امروزه استرس بخش لاینفک و اجتناب ناپذیر زندگی همه ما محسوب می شود. مردان با فشارهای کاری و تأمین زندگی، زنان هم با استرس مراقبت از فرزندان، به موقع بردن آنها به کلاس و مدرسه، مدیریت کارهای منزل، و حتی کار بیرون از منزل. پس همه ما با استرس آشنا هستیم. آیا می دانستید که علاوه بر تآثیرات مخرب بر روی بدن، استرس مغز را نیز تحت تأثیر قرار می دهد؟ بهتر است بدانید هورمون هایی که در واکنش به استرس ترشح میشوند، بر عملکرد مغز اثرات منفی میگذارند و احتمالا میتواند ساختار فیزیکی مغز را تغییر دهد.
کورتیزول هورمون استرس است که میتواند سلولهای عصبی را از بین ببرد، آنها را کوچک کند و جلوی تولید سلولهای عصبی جدید را در هیپوکامپ مغز بگیرد. هیپوکامپ برای یادگیری، تنظیم احساسات و حافظه، و همچنین برای جلوگیری از واکنش استرس پس از یک رویداد استرس زا ضروری است. تمام این فرایندها در زندگی حرفهای و شخصی ما، بسیار مورد نیازند.
استرس مزمن همچنین میتواند قشر میانی جلوی مغز را فشرده و کوچک کند. این مسئله بر قدرت تصمیم گیری، حافظه کاری و کنترل رفتار تکانشگری، تاثیر منفی میگذارد. استرس همچنین میتواند بر سلولهای بنیادی اثر بگذارد و مانع دسترسی آنها به قشر جلوی مغز شود. تعیین و تنظیم رفتار شناختی پیچیده و تعامل اجتماعی مناسب، در قشر جلوی مغز انجام می شود. در نتیجه، مغز قدرت یادگیری و حافظه کمتری خواهد داشت و بیشتر در معرض ابتلا به اضطراب و افسردگی خواهد بود.
همین هورمون استرس میتواند اندازه و فعالیت بخش دیگری از مغز به نام آمیگدال را افزایش دهد. آمیگدال در شکلگیری و ذخیره خاطرات مرتبط با رویدادهای بسیار عاطفی، ضروری است. به طوری که آمیگدال هر رویداد را با یک احساس مرتبط میکند و این ارتباط در حافظه بلند مدت ما ذخیره میشود. بنابراین هم میتوانیم آن رویداد را فراموش کنیم یا در آینده دوباره آن را بیابیم. تغییراتی که کورتیزول ایجاد میکند، می تواند احساسات منفی مانند ترس، اضطراب و خشونت را افزایش دهد.
این تغییرات مغز میتواند بر طریقی که با دیگران ارتباط برقرار میکنیم، تواناییمان برای یادگیری، به یاد آوردن، تصمیم گرفتن و رسیدن به اهداف بلند مدت، تأثیرات قابل توجهی بگذارد. این تغییرات همچنین، مدیریت موفقیت آمیز شرایط استرس زا در آینده را دشوارتر میکند، و منجر به یک سیکل معیوب میشود.
خوشبختانه پادزهری برای این تأثیرات منفی و مخرب کشف شده است. پادزهری به نام ورزش! ورزش کردن می تواند علاوه بر کمک کردن به ساختن یک مغز مقاوم در برابر استرس، باعث افزایش عملکرد شناختی و اندازه مغز شود.
ورزش به تحریک انتشار ماده ای به نام BDNF کمک می کند. این ماده به رشد و نمو بافت های سالم مغز کمک کرده و اثرات منفی استرس را معکوس می کند. می توان به این ماده به عنوان کودی برای مغز اشاره کرد. BDNF نورون های موجود در مغز را سالم نگه داشته و به رشد نورون های جدید کمک می کند. هر چه بیشتر ورزش کنیم، BDNF بیشتر و در نهایت نورون های بیشتری به خصوص در هیپوکامپ تولید می شوند.
ورزش کردن همچنین باعث ترشح هورمون رشد انسان (HGH) می شود. این هورمون برای رشد و نمو همه سلول های مغز و بدن ضروری است. HGH با آتروفی سلولی طبیعی ناشی از افزایش سن و پیری مقابله کرده، و حجم مغز را افزایش می دهد. یک مرحله دوی سرعت 30 ثانیه ای می تواند ترشح HGH را 6 برابر افزایش دهد و به مدت 2 ساعت به همان مقدار نگه دارد.
خوشبختانه مجبور نیستید ساعت ها ورزش کنید تا از این مزایا بهره مند شوید. بر اساس نتایج مطالعات اخیر، دوزهای 5 دقیقه ای ورزش می تواند بیشترین تأثیر را بