برای ورود به هر شغلی بعد از پشت سر گذاشتن مصاحبه و آزمون‌های بدو استخدام، باید آزمایش‌هایی را تحت عنوان آزمایش طب کار انجام دهید. در این آزمایش‌ها سلامت جسمی، روحی و همچنین اجتماعی فرد استخدام‌شونده بررسی می‌شود تا در صورت بروز مشکل برای او، تشخیص اینکه منشا مشکل محیط کار بوده یا سابقه پزشکی خود فرد راحت‌تر باشد. به این ترتیب با انجام این آزمایش‌ها، عوامل خطر در هر محیط کاری مشخص شده و افراد در محیط‌هایی متناسب با شرایط روحی و جسمی خود استخدام می‌شوند. در ادامه این مطلب در مورد انواع آزمایش‌های طب کار، مراحل انجام و هزینه آنها بیشتر توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
آزمایش طب کار چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
آزمایش طب کار، جزئی از قوانین کار است و طبق ماده 90 قانون تامین اجتماعی انجام آن برای هر کارمندی در هر سازمانی ضروری است. علاوه بر آزمایش طب کار بدو استخدام، پس از استخدام نیز آزمایش‌هایی به صورت دوره‌ای برای پایش سلامت کارکنان انجام می‌شود و آنها نیز جزو آزمایش‌های طب کار هستند.
طب کار شاخه‌ای از علم نوین پزشکی است که به بررسی رابطه بین سلامت کارمندان یک سازمان، توانایی آنها در انجام امور شغلی و شرایط محیط کار آنها می‌پردازد. به این ترتیب با انجام این آزمایش‌ها می‌توان عوامل آسیب‌رسان هر محیط شغلی را شناسایی کرده و از صدمات ناشی از کار جلوگیری کرد. انجام این آزمایش‌ها به منزله حفظ سلامت کارمندان بوده و طبق قانون کار، نظارت بر انجام آنها برعهده کارفرمایان است.
چه مشاغلی به آزمایش‌های طب کار نیاز دارند؟
انجام آزمایش‌های طب کار طبق قانون تامین اجتماعی، برای همه کارمندان و کارگران در بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی اجباری و الزامی است. با این حال ممکن است برخی شرکت‌های خصوصی به دلیل دورزدن قانون بیمه و بیمه‌نکردن کارمندان خویش از انجام این آزمایش‌ها امتناع کنند. در ادامه برخی از مشاغلی را که به طب کار نیاز دارند، معرفی می‌کنیم:
- مشاغل صنعتی شامل شرکت‌های نفت، گاز، معادن، پتروشیمی و ...
- مشاغل خدماتی شامل کارکنان خدمات شهری، کارگران رستوران‌ها و امور نظافتی
- کارمندان اداری و فنی سازمان‌های دولتی و خصوصی
- مشاغل حوزه بهداشت و درمان شامل پرستاران، کارشناسان آزمایشگاه، ماماها و ...
- مشاغل آموزشی مثل دبیران و معلمان
- مشاغل حساس مثل خلبان‌ها، خدمه پرواز، رانندگان وسایل نقلیه سنگین و ...
- نیروی انتظامی، ارتش و سپاه
آزمایش‌های رایج در طب کار شامل چه مواردی می‌شود؟
لیست آزمایشات طب کار شامل موارد زیر است:
- معاینه و ارزیابی اولیه اندام‌ها و بررسی سلامت جسمی
- آزمایش خون به منظور بررسی چربی، کلسترول و قند خون
- آزمایش ادرار برای بررسی اعتیاد به مواد مخدر
- معاینات بینایی‌سنجی
- معاینات شنوایی‌سنجی
- بررسی سلامت تنفسی و اسپیرومتری
- بررسی فشار خون
- بررسی سلامت روانی و ظرفیت تحمل اجتماعی
فرآیند انجام آزمایش طب کار چگونه است؟
فرآیند انجام آزمایش طب کار شامل مراحل زیر است:
- دریافت معرفی‌نامه از سمت کارفرما: هر سازمان دولتی یا خصوصی برای بدو استخدام یک‌سری معرفی‌نامه به کارکنان خود ارائه می‌دهد تا نتیجه آزمایش‌ها و روند آنها طبق معرفی‌نامه انجام شوند.
- مراجعه به مرکز طب کار: برای انجام آزمایش‌های طب کار باید حداقل 10 ساعت ناشتا باشید. همچنین به منظور صحت اطلاعات آزمایش، لازم است قبل از انجام آنها از مصرف خودسرانه هر گونه دارو خودداری کنید و اگر داروی خاصی می‌خورید، آن را به پزشک طب کار اطلاع دهید.
- انجام تست‌های فیزیکی: آزمایش‌های شنوایی‌سنجی، بینایی‌سنجی و سلامت تنفسی تست‌های فیزیکی هستند که توسط دستگاه‌های مخصوصی انجام می‌شوند. همچنین اگر از سمعک یا عینک استفاده می‌کنید، باید حتما آنها را به همراه داشته باشید.
- ارائه نتایج: نتایج آزمایش‌های طب کار نهایتا بعد از 3 روز مشخص می‌شود و باید آنها را به امور استخدامی یا بخش نیروی انسانی محل کار خود ارائه کنید.
