قویترین داروی گیاهی برای درمان آندومتریوز

همان طور که می دانید اندام تولید مثل خانم ها در داخل بدن قرار دارد و شاید بتوان گفت مهم ترین بخش این اندام رحم می باشد. اگر سیکل قاعدگی شما منظم باشد و هیچ مشکلی هم از نظر انواع عفونت و ... نداشته باشید ممکن است گاهی دچار برخی عارضه های غیر قابل پیش بینی مانند آندومتریوز شوید. خوشبختانه درمان های فراوانی برای این بیماری وجود دارد و انواع گیاهان دارویی نیز می توانند به درمان این بیماری کمک کنند.

در این مطلب می خواهیم ابتدا شما را با این بیماری آشنا کرده و سپس قوی ترین گیاهان دارویی مورد استفاده برای درمان این بیماری را به شما معرفی کنیم تا در صورت ابتلا بتوانید از آن ها کمک بگیرید.

آندومتریوز چیست؟

آندومتریوز یک بیماری مزمن پزشکی است و به معنی رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم است. لگن شایع ترین محل بروز آندومتریوز است.  این بافت ها به عنوان ایمپلنت آندومتر شناخته می شوند و در واکنش نسبت به هورمون های زنانه رشد کرده و گاها دچار خونریزی می شوند.

در واقع اندومتریوز یک بیماری وابسته به هورمون استروژن است. زمانی که ترشح هورمون استروژن افزایش پیدا کرده  و به زمان تخمک گذاری و لانه گزینی نزدیک تر می شوید، این وضعیت دردناک تر می شود. در دوران پریودی نیز تغییرات طبیعی چرخه قاعدگی در میزان استروژن منجر به افزایش علائم این بیماری خواهد شد.

علائم بیماری آندومتریوز چیست؟

شایع ترین علامت آندومتریوز درد لگن بخصوص در طول دوره قاعدگی است. البته گرفتگی ها و اسپاسم های طبیعی هرچند ممکن است برای چند دقیقه یا یکی دو ساعت با فاصله زمانی بخصوص در اوایل پریودی، شما را آزار دهد اما با درد های لگن مربوط به آندرومتیوز متفاوت است. در صورت ابتلا به این بیماری شما دردهای شدیدتری را باید در دوره ماهیانه تحمل کنید که قبلا سابقه نداشته است و کنترل و مدیریت آن سخت است. علائم دیگر این بیماری که درد کمتری را ایجاد می کند، عبات است از:

•  درد در حین مقاربت جنسی
• درد در هنگام دفع ادرار یا روده یعنی مدفوع
•  خونریزی بیش از حد و سنگین در طول پریودی
•  اسهال
•  یبوست
• نفخ
•  خستگی بیش از حد طبیعی و معمول که در پریودهای قبلی تجربه نکرده اید.

درمان بیماری آندومتریوز با داروهای گیاهی

اولین درمان هایی که برای کنترل این بیماری انجام می شود استفاده از مسکن ها ی قوی و داورهای هورمونی برای کنترل درد شدید آن است. با این حال داروهای شیمیایی علاوه بر مزیتی که دارند و سریعا تاثیر می گذارند دارای عوارض جانبی مختلفی هستند و واکنش بدن هر فرد نسبت به دیگری در برابر این داروها متفاوت است.

 به همین دلیل بسیاری از افراد با اینکه می دانند گیاهان دارویی ممکن است کمی دیرتر جواب دهند اما آن ها را از نظر حفظ سلامتی و نداشتن عوارض جانبی گزینه مناسب تری برای درمان می دانند. البته این را هم بدانید که این داروهای گیاهی باید با مشورت پزشک استفاده شوند و گاهی تنها یک  کمک کننده هستند. بنابراین نمی توانند به طور صد در صد جایگزین داروهای شیمیایی شوند.

طرفداران طب گیاهی معتقدند که داروهای گیاهی می توانند سطح استروژن را تنظیم کنند و با کند کردن سرعت رشد کاشت آندومتریوز درد را کاهش داده و بیماری را کنترل کنند. البته هنوز مطالعات دقیقی مبنی بر اینکه عملکرد داروهای گیاهی بر آندومتریوز چگونه است، وجود ندارد اما تجربه ثابت کرده است که می توانند مفید باشند. 

برخی از تحقیقات علمی نیز با اینکه نوع عملکرد این داروها را مشخص نکرده اند اما به این نتیجه رسیده اند که این داروهای گیاهی می توانند تا حد زیادی علائم آندومتریوز را بهبود بخشند. به دلیل اینکه این تحقیقات هنوز در مراحل اولیه خود هستند و کاملا کنترل شده نیستند بهتر است از این گیاهان دارویی تنها به عنوان مکمل و تسکین دهنده استفاده کنید و آن ها را بخصوص به طور سرخود جایگزین درمان اصلی این بیماری مزمن نکنید.

