منوراژی اصطلاح پزشکی برای دوره های پریودی با خونریزی غیر طبیعی سنگین و طولانی مدت است. اگرچه خونریزی شدید پریودی یک نگرانی شایع در بین خانم ها است، اما پریودی اکثر آنها به اندازه ای شدید نیست که منوراژی در نظر گرفته شود.
با منوراژی، نمی توانید فعالیتهای معمول خود را انجام دهید زیرا خونریزی و گرفتگی زیادی دارید. اگر پریودی سنگینی دارید با پزشک خود صحبت کنید. روشهای درمانی مؤثری برای پریودی سنگین وجود دارد.
علائم پریود شدید یا سنگین چیست؟
علائم و نشانه های پریودی سنگین شامل موارد زیر است:
- خیساندن یک یا چند پد بهداشتی یا تامپون در هر ساعت برای چند ساعت متوالی
- نیاز به استفاده از محافظ بهداشتی مضاعف برای کنترل جریان پریودی
- نیاز به بیدار شدن برای تغییر حفاظت بهداشتی در طول شب
- خونریزی بیش از یک هفته
- لخته های خون بزرگ
- محدود کردن فعالیت های روزانه به دلیل جریان شدید پریودی
- علائم کم خونی ، مانند خستگی ، ضعف یا تنگی نفس
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت تجربه موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی واژینال سنگین که به مدت دو ساعت طول بکشد و در هر ساعت یک پد یا تامپون به طور کامل خیس شود
- خونریزی بین پریودی ها یا خونریزی نامنظم واژن
-
هرگونه خونریزی واژن بعد از یائسگی
علت های خونریزی شدید پریود
در برخی موارد ، علت خونریزی شدید پریودی مشخص نیست، اما برخی بیماری ها ممکن است باعث منوراژی شود. علل شایع عبارتند از:
1- عدم تعادل هورمونی
در یک چرخه پریودی طبیعی، تعادل بین هورمونهای استروژن و پروژسترون باعث تنظیم تشکیل پوشش رحم (آندومتر) که در دوران پریودی فرو می ریزد، می شود. اگر عدم تعادل هورمونی رخ دهد ، آندومتر به مقدار زیاد رشد می کند و سرانجام از طریق خونریزی شدید پریودی فرو می ریزد. برخی بیماری ها باعث عدم تعادل هورمونی می شوند از جمله سندرم تخمدان پلی کیستیک، چاقی ، مقاومت به انسولین و مشکلات تیروئید.
2- اختلال عملکرد تخمدان ها
اگر تخمدان های شما یک تخمک (تخمک گذاری) در طی چرخه پریودی (تخمک گذاری) آزاد نکنند، بدن هورمون پروژسترون تولید نمی کند. این مسئله منجر به عدم تعادل هورمونی و پریودی سنگین می شود.
3- فیبروئید رحم
این تومورهای غیر سرطانی (خوش خیم) رحم در سالهای باروری شما ظاهر می شود. فیبروم رحم منجر به خونریزی سنگین تر یا طولانی تر می شود.
4- پولیپ
رشد بافت های کوچک و خوش خیم روی پوشش رحم (پولیپ رحم) باعث پریودی سنگین یا طولانی مدت می شود.
5- آدنومیوز
این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که غدد از آندومتر در عضله رحم به سمت دیواره رحم کشیده می شود و اغلب باعث پریودی سنگین و دردناک می شود.
6- دستگاه داخل رحمی (IUD)
منوراژی یک اثر جانبی ناشی از استفاده از یک دستگاه داخل رحمی غیر هورمونی برای کنترل بارداری است.
7- عوارض بارداری
یک پریودی سنگین و دیررس ممکن است ناشی از سقط جنین باشد. یکی دیگر از دلایل خونریزی شدید در دوران بارداری محل نامناسب جفت مانند پایین افتادگی جفت یا جفت سرراهی است.
8- سرطان
سرطان رحم و سرطان دهانه رحم می تواند باعث خونریزی بیش از حد در پریودی شود؛ به خصوص اگر یائسه هستید یا در گذشته تست پاپ غیر طبیعی داشته اید.
9- اختلالات خونریزی ارثی
برخی از اختلالات خونریزی - مانند بیماری فون ویلبراند، بیماری که در آن یک عامل مهم لخته شدن خون کم می باشد یا ناتوان است - می تواند باعث پریودی سنگین شود.
10- داروها
برخی داروهای خاص، از جمله داروهای ضد التهاب، داروهای هورمونی مانند استروژن و پروژستین ها و ضد انعقادهایی مانند وارفارین (کوادمین ، جانتوهن) یا آنوکساپارین (لوونوکس) می توانند در خونریزی شدید یا طولانی مدت پریودی نقش داشته باشند.
11- سایر بیماری ها
از جمله بیماری کبد یا کلیه می توانند باعث پریودی سنگین شوند.
