پدر و مادر شدن یکی از با ارزش ترین و زیباترین نقش هایی است که هر زن و مردی دوست دارند در موقعیت مناسب آن را تجربه کنند و از آن لذت ببرند. اما در کنار این لذت وظایف و مسئولیتهایی به دوش پدر و مادر چه در دوران بارداری و چه بعد از تولد می افتد که می تواند برای برخی افراد نگران کننده باشد. بسیاری از والدین نگران این هستند که نمی دانند بلافاصله بعد از تولد چه کارهایی را باید انجام دهند.
در این مقاله میخواهیم شما را با روش های عملی که برای مقابله با چالش های والدین بودن وجود دارد آشنا کنیم تا بتوانید از ورود به دوران جدید زندگیتان لذت بیشتری ببرید.
کنترل احساسات در حین بارداری و بعد از تولد نوزاد
داشتن احساسات شدید چه در دوران بارداری و چه بعد از تولد برای پدر و مادرها بخصوص پدر و مادرهایی که تجربه اولشان است طبیعی است. این تغییر احساسات در مادر به دلیل تغییرات هورمونی در ماه های بارداری و بلافاصله بعد از تولد نوزاد می تواند شدید تر هم باشد. ممکن است مادر لحظاتی احساس شادی، عشق، لذت و شگفتی کند و دقایقی دچار استرس، عصبانیت و ناامیدی شود. این احساسات با درک کردن مادر از طرف همسر و اطرافیان کاملا قابل کنترل است و مدتی طول می کشد تا به حالت نرمال برگردد.
ممکن است داشتن فرزند شرایطی را برایتان ایجاد کند که با رویاهایتان کمی تفاوت داشته باشد و دقیقا آن طور که برنامه ریزی کرده اید پیش نرود. مادرانی که فرزند اولشان را به دنیا آوردهاند در موارد زیر احتمال استرس و یا نگرانی وجود دارد:
- افسردگی بعد از زایمان
- شیر دادن به نوزاد
- پوشک کردن نوزاد
- نا آرام بودن نوزاد
- تنطیم نبودن ساعات خواب و بیداری نوزاد
- واکسیناسیون نوزاد
نکته: بسیاری از والدین ممکن است با قرار گرفتن در این شرایط کمی سخت، دچار نگرانی و سردرگمی شوند. اما نباید خودتان را نگران کنید. به مرور زمان و با گذشت چند روز از تولد نوزادتان به شرایط جدید عادت کرده و همه کارها را به درستی یاد می گیرید و انجام می دهید و دوباره اعتماد به نفستان بر می گردد.
اگر شرایط نابه سامان بعد از تولد نوزاد و بخصوص ناراحتی ها یا حالات افسردگی مادر بیش از یک ماه طول کشید و بهبود پیدا نکرد برای بازگشت به حالت نرمال بهتر است با یک روانشناس صحبت کنید تا به راحتی این شرایط را پشت سر گذاشته و به حالت عادی برگردید.
نگرانی ها و ترس های رایج برای نوزاد تازه متولد شده
در بالا به صورت خلاصه به برخی از موارد نگرانی در مورد نوزاد تازه متولد شده اشاره کردیم. در این بخش می خواهیم شما را بیشتر با موارد رایج ترس و نگرانی های موجود برای ورود به این دوره از زندگیتان و راهنمایی هایی برای مقابله با این نگرانی ها آشنا کنیم تا با آگاهی از آن ها به بهترین نحو از این دوران لذت ببرید!
1- نگرانی از نفس نکشیدن نوزاد در حالت خواب
گاهی مادران دقایق بسیار طولانی بالای سر نوزاد در حال خواب می ایستند و نگران این هستند که آیا نوزادشان نفس می کشد یا خیر؟ از طرفی دلشان نمی آید نوزاد را بیدار کنند تا خیالشان راحت شود. یا بسیاری از مادران می ترسند نوزادشان دچار خفگی یا سر خوردن در هنگام انجام امور و مرگ ناگهانی شوند. برای مقابله با این نگرانی بهتر است :
- همیشه برای انجام کارهای نوزاد مثل شستن او، نوزاد را به حال خمیده روی دست خود بگیرید.
- می توانید از یک فرد با تجربه در انجام امور کمک بگیرید.
- همیشه کودک را به پهلو بخوابانید تا به راحتی نفس بکشد.
- از کشیدن سیگار اجتناب کنید.
