این روزها افرادی که غلظت خون دارند زیاد شده است، غلظت خون بیشتر در میان مردان دیده میشود و در صورت عدم درمان ، عاملی برای سکته های قلبی و مغزی خواهد بود. غلظت خون در آزمایش خون با استفاده از دوفاکتور گلبول های قرمز خون و همگلوبین مشخص میشه. شاید اصلی ترین درمان آن فصد خون بصورت مداوم و ترک سیگار باشه . در ادامه با غلظت خون بیشتر آشنا میشوید:
غلظت خون چیست؟
هنگامی که خون یک فرد یکنواخت باشد، از ترکیبی از سلول های مختلف، پروتئین ها و فاکتورهای لخته شدن و یا مواد تشکیل دهنده که به لخته شدن کمک می کنند، تشکیل شده است. همانند بسیاری از چیزهایی که در بدن وجود دارد، خون بر پایه تعادل برای حفظ یک قاعده طبیعی استوار است. اگر ناپایداری در پروتئین ها و سلول های مسئول خون ایجاد شود و لخته شدن خون رخ دهد، خون شما خیلی غلیظ می شود. عواملی که باعث غلظت خون می شوند عبارتند از:
- گلبول های قرمز خون اضافی در جریان خون
- بیماری هایی که لخته شدن خون را تحت تاثیر قرار می دهند
- پروتئین های لخته شده بیش از حد در خون
از آنجا که علل بالقوه زیادی باعث غلظت خون می شوند، پزشکان تعریف استانداردی از غلظت خون ندارند. آنها در بیماری های مختلف تعاریف مختلفی از غلظت خون دارند. اختلالات لخته شدن خون که سبب غلظت خون می شود نادر است. یکی از رایج ترین عوامل عبارتند از: عامل V لیدن، که حدود 3 تا 7 درصد جمعیت عمومی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری به این معنی نیست که خون انسان بیش از حد غلیظ است، اما به این معنی است که شخص مستعد ابتلا به غلظت خون است.
از بین تمام افرادی که لخته خون در رگهای خود دارند، کمتر از 15 درصد به علت بیماری غلظت خون دچار لخته خون شده اند.
علائم غلظت خون چیست؟
بسیاری از افراد تا زمانی که لخته شدن خون را تجربه نکنند علائم غلظت خون ندارند. لخته شدن خون معمولا در رگ ها اتفاق می افتد که باعث درد می شود و گردش خون در ناحیه لختگی و اطراف آن را تحت تاثیر قرار می دهد.
برخی از افراد از سابقه خانوادگی اختلالات لخته شدن خون آگاهی دارند. این مسئله باعث می شود پیش از مشکلات لخته شدن خون آزمایشات لازم را انجام دهند. داشتن حجم زیادی از سلول های خونی منجر به علائم مختلفی می شود. نمونه هایی از این علائم عبارتند از:
- تاری دید
- سرگیجه
- کبودی
- خونریزی بیش از حد قاعدگی
- نقرس ( نقرس: علائم و درمان آن )
- سردرد
- فشارخون بالا
- خارش پوست
- کمبود انرژی
- تنگی نفس
اگر هر یک از این علائم را تجربه کنید باید به پزشک مراجعه کنید تا تست غلظت خون انجام دهد:
- لخته شدن خون از منبع ناشناخته
- داشتن لخته های خون تکراری بدون علت شناخته شده
- تجربه مکرر از دست دادن حاملگی (از دست دادن بیش از سه حاملگی در سه ماهه اول حاملگی)
اگر این علائم را همراه با سابقه خانوادگی غلظت خون داشته باشید، پزشک انواع آزمایش های غربالگری خون ( آزمایش، تفسیر و هزینه غربالگری سه ماهه اول بارداری ) را توصیه می کند.
دلایل غلظت خون چیست؟
مشکلاتی که به غلظت خون منجر می شود می تواند از والدین به ارث برده شود و یا به نسل بعدی ارث داده شود. در ادامه نمونه کوچکی از بیماری ها می تواند باعث غلظت خون شود ذکر شده است:
1- سرطان
لوپوس، که باعث می شود بدن شما به تولید آنتی بادی های ضد فسفولیپید اضافی که می تواند باعث لخته شدن شود، بپردازد.
2- جهش در عامل V
پلی سیتمی ورا که باعث می شود بدن شما مقدار زیادی سلول قرمز خون تولید کند و منجر به غلظت خون می شود
3- سیگار کشیدن
سیگار کشیدن، که می تواند باعث آسیب بافتی و کاهش تولید فاکتورهایی شود که باعث کاهش لخته شدن خون می شود
4- کمبود پروتئین C
5- مبود پروتئین S
6- جهش پروترومبین 20210
توجه داشته باشید که بیماری هایی که منجر به غلظت خون و گاهی لخته شدن خون می شوند، دلایل اصلی لخته شدن خون نیستند.
