریک کننده های سردرد می باشد. از طریق تکنیک های آرام سازی به مدیریت و کاهش استرس بپردازید. ما توصیه می کنیم برای پیشگیری و کاهش سردرد در بارداری به نکات زیر عمل کنید:
- ماساژ ملایم انجام دهید.
- به موسیقی ملودیک آرامش بخش گوش دهید.
- به تماشای یک نمایش تلویزیونی سرگرم کننده بپردازید.
- در یک سرگرمی آرامش بخش شرکت کنید و از استرس دوری کنید.
- رژیم غذایی متعادل که شامل تمام گروه های غذای مغذی است، داشته باشید.
- اگر وعده های غذایی سنگین باعث ناراحتی شما می شوند، وعده های غذایی خود را کم کنید. وعده های منظم شکم شما را پر می کند و از گرسنگی که باعث ایجاد سردرد می شود، جلوگیری خواهد کرد.
- ورزش های ملایم و منظم را انجام دهید که به شما کمک می کند و استرس را کاهش می دهد.
- از مصرف کافئین زیاد اجتناب کنید، زیرا قهوه می تواند باعث سردرد شود.
- در طول روز آب به مقدار زیاد بخورید.
- استراحت کنید و خوب بخوابید.
- از غذاهایی که باعث سردرد می شوند بپرهیزید.
- اطمینان حاصل کنید که موقعیت صندلی، صفحه نمایش کامپیوتر و صندلی اتومبیل شما مناسب است.
- برای رانندگی، ممکن است در طول روز نیاز به تنظیم آینه عقب داشته باشید. زیرا بدن شما به طور طبیعی در طول روز تغییر می کند و تغییر جهت گردن در طول رانندگی می تواند باعث سردرد شود.
- چک کنید که بالش های تختتان خیلی بلند نباشند، زیرا ممکن است باعث گردن درد شود. اگر تشک شما بیش از هفت سال سن دارد، ممکن است بر پشت و کمرتان تاثیر بگذارد و باعث درد گردن و کمر شود.
- دراز بکشید و پارچه خنک روی پیشانی خود قرار دهید.
- گردن، شانه و پاهای خود را ماساژ دهید.
- استراحت کنید. زودتر به رختخواب بروید.
- 2 تا 3 لیتر آب تصفیه شده در روز بخورید.
- در طول روز چند وعده کوچک غذا بخورید. در هر وعده حتما باید قسمی از غذای شما شامل پروتئین باشد.
- موسیقی آرام بخش پخش کنید و تمرین تنفس کنید. تمرین تنفس آهسته، عمیق و شکمی به کاهش سردرد کمک می کند.
- حمام گرم با نمک های اپسوم نیز مناسب است. 15 دقیقه در حمام بخوابید و استراحت کنید.
- اگر سردرد سینوسی دارید، یک کمپرس گرم بر روی چشم و بینی خود قرار دهید یا حمام بخار بگیرید.
- طب سوزنی را امتحان کنید.
- به یک کارشناس روانشناسی مراجعه کنید.
- با تمرین مدیتیشن، استرس را کاهش دهید.
- غذاهای غنی از پروتئین یا آهن بخورید.
- ممکن است نیاز به کلسیم و منیزیم بیشتری داشته باشید. باید 500-800 میلی گرم منیزیم به صورت روزانه و 1000 تا 1500 میلی گرم کلسیم در روز مصرف کنید. اگر فکر می کنید این مقدار در رژیم غذایی شما نیست با پزشکتان مشورت کنید تا برای شما مکمل تجویز کند.
- روزانه یک لیوان شیر با دارچین و عسل بنوشید.
- هر روز یک مشت بادام بخورید.
سخن آخر
سردرد در بارداری از جمله عوارضی است که برای خیلی از مادران ایجاد می شود و نمی توان به طور مطلق از آن پیشگیری کرد اما می توان تا حد زیادی با استفاده از یک سبک زندگی متناسب مانند ورزش کردن و استفاده از غذاهای مناسب و نوشیدنی زیاد و استراحت کافی از شدید شدن این عارضه جلوگیری کرد. در هر صورت اگر سردرد به تنهایی ایجاد شود جای نگرانی نیست و فقط باید با روش های گفته شده آن را درمان کنید اما در صورتی که علاوه بر سردرد علائم شدید دیگری مانند تهوع، تاری دید و استفراغ هم دارید حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شده و درمان شوید.
SHREEJA PILLAI (MSc). Headache During Pregnancy: Types, Causes, Treatment And Home Remedies. MARCH 31, 2020