طب کار ویژه استخدام: چه مدارکی نیاز است؟
برای انجام آزمایش‌های طب کار داشتن مدارک زیر الزامی است:
- مدارک شناسایی شامل کارت ملی و شناسنامه
- چند قطعه عکس 3 در 4
- ارائه معرفی‌نامه از سمت کارفرما
- ارائه کارت پایان خدمت برای آقایان
- ارائه گواهینامه رانندگی برای رانندگان
- همراه‌داشتن عینک و سمعک در صورت استفاده از آنها
معاینات دوره‌ای طب کار برای کارکنان فعلی چگونه انجام می‌شود؟
معاینات دوره‌ای طب کار طبق ماده 92 قانون کار اجباری است، به این ترتیب هر سازمان دولتی یا خصوصی موظف است حداقل یک بار در سال سلامت تمام کارکنان خود را ارزیابی کند. هدف از انجام این آزمایش‌ها ارزیابی مجدد سلامت کارکنان و تشخیص به موقع بیماری‌های مختلف مربوط به محل کار در آنها است. همانطور که می‌دانید شناخت بیماری‌ها در مراحل اولیه تاثیر مهمی در کنترل و درمان آنها دارد و هزینه‌ها را به شکل چشم‌گیری کاهش می‌دهد. این آزمایش‌ها نیز شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار و بررسی اعتیاد، بینایی‌سنجی، شنوایی‌سنجی، سلامت تنفسی و سلامت روحی است.
آیا نتایج آزمایش طب کار محرمانه است؟
نتایج آزمایش‌های طب کار در وهله اول به خود فرد تحویل داده می‌شوند و سپس در اختیار سازمان مدنظر و سازمان‌های بیمه تکمیلی و پایه قرار می‌گیرد. توجه کنید که نتایج این آزمایش‌ها به خصوص آزمایش‌های مربوط به اعتیاد، در دسته اطلاعات محرمانه قرار می‌گیرد و در سازمان‌های عمومی و خصوصی تفاوتی ندارد. پس از تحویل اطلاعات و نتایج آزمایش، این نتایج به صورت کاملا محرمانه در دسترس بخش منابع انسانی و مدیریت سازمان قرار می‌گیرد.
هزینه آزمایش طب کار و عوامل تاثیرگذار بر آن
همانطور که گفتیم آزمایش‌های طب کار بخش‌های مختلفی دارد و در چندین مرحله انجام می‌شود. هزینه آن دسته از این آزمایش‌ها که در بدو استخدام انجام می‌شوند، برعهده خود فرد است اما هزینه آزمایش‌های دوره‌ای که در حین دوران شغلی به منظور ارزیابی سلامت کارکنان انجام می‌شود، توسط سازمان و کارفرمای مربوطه پرداخت می‌شود.
به طور کلی هزینه آزمایش طب کار در هر سال، یک نرخ مشخص است که توسط انجمن طب کار ایران و متناسب با شرایط کاری مشاغل مختلف تعیین می‌شود. در مورد هزینه آزمایش‌های بدو استخدام، باید بدانید که بیمه تکمیلی و پایه بخشی از هزینه‌ها را پرداخت خواهد کرد. گاهی اوقات همچنین سازمان‌ها با یک آزمایشگاه یا مجموعه ارائه‌دهنده خدمات آزمایش در محل کار نظیر هومکا، قرارداد دارند و به نسبت تعداد کارکنان، هزینه آزمایش‌های طب کار شامل تخفیف می‌شود. علاوه بر این عوامل زیر در تعیین هزینه آزمایش طب کار تاثیرگذار هستند:
- نوع آزمایش‌ها و تعداد آنها
- نوع قرارداد سازمان دولتی یا خصوصی بودن آن
- استفاده یا عدم استفاده از خدمات بیمه پایه و تکمیلی
- هزینه رفت و آمد به محل انجام آزمایش‌ها
- تعرفه محل ارائه‌دهنده آزمایش‌های طب کار
هومکا علاوه بر ارائه خدمات آزمایش و معاینه پزشکی در منزل به عموم افراد جامعه در استان‌های تهران و البرز و همچنین شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، تبریز، رشت، قم و یزد خدماتی چون انجام آزمایش‌های طب کار را به سازمان‌های دولتی و خصوصی نیز ارائه می‌کند. هومکا با مراکز ارائه‌دهنده آزمایش طب کار دارای مجوز از وزارت بهداشت در شهر شما همکاری می‌کند.
به این ترتیب شما می‌توانید تمام آزمایش‌های مربوط به بدو استخدام و آزمایش‌های دوره‌ای را با هومکا در محل کار یا حتی در منزل‌تان انجام دهید. برای استفاده از این خدمات کافی است سری به سایت Homeca.ir زده و یا با شماره 02191212348 تماس بگیرید. کارشناسان هومکا برای ارائه اطلاعات بیشتر و همچنین تعیین زمان و مکان آزمایش با شما تماس خواهند گرفت. با هومکا می‌توانید هر آزمایشی را به راحتی در محیط امن خانه خود انجام دهید و بدون دردسر به نتایج آزمایش‌ها دست پیدا کنید.
