همه ما می دانیم که حاملگی یک مرحله حیاتی برای شما و فرزند شما است. از رژیم غذایی و ورزش تا داشتن نگرش مثبت، همه چیز در طول این دوره بسیار مهم است. دوستان عزیز روزه گرفتن در سه ماهه اول و سوم بارداری به هیچ وجه توصیه نمیشه که چون در سه ماهه اول مغز جنین در حال تشکیل شدن است و باید مواد مغذی به بدن مادر و جنین برسد و در سه ماهه سوم بارداری بدون آب ماندن بدن مادر خطر زایمان زودرس را بدنبال خواهد داشت. سه ماهه دوم برای روزه گرفت ایمن تر هست اما روزه گرفتن در ساعات طولانی روز به مادر باردار توصیه نمی شود.
اثرات روزه هنگام بارداری:
همانطور که مواد غذایی که می خورید بر جنین تاثیر می گذارد، کاری که در طول روز انجام می دهید و حتی افکار شما نیز بر جنین تاثیر می گذارند. واضح است که روزه بر جنین شما تاثیر می گذارد. چطور؟ یافته نشان می دهد اثرات کوتاه مدت و بلندمدت روزه در دوران بارداری دیده شده است.
- اعتقاد بر این است که روزه در دوره بارداری می تواند شما را در معرض خطر تهوع و بیماری صبحگاهی (حالت تهوع بارداری کی تموم میشه) قرار دهد، به ویژه اگر تصمیم بگیرید که در سه ماهه اول بارداری روزه بگیرید.
- بعضي ديگر معتقدند روزه داري در دوران بارداري احتمال نوزاد نارس را افزايش مي دهد.
- همچنین اعتقاد بر این است که روزه در دوره بارداری می تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای رشد جنین شود، به ویژه مشکلات تنفسی، وزن کم و حتی کم آبی بدن.
لازم به ذکر است که هیچ شواهد علمی سخت برای حمایت از این باور وجود ندارد.
نکاتی برای روزه داری در بارداری:
آیا می توانم در دوران بارداری روزه بگیرم؟ اگر تصمیم دارید در دوران بارداری روزه بگیرید، نکاتی را باید مورد توجه قرار دهید :
1- آب:
- قبل از شروع روزه، مقدار زیادی آب بنوشید تا در طول روز بدن کم آب نشود. به طور کلی، آب بیشتر احتمال کم آبی یدن یا یبوست را کاهش میدهد.
2- روزه خود را با غذاهای سالم و مغذی باز کنید:
- از آنجا که بدن شما در طول روز از غذا محروم است، مصرف مرغ سرخ شده با معده خالی برای جنین مناسب نخواهد بود.
3- میوه بخورید:
- قبل از شروع روزه، 2-3 نوع مختلف میوه مصرف کنید. میوه ها غنی از قندهای طبیعی و مواد معدنی هستند که سطح انرژی را حفظ خواهند کرد.
4- حداقل فعالیت:
- از فعالیت های فیزیکی در طول بارداری اجتناب کنید زیرا باعث احساس ضعف و خستگی می شود. سعی کنید در طول روزه داری در خانه بمانید.
5- به بدنتان گوش دهید:
- بدن راه خوبی برای نشان دادن مشکلات دارد بنابراین اگر علائم عجیب و غریب در طول روزه داری دارید در تصمیم خود تجدید نظر کنید.
آیا روزه گرفتن برای جنین مشکلی ایجاد نمی کند؟
پاسخ روشن نیست. علیرغم تحقیقات نمی توانیم مطمئن باشیم که روزه گرفتن برای شما و جنین شما امن است یا خیر. اگر باردار هستید، قانون اسلامی شما را ملزم به روزه داری نمی کند. شما می توانید بعدا روزه خود را جبران کنید. با این حال، اگر مایلید روزه بگیرید، قوی بودن شما برای شما و جنین شما بسیار مهم است.
اگر به قدر کافی قوی نیستید و نمی توانید روزه بگیرید و نگران سلامتی خود و جنین هستید با پزشک یا ماما در خصوص سلامتی عمومی خود صحبت کنید و قبل از تصمیم به روزه دارید، یک بررسی عمومی انجام دهید. یک عامل فصلی است که در آن می خواهید روزه بگیرید. اگر ماه رمضان با تابستان همزمان باشد، این بدان معنی است که آب و هوای گرم و روزهای طولانی در انتظار شما است که شما را در معرض خطر کم آبی قرار می دهد.
