روشهای پایین آوردن تب کودکان

تب پاسخ بدن به عفونت یا زخم است. بنابراین زمانی که بدن فرزند شما تب می کند به این معنی است که سیستم ایمنی بدن او به خوبی کار کرده است و در حال پاسخ دادن به عوامل مخرب بیرونی است. بنابراین نگران نشوید.  تب بدن را ترغیب می کند گلبول های سفید خون و پادتن های بیشتری برای مبارزه با عفونت تولید کند. اگرچه تب کمتر از 38 درجه در نوزادان زیر 6 ماه و کمتر از 39 درجه در کودکان بالای 6 ماه نیازی به معالجه پزشکی ندارد و با مراقبت های خانگی درمان می شود اما بعضی اوقات نیاز است برای آرامش فرزند و خودتان تب او را کاهش دهید.

تب بالاتر از مرزهای گفته شده نیز خطرناک است که در این شرایط حتما باید به پزشک مراجعه شود. در این مقاله می خواهیم روش هایی که شما مادر اومایی عزیز می توانید از طریق آن ها تب فرزند دلبندتان را پایین بیاروید را معرفی کنیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید. 

روش های پایین آوردن تب کودکان

با هم ببینیم در هنگام تب فرزندمان چه کارهایی می توانیم برای کاهش تب انجام دهیم:

1-    اندازه گیری درجه تب

ابتدا دمای بدن کودک را با استفاده از دماسنج دیجیتال اندازه گیری کنید. برای دقت بیشتر باید دماسنج را در مقعد قرار دهید اما زیر بغل نیز مناسب است. همچنین می توانید با استفاده از اسکنر شریان تمپورال دمای پیشانی و با استفاده از دماسنج گوش دمای گوش را اندازه گیری کنید.

 نوزادان و کودکان نسبت به بزرگسالان به طور طبیعی دمای بدن بالاتری دارند و تفاوت دمایی در بدن آن ها بیشتر است. این به خاطر نسبت سطح به حجم بالا در کودکان و پیشرفت سیستم ایمنی بدن در آن ها می باشد.

• دمای طبیعی بدن برای کودکان بین 97 تا 99 درجه فارنهایت (37/2-36 درجه سلسیوس) می باشد.
• دمای تب معمولی و قابل درمان در خانه در کودکان بین 38.27- 37.2 درجه است.
• اما دمای بالاتر از 39.8  درجه سانتیگراد باید سریعا کاهش پیدا کند و  اگر دمای بدن کاهش نیافت حتما به پزشک مراجعه کنید.

دمای 39.7- 38.3 درجه سانتیگراد نشانه بیماری است. در بیشتر موارد این گونه تب به دلیل ویروس یا عفونت می باشد اما باز هم در بیشتر موارد قابل کنترل است. اما برای احتیاط بهتر است او را نزد پزشک ببرید. منتها جای نگرانی ندارد.

2-    کودک را حمام کنید.

آب تب را زودتر از هوا از بدن دور می کند، بنابراین حمام باعث کاهش دما می شود و اثر داروها را بیشتر می کند. همچنین در حین این که منتظرید استامینوفن یا سایر داروهای کاهنده درد اثر کنند، می توانید کودک را حمام کنید. از حمام ولرم استفاده کنید. حواستان باشد برای کاهش تب از آب سرد استفاده نکنید. اگر دمای آب مقداری کمتر از دمای بدن باشد موجب کاهش تب می شود. اما آب خیلی سرد تب را بیشتر می کند. 

• از الکل در آب حمام استفاده نکنید. این درمان می تواند عوارض جانبی خطرناکی مثل کما برای فرزند شما ایجاد کند. 
• همچنین می توانید دستمال خنکی بر روی بدن و پیشانی کودک قرار دهید و تب او را پایین بیاورید. 
• ریختن مقدار گل ختمی در آبی که با آن تب کودک را پایین می آورید می تواند اثر بهتری داشته باشد. 

3-    کودک را به خوردن نوشیدنی تشویق کنید.

تب باعث کاهش آب بدن می شود و کم آبی بدن می تواند شرایط خطرناکی ایجاد کند. بنابراین سعی کنید برای افزایش آب بدن به کودک نوشیدنی های مورد علاقه اش را بدهید.