- امن ترین مکان برای خوابیدن آن ها تا قبل از یک سالگی یک تخت خواب دارای حفاظ است.
2- نگرانی در مورد دوست نداشتن فرزندتان
ممکن است در ابتدای کار نتوانید به راحتی با نوزادتان ارتباط برقرار کنید و نگران این باشید که حتی او را دوست نداشته باشید. این حالت برای مادرانی که سزارین انجام می دهند و یا نوزادشان را با شیر خشک تغذیه می کنند بیشتر اتفاق می افتد. به همین دلیل ممکن است بین چند روز تا حتی چند ماه طول بکشد تا بتوانید به طور کامل با فرزندتان انس پیدا کنید و مطمئن شوید که او را دوست دارید. اما در صورتی که این مدت بیش از حد طول کشید حتما باید به روانشناس مراجعه کنید تا با انجام توصیه های لازم این احساس را از خود دور کنید. وجود این حس به ضرر والدین و نوزاد است.
3- نگرانی در مورد ضربه خوردن به سر یا همان گیج گاه نوزاد
نوزادان دارای قسمت های نرمی روی سرشان هستند که به آن ها در اصطلاح علمی فونتال (گیج گاه) گفته می شود. همه پدران و مادران نگران ضربه خوردن به این قسمت و آسیب های مغزی هستند. باید بدانید قسمت های فونتال از چیزی که فکر می کنید سخت تر است. البته باید مراقب سر نوزادتان باشید و در برابر ضربه از او محافظت کنید اما در مورد لمس محکم یا نوازش نگران صدمه زدن به نوزادتان نباشید.
4- نگرانی در مورد تنها گذاشتن نوزاد
گاهی مادران حتی یک لحظه هم نمی توانند نوزادشان را تنها بگذارند و حتی برای انجام کارهای شخصیشان ابتدا باید فردی در کنار نوزادشان باشد تا او بتواند به سراغ کار شخصی خود برود. برای از بین بردن این نگرانی بهتر است وسایل خطرناک را از اطراف کودک خود دور کنید و همیشه او را در یک مکان حفاظ دار بخوابانید حتی اگر او را روی تخت نمی خوابانید حتما دورش چند بالشت بگذارید که در صورت غلط خوردن اتفاقی برایش نیفتد. در حالت بیداری نیز اگر فرشی دارید که روی هم قرار گرفته است آن را بردارید و وسایل شکستنی و مواد خوردنی را از نوزادتان دور کنید.
5- نگران بودن در مورد اینکه نوزاد حالت عادی و طبیعی ندارد
والدین اغلب رشد کودک خود را با سایر نوزادان مقایسه می کنند. اما هر نوزادی با سرعت خود رشد می کند و در زمان های مختلف به نقاط عطف می رسد. حدود 10 تا 15٪ از کودکان قبل از سن 3 سالگی دچار تاخیر در روند رشد می شوند. بهتر است به جای مقایسه کردن با نوزادان دیگر رشد کودک خود را در نموادر رشد خودش بررسی کنید. در صورت نگرانی بیش از حد یا مشاهده علائم خاص با متخصص اطفال صحبت کنید.
6- نگرانی در مورد گریه بیش از حد نوزاد
گریه زیاد نوزادان تازه متولد شده به دلیل ورود به دنیایی جدید و نیازهای جدید امری طبیعی است. گریه نوزاد در 2 تا 3 هفته اول تولد افزایش می یابد ودر 6 تا 8 هفته بعد از تولد به اوج می رسد. همچنین در مواقع غروب و اوایل شب گریه نوزاد بیشتر هم می شود. در صورت متفاوت بودن بیش از حد گریه و عدم توانایی در کنترل گریه نوزاد با متخصص اطفال خود صحبت کنید.
7- نگرانی در مورد خواب بیش از حد نوزاد
بعضی از نوزادان بیشتر اوقات می خوابند و برخی دیگر زمان زیادی از شبانه روز را بیدار هستند. برای چند هفته اول ، کودک شما باید در 24 ساعت 8 تا 12 بار تغذیه داشته باشد. تا زمانی که کودک شما تعداد تغذیه مناسب داشته باشد، پوشکش را خیس کرده باشد و رنگ مدفوعش خردلی رنگ باشد میزان خواب نوزاد مشکلی ایجاد نمی کند.
Jane Chertoff. Everything You Need to Know About Caring for a Newborn Baby. on April 9, 2019