
ریتالین چیست؟
ریتالین (متیل فنیدات) محرک سیستم عصبی مرکزی است. این ماده شیمیایی بر مغز و اعصاب تاثیر می گذارد که به بیش فعالی و کنترل ضربه کمک می کند. ریتالین برای درمان اختلال کمبود توجه (ADD) (علائم کودک بیش فعال) ، اختلال کمبود توجه- بیش فعالی (ADHD) و نارکولپسی (حمله خواب) استفاده می شود.
اطلاعات مهم
- اگر گلوکوم، تیکس یا سندرم تورات، اضطراب شدید، تنش یا پریشانی دارید، نباید از ریتالین استفاده کنید.
- متیل فنیدیت ممکن است به عادت تبدیل شود بنابراین این دارو یک داروی اعتیادآور است.
- تحریک کننده باعث سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی یا مشکلات قلبی می شود.
- در صورت استفاده از یک مهار کننده MAO در 14 روز گذشته، مانند ایسوکاربوکازید، لینزولید، تزریق متیلن آبی، فنلزین، rasagiline، selegiline یا tranylcypromine، از ریتالین استفاده نکنید.
- متیل فنیدیت ممکن است موجب بدتر شدن شرایط روحی روانی شود، به خصوص اگر شما سابقه افسردگی، بیماری روانی یا اختلال دوقطبی داشته باشید.
- ممکن است مشکلات گردش خون داشته باشید که ممکن است باعث ایجاد بیحسی، درد و یا تغییر رنگ در انگشتان دست یا انگشتان پا شود.
در صورتی که علائم زیر را دارید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- علائم مشکلات قلب - درد قفسه سینه، احساس سرگیجه یا تنگی نفس؛
- علائم روانپریشی - پارانویا، عصبانیت، مشکلات رفتاری جدید، دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند؛
- علائم مشکلات گردش خون - زخم روی انگشتان دست یا پا.
قبل از مصرف ریتالین
در صورت استفاده از مهار کننده MAO در 14 روز گذشته از ریتالین استفاده نکنید. تداخلات خطرناک دارویی ممکن است رخ دهد. مهار کننده های MAO عبارتند از: ایزوکاربوکازید، لینزولید، تزریق متیلن آبی، فنلزین، راازگالی، selegiline، tranylcypromine و .... اگر به متیل فنیدیت آلرژی دارید یا در صورت مشکلات زیر، نباید از ریتالین استفاده کنید:
- گلوکوم
- سابقه شخصی یا خانوادگی تیکس (تیز عضلانی) یا سندرم تورات؛ یا
- اضطراب شدید، تنش و یا عصبانیت (داروهای محرک می تواند این علائم را بدتر کند).
تحریک کننده باعث سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افراد خاص می شود. اگر مشکلات زیر را دارید به پزشک اطلاع دهید:
- مشکلات قلبی یا نقص قلب مادرزادی؛
- فشار خون بالا؛ یا
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مرگ ناگهانی.
برای اطمینان از اینکه ریتالین برای شما امن است، در صورت وجود مشکلات زیر، به پزشک بگویید:
- افسردگی، بیماری روحی، اختلال دوقطبی، روان درمانی یا افکار یا اقدام به خودکشی؛
- تیک های حرکتی (تردی عضله) یا سندرم تورات؛
- مشکلات گردش خون در دست یا پا؛
- تشنج و یا صرع؛ (بیماری صرع را بهتر بشناسیم)
- مشکلات مری، معده یا روده؛
- آزمایش موج مغزی غیر طبیعی (EEG)؛ یا
- سابقه مصرف مواد مخدر یا الکل.
معلوم نیست که آیا ریتالین سبب آسیب رساندن به جنین می شود یا خیر. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود بگویید. مشخص نیست که آیا متیل فنیدیت به شیر مادر منتقل می شود یا اینکه می تواند به یک نوزاد شیرخوار آسیب برساند یا خیر. در صورتی که شیردهی می کنید، به پزشک خود بگویید. ریتالین برای افراد کمتر از 6 سال، مورد استفاده قرار نمی گیرد.
چگونه باید ریتالین را مصرف کنم؟
ریتالین را دقیقا مطابق با دستور پزشک مصرف کنید. برچسب دارو را مطالعه کنید. پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز مصرفی را تغییر دهد. ریتالین را در مقادیر بیشتر یا کمتر و یا مدت طولانی تر از زمان توصیه شده مصرف نکنید.