برخی مطالعات تاثیر کمی بر جنینی که مادرش در دوران بارداری روزه گرفته است نشان میدهد. بعضی دیگر مشکلات بعدی را در زندگی نشان می دهند یا اینکه روزه در دوران بارداری بر توانایی های هوش و توانایی تحصیلی کودک تأثیر می گذارد.
در اینجا نتایج تحقیقات ذکر شده است:
- نمره Apgar نوزادان زنانی که در حاملگی روزه می گیرند، با نوزادانی که مادرانشان روزه نمی گیرند فرق ندارد.
- روزه در بارداری سبب می شود که نوزاد وزن کمتری داشته باشد، به خصوص اگر روزه گرفتن در سه ماهه اول رخ دهد. البته تحقیقات دیگر نشان میدهد این کاهش وزن بسیار کم است.
- نوزادان مادرانی که در بارداری روزه می گیرند کوچکتر و لاغرتر هستند. اما این تفاوت نیز بسیار کم است.
- تعادل شیمیایی خون هنگامی که روزه می گیرید تغییر می کند. اما تغییرات برای شما یا کودک شما مضر نیست.
برخی از نگرانی ها وجود دارد که روزه بر میزان رشد جنین در رحم تاثیر می گذارد یا اینکه روزه ممکن است به زایمان زودهنگام منجر شود. برخی مطالعات نشان می دهد در صورتی که مادر در رمضان روزه بگیرد نوزاد زود به دنیا می آید.
چگونه با روزه کنار بیایم؟
اگر وزن و شیوه زندگی شما به طور کلی سالم باشد، راحت تر با روزه سازگار می شوید. جنین نیازمند مواد مغذی از شماست و اگر بدن شما به اندازه کافی ذخیره انرژی داشته باشد، روزه گرفتن تاثیر کمتری بر جنین دارد. چگونگی سازگاری بدن شما با روزه به عوامل زیر بستگی دارد:
- سلامت عمومی شما قبل از اینکه باردار شوید
- مرحله بارداری شما
- مدت زمانی که شما در طول روز روزه هستید
روزه گرفتن در ماه های تابستان کار سختی برای شما خواهد بود زیرا روزها طولانی هستند و درجه حرارت بالا است.
چگونه باید برای روزه گرفتن آماده شوم؟
در طول ماه مبارک رمضان برنامه ریزی کنید تا همه چیز راحت تر پیش برود:
با ماما صحبت کنيد تا سلامت شما را کنترل کند. روزه داری شما را در معرض ابتلا به ديابت (ديابت بارداری) و کم خونی، قرار می دهد. در هنگام روزه داری باید میزان قند خون خود را به صورت مکرر بررسی کنید. اگر دچار دیابت هستید و حامله هستید، روزه گرفتن لازم نیست.
دیابت حاملگی و راه های پیشگیری و درمان آن
اگر عادت داید نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و کولا مصرف کنید، قبل از اینکه روزه بگیرید برای جلوگیری از سردرد آن ها را از بدن خارج کنید. نباید بیش از 200 میلی گرم کافئین در روز در بارداری مصرف کنید. به یاد داشته باشید که شکلات و چای سبز نیز حاوی کافئین است.
- با کارفرمای خود در مورد مدیریت کار خود در طول ماه رمضان صحبت کنید، همچنین می توانید تقاضای کاهش ساعات کار و یا اضافه کاری را داشته باشید.
- پزشک، ماما یا متخصص تغذیه می تواند به شما در تهیه رژیم غذایی کمک کند.
- یک دفتر یادداشت غذایی داشته باشید، بنابراین می دانید چه می خورید و چه می نوشید.
- قبل از اینکه روزه بگیرید، خریدهای لازم را انجام دهید.
در روزه داری مراقب چه علائم هشدار دهنده باید باشم؟
در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید:
- شما وزن کافی ندارید یا وزن کم می کنید. احتمالا در دوران ملاقات قبل از زایمان وزن نخواهید شد، بنابراین سعی کنید خود را به طور مرتب در خانه در حالی که روزه می گیرید، وزن کنید.