در ادامه قوی ترین داروهایی که به بهبود علائم بیماری آندومتریوز کمک می کنند را همراه با خاصیتشان به شما معرفی می کنیم:

1- کورکومین

کورکومین ، که یکی از مشتقات زردچوبه است ، می تواند به تنظیم هورمون های زنانه شما مانند استروژن کمک کند. در نتیجه باعث می شود رشد و چسبندگی بافت های آندومتر کاهش پیدا کند.

2- گیاه پنج انگشت

پنج انگشت، یک گیاه دارویی است که از درختی خاص به نام درخت پاکدامن گرفته می شود و به طور کلی در طب سنتی برای درمان بیماری های مربوط به زنان و زایمان مورد استفاده قرار می گیرد. 

در سال 2016 روی این گیاه تحقیقاتی انجام شده است که نشان می دهد این گیاه می تواند اثرات استروژن بر آندومتریوز را کاهش دهد و درد آن را کمتر کند. دانشمندانی که این تحقیق را انجام داده اند ادعا می کنند که در آینده با فراوری این دارو می توان از آن برای درمان بیماری های دیگری مانند علائم مربوط به بی نظمی های قاعدگی، دردهای ناحیه پستان و کاهش  سندرم قبل از قاعدگی (PMS) نیز استفاده نمود.

3- پوست کاج

طبق یک مطالعه در سال 2014 که در ژورنال بین المللی بهداشت زنان منتشر شده است ، پوست کاج می تواند به عنوان یک ماده ضد التهاب عمل کند. از آنجا که التهاب بخش مهمی از اندومتریوز و عامل اصلی درد است ، محققان به این نتیجه رسیده اند که پوست کاج می تواند مانند یک مسکن خوب برای کاهش التهاب و درد ناشی از آن در این بیماری کمک کند. در حال حاضر تحقیقات روی یک محصول تجاری به نام پیکنوژنول انجام می شود که یکی از مشتقات پوست کاج می باشد.

این تحقیقات نشان می دهند که پیکنوژنول می تواند به عنوان یک داروی ترکیبی و کمکی در کنار قرص های ضد بارداری برای نظم قاعدگی و کاهش دردهای ناشی از آندومتریوز مفید باشد. البته هنوز مشخص نیست که بیشتر کاهش درد به خاطر قرص های ضد بارداری بوده است یا به خاطر پیکنوژنول؟ زیرا شرکت کنندگان مبتلا به آندومتریوز ی که فقط از قرص های ضد بارداری استفاده کردند نیز دردشان کمتر شد.

4- بابونه

به طور کلی بابونه یک ریلکس کننده و آرامش بخش قوی است که در طب سنتی کاربردهای فراوانی بخصوص در کاهش دردهای قاعدگی و درمان افسردگی دارد. از طرفی ارزان و به راحتی قابل دسترس برای همه می باشد . به همین دلیل طرفداران زیادی در کل دنیا دارد.

یک مطالعه آزمایشگاهی در سال 2018 نشان داد که چگونه کریسین ، که ماده ای در بابونه است ، می تواند سلولهای آندومتریوز را از بین ببرد و سرعت رشد این بافت ها را کند نماید. همچنین این گیاه فوق العاده توانست چرخه عمر سلول ها را تغییر دهد و به درمان آندومتریوز و کاهش قابل توجه دردهای ناشی از آن کمک کند. البته همه این نتایج در آزمایشگاه به دست آمده است و ممکن است واکنش بدن افراد بر حسب شرایط مختلف متفاوت باشد. با این حال بر اساس تجربه های موجود در طب سنتی حداقل می دانیم برای همه بعنوان یک مسکن قوی عمل می کند.

5- اسطوخودوس

اسطوخودوس گیاهی رایج و خوشبو است که بسیاری از افراد برای افزایش آرامش و خواب از آن استفاده می کنند. از این گیاه به وفور در آرموتراپی یا همان رایحه درمانی استفاده می شود.

تحقیقاتی در سال 2015 نشان می دهد که روغن اسانس اسطوخودوس می تواند به کاهش درد در دوران قاعدگی کمک کند. در این آزمایش مقدار مناسبی از اسانس اسطوخودوس رقیق شده روی ناحیه درد و رحم افراد شرکت کننده ماساژ داده شد. برای اینکه نتیجه این تحقیق بهتر مشخص شود برای یک گروه نیز فقط ماساژ بدون اسانس اسطوخودوس انجام شد و نتایج نشان داد که این گیاه کاهش قابل توجهی در میزان درد داشته است.

6- رزوراترول

Resveratrol یک ماده مغذی گیاهی است که به طور عمده در انگور ، بادام زمینی و توت یافت می شود. این گیاه با مهار آروماتاز (مربوط به فعالیت استروژن) و آنزیم های COX-2 (که باعث ایجاد درد می شوند) ، آندومتریوز را درمان می کند.

7- چای سبز

چای سبز نیز از گیاهان داریی پرطرفدار و یک مسکن طبیعی است. همچنین چای سبز به دلیل اینکه مهار کننده مهمی از آروماتاز است، دارای خواصی مشابه با پروژسترون می باشد. علاوه بر این ، دارای خاصیت آنتی بیوتیکی است و باعث کاهش توسعه رگ های خونی ریزی می شود که رشد آندومتر را تغذیه می کنند و التهاب بیشتری ایجادمی کنند.