عواملی که باعث خونریزی شدید میشود؟
عوامل خطر با توجه به سن و بیماری هایی که دارید متفاوت است و دلیل پریودی سنگین را توضیح می دهد. در یک چرخه طبیعی ، آزادسازی تخمک از تخمدان ها باعث تحریک تولید پروژسترون (هورمون زنانه که مسئولیت منظم نگه داشتن پریودی ها را دارد) در بدن می شود. هنگامی که هیچ تخمکی آزاد نشود ، پروژسترون ناکافی باعث خونریزی شدید پریودی می شود. منوراژی در دختران بزرگسال به طور معمول ناشی از آنولاسیون است. دختران نوجوان، به ویژه در سال اول پس از اولین پریودی، مستعد ابتلا به آنولاسیون هستند.
منوراژی در زنان در سن باروری معمولاً به دلیل آسیب های رحم از جمله فیبروئیدها ، پولیپ ها و آدنومیوز ایجاد می شود. با این حال ، مشکلات دیگری مانند سرطان رحم ، اختلالات خونریزی ، عوارض جانبی دارویی و بیماری کبد یا کلیه نیز ممکن است باعث پریودی سنگین شود.
عوارض پریود شدید یا سنگین چیست؟
خونریزی بیش از حد یا طولانی مدت در پریودی می تواند منجر به سایر بیماری ها شود ، از جمله:
کم خونی
منوراژی با کاهش تعداد گلبول های قرمز خون می تواند باعث کم خونی شود. تعداد گلبولهای قرمز در گردش خون توسط هموگلوبین اندازه گیری می شود. هموگلوبین پروتئینی است که سلول های قرمز خون را قادر می سازد اکسیژن را به بافت ها انتقال دهند.
کم خونی فقر آهن زمانی رخ می دهد که بدن سعی می کند با استفاده از ذخیره های آهن خود، سلول های قرمز خون از دست رفته را جبران کند تا هموگلوبین بیشتری تولید شود. هموگوبین اکسیژن را با گلبول های قرمز حمل می کند. منوراژی آهن را کاهش می دهد و باعث احتمال کم خونی فقر آهن می شود.
علائم و نشانه ها شامل پوست رنگ پریده، ضعف و خستگی است. اگرچه رژیم غذایی در کم خونی فقر آهن نقش مهمی دارد، اما کم خونی فقر آهن معمولا همراه با پریودی های سنگین ایجاد می شود.
درد شدید
همراه با پریودی سنگین، ممکن است گرفتگی های دردناکی (دیسمنوره) داشته باشید. گاهی اوقات گرفتگی های مرتبط با منوراژی به قدری شدید است که نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
در خونریزی شدید چه بررسی هایی انجام میشه؟
هیستروسکوپی
پزشک سابقه پزشکی را بررسی می کند و در خصوص چرخه پریودی از شما سؤال می پرسد. ممکن است از شما بخواه در خصوص پریودی و جریان و شدت آن یادداشت برداری کنید. پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهد:
آزمایش خون
یک نمونه از خون برای بررسی کمبود آهن (کم خونی) و سایر بیماری ها مانند اختلالات تیروئید یا ناهنجاری های لخته شدن خون گرفته می شود.
تست پاپ
در این آزمایش سلولهای دهانه رحم جمع آوری می شود تا عفونت، التهاب یا تغییراتی که ممکن است سرطانی باشد یا منجر به سرطان شود، بررسی شود.
بیوپسی آندومتر
پزشک ممکن است یک نمونه از بافت داخل رحم را برای آسیب شناسی بررسی کند.
سونوگرافی
این روش تصویربرداری از امواج صوتی برای تولید تصاویری از رحم ، تخمدان ها و لگن استفاده می شود. براساس نتایج آزمایشات اولیه ، پزشک آزمایش های بعدی را توصیه می کند. این آزمایشات عبارتند از:
سونوهیستروگرافی
در طی این آزمایش ، مایعی از طریق لوله به داخل رحم شما از طریق واژن و دهانه رحم تزریق می شود. سپس پزشک از سونوگرافی استفاده می کند تا پوشش رحم را بررسی کند.
هیستروسکوپی
این معاینه شامل وارد کردن یک ابزار نازک و روشن از طریق واژن و دهانه رحم به رحم است که به پزشک اجازه می دهد داخل رحم را ببیند. پزشکان پس از رد کردن سایر اختلالات پریودی، بیماری ها یا عوارض داروها، دلیل پریودی سنگین را تشخیص می دهند.
درمان خونریزی شدید پریودی
درمان اختصاصی برای پریودی سنگین مبتنی بر عوامل مختلفی است ، از جمله:
- سابقه پزشکی و سلامتی عمومی
- علت و شدت بیماری
- تحمل داروهای خاص، یا روش های درمانی
- احتمال کاهش شدت پریودی ها
- برنامه آینده شما برای بچه دار شدن
- تأثیر بیماری بر سبک زندگی شما
- نظر یا ترجیح شخصی شما
داروها
درمان پزشکی برای منوراژی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs
( NSAID ها ، مانند ایبوپروفن (Advil ، Motrin IB ، غیره) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) به کاهش شدت پریودی کمک می کنند. NSAID ها باعث کاهش گرفتگی های دردناک پریودی (دیسمنوره) می شوند.