•  آب خالص بهترین انتخاب است اما سایر نوشیدنی ها نیز مناسب هستند. به کودک خود آبمیوه رقیق شده با آب یا آب همراه با میوه های تازه بدهید.
• همچنین می توانید چای سرد یا گیاهی یا محلول الکترولیت به کودک بدهید. از خوراکی های تب بر هم استفاده کنید.
• مراقب نشانه های کاهش آب بدن باشید. هرچقدر تب بالاتر برود احتمال کم آب شدن بدن بیشتر می شود.
• اگر نشانه های کم آبی را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.

نشانه های کم آبی شامل ادرار غلیظ که زرد تیره است، تعداد کم دفعات ادرار نسبت به حالت معمولی، خشک شدن لب ها و دهان، نبودن اشک در هنگام گریه و فرورفتگی چشم ها می باشد.

4-    دمای اتاق و بدن کودک را در حالت بهینه قرار دهید.

لباسی نازک تن کودک خود کنید تا دمای بدن را کنترل کنید. هر لایه لباس باعث افزایش بیشتر دمای بدن می شود. لباس های نازک موجب افزایش جریان هوا می شود که به طور طبیعی دمای بدن را کاهش می دهد.

ملحفه ای نازک در نزدیکی کودک خود قرار دهید تا در هنگام سرما بر روی خود بیندازد.    

استفاده از پنکه نیز موجب افزایش جریان هوا و دور کردن گرما از بدن کودک می شود. اگر از پنکه استفاده می کنید مراقب باشید فرزند شما خیلی احساس سرما نکند و پنکه را به طور مستقیم مقابل کودک قرار ندهید.

5-    از داروهای کاهش تب استفاده کنید.

داروها فقط زمانی استفاده می شوند که تب خیلی بالا و مشکل آفرین باشد یا برای آرام کردن کودک استفاده می شوند. در تب کم تا متوسط بهتر است دارو استفاده نشود، اما تب متوسط تا بالا یا تبی که با علائم دیگر همراه است باید با داروهای کاهنده تب درمان شوند.

• استامینوفن یا پاراستامول را می توانید به کودک بدهید. اما درباره مقدار آن با پزشک صحبت کنید.
• ایبوپروفن را فقط می توانید به کودکان بالاتر از 6 ماه بدهید. باز هم درباره مقدار آن با پزشک صحبت کنید.
• آسپرین برای افراد زیر 18 سال تجویز نمی شود. زیرا می تواند باعث ایجاد مشکل سندروم ری (بیماری خطرناکی مربوط به سوخت و ساز و کبد در جوانان) شود.
• داروهای کاهنده تب به شکل شیاف و مایع نیز موجود هستند. مقدار آن ها متناسب با سن و وزن کودک تحت نظر پزشک باید تعیین شود.
• هیچ گاه مقدار و فاصله زمانی داروها را به شکل خودسرانه تغییر ندهید.
• اگر پزشک نسخه ای تجویز کرد، روش و زمان داروها را از پزشک بپرسید.
• اگر فرزند شما علاوه بر داشتن تب، استفراغ می کند و نمی تواند قرص را قورت دهد از شیاف استامینوفن استفاده کنید. 
• اگر قرص های کاهنده تب باعث کاهش تب نشد حتما به پزشک مراجعه کنید.

6-    اگر فرزند شما نیاز به آنتی بیوتیک دارد با پزشک مشورت کنید.

 آنتی بیوتیک برای عفونت های باکتریایی استفاده می شود و برای عفونت های ویروسی کاربرد ندارد. مصرف بیش از اندازه و غیرضروری آنتی بیوتیک ها موجب ترغیب باکتری ها به مقاومت می شود. یعنی ممکن است با مصرف زیاد آن ها بدن کودک نسبت به دارو مقاوم شده و دیگر به آن پاسخ مناسبی ندهد. به همین دلیل مصرف آنتی بیوتیک ها تا حد امکان توصیه نمی شود. 

 اگر فرزند شما آنتی بیوتیک مصرف می کند، مطمئن شوید دوره درمان به طور کامل طی شود زیرا در صورت قطع زودهنگام نیز بدن به دارو مقاوم می شود و در صورت بازگشت عفونت مجبور هستید از دوزهای بالاتر با عوارض جانبی بیشتر برای درمان استفاده کنید. 

