زایمان طبیعی مانند اسمش یک پروسه کاملا طبیعی میباشد که برای هرمادری که سالم باشد میتواند به طور طبیعی اتفاق بیفتد. زایمان سزارین برخلاف امری که رواج یافته فقط برای موارد دارای مشکلات پزشکی که جان مادروجنین در خطر باشد استفاده میشود...
عوارض زایمان طبیعی یک سوم سزارین و دوره نقاهتش خیلی کمتر است و در آن از ماده بیهوشی استفاده نمیشود. نوزادی که با زایمان طبیعی به دنیا میآید ریههایش خالی است و احتمال بیماری مشكل تنفسي گذرای نوزادی برایش کمتر است. این نوزادان وقتی به دنیا میآیند خیلی هوشیارتر هستند و کمتر به اکسیژن نیاز پیدا میکنند. این مزایا حدود 20 سال است که اثبات شده اما متاسفانه در ایران اين فرهنگ هنوز جا نیفتاده است. درد زایمان طبیعی بعد از زایمان کمتر است اما قبل زایمان بیشتر است که اگر هم از روشهای بدون درد استفاده شود دیگر بیمار دردی حس نخواهد کرد. علاوه براین برش آن کوچکتر و در حد 5سانتیمتر است و فقط 3 تا 4 لایه شکم باز میشود اما در سزارین حدودا 7 لایه از شکم باز میشود.
در خارج از مرزها اكثريت به امید زایمان طبیعی به اتاق زایمان میروند و فقط درصد کمی مجبور به انجام سزارین میشوند. حالا سالهاست ثابت شده عوارض زایمان طبیعی برای مادر و نوزاد کمتر از سزارین است و دوره نقاهت آن هم بسیار آسان تر و کوتاه تر است. متاسفانه تمام روشهای زایمان بی درد که این روزها در دنیا رايج شده است متاسفانه در اکثر مراکز ایران اجرا نمیشود یا به طور ناقص اجرا میشود. درد زایمان یکی از دردهای بسیار شدید پزشکی است و برای کاهش آن امروزه در دنیا از روشهایی چون یوگا، لاماز، طریقه تنفس صحیح، بیهوشی با گاز، طب سوزنی، زایمان در آب و زایمان اپیدورال یا بیحسی از کمر استفاده میشود که متاسفانه بیشتر این روشها به صورت محدود در بیمارستانهای اندکی در تهران انجام میشوند یا آنقدر تعداد بیماران زیاد است که بیمارستانها واقعا امکان انجام این همه زایمان با اپیدورال یا با روشهای دیگر را ندارند.
در خارج از کشور هم حدودا 15 تا 20 درصد زایمان ها به سزارین ختم میشود. در این صورت بیمار دلخور نمیشود که چرا من را سزارین کردید. زیرا همه میدانند که تشخیص این موضوع با پزشک است. برای مثال اگر قد بیمار خیلی کوتاه باشد اسکن و معاینه لگن میشود و اگر مشکل دیگری داشته باشد و نتواند زایمان طبیعی کند به او تذکر داده میشود. در غیر این صورت وارد اتاق زایمان میشود و پروسه زمان پیشرفت میکند. اگر پیشرفت زایمان خوب باشد، قلب جنین افت نداشته باشد و هیچ مشکل اضافه دیگری مانند فشار خون و بیماری قلبی مطرح نباشد 80 درصد از بیماران به راحتی زایمان طبیعی را انجام میدهند.
افتادگی مثانه در سزارین هم رخ میدهد مشكل افتادگی مثانه یا کف لگن در زایمان طبیعی نسبت به سزارین کمی بیشتر است زیرا فشار فیزیکی که سر نوزاد با 10 سانتی متر قطر به عضلات و اعصاب لگن وارد میکند مسلما بیشتر است. با این حال برای این مسئله هم راهکارهایی وجود دارد از جمله اینکه برشی که در قسمت پایین میدهیم را درست مثل روز اول ترمیم میکنیم. علاوه براین با انجام ورزشهای مخصوص قبل وبعد بعد از زایمان از جمله «کگل» برای 6 تا 8 هفته و مراجعه به فیزیوتراپ و انجام بیوفیدبک تراپی و استفاده از وسیله مخصوص برای تحریک عضلات کف لگن میتوان این عضلات را به حالت اولیه برگرداند. البته این مسئله فقط در همان 6 تا 8 جلسه تمام نمیشود و فرد باید تا آخر عمر این ورزش ها را انجام دهد. حتی در سزارین نیز این افتادگی ها ایجاد میشود. بیماران زیادی هستند که بعد از دو یا سه بار سزارین دچار افتادگی لگن و بی اختیاری ادرار میشوند زیرا هورمونهایی که در بارداری ترشح میشوند تمام عضلات بدن را شل میکنند و این شل شدن هر دفعه تکرار میشود و منجر به افتادگی میشود. اما خب مسلما در سزارین چون آسیب موضعی کمتر است افتادگی کمتر خواهد بود.
نگران مشکل ارتباط بعد از زایمان نباشید در زایمان طبیعی و سزارین برشی که روی شکم و ناحیه تناسلی داده میشود طوری بخیه زده میشود که دقیقا بهحالت اولیهاش برگردد.بیشتر از همه شلی عضلات ناحیه تناسلی مطرح است که ممکن است بعدها در رابطه زناشویی زوج مشکل بهوجود بیاورد که این مسئله نیز با انجام ورزشهای کگل تا 95 درصد برطرف میشود.
زایمان طبیعی بعد از سزارین اگر مشکل تنگی لگن مطرح نباشد و علت دیگری برای سزارین مثل افت صدای قلب جنین وجود داشته باشد فرد میتواند بعد از سزارین، زایمان بعدی را طبیعی انجام دهد.
در تکرار سزارین محدودیتی وجود ندارد اما هرچه تعداد سزارینها بالاتر میرود خطر نیز بیشتر میشود. معمولا بعد از سه یا چهاربار سزارین شکم به قدری چسبندگی پیدا میکند که برگشتن به آناتومی طبیعی مثانه و رحم بسیار مشکل میشود و قسمتی که برش داده شده آنقدر نازک میشود که احتمال پارگی رحم قبل از زایمان بهوجود میآید. متاسفانه حدود 15 تا 20 درصد از افرادی که سزارین داشته اند برای بار دوم که میخواهند بچهدار شوند موفق نمیشوند و وقتی از لولههای رحم شان عکسبرداری میشود اکثرا چسبندگی دارند. درواقع هرگونه دستکاری و عمل جراحی که روی شکم انجام میشود از آپاندیس گرفته تا کیست تخمدان و سزارین مقدار کمی چسبندگی ایجاد میکند و این چسبندگی میتواند لولههای رحمی را ببندد و منجر به نازایی شود.
علاوه بر تمام موارد بالا در زایمان طبیعی تماس پوست به پوست مادر و نوزاد بهتر انجام میشود که اینامر موجب تاثیراتی است که در روند رشد کودک از جمله رشد مغزی او میگذارد بهتر است.
