چای سبز یکی از نوشیدنی‌های پرطرفدار جهان است که امروزه جایگاه ویژه‌ای در کشورهای مختلف پیدا کرده و مطمئنا، این به دلیل مزه و خواص بسیار این نوشیدنی است. اما یکی از پرسش‌های همیشگی درباره این نوشیدنی، این است که چای سبز طبع «گرمی» دارد یا طبع آن «سرد» است؟ در این مقاله، این موضوع را از زوایای مختلف بررسی می‌کنیم.
چای سبز از دیدگاه طب سنتی گرم است یا سرد؟
در طب سنتی، مواد غذایی و نوشیدنی‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: گرم و سرد. این تقسیم‌بندی بر اساس تأثیر یک ماده بر مزاج و سیستم بدنی انسان تعریف می‌شود و مطمئنا هیچ ربطی به دمای فیزیکی آنها ندارد.
طب سنتی ایرانی، طبع چای سبز را سرد و خشک می‌داند. این بدان معنا است که مصرف زیاد آن می‌تواند برای افرادی که طبع سرد دارند مشکلاتی ایجاد کند و این مشکلات ممکن است به صورت ضعف، خستگی یا کاهش انرژی نشان داده شوند. این در حالی است که در طب چینی، طبع چای سبز و خواص آن طور دیگری در نظر گرفته می‌شود، به‌طوری‌که می‌گویند این نوشیدنی طبعی متعادل دارد و می‌تواند بدن را با توجه به شرایط محیطی تعدیل کند.
اگر طبع شما سرد است (یعنی در بیشتر مواقع احساس سرما، ضعف در هضم یا علاقه به غذاهای گرم دارید)، بهتر است چای سبز را با موادی مثل عسل، زنجبیل یا دارچین ترکیب کنید تا حالت خنک‌کنندگی آن متعادل شود. در مقابل، افراد با طبع گرم می‌توانند از چای سبز به شکل دیگری بهره ببرند.
از دیدگاه علم چای سبز گرم یا سرد است؟
از نظر علم، سردی یا گرمی چای سبز ارتباطی با دمای سرو آن ندارد، بلکه به مواد تشکیل‌دهنده آن و تاثیر فیزیولوژیکی این نوشیدنی بر بدن بازمی‌گردد.
ترکیبات شیمیایی چای سبز
چای سبز سرشار از پلی‌فنول‌ها، فلاونوئیدها و کاتچین‌ها است. این ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی دارند و به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کنند. بررسی خواص چای سبز نشان می‌دهد که این نوشیدنی، خاصیت آرام‌بخشی و تنظیم‌کننده خلق‌وخوی دارد، اما مصرف طولانی‌مدت آن، می‌تواند در بدن ایجاد تعادل کند.
دمای فیزیکی مصرف
وقتی چای سبز را به‌صورت داغ می‌نوشید، گرم بودن این نوشیدن می‌تواند روی گردش خون تاثیر مثبت بگذارد و آن حس آرام شدن را به‌صورت آنی احساس کنید. در مقابل، چای سبز سرد (مثل آیس‌تی) به‌طور خاص در روزهای گرم تابستان به خنک کردن بدن کمک می‌کند. بنابراین، از منظر علم مدرن، این نوشیدنی بیشتر از اینکه «ذاتا» گرم یا سرد باشد، یک نوشیدنی معتدل است و می‌توان از آن با دماهای مختلف برای کاربردهای مختلف استفاده کرد.
تأثیر چای سبز بر بدن
چای سبز، چه آن ر ا به صورت گرم مصرف کنید و یا اینکه انتخاب شما چای سبز سرد باشد، در هر صورت تأثیر شگفت‌انگیزی بر سلامت بدن دارد. برخی از مزایای این نوشیدنی برای بدن عبارت‌اند از:
- کاهش التهاب و بهبود عملکرد قلب: ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در چای سبز به کاهش رادیکال‌های آزاد و التهاب در بدن کمک می‌کنند. این ویژگی می‌تواند منجر به بهبود سلامت قلب و عروق شود.
- تقویت سوخت‌وساز بدن: کافئین و کاتچین‌های موجود در چای سبز باعث افزایش متابولیسم بدن می‌شوند. این تأثیر می‌تواند در کاهش وزن و افزایش انرژی مؤثر باشد. بنابراین می‌توان گفت که فایده چای سبز برای لاغری شکم بسیار زیاد است.
- حفظ سلامت پوست: خاصیت ضدالتهابی چای سبز از پیری زودرس پوست جلوگیری و به درمان آکنه نیز کمک می‌کند. همچنین مصرف منظم آن می‌تواند رنگ پوست را شفاف‌تر کند.
- آرامش ذهنی و کاهش استرس: چای سبز به دلیل داشتن ال-تیانین (L-theanine) به کاهش اضطراب و بهبود تمرکز کمک می‌کند.
نکته جالب در مورد مزایای این نوشیدنی این است که، تمام این تاثیرات مستقل از دمای مصرف آن، همواره ثابت است.
