چگونگی دفع سنگ کلیه

سنگ کلیه هنگامی تشکیل می شود که کریستال های معدنی کوچک در کلیه تشکیل شوند. معمولا این کریستال ها از کلیه به سمت مجاری ادرار حرکت می کنند و در طول ادرار خارج می شوند. گاهی اوقات کریستال های کوچک در کلیه می مانند، به یکدیگر می چسبند و سنگ کلیه را ایجاد می کنند. بیشتر سنگ کلیه ها از فسفات کلسیم یا اگزالات کلسیم یا هر دو تشکیل شده است. اگر سنگ کلیه دارید باید با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک به شما روش های درمان پیشنهاد می دهد. همچنین در منزل نیز می توانید از روش هایی برای دفع سنگ کلیه استفاده کنید.

قسمت اول: درمان سنگ کلیه

1-    آب و نوشیدنی بخورید.

مصرف نوشیدنی باعث می شود نیاز به ادرار داشته باشید و سنگ کلیه از مجاری ادراری شما خارج می شود. آب خالص بهترین گزینه است. 

-    موسسه پزشکی به خانم ها توصیه می کند در روز 9 فنجان آب بخورند. آقایان باید 13 فنجان آب در روز بخورند.
-    آب به مقدار کافی بخورید تا ادرار شما زرد کم رنگ و شفاف شود. رنگ ادرار نشان می دهد مقدار آب مصرفی کافی است یا خیر.

2-    آبمیوه های لیموناد مصرف کنید.

سعی کنید آبمیوه های کم شیرینی مصرف کنید. آبلیمو به دلیل اسیدنیتریک بالا، از بزرگ شدن کریستال و تشکیل سنگ کلیه جدید جلوگیری می کند.

-    از مصرف آبجو بپرهیزید. این نوشیدنی ها حاوی اگزالات هستند و موجب سنگ کلیه می شوند.

3-    اگر لازم است قرص مصرف کنید.

قرص NSAID یا قرص ضدالتهاب غیر استروئیدی مصرف کنید. قرص های NSAID شامل: ایبوپروفن، ناپروکسن یا آسپرین می باشند. اگر زیر 18 سال هستید، آسپرین مصرف نکنید زیرا باعث سندروم ری که به مغز آسیب می رساند می شود.

-    اگر از سنگ کلیه بزرگ و دردناک رنج می برید، به پزشک مراجعه کنید. 

4-    زمان مناسب مراجعه به دکتر را بدانید.

گاهی سنگ کلیه به قدری کوچک است که با مصرف نوشیدنی و صبر دفع می شود. حدود 15% سنگ کلیه ها به کمک دکتر نیاز دارد. به پزشک مراجعه کنید اگر:

-    عفونت مجاری ادراری دارید. عفونت مجاری ادراری باعث بدتر شدن سنگ کلیه می شود.

-    پیوند کلیه داشته اید یا یکی از کلیه های شما کار می کند.

-    باردار هستید. درمان سنگ کلیه در طول بارداری به ماه بارداری بستگی دارد.

-    معتقدید سنگ کلیه مجاری ادراری شما را مسدود کرده است. نشانه های گرفتگی شامل کاهش جریان ادرار، شب ادراری و درد پهلو می باشد.

5-    در صورتی که سنگ کلیه دفع نشد، قرص مصرف کنید

یا برنامه ای برای از بین بردن سنگ کلیه داشته باشید. اگر سنگ کلیه به صورت خود به خود دفع نشود، قرص مصرف کنید یا از روش های از  بین بردن سنگ کلیه استفاده کنید.

-    سنگ شکنی با استفاده از امواج برای سنگ کلیه زیر 2 سانتی متر مناسب است. این روش برای خانم باردار مناسب نیست زیرا از اشعه ایکس استفاده می شود و برای سنگ های بزرگ نیز این روش مناسب نیست.

-    برای سنگ هایی که در حالت قرار دارند، پزشک اورتروسکوپی را توصیه می کند. در این عمل دوربین کوچکی به داخل حالب فرستاده می شود و پزشک توسط یک سبد سیمی از طریق مثانه سنگ را خارج می کند.

-    اگر سنگ کلیه شما شکلی نامنظم دارد یا بزرگ است، پزشک نفرولیتوتریسپی زیر پوستی یا نفرولیتوتریسپی زیر پوستی را توصیه می کند. در این عمل پس از بیهوشی، جراح شکافی کوچکی پشت شما ایجاد می کند و سنگ را خارج کرده یا از بین می برد.

-    اگر سنگ کلیه شما نتیجه هیپرکلسیوری است (کلسیم بالا)، پزشک به شما ادرار آور، بیس فسفونات ها، ارتوفسفات یا عامل اتصال کلسیم تجویز می کند.

-    اگر خیلی از نقرس رنج می برید، پزشک آلوپورینول تجویز می کند.

قسمت دوم: پیشگیری از سنگ کلیه

1-    از مصرف قند، نوشابه و شربت ذرت اجتناب کنید.