به عنوان مثال یک فرد ممکن است به خاطر تماس خون با پلاک ها در شریان که موجب لخته شدن خون می شود، دچار سکته قلبی شود. افراد با جریان خون ضعیف نیز مستعد به لخته شدن خون هستند زیرا خون آن به خوبی در بدن جریان ندارد. این مسئله به خاطر غلظت خون نیست. در این حالت شریان ها و رگ های این افراد آسیب دیده است بنابراین خون با سرعت طبیعی در شریان ها جریان ندارد.
عوارض غلظت خون چیست؟
اگر خون شما غلیظ باشد، در معرض خطر لخته شدن خون در رگ ها و شریان ها قرار دارید. لخته شدن خون در رگ ها جریان خون به قسمت های اصلی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. بدون جریان خون کافی، بافت ها نمی توانند زنده بمانند. اگر فکر می کنید لختگی خون در بدن شما رخ داده است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
یکی از تاثیرات بالقوه مرگبار غلظت خون آمبولی ریوی است که باعث می شود لخته های خون یک یا چند عروق ریوی در ریه ها را مسدود کنند. در نتیجه، ریه نمی تواند خون حاوی اکسیژن دریافت کند. علائم این بیماری عبارتند از: تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرفه که ممکن است به همراه خون باشد. اگر فکر می کنید دچار آمبول ریوی شده اید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
درمان غلظت خون چیست؟
درمان غلظت خون به دلیل غلظت خون بستگی دارد:
درمان پلی سیتمی ورا
در حالی که پزشکان نمی توانند پلی سیتمی ورا را درمان کنند، می توانند درمان هایی را برای بهبود جریان خون توصیه کنند. فعالیت فیزیکی می تواند موجب جریان خون مناسب در بدن شود. گام های دیگر عبارتند از:
- اغلب کشش، بخصوص برای پاها برای افزایش جریان خون
- پوشیدن لباس محافظ، به خصوص برای دست و پاها، در زمستان
- اجتناب از دمای خیلی بالا یا خیلی پایین
- مصرف مایعات به مقدار زیاد
- حمام نشاسته ای با اضافه کردن نصف جعبه نشاسته به حمام آب گرم، که می تواند باعث آرام شدن خارش پوست همراه با پلی سیتمی ورا شود.
پزشک ممکن است یک روش درمان به نام فلبوتومی را توصیه کند. در این روش یک خط وریدی (IV) را به داخل ورید وارد می کنند تا مقدار مشخصی از خون را خارج کنند.
درمان های متعددی به خارج کردن مقداری از آهن از بدن کمک می کند که باعث کاهش تولید خون می شود.
در موارد نادر، هنگامی که این بیماری موجب عوارض شدید مانند آسیب اندام می شود، پزشک ممکن است داروهای شیمی درمانی را توصیه کند. نمونه هایی از این ها شامل هیدروکسی اوره (Droxia) و اینترفرون-آلفا هستند. این داروها باعث می شود مغز استخوان گلبول های قرمز اضافی تولید نکند. در نتیجه خون شما غلیظ تر می شود.
برای غلظت خون چی بخوریم؟
غذای سالم: غذاهایی که باعث رقیق شدن خون می شوند
1- انگور، کشمش، آلو
آسپیرین به رقیق شدن خون کمک می کند؛ یکی از اجزای آسپیرین، سالیسیلات است که باعث رقیق شدن خون می شود. این ترکیب در انگور، کشمش و آلو نیز موجود است. این میوه ها برای رقیق کردن خون بسیار مناسب هستند.
2- روغن زیتون
پخت و پز در روغن زیتون در سال های اخیر خیلی رواج یافته است. روغن زیتون حاوی آنتی اکسیدان هایی است که با رادیکال های آزاد و التهاب مبارزه می کنند و به رقیق شدن خون کمک می کنند.
3- غلات
غلات کامل با بیماری های مختلف مبارزه می کنند، اما آیا می دانستید غلات کامل می توانند با لخته شدن خون نیز مبارزه کنند؟ اساسا، ویتامین E موجود در غلات کامل باعث کاهش احتمال لخته شدن خون در رگ های خونی می شود و اگر کمبود ویتامین E داشته باشید (خواص قرص ویتامین e، میزان مصرف و عوارض جانبی آن) ، احتمال لخته شدن خون وجود دارد.
4- اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 یک راه عالی برای کاهش التهاب در بدن هستند. این اسیدها به خون کمک می کنند آزادانه بدون انباشت در شریان ها جریان داشته باشند. امگا 3 موجود در ماهی، پلاکتها را از انعقاد متوقف می کند و به نوبه خود جریان خون را بهبود می بخشد.
5- سیر
علاوه بر این که سیر به غذا طعم می دهد، می تواند به رقیق شدن خون نیز کمک کند. سیر حاوی آنتی اکسیدان ها است که بدن را از رادیکال های آزاد و آسیب به سلول ها پاک می کند. سیر فشار خون را کاهش می دهد و از تجمع پلاکت ها جلوگیری می کند بنابراین جریان خون را بهبود می بخشد.
6- زنجبیل
زنجبیل به رقیق شدن خون کمک می کند، توانایی کاهش التهاب و افزایش آرامش نیز دارد (39 خواص زنجبیل | نحوه مصرف زنجبیل).
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: www.indiatimes.com و www.healthline.com
