زمان عکس رنگی از رحم +شرایط انجام

امروزه مشکل ناباروری در میان زوجین افزایش یافته است و همه دنبال علت این ناباروری هستند . یکی از راه های تشخیص علت ناباروری در زنان انجام عکس رنگی است. زیرا در سونوگرافی شکمی و واژینال تمام مشکلات رحم و لوله های فالوپ مشخص نمیشود. در این مقاله اطلاعات کامل درباره فرایند انجام عکس رنگی داده شده است:

عکس رنگی رحم (هیستروسالپینگوگرافی) چیست؟

عکس رنگی رحم یک نوع اشعه ایکس است که به رحم و لوله های رحمی (ساختارهایی که تخمک را از تخمدان به رحم منتقل می کنند) تابانده می شود. در این نوع تصویربرداری از مواد رنگی استفاده می شود به طوری که لوله های رحم به وضوح در تصاویر اشعه ایکس نشان داده می شوند. به این نوع تصویربرداری فلوروسکوپی می گویند که یک تصویر ویدئویی به جای یک تصویر ثابت ایجاد می کند و رادیولوژیست می تواند رنگ را با حرکت اشعه در سیستم تولید مثل ببیند. سپس وجود انسداد در لوله های رحمی یا سایر اختلالات ساختاری در رحم مشاهده می شود. 

علت انجام عکس رنگی از رحم

پزشک شما ممکن است این آزمایش را در صورت داشتن مشکل در بارداری یا مشکلات حاملگی مانند سقط جنین انجام دهد. عکس رنگی رحم می تواند به تشخیص علت ناباروری کمک کند. ناباروری (بخوانید: ناباروری و طب باروری) ممکن است ناشی از:

مربوط به رحم

•  ناهنجاری های مادرزادی رحمی
•  فیبروئیدهای رحم
•  بدخیمی رحمی
•  چسبندگی داخل رحمی
•  پولیپ رحم (آندومتر)

مربوط به لوله رحم

انسداد لوله رحمی: معمولا بعد از التهاب لگن قبلی اتفاق می افتد و با نازک شدن لوله ها به علت اسپاسم لوله رحم با کنتراست متفاوت است.

•  پولیپ لوله رحم
•  بدخیمی لوله
• اسپاسم لوله رحم: می تواند فیزیولوژیکی باشد
• سالپینکتومی (برداشتن لوله رحم)

کاربردهای معمول استفاده از عکس رنگی رحم چیست؟

هیستروسالپینگوگرافی در درجه اول برای بررسی مشکل بارداری برای ارزیابی شکل و ساختار رحم، دهانه لوله های رحمی، و بررسی ضایعه های فضاگیر در داخل حفره رحم و یا داخل شکم استفاده می شود که باعث فشار به رحم  میشود . این روش می تواند برای بررسی سقط های مکرر ناشی از اختلالات مادرزادی و تعیین وجود و شدت اختلالات زیر استفاده شود. هیستروسالپینگوگرافی برای ارزیابی باز بودن لوله های فالوپ و برای نظارت بر اثرات جراحی لوله استفاده می شود. 

مزایا و خطرات عکس رنگی رحم چیست؟

مزایا عکس رنگی رحم

•  عکس رنگی یک عمل حداقل تهاجمی با عوارض نادر است.
•  هیستروسالپینگوگرافی یک عمل نسبتا کوتاه است که اطلاعات ارزشمندی را در مورد ناهنجاری هایی که موجب ناباروری یا مشکلات بارداری مثل سقط مکرر می شوند، ارائه می دهد.
• هیستروسالپینگوگرافی گاهی می تواند لوله های فالوپ را باز کند و به بیمار کمک می کند باردار شود.
• پس از بررسی اشعه ایکس، در بدن بیمار اشعه ای باقی نمی ماند.
•  اشعه ایکس معمولا در محدوده تشخیصی معمولی برای این آزمون عوارض جانبی ندارد.

خطرات انجام عکس رنگی رحم

• احتمال کم ابتلا به سرطان در اثر قرار گرفتن در معرض تابش وجود دارد. با این حال، مزایای این عمل از معایب و خطرات آن بیشتر است.
•  دوز موثر تابش برای این عمل متفاوت است..
•  در صورت وجود عفونت فعال، در صورت عدم توجه باعث عفونت لگنی میشود.
• در صورت وجود حاملگی و عدم توجه به آن، موجب اثرات نامطلوب به جنین میشود

خطرات عکس رنگی که رحم بسیار نادر است. خطرات احتمالی عبارتند از:

• واکنش آلرژیک به رنگ کنتراست
• اندومتریت (عفونت پوشش رحم)
• آسیب به رحم، مانند سوراخ شدن

شرایط گرفتن عکس رنگی از رحم

- بعضی از زنان این آزمایش را دردناک می بینند، بنابراین ممکن است پزشک شما داروهای مسکن تجویز کند. این دارو باید حدود یک ساعت قبل از آزمایش مصرف شود. اگر عصبی هستید و می ترسید، پزشک یک آرامبخش تجویز می کند تا به شما کمک کند. ممکن است آنتی بیوتیک قبل یا بعد از آزمایش برای جلوگیری از عفونت تجویز شود.