چای سبز را چگونه مصرف کنیم؟
چای سبز را می‌توان به روش‌های گوناگونی مصرف کرد. در هر روش می‌توان طعم و مزه‌ی این نوشیدنی را تغییر داد و حتی مزایای این ماده را نیز افزایش داد. در ادامه به چند روش رایج مصرف چای سبز و مزایای هر کدام می‌پردازیم.
چای سبز گرم با لیمو و عسل
یکی از محبوب‌ترین روش‌های مصرف چای سبز، ترکیب آن با لیمو و عسل است. این دمنوش را می‌توان، به‌ویژه در فصل‌های سرد سال یا هنگام احساس ضعف سیستم ایمنی تهیه و مصرف کرد. عسل در این نوشیدنی، خاصیت خنک‌کنندگی چای سبز را متعادل می‌کند و به آن طبعی گرم‌تر می‌بخشد. لیمو نیز سرشار از ویتامین C است و خاصیت آنتی‌اکسیدانی چای سبز را تقویت می‌کند. از این دمنوش می‌توانید برای سم‌زدایی بدن، بهبود سیستم گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده کنید.
چای سبز سرد با نعناع
چای سبز سرد با برگ‌های نعناع یک انتخاب عالی برای خنک کردن بدن در گرمای تابستان است. این نوشیدنی علاوه بر کاهش دمای بدن، باعث افزایش انرژی در طول روز می‌شود. نعناع خاصیت آرامش‌بخش دارد و به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند.
چای سبز با ادویه‌های گرم‌کننده
یکی دیگر از روش‌های مصرف چای سبز، ترکیب چای سبز با ادویه‌های گرم مثل زنجبیل، دارچین یا میخک است. این دمنوش برای افرادی که طبع سرد دارند بسیار مناسب است. زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی است و می‌تواند گردش خون را بهبود دهد و در کنار آن، سیستم ایمنی را نیز تقویت می‌کند. دارچین نیز دارای خاصیت ضدباکتریایی است و روی کاهش قند خون نیز تاثیر می‌گذارد. این ترکیب، هم به گرم کردن بدن کمک می‌کند و هم خواص درمانی چای سبز را افزایش می‌دهد.
چای سبز خالص
ساده‌ترین روش مصرف چای سبز، دم کردن این ماده بدون هیچ ماده‌ی دیگر است. در نوشیدن این دمنوش، می‌توانید از تمام خواص چای سبز بهره‌مند شوید. چای سبز خالص را می‌توان به شکل گرم یا سرد سرو کرد. نوشیدن منظم چای سبز خالص می‌تواند به سم‌زدایی بدن، تنظیم وزن و بهبود عملکرد ذهنی کمک کند.
چای سبز با انواع میوه‌ها
یکی دیگر از روش‌های جذاب مصرف چای سبز، افزودن میوه‌های مختلف مانند پرتقال، توت‌فرنگی، یا آناناس به این نوشیدنی است. استفاده از میوه‌های طبیعی در تهیه چای سبز، باعث می‌شود که طعم این نوشیدنی بهتر شود و خواص آن نیز افزایش یابد. به‌عنوان مثال، پرتقال با ویتامین C خود سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و توت‌فرنگی نیز دارای آنتی‌اکسیدان‌ها است و به سلامت پوست و مو کمک می‌کند.
دمای فیزیکی مصرف چای سبز
فارغ از طب سنتی و علم، دمای فیزیکی چای سبز تأثیر مهمی در طعم و مزه‌ی این نوشیدنی دارد. تحقیقات نشان می‌دهند که نوشیدنی‌های گرم حس چشایی را بیشتر تحریک می‌کنند و می‌توانند طعم واقعی چای سبز را بهتر نمایان کنند. در مقابل، نوشیدنی‌های سرد بیشتر خاصیت خنک‌کنندگی دارند.
نوشیدن گرم در روزهای سرد
چای سبز گرم می‌تواند در روزهای سرد زمستان به گرم شدن بدن کمک کند و مزیت آرام‌کنندگیِ بیشتری داشته باشد.
مصرف سرد در فصل تابستان
در گرمای تابستان، چای سبز سرد جایگزین مناسبی برای نوشیدنی‌های مضر گازدار است. علاوه بر خنک بودن این نوشیدنی، آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی موجود در چای سبز، باعث تغذیه بدن از درون می‌شوند.
نتیجه‌گیری
پاسخ به این پرسش که چای سبز گرم است یا سرد، به عوامل متعددی بستگی دارد. چیزی که اهمیت دارد، نحوه استفاده و تأثیر آن بر بدن شماست. چای سبز نه‌تنها یک نوشیدنی سالم و پرخاصیت است، بلکه یک ماده‌ی منعطف برای تهیه انواع نوشیدنی و خوراکی‌ها است و می‌تواند نیازهای متفاوت شما را در شرایط گوناگون برآورده کند. حتی دمای مصرف چای سبز نیز بسیار مهم نیست. بنابراین، فرقی نمی‌کند که آن را گرم بنوشید یا سرد، مهم این است که از خواص بی‌نظیر این نوشیدنی بهره‌مند شوید و به سلامت بدن خود کمک کنید.