قند توانایی بدن در جذب کلسیم و منیزیم را مختل می کند بنابراین باعث تشکیل سنگ کلیه می شود. فروکتوز زیاد شربت ذرت موجب افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه می شود. اگر رژیم غذایی سالم را ترجیح می دهید از مصرف قند بپرهیزید.

-    برخی نوشابه ها مانند سون آپ حاوی اسید سیتریک بالایی هستند. همان طور که مصرف نوشیدنی های سرشار از قند را کم می کنید، نوشابه های حاوی سیتریک اسید را نیز کاهش دهید.

2-    ورزش کنید.

روزی 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش حدود 31% باعث کاهش احتمال سنگ کلیه می شود.

-    در هفته حدود 150 دقیقه ورزش های هوازی مانند پیاده روی انجام دهید.

3-    پروتئین حیوانی را تا 6 اونس یا کمتر در روز کاهش دهید.

پروتئین حیوانی مخصوصا گوشت قرمز احتمال سنگ کلیه را افزایش میدهد بخصوص سنگ  اسید اوریک را افزایش میدهد. پروتئین حیوانی را تا 6 اونس یا کمتر (حدود یک کف دست) در روز کاهش دهید.

-    گوشت قرمز سرشار از ماده ای به اسم پورین است. این ماده تولید اسید اوریک را افزایش داده و موجب سنگ کلیه می شود. تخم مرغ و ماهی نیز حاوی این ماده هستند اما مقدار آن نسبت به گوشت قرمز کمتر است.

-    پروتئین را از منابع دیگر تامین کنید مانند لبنیات غنی از کلسیم یا سبزی. سبزی سرشار از فیبر و فیتات (ترکیبی که از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کند) است. در مصرف سویا دقت کنید زیرا سرشار از اگزالات است.

4-    کلسیم به مقدار کافی مصرف کنید اما از مکمل ها بپرهیزید.

سنگ کلیه که از کلسیم ساخته شده است، از دریافت کلسیم جلوگیری می کند. مطالعات نشان می دهد رژیم غذایی که مقدار کمی کلسیم در آن باشد باعث افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه می شود. محصولات لبنی مانند شیر، ماست، پنیر و محصولات حاوی از کلسیم مصرف کنید.

-    کودکان 8-4 سال روزانه نیاز به 1000 میلیگرم کلسیم دارند. کودکان 18-9 سال روزانه به 1300میلیگرم کلسیم نیاز دارند. بزرگسالان بالاتر از 19 سال حداقل روزانه به 1000 میلیگرم کلسیم نیاز دارند. خانم های بالای 50 سال و آقایان بالای 70 سال روزانه به 1200 میلیگرم کلسیم نیاز دارند.

-    از مکمل های کلسیم دوری کنید. کلسیمی که در رژیم غذایی جذب می کنید تاثیر بر سنگ کلیه ندارد. مصرف مکمل های کلسیم باعث افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه است.

5-    رژیم غذایی عاری از اگزالات مصرف کنید.

سنگ کلیه از اگزالات کلسیم تشکیل شده است. از مصرف غذاهای سرشار از اگزالات اجتناب کنید زیرا باعث تشکیل سنگ کلیه می شود. مصرف اگزالات را به 50-40 میلیگرم در روز برسانید.

-    غذاهای حاوی اگزالات را همزمان با غذاهای حاوی کلسیم مصرف کنید. اگزالات و کلسیم به یکدیگر می چسبند و احتمال تشکیل سنگ کلیه را کاهش می دهد. 

-    غذاهای سرشار از اگزالات شامل آجیل، گندم، انگور، انجیر، نارنگی، لوبیا، چغندر، هویج، بادمجان، کرفس، کلم پیچ، تره فرنگی، زیتون، بامیه، فلفل، سیب زمینی، اسفناج، سیب زمینی شیرین و کدو سبز مصرف کنید.

-    نوشیدنی های سرشار از اگزالات شامل مشروب، چای سیاه، نوشیدنی های شکلاتی و قهوه فوری می باشند.

-    بدن شما ویتامین ث غلظت بالا (مانند مکمل ها) را به اگزالات تبدیل می کند. بنابراین سعی کنید از مکمل های ویتامین ث مصرف نکنید.

6-    از رژیم های کم کالری اجتناب کنید.

زیرا باعث افزایش مقدار اسید اوریک در جریان خون می شود و باعث افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه می شود. رژیم غذایی سرشار از پروتئین باعث تشکیل سنگ کلیه می شود.

-    رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات، حبوبات و گوشت بدون چربی از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می کند.

7-    اگر سابقه سنگ کلیه دارید مراقب خود باشید.

مطالعات نشان می دهد نیمی از افرادی که سنگ کلیه دارند، در 7 سال گذشته یک بار دیگر هم سنگ کلیه داشته اند. سعی کنید مراقب خود باشید زیرا افرادی که سنگ کلیه دارند بیشتر در معرض آن می باشند.

منبع: www.wikihow.com