بسیاری از والدین به منظور گرم نگه داشتن دستان کوچک نوزاد، از دستکش استفاده می‌کنند. همچنین، قنداق کردن دست‌های نوزاد نیز می‌تواند از خراشیده شدن پوست لطیف صورت یا آسیب به چشمان حساس او جلوگیری نماید. این پرسش برای بسیاری از والدین مطرح است که نوزاد تا چه زمانی نیاز به پوشیدن دستکش دارد؟ در این مقاله، نکاتی را بررسی خواهیم کرد که والدین را در اتخاذ تصمیمی آگاهانه و صحیح، در راستای حفظ سلامت نوزادشان یاری می‌رساند.نگرانی‌هایی در خصوص محدود شدن دامنه حرکتی نوزاد با استفاده از دستکش وجود دارد. پوشاندن مداوم دست‌ها می‌تواند منجر به افزایش بیش از حد دمای بدن، احساس ناراحتی و یا حتی گرمازدگی در نوزاد شود. فراهم نمودن فرصت‌هایی برای حرکت آزادانه دست‌ها، در زمان‌هایی که نوزاد تحت نظارت قرار دارد، به رشد مهارت‌های حرکتی ظریف و تقویت حواس او کمک شایانی می‌نماید. با این حال، استفاده از دستکش در شرایطی که واقعاً مورد نیاز باشد، می‌تواند بسیار سودمند واقع گردد.
خانم دکتر مژده افخمی فوق تخصص نوزاد و متخصص کودکان در این مورد میفرمایند: «دستکش رو اشکالی نداره الان که تو بیمارستانید و دارید میرید خونه دستش بکنید ولی منزل که رفتید برای بعد از این دستکش نباید دستش باشه اصلا موقع شیر دادن کلاه، دستکش ، جوراب نباید داشته باشه چون نوزاد گرمش میشه و اذیت میشه و کوتاه شیر میخوره و حرکات انگشت ها محدود میشه تکامل حسی یعنی اون قسمت های از مغز که قراره شلاق بهشون بخوره و فعال بشن و سیناپس ها تشکیل بشه تشکیل نمیشه کودک بزرگ که میشه میبینیم حرکات ظریف انگشتانش مختل میشه مثلا نمیتونه خوب مداد بگیره، نمیتونه موزیسین بشه نمیتونه از انگشتاش به خوبی استفاده کنه پس اگه شما ماه اول، سه ماه اول مدام هی دستاشو محدود کنید قنداقش کنید انگشتاش نتونه حرکت کنه و اطرافش چنگ بزنه و لمس کنه این باعث میشه که اختلال تکامل انگشت هارو داشته باشیم
چه زمانی باید دست‌های نوزاد را در شب بپوشانیم؟
کاملاً درست است که والدین به دلایل مختلف ممکن است قبل از خواب به نوزاد دستکش بپوشانند. حال سوال اینجاست که در صورت انجام این کار، چه زمانی باید دستکش‌ها را از دست نوزاد خارج کرد؟
عوامل موثر در زمان برداشتن دستکش از دست نوزاد در طول شب:
تصمیم‌گیری در مورد استفاده از دستکش به عوامل گوناگونی بستگی دارد، از جمله:
-
فصل و شرایط آب و هوایی: در مناطق سردسیر یا در فصل زمستان، دستکش‌ها می‌توانند به گرم نگه داشتن دست‌های نوزاد کمک کنند و از او در برابر هوای سرد محافظت نمایند. با این حال، با گرم شدن هوا، استفاده از دستکش به منظور جلوگیری از گرم شدن بیش از حد بدن نوزاد، باید محدود شود.
- دمای اتاق: دمای اتاق خواب نوزاد باید در محدوده مناسبی (بین 20 تا 22 درجه سانتیگراد) تنظیم شود. اگر اتاق گرم است، نیازی به پوشاندن دستکش به نوزاد نیست.
- لباس‌های نوزاد: نوع لباس‌هایی که نوزاد پوشیده است نیز باید در نظر گرفته شود. اگر نوزاد لباس‌های گرم و پوشاننده به تن دارد، پوشاندن دستکش می‌تواند منجر به گرم شدن بیش از حد بدن او شود.
- فعالیت نوزاد: اگر نوزاد در طول خواب فعالیت زیادی دارد و عرق می‌کند، پوشاندن دستکش می‌تواند باعث ناراحتی او شود.
- نیازهای فردی نوزاد: برخی از نوزادان به طور طبیعی دست‌هایشان سردتر از دیگران است. در این موارد، ممکن است لازم باشد دستکش را برای مدت طولانی‌تری در طول شب به دست نوزاد نگه داشت.