تشخیص تب در کودکان

تشخیص تب و مرزهای خطر آن در کوکان خود بخشی از درمان است و به شما کمک می کند تا از روش های بهتر و درست تری برای کاهش دمای بدن او استفاده کنید. در این جا برخی از روش ها که می تواند در این شرایط به شما کمک کند را توضیح می دهیم:

1-    دلیل ایجاد درد را تشخیص دهید.

تا دمایی مشخص تب به ما کمک می کند و نشان دهنده عملکرد خوب سیستم ایمنی بدن کودک می باشد. باید بدانید تب پاسخ بدن به عوامل مختلفی است که عبارتند از:

-    عفونت های باکتریایی مثل باکتری استرپتوکوکی که موجب گلودرد یا عفونت گوش می شود و کودک در این حالت تب می کند که با آنتی بیوتیک برطرف خواهد شد.

-    عفونتی های ویروسی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر بیماری های کودکان. عفونت های ویروسی با آنتی بیوتیک درمان نمی شوند و باید منتظر ماند علائم با مراقبت های خانگی و در صورت بالا بودن تب مراقبت های پزشکی برطرف شوند. عفونت های ویروسی عامل اصلی تب در کودکان می باشند. کاهش تب در این حالت 4-3 روز طول می کشد.

-    دندان در آوردن گاهی باعث تب ضعیفی در نوزادان می شود. 

-    سیستم ایمنی برای پاسخ به برخی از مشکلات فعال می شود و تب کمی ایجاد می کند.

-    تب به دلیل حضور در محیط های خیلی گرم نیز ایجاد می شود و باعث خستگی ناشی از گرما در کودک خواهد شد. در این حالت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

-    در مواردی نادر تب به دلیل التهاب مثل التهاب مفاصل یا سرطان ایجاد می شود که نیاز به مراقبت های پزشکی دارد.

2-    دقت کنید چه زمانی با پزشک تماس بگیرید.

در صورتی که با گذاشتن دست روی پیشانی متوجه افزایش دما شدید ابتدا تب فرزند را با دماسنجی مناسب اندازه گیری کنید و سعی کنید متناسب با شرایط رفتار کنید. هر چقدر فرزند شما کم سن و سال تر باشد تب خطرناک تر است. در ادامه راهنمایی هایی متناسب با سن کودک را توضیح می دهیم:

-   از 3-0 ماه: اگر تب 38  درجه سیلسوس باشد حتما با پزشک تماس بگیرید. نوزادان زیر 2 ماه در این شرایط حتما باید تحت مراقبت پزشک باشند.
-  از  3 ماه تا 2 سال: تب زیر 38.8 درجه سلسیوس در خانه برطرف می شود.
-  از  3 ماه تا 2 سال: تب بالای 38.8 درجه سلسیوس باید تحت مراقبت قرار بگیرد. با پزشک تماس بگیرید. اگر علائم دیگری نیز وجود دارد یا تب به داروها واکنشی نشان نداده یا بیش از دو روز طول کشیده است جدی است. 

3-    علائم جدی دیگر را تشخیص دهید.

والدین معمولا نسبت به سطح بیماری فرزند آگاه هستند. تب همراه با بیحالی نشانه مسئله ای جدی تر است. اگر فرزند شما علائم جدی تر مثل سردرگمی، رنگ آبی در اطراف دهان یا نوک انگشتان، حمله، سردردهای شدید، گرفتگی گردن، به سختی راه رفتن و به سختی نفس کشیدن را داشت حتما با اورژانس تماس بگیرید یا در صورت امکان حضورا مراجعه کنید. 

سخن آخر

همان طور که گفتیم در بسیاری از موارد تب در کودکان خطرناک نیست و با انجام چند اقدام ساده می توانید به راحتی در منزل تب کودک را پایین بیاورید و نیازی به مراجعه به پزشک ندارید. اما باید نسبت به موارد خطرناک نیز آگاه باشید و در صورت بالا رفتن تب از مرزهای گفته شده با حفظ آرامش با اورژانس تماس بگیرید و یا نوزادتان را به یک کلینیک ببرید تا موارد خطر رفع شود. امیدواریم فرزندانتان همیشه شاد و سلامت باشند.