- این آزمایش چند روز تا یک هفته پس از دوره قاعدگی شما انجام می شود. انتخاب این زمان برای اطمینان از اینکه شما باردار نیستید انجام می شود. همچنین به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک می کند. اگر باردار هستید به پزشک اطلاع دهید زیرا این آزمایش برای جنین خطرناک است. همچنین اگر بیماری التهابی لگن یا خونریزی واژینال بدون علت داشته باشید، نباید این تست را انجام دهید.بهتر است در سیکلی که قرار است اینکار را انجام دهید نزدیکی پیشگیری کننده داشته باشید.

- این آزمایش اشعه ایکس با استفاده از ماده کنتراست یا رنگ ها انجام می شود. رنگ یا ماده کنتراست یک ماده است که وقتی بلعیده یا تزریق می شود، به بهتر دیده شدن اندام های خاص یا بافت های اطراف آن کمک می کند. این ماده جذب نمیشود و از طریق ادرار دفع می شود. اگر واکنش آلرژیک به باریم یا رنگ کنتراست داشتید به پزشک اطلاع دهید.

- فلز می تواند با تصویربرداری دستگاه اشعه ایکس تداخل داشته باشد. بنابراین از شما خواسته می شود قبل از انجام آزمایش، هرگونه فلز مانند جواهرات، را از خود دور کنید. 

- اگر التهاب مزمن داریدو یا عفونت لگنی و یا اینکه داروی خاصی مصرف میکند قبلش حتما به پزشک اطلاع دهید.

زمان مناسب انجام عکس رنگی رحم:

 برای  اطمینان از اینکه حامله نیستید ،  بهتر است  انجام عکس رنگی رحم ، یک هفته بعد  از شروع عادت ماهانه و قبل ازروزهای تخمک گذاری انجام شود . در سیکلی که قرار است عکس رنگی رحم انجام شود ، نزدیکی های " محافظت شده " داشته باشید .

در هنگام گرفتن عکس رنگی رحم چه اتفاقی می افتد؟

- در این آزمون باید لباس مخصوص بیمارستان بپوشید و به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و پاها را باز کنید. سپس رادیولوژیست یک اسپکولوم را وارد واژن می کند. این کار طوری انجام می شود که دهانه رحم، که در پشت واژن قرار دارد، دیده شود. ممکن است کمی اذیت شوید.

- رادیولوژیست سپس دهانه رحم را تمیز می کند و ممکن است یک بی حسی موضعی را به داخل دهانه رحم تزریق کند تا درد را کاهش دهد. تزریق ممکن است مانند ضربه باشد. سپس دستگاهی به نام کانولا به داخل دهانه رحم وارد می شود و اسپکولوم برداشته می شود. رادیولوژیست رنگ را از طریق کانول وارد می کند که به رحم و لوله های فالوپ وارد می شود.

- سپس شما را زیر دستگاه اشعه ایکس قرار می دهند و رادیولوژیست شروع به گرفتن اشعه های ایکس می کند. ممکن است از شما خواسته شود چندین بار موقعیت خود را تغییر دهید تا بتوانند زاویه های مختلف را ثبت کنند. ممکن است درد و گرفتگی عضلات را مشاهده کنید زیرا رنگ توسط لوله های فالوپی حرکت می کند. هنگامی که اشعه ایکس تابیده شد، رادیولوژیست کانول را در می آورد. بعد از آن هر گونه داروهای مناسب برای پیشگیری از درد و یا عفونت تجویز می شود.

 آیا عکس رنگی رحم درد دارد؟

 این آزمون باید ناراحتی جزئی ایجاد کند.هنگامی که کاتتر قرار داده می شود و مواد کنتراست تزریق می شود، ناراحتی و گرفتگی دارید، اما خیلی طول نمی کشد. همچنین ممکن است تحریک پریتوئن، پوشش حفره شکمی، باعث ایجاد درد در قسمت پایین شکم شود، اما این درد نیز خیلی کم است و طول نمی کشد. اکثر زنان چند روز پس از آزمایش، لکه بینی مشاهده می کنند که طبیعی است.

پس از آزمایش عکس رنگی رحم چه اتفاقی می افتد ؟

پس از آزمون، ممکن است دردهایی مشابه درد قاعدگی داشته باشید. همچنین ممکن است ترشحات واژن یا خونریزی خفیف و یا لکه بینی واژینال را تجربه کنید. برای جلوگیری از عفونت در طول این مدت باید به جای تامپون از پد استفاده کنید.

بعضی از زنان همچنین پس از آزمون، سرگیجه و حالت تهوع را تجربه می کنند. این عوارض جانبی طبیعی هستند و در نهایت از بین خواهند رفت. با این حال، اگر علائم عفونت را تجربه کردید به پزشک اطلاع دهید، از جمله:

• تب
• درد شدید و گرفتگی عضلات
• ترشحات بد بوی واژن
• سرگیجه
• خونریزی شدید واژینال
• استفراغ

بطور کلی این عکس برداری بیشتر از 30 دقیقه طول نمیکشه، پس از آزمایش، رادیولوژیست نتایج را برای پزشک خود ارسال خواهد کرد. پزشک نتایج را به شما اعلام خواهد کرد و با توجه به نتایج، بررسیهای بعدی انجام می شود.