ریتالین ممکن است اعتیادآور باشد. هرگز این دارو را با فرد دیگری، به ویژه افرادی که سابقه سوء مصرف مواد یا اعتیاد دارند، به اشتراک نگذارید. دارو را دور از دسترس دیگران نگهداری کنید. فروش و یا دادن این دارو غیرقانونی است.
- برای جلوگیری از مشکلات خواب، این دارو را صبح مصرف کنید.
- قرص های ریتالین و قرص های ریتالین SR حداقل باید 30 تا 45 دقیقه قبل از غذا مصرف شود. کپسول های ریتالین LA آزاد شده را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد.
- قرص را به صورت کامل قورت دهید. شکستن قرص باعث می شود دوز بیشتری از آن آزاد شود.
- برای راحتی قورت دادن دارو، ممکن است کپسول ریتالین LA را باز کنید و آن را با قاشق مصرف کنید. قرص را بدون جویدن قورت دهید. مخلوط پودر را برای استفاده بعدی نگهداری نکنید.
- در هنگام استفاده از ریتالین، باید به صورت منظم به پزشک مراجعه کنید.
- اگر به جراحی نیاز دارید، قبل از جراحی به پزشک بگویید که از ریتالین استفاده می کنید. ممکن است لازم باشد مصرف دارو به مدت کوتاهی متوقف شود.
- قرص را در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت، نگهداری کنید.
اطلاعات دوز مصرفی ریتالین
1- مصرف روزانه ریتالین برای بزرگسالان با اختلال کمبود توجه:
قرص های ریتالین آزاد شده:
دوز اولیه: 10 میلی گرم خوراکی 2 یا 3 بار در روز، ترجیحا 30 تا 45 دقیقه قبل از صبحانه و ناهار، و دوز سوم بین 2 تا 4 بعد از ظهر. برای بیمارانی که در هنگام مصرف متیل فنیدات مشکل خواب دارند، آخرین دوز باید قبل از ساعت 6 عصر مصرف شود.
دوز نگهدارنده: دوزهای تجویز شده در هر هفته ممکن است به 5 تا 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. در برخی از بیماران، 10 تا 15 میلی گرم قرص در روز ممکن است کافی باشد. برای بیمارانی که در هنگام مصرف متیل فنیدات مشکل خواب دارند، آخرین دوز باید قبل از ساعت 6 عصر مصرف شود.
نسخه های پایدار ریتالین SR:
دوز اولیه: متیل فنیدات به مقدار 10 و 20 میلی گرم قرص های آزاد در مدت زمان تقریبی 8 ساعت در دسترس است. اگر دوز قرص آزمایشی پایدار با دوزهای تکراری قرص منظم متیل فنیدات (که بیشتر از هر 8 ساعت است) مصرف شود، سپس قرص های تسکین پایدار ممکن است به جای قرص های معمولی استفاده شود.
دوز نگهداری: دوزهای تجویز شده در هر هفته ممکن است به 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. اولین دوز مصرفی قبل از صبحانه می باشد. قرص ها نباید خرد شود و یا جویده شود.
ریتالین LA کپسول آزاد؛
دوز اولیه: 20 میلی گرم خوراکی یکبار در روز قبل از صبحانه. برای بیمارانی که متیل فنیدات مصرف می کنند.
دوز نگهدارنده: دوزهای تجویز شده در هر هفته ممکن است به 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. اولین دوز مصرفی قبل از صبحانه می باشد. قرص ها نباید خرد شود و یا جویده شود.
ریتالین برای نارکولپسی:
قرص های ریتالین آزاد شده:
دوز اولیه: 10 میلی گرم خوراکی 2 یا 3 بار در روز، ترجیحا 30 تا 45 دقیقه قبل از غذا.
دوز نگهدارنده: دوزهای تجویز شده در هر هفته ممکن است به 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. در برخی از بیماران، 10 تا 15 میلی گرم در روز ممکن است کافی باشد. برای بیمارانی که در هنگام مصرف متیل فنیدات مشکل خواب دارند، آخرین دوز باید قبل از ساعت 6 عصر مصرف شود.
