بارداری یکی از مراحل زیبا و هیجان‌انگیز زندگی زنان است که در آن بدن آنها تغییرات زیادی را برای رشد و نمو جنین می‌کند. اما این تغییرات ممکن است باعث اختلال در برخی از عملکردهای بدن شود که یکی از آنها فشار خون است. فشار خون نیرویی است که خون به دیواره‌های رگ‌ها وارد می‌کند و به قلب کمک می‌کند تا خون را به سراسر بدن منتقل کند. فشار خون طبیعی حدود 120/80 میلی‌متر جیوه است و هرگز نباید از 140/90 بالاتر رود. در غیر این صورت، فشار خون بالا یا هایپرتانسیون تشخیص داده می‌شود.
علت بالا رفتن فشار خون در بارداری چیست؟
فشار خون بالا در بارداری ممکن است به دلایل مختلف اتفاق بیفتد. بعضی از عوامل خطر فشار خون بالا در بارداری عبارتند از:
- سابقه‌ی خانوادگی یا شخصی فشار خون بالا
- سابقه‌ی مسمومیت حاملگی
- حاملگی چند قلو
- سن بالای 40 سال
- چاقی
- سابقه‌ای از دیابت، کلسترول بالا یا بیماری کلیه
- الکل نوشیدن یا سیگار کشیدن
علائم فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا در بارداری ممکن است علائم قابل تشخیص نداشته باشد و فقط با اندازه‌گیری فشار خون توسط پزشک قابل شناسایی باشد. اما در بعضی موارد، علائم زیر ممکن است حاکی از فشار خون بالا باشند:
- سردرد شدید
- تغییرات در دید
- درد قفسه‌سینه
- تورم صورت، دستان یا پاها
- تهوع یا استفراغ
- تحرک کم جنین
فشار خون بالا در بارداری ممکن است عوارض جدید و خطرآفرین را به همراه داشته باشد. بعضی از عوارض شایع فشار خون بالا در بارداران عبارتند از:
- مسموميت حاملگي: وضعيتي كه در آن فشار خون به شكل ناگهاني و شديدي افزایش پیدا كرده و باعث كاهش جريان خون به جفت و كليه‌های مادر و جسم جفت مي‌شود. علايم آن شامل دفع پروتئين در ادرار، تورم شديد، سردرد، تغييرات در ديد، درد شكم و تهوع هستند. اين وضعيت مي‌تواند براي مادر و جفت خطرناك باشد و نياز به درمان فوري دارد.
- تاخیر رشد جنین: وضعیتی که در آن جنین کوچک‌تر از حد طبیعی رشد می‌کند و وزن کمتری نسبت به سن حاملگی دارد. این ممکن است به دلیل کاهش جریان خون به پلاسنتا یا بیماری‌های مادر باشد. این وضعیت ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی، عفونت‌ها، هیپوگلیسمی یا اختلالات شناختی در جنین شود.
- جفت‌زایی زودرس: زایمان قبل از 37 هفته حاملگی که ممکن است به دلیل فشار خون بالا یا عوارض آن اتفاق بیفتد. جفت‌های نارس ممکن است با مشکلات تنفسی، گوارشی، عصبی، خونی یا عفونی مواجه شوند.
- جدایی پلاسنتا: وضعیت نادر و خطرآفرین که در آن پلاسنتا از دیواره رحم جدا می‌شود و باعث کاهش یا قطع جریان خون به جنین می‌شود. علائم آن شامل خونريزي شديد، درد شكم، تپش قلب سريع و تحرك كم جفت هستند. اين وضعيت مي‌تواند براي مادر و جفت مهلك باشد و نياز به زايمان فوري دارد.
برای کاهش فشار خون بالا در بارداری، رعایت رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی مناسب، استراحت کافی، پیدا کردن روش‌های کاهش استرس، دوری از سرخورده‌گي، الکل و سيگار و مصرف دارو‌های تجويز شده توسط پزشک لازم است. همچنین باید به صورت منظم فشار خون خود را اندازه‌گیرید و به ويزيت‌های قبل از زایمان بروید تا پزشک بتواند شرایط شما را بررسی کرده و در صورت لزوم اقدامات لازم را انجام دهد.