ترانسید اسید
ترانکسامیک اسید (Lysteda) به کاهش شدت خونریزی در پریودی کمک می کند و فقط در زمان خونریزی باید مصرف شود.
داروهای ضد بارداری خوراکی
قرص های ضد بارداری می توانند به تنظیم چرخه پریودی و كاهش شدت خونریزی یا زمان آن كمك كنند.
پروژسترون خوراکی
هورمون پروژسترون می تواند به اصلاح عدم تعادل هورمون و کاهش منوراژی کمک کند.
IUD هورمونی (Liletta ، Mirena)
این دستگاه داخل رحمی نوعی پروژسترون بنام لوونورژسترول آزاد می کند، که باعث می شود لایه رحم نازک شود و جریان خون و گرفتگی پریودی را کاهش می دهد.
- اگر منوراژی در اثر مصرف داروهای هورمونی ایجاد شده باشد، پزشک توصیه می کند دارو را تغییر دهید یا قطع کنید.
- اگر به دلیل منوراژی دچار کم خونی شودی، مرتباً مکمل های آهن مصرف کنید. اگر میزان آهن شما پایین باشد اما کم خونی نداشته باشید، توصیه می شود مصرف آهن را شروع کنید.
کورتاژ تشخیصی
در صورت عدم موفقیت درمان، ممکن است شمانیاز به جراحی داشته باشید. گزینه های درمانی شامل موارد زیر است:
کورتاژ (D&C)
در این درمان، پزشک برای کاهش خونریزی پریودی، دهانه رحم را باز می کند (گشاد می کند) و سپس از بافت پوشش رحم می کاهد. اگرچه این روش معمول است و معمولاً با موفقیت روبرو می شود، اما در صورت عود مجدد منوراژی ممکن است نیاز به جراحی مجدد داشته باشید.
آمبولیزاسیون شریان رحمی
برای خانم هایی که منوراژی آنها در اثر فیبروئیدها ایجاد شده است، هدف از این عمل کوچک کردن فیبروئیدها در رحم با مسدود کردن شریان های رحمی و قطع خون آنها است. در طی آمبولیزاسیون شریان رحمی، جراح سوند را از طریق شریان بزرگ در ران (شریان فمورال) وارد می کند و آن را به شریان های رحمی شما هدایت می کند، جایی که رگ خونی با موادی تزریق می شود که باعث کاهش جریان خون به فیبروئید می شود.
جراحی سونوگرافی متمرکز
مشابه با آمبولیزاسیون شریان رحمی ، عمل جراحی سونوگرافی متمرکز ، خونریزی ناشی از فیبروئیدها را با کوچک کردن فیبروئیدها درمان می کند. در این روش از امواج فراصوت برای از بین بردن بافت فیبروئیدی استفاده می شود. هیچ برشی در این عمل ایجاد نمی شود.
میومکتومی
این روش شامل برداشتن فیبروئیدهای رحمی با استفاده از جراحی است. بسته به اندازه ، تعداد و محل قرارگیری فیبروئیدها، جراح ممکن است از جراحی باز شکمی، از برش کوچک (لاپاروسکوپی) یا از طریق واژن و دهانه رحم (از نظر هیستروسکوپی) عمل میومکتومی را انجام دهد.
تخریب آندومتر
این روش شامل از بین بردن (قطع شدن) پوشش رحم (آندومتر) است. در این روش از لیزر ، فرکانس رادیویی یا گرما استفاده برای از بین بردن بافت آندومتر استفاده می شود. بعد از تخریب آندومتر، بیشتر خانم ها پریودی های بسیار سبک تری دارند. بارداری بعد از تخریب آندومتر عوارض جانبی زیادی دارد. در صورت استفاده از روش تخریب آندومتر، توصیه می شود از روش های پیشگیری از بارداری قابل اعتماد استفاده شود.
برداشتن آندومتر
در این روش جراحی از یک حلقه سیم الکتروشیمیایی برای از بین بردن پوشش رحم استفاده می شود. هر دو تخریب آندومتر و برداشتن آندومتر برای خانم هایی استفاده می شود که پریودی های بسیار سنگینی دارند. بارداری پس از این عمل توصیه نمی شود.
هیسترکتومی
هیسترکتومی - جراحی برای برداشتن رحم و دهانه رحم - یک جراحی دائمی است که باعث عقیم سازی می شود و باعث قطع پریودی ها می شود. هیسترکتومی تحت بیهوشی انجام می شود و نیاز به بستری دارد. برداشتن تخمدان ها ممکن است باعث یائسگی زودرس شود.
بسیاری از این اقدامات جراحی به صورت سرپایی انجام می شود. اگرچه ممکن است به بیهوشی عمومی نیاز داشته باشید، اما به احتمال زیاد می توانید بعد از عمل در همان روز به خانه بروید. میومکتومی شکم یا هیسترکتومی معمولاً به بستری در بیمارستان نیاز دارد. درصورتی که پریودی سنگین نشانه بیماری دیگری مانند بیماری تیروئید باشد، درمان این بیماری معمولاً منجر به پریودی های سبک تر می شود.
Mayo Clinic Staff. Menorrhagia (heavy menstrual bleeding).2019
