دوران یائسگی چیست؟
یائسگی اتفاق نرمالی است که خانم ها پس از پا به سن گذاشتن تجربه می کنند. یائسگی تمام تغییراتی که خانم قبل و بعد از توقف پریودی و اتمام دوره باروری دچارش می شوند را توصیف می کند.
چه چیزی باعث می شود یائسگی اتفاق بیفتد؟
یک خانم با تعداد مشخصی تخمک به دنیا می آید که در تخمدانش ذخیره شده است. تخمدان همچنین هورمون های استروژن و پروژسترون را نیز که به کنترل پریودی و تخمک گذاری می پردازند تولید میکند. یائسگی زمانی اتفاق می افتد که تخمدان دیگر هر ماه یک تخمک آزاد نکند و پریودی قطع شود.
یائسگی قسمتی طبیعی از بالا رفتن سن است و بعد از 40 سالگی اتفاق می افتد. اما برخی خانم ها زودتر دچار یائسگی می شوند؛ گاهی به خاطر عمل جراحی مانند هیستروکتومی یا آسیب به تخمدان مانند شیمی درمانی. یائسگی که پیش از چهل سالگی اتفاق می افتد یائسگی زودرس نامیده می شود.
یائسگی طبیعی چگونه اتفاق می افتد؟
یائسگی طبیعی در اثر مصرف قرص یا عمل جراحی اتفاق نمی افتد. فرایند یائسگی طبیعی سه مرحله دارد:
پیش از یائسگی
این دوره چند سال پیش از یائسگی، هنگامی که تخمدان استروژن کمتری تولید می کنند، شروع می شود. این دوره تا زمان یائسگی که تخمدان ها دیگر تخمک آزاد نکنند، ادامه می یابد. یک تا دو سال پیش از این دوره، سرعت کاهش استروژن افزایش یافته است. در این مرحله، بیشتر خانم ها علائم یائسگی را مشاهده می کنند.
یائسگی
این دوره یک سال پس از اتمام پریودی شروع می شود. در این مرحله تخمدان ها دیگر تخمک تولید نمی کنند و بیشتر استروژن تولید می کنند.
پس از یائسگی
این دوره سال ها پس از یائسگی است. در این مرحله، علائم یائسگی مانند گرگرفتگی در بیشتر خانم ها متوقف می شود. اما به خاطر افزایش استروژن احتمال خطر برای سلامتی افزایش می یابد.
چه بیماری موجب می شود یائسگی زودرس اتفاق بیفتد؟
یائسگی زودرس نتیجه مصرف قرص، بیماری های ارثی و بیماری های خود ایمنی می باشد. سایر بیماری ها عبارتند از:
مشکل زودرس تخمدان
معمولاً تخمدان استروژن و پروژسترون تولید می کنند. هنگامی که به هر دلیلی تخمدان زودتر از قبل آزاد سازی تخمک را متوقف کند باعث تغییر مقدار این دو هورمون می شود. هنگامی که این اتفاق پیش از چهل سالگی بیفتد مشکل زودرس تخمدان نامیده می شود. این مشکل دائمی نیست.
یائسگی القا شده
یائسگی القا شده زمانی اتفاق می افتد که تخمدان توسط عمل جراحی به خاطر بیماری مانند سرطان رحم یا آندومتریوز برداشته شده باشد. یائسگی القا شده می تواند نتیجه آسیب به تخمدان در اثر شیمی درمانی یا پرتو درمانی باشد.
علائم یائسگی
بیشتر خانم ها در نزدیکی یائسگی دچار گرگرفتگی می شود؛ احساس ناگهانی گرما که کل بدن را فرا می گیرد و همراه با عرق کردن است. شدت گر گرفتگی از ضعیف تا شدید می باشد.
علائم رایج دیگر در زمان یائسگی عبارتند از:
- پریودی نامنظم
- بیخوابی
- تغییر حال روحی
- خستگی
- افسردگی
- افزایش ضربان قلب
- سر درد
- درد مفاصل و ماهیچه ها
- تغییر میل جنسی
- خشک شدن واژن
- مشکلات کنترل ادرار
- زودرنجی
تمام خانم ها این علائم را مشاهده نمی کنند.
چطور بفهمم دچار یائسگی شده ام؟
برای فهمیدن یائسگی پزشک آزمایش خون را تجویز می کند. همچنین در صورتی که به زمان پریودی خود توجه کنید و در هنگام نامنظم شدن بنویسید راحت تر متوجه یائسگی می شوید.
چه مشکلات و بیماری های بلند مدتی همراه با یائسگی به سراغ خانم می آید؟
کاهش استروژن در یائسگی باعث می شود بیماری های زیادی دیده شود که این مشکلات با افزایش سن خانم بدتر می شود.
بعد از یائسگی، احتمال بیماری های زیر در خانم ها افزایش می یابد:
- پوکی استخوان (بخوانید: برای درمان پوکی استخوان چه باید کرد)
- بیماریهای قلبی (بخوانید: کاهش خطر بیماری های قلبی)
- عملکرد ضعیف مثانه و روده
- احتمال بیماری آلزایمر
- کاهش الاستیسیته پوست (افزایش چروک)
- قدرت کم ماهیچه ها
- مشکلات بینایی مانند آب مروارید (کدر شدن عدسی چشم) و دژنراسیون ماکولا (شکست از نقطه کوچک در مرکز شبکیه که مرکز بینایی است).
روش های درمانی به شما کمک می کند احتمال این بیماری ها را کاهش دهید.
منبع: www.webmd.com