نحوه استفاده از داروهای گیاهی

داروهای گیاهی به عنوان مکمل و کمک کننده هستند و نمی توان از آن ها بعنوان جایگزین صد درصدی داروهای تجویزی توسط پزشک برای درمان این بیماری استفاده کرد. بنابراین روش خاص و تایید شده ای برای مصرف آن از نظر پزشکی وجود ندارد. همچنین میزان مورد نیاز و تاثیرگذاری آن ها در افراد می تواند کاملا متفاوت باشد.

با این حال برای راهنمایی بهتر به برخی از راهکارهای مصرف این گیاهان برای کاهش درد های اندومتریوز اشاره می کنیم:

• از گیاهان دارویی به عنوان جایگزینی برای درمان های سنتی استفاده کنید.
• دستورالعمل های بسته بندی یا سازنده را دنبال کنید. مقدار مصرفتان نباید از دوز روی بسته بندی بیشتر شود. فکر نکنید که مصرف بیشتر می تواند اثر بیشتری داشته باشد و درد را بیشتر کاهش دهد. همچنین مصرف بیش از حد میتواند موجب مسمومیت شود و یا سمی و خطرناک باشد.
•  هر بار با یک گیاه شروع کنید. این امر باعث می شود نظارت بر نتایج و تشخیص عوارض جانبی آسان تر شود. بنابراین بطور همزمان از چند گیاه دارویی با هم استفاده نکنید.

با اینکه عوارض داروهای گیاهی بسیار کمتر از داروهای شیمیایی است اما به دلیل ترکیبات درمانی که دارند مانند هر دارویی ، ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند و با سایر داروها در تعامل باشند. همیشه قبل از امتحان کردن داروهای جدید گیاهی بخصوص در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.

درمان پزشکی آندومتریوز

هنوز درمان قطعی برای آندومتریوز وجود ندارد. اما می توان با انجام توصیه های پزشکی تا حد زیادی درد های ناشی از آن، خونریزی شدید و سنگین و سایر علائم بیماری را کنترل و مدیریت کرد. پزشک بسته به سن شما، پرونده پزشکیتان و اینکه آیا در آینده تصمیم به بارداری دارید یا خیر؟ بهترین روش های مدریت آندومتریوز را برایتان توضیح می دهد، که با انجام آن ها تا حد زیادی حالتان بهتر می شود.

به طور کلی برخی از گزینه ها برای کنترل درد آندومتریوز شامل موارد زیر است:

داروهای ضد درد

برخی از افراد با داروهای بدون نسخه مانند مسکن های قوی مثل ژلوفن و ایپوبروفن و یا حتی قرص های ضد بارداری دردهای خود را کاهش می دهند.اگر تصمیم به بارداری دارید نباید بدون تجویز پزشک از قرص های ضدبارداری استفاده کنید. همچنین در سال 2018 ، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) داروی جدیدی به نام Orilissa را برای کاهش علائم درد اندومتریوز تصویب کرد.

 درمان هورمونی

 هورمون هایی که سطح استروژن را کاهش می دهند یا دوره قاعدگی شخص را تنظیم می کنند ، می توانند به تسکین علائم کمک کنند. این داروهای هورمونی شامل قرص های ضدبارداری ترکیبی ، قرص های مخصوص پروژستین و دستگاه های داخل رحمی (IUD) می باشند.

عمل جراحی

یک جراح ماهر می تواند کاشت اندومتریوز را برداشته و هرگونه آسیب را ترمیم کند. البته همه افراد شرایط جراحی را ندارند. حتی اگر فرد نتواند جراحی کند، خوشبختانه امروزه روشی ابداع شده است که در آن با یک جراحی ساده تر و کاهش عصب های حساس به درد در ناحیه لگن درد را کاهش می دهند.

 بعضی افراد نیز برای توقف خونریزی شدید روش هیسترکتومی را انتخاب می کنند که به معنی برداشتن کامل رحم است. اما اگر یادتان باشد گفتیم این بیماری به معنی رشد بافت های رحمی در خارج از رحم است بنابراین برداشتن رحم نیز نمی تواند همه علائم آندرومتیوز را برطرف کند و تنها از خونریزی های شدید جلوگیری می کند.

در صورتی که اندومتریوز بر قدرت باروری فرد تأثیر بگذارد و او بخواهد باردار شود ، باید از گزینه های کمکی مانند جراحی و لقاح آزمایشگاهی (IVF) استفاده کند.

سخن آخر

داروهای گیاهی برای درمان اندومتریوز و کاهش درد ناشی از آن کاملا تجربی هستند. بیشتر مطالعات و نتیج براساس انجام آزمایشات در آزمایشگاه می باشد و برای اثبات اینکه این گیاهان چقدرمفید هستند ، تحقیقات بیشتری در انسان نیاز است. به همین دلیل در صورت ابتلا به این بیماری به هیچ وجه بدون مشورت پزشک از هیچ داروی مکمل یا جایگزینی استفاده نکنید.