نسخه های پایدار ریتالین SR:
دوز اولیه: متیل فنیدات نیز به عنوان قرص های آزاد 10 و 20 میلی گرم در مدت زمان تقریبی 8 ساعت در دسترس است. اگر دوز قرص آزمایشی پایدار با دوزهای تکراری قرص منظم متیل فنیدات (که بیشتر از هر 8 ساعت است) مصرف شود، سپس قرص های تسکین پایدار ممکن است به جای قرص های معمولی استفاده شود.
دوز نگهداری: دوزهای تجویز شده در هر هفته ممکن است به 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. اولین دوز مصرفی قبل از صبحانه می باشد. قرص ها نباید خرد شود و یا جویده شود.
2- مصرف روزانه کودکان برای اختلال کمبود توجه:
6 سال یا بیشتر:
قرص های ریتالین آزاد شده: دوز اولیه: 2.5 تا 5 میلی گرم خوراکی دو بار در روز، 30 تا 45 دقیقه قبل از صبحانه و ناهار مصرف شود.
دوز نگهدارنده: دوزهای تجویز شده ممکن است هر بار 5 تا 10 میلی گرم تا حداکثر 60 میلی گرم در روز افزایش یابد. برای بیمارانی که در هنگام مصرف متیل فنیدات مشکل خواب دارند، آخرین دوز باید قبل از ساعت 6 عصر مصرف شود.
نسخه های پایدار ریتالین SR
دوز اولیه: متیل فنیدات نیز به عنوان قرص های آزاد 10 و 20 میلی گرم در مدت زمان تقریبی 8 ساعت در دسترس است. اگر دوز قرص آزمایشی پایدار با دوزهای تکراری قرص منظم متیل فنیدات (که بیشتر از هر 8 ساعت است) مصرف شود، سپس قرص های تسکین پایدار ممکن است به جای قرص های معمولی استفاده شود.
دوز نگهداری: دوز ممکن است با افزایش هفتگی 10 میلی گرم، حداکثر تا 60 میلی گرم در روز افزایش یابد که اولین قرص باید صبح مصرف شود. قرص ها نباید خرد شود و یا جویده شود.
اگر یک وعده قرص ریتالین را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
بلافاصله بعد از به یاد آوردن قرص را مصرف کنید. اگر بعد از 6:00 بعدازظهر است داروی فراموش شده را مصرف نکنید. برای جبران قرص فراموش شده دو قرص با هم مصرف نکنید.
اگر قرص را به مقدار زیاد مصرف کنم چه اتفاقی می افتد؟
به اورژانس مراجعه کنید. مصرف بیش از حد متیل فنیدات میتواند مرگبار باشد.
در هنگام مصرف ریتالین چه چیزی نباید مصرف کنم؟
متيل فنيديت ممکن است تفکر يا واکنش شما را مختل کند. اگر رانندگی می کنید یا کاری انجام می دهید که نیاز به تمرکز دارد، مراقب باشید.
عوارض جانبی ریتالین
اگر علائم واکنش آلرژیک به ریتالین دارید، به اورژانس مراجعه کنید: کهیر؛ تنگی نفس، ورم صورت، لبها، زبان یا گلو. در صورتی که علام زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:
- علائم مشکلات قلب - درد قفسه سینه، مشکل تنفس؛
- نشانه های روان درمانی - توهم (مشاهده یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)، مشکلات رفتاری جدید، خصومت، پارانویا؛
- علائم مشکلات گردش خون - بی حسی، درد، احساس سردی، زخم یا تغییرات رنگ پوست (رنگ پریدگی، قرمزی یا کبودی) در انگشتان؛
- تشنج
- تغییر در بینایی؛ یا
- نعوظ آلت تناسلی که دردناک است یا 4 ساعت یا بیشتر طول می کشد.
متیل فنیدیت می تواند بر رشد کودکان تاثیر بگذارد. در صورت استفاده از این دارو، اگر فرزند شما در حالت طبیعی رشد نمی کند، به پزشک اطلاع دهید. عوارض جانبی معمول ریتالین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات خلقی، عصبی بودن یا تحریک پذیری، مشکلات خواب (بی خوابی)؛
- ضربان قلب سریع، فشار خون بالا؛
- از دست دادن اشتها، از دست دادن وزن؛
- تهوع، درد معده؛ یا
- سردرد
مواد گفته شده لیست کاملی از عوارض جانبی نیست و ممکن است عوارض دیگری نیز رخ دهد. در مورد عوارض جانبی با پزشک خود صحبت کنید.
تهیه و تنظیم : گروه سلامت اوما
منبع: www.drugs.com