- شما بسیار تشنه می شوید، کمتر ادرار می کنید یا ادرار شما تیره رنگ می شود و بوی قوی دارد. این نشانه کم آبی بدن است و می تواند شما را به عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) یا سایر عوارض مبتلا کند.
- شما دچار سردرد یا تب می شوید.
- حالت تهوع دارید و استفراغ می کنید.
در صورت وجود مشکلات زیر باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- تغییرات قابل توجهی در حرکات جنین شما وجود دارد، مثلا اگر جنین شما خیلی حرکت نمی کند یا لگد نمی زند (علت لرزش جنین درشکم مادرچیست؟).
- شما دچار دردهای انقباضات مانند میشوید. این می تواند نشانه ای از زایمان زودرس (چگونه از زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟) باشد.
حتی پس از استراحت خوب، احساس سرگیجه، ضعف، سردرگمی یا خستگی می کنید. بلافاصله روزه خود را باز کنید و نوشیدنی حاوی نمک و شکر یا یک محلول احیا کننده دهانی مانند دیوریت مصرف کنید و با پزشک تماس بگیرید.
چگونه می توان روزه داری را در بارداری ساده تر کرد؟
آرام باشید و از شرایط استرس زا دور بمانید. تغييرات در روزمرگی، کمبود غذا و آب و خوردن و آشاميدن در زمان هاي مختلف باعث استرس مي شود. زنان باردار که در طول ماه رمضان روزه می گیرند مقدار کورتیزول (هورمون استرس) در خونشان بالاتر از زنانی است روزه نمی گیرند.
- سخت نگیرید، و کمک را قبول کنید.
- از خانواده یا دوستان خود راهنمایی و پیشنهادات بخواهید.
- خود را خنک نگه دارید. در هنگام روزه داری سریع بدنتان کم آب می شود که این مسئله برای شما یا جنین شما مناسب نیست.
- برنامه ریزی کنید تا بتوانید به طور منظم استراحت کنید.
- به مدت طولانی پیاده روی نکنید یا چیزهای سنگین حمل نکنید.
- کارهای خانه را کاهش دهید.
بهترین راه باز کردن روزه چیست؟
- انواع غذاهای سالم را انتخاب کنید و مقدار زیادی را در طول سحر و افطار مصرف کنید. میان وعده سالم نیز بخورید.
- مواد غذایی را انتخاب کنید که انرژی را به آرامی آزاد می کنند. کربوهیدرات های پیچیده مانند غلات کامل و دانه ها و غذاهای با فیبر بالا مانند سبزیجات و میوه های خشک، به شما کمک می کنند. همچنین این مواد به جلوگیری از یبوست کمک می کنند.
- از مصرف مقدار زيادي غذاهاي شيرين که به سرعت سطح قند خون شما را افزايش مي دهد اجتناب کنید. قند خون شما ممکن است به سرعت کاهش یابد، که ممکن است موجب احساس ضعف و سرگیجه شود.
- به جای غذاهای پخته شده با چربی زیاد، گزینه های سالمتر مانند سیب زمینی یا نخود را انتخاب کنید.
- مقدار زیادی از پروتئین را از لوبیا، آجیل و گوشت و تخم مرغ دریافت کنید. این موادغذایی به جنین شما کمک می کند به خوبی رشد کند.
- سعی کنید حدود 1.5 لیتر تا 2 لیتر آب یا مایعات دیگر بین غروب و سحر بنوشید و نوشیدنی های کافئین دار مانند چای و قهوه مصرف نکنید. کافئین باعث می شود که آب بیشتری از دست بدهید، به طوری که ممکن است به احتمال زیاد دچار کمبود آب شوید، به ویژه اگر آب و هوا گرم باشد.
من هنوز مطمئن نیستم که آیا باید روزه بگیرم یا خیر. باید چکار کنم؟
از مامای خود بخواهید تا قبل از شروع به روزه گرفتن به بررسی کلی سلامتی بپردازید. یک شیخ اسلامی احتمالا پیشنهاد می کند از مشاوره پزشکی برای کمک به تصمیم گیری استفاده کنید. یک روز به صورت امتحانی روزه بگیرید و ببینید چه احساسی دارید، و سپس به ماما یا پزشک خانواده مراجعه کنید تا وضعیت شما بررسی شود.
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