چه زمانی از دستکش استفاده می شود؟
نگرانی‌های رایج والدین در مورد استفاده از دستکش برای نوزاد:
در این بخش، به برخی از سوالات متداول والدین در مورد استفاده از دستکش برای نوزاد پاسخ خواهیم داد:
آیا پوشاندن دستکش به نوزاد در تمام مدت اشکالی دارد؟
پوشاندن مداوم دست‌ها به نوزاد، به ویژه در شرایطی که نیازی به گرم نگه داشتن دست‌ها نیست، می‌تواند باعث محدود شدن حرکات و مانع از کشف حسی و لمسی محیط اطراف شود. متخصصان اطفال معمولاً توصیه می‌کنند تا حد امکان دست‌های نوزاد آزاد باشند تا او بتواند به طور طبیعی مهارت‌های حرکتی و لمسی خود را پرورش دهد.
خطرات پوشاندن دست نوزاد با دستکش چیست؟
آیا پوشاندن دست نوزاد ضرر دارد؟
پوشش دائمی دست‌ها می‌تواند باعث گرم شدن بیش‌ازحد بدن یا ناراحتی نوزاد شود. والدین باید مراقب نشانه‌هایی مانند بیقراری یا حرکت‌پذیری در نوزاد باشند و در صورت مشاهده چنین علائمی، به فکر جایگزین‌های مناسب‌تری باشند.
چه جایگزین هایی برای دستکش نوزاد وجود دارد؟
اگر می‌خواهید از دست‌های نوزاد محافظت کنید و خطرات احتمالی را به حداقل برسانید، می‌توانید برای استفاده مداوم از دستکش استفاده کنید:
- محیط امن برای نوزاد، به‌طوری که احتمال آسیب‌دیدگی و کاهش آسیب‌دیدگی وجود دارد و نیاز به استفاده مداوم از دستکش بین برود دارد.
- بررسی دسته‌های نوزاد برای اطمینان از عدم وجود نشانه‌های حرکت یا ناراحتی.
- تصمیم گیری آگاهانه درباره زمان استفاده از دستکش و زمان رها کردن دست ها برای حرکت آزادانه
استفاده از دستکش در نوزادان
استفاده از دستکش برای نوزادان در بدو تولد رایج است، اما با رشد نوزاد، نیاز به آن کاهش می‌یابد. برای کمک به نوزاد در سازگاری با خوابیدن بدون دستکش، والدین می‌توانند نکات زیر را مد نظر قرار دهند:
- زمان مناسب: پزشکان توصیه می‌کنند هنگامی که نوزاد کنترل بهتری بر حرکات خود پیدا کرده و توانایی آرام کردن خود را دارد، استفاده از دستکش را متوقف کنید. در این زمان، خطر خراشیدن صورت نیز کاهش می‌یابد. مشورت با پزشک اطفال می‌تواند در تعیین زمان دقیق این انتقال کمک‌کننده باشد.
- روش تدریجی: حذف دستکش باید به تدریج انجام شود. می‌توانید از روش‌های آرام‌سازی مانند استفاده از یک عروسک نرم (لاوی) یا ایجاد یک روتین آرامش‌بخش قبل از خواب استفاده کنید تا نوزاد به خوابیدن بدون دستکش عادت کند.
- تقویت رشد دست: برای تقویت رشد سالم دست‌ها، در زمان بازی و تحت نظارت، به نوزاد اجازه دهید آزادانه با دست‌هایش بازی کند. اسباب‌بازی‌های مناسب سن که نیاز به گرفتن و دستکاری دارند، می‌توانند به تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف کمک کنند. فعالیت‌هایی مانند نقاشی با انگشت و بازی‌های حسی نیز می‌توانند به رشد حواس نوزاد کمک کنند.
- تعادل بین محافظت و آزادی: استفاده از دستکش در روزهای ابتدایی تولد می‌تواند مفید باشد، اما پوشاندن مداوم دست‌ها ممکن است مانع رشد طبیعی مهارت‌های حرکتی و حواس لمسی شود. یافتن تعادل مناسب بین محافظت و آزادی حرکتی، برای رشد سالم دستان نوزاد ضروری است.
سخن آخر:
با در نظر گرفتن نیازهای فردی نوزاد و با رویکردی تدریجی، می‌توانید به او کمک کنید تا به راحتی و با اطمینان خاطر، مرحله استفاده از دستکش را پشت سر بگذارد و از مزایای آزادی عمل دستانش بهره‌مند شود. همواره به یاد داشته باشید که مشورت با پزشک اطفال، بهترین راهنما برای اطمینان از سلامت و رشد مناسب نوزاد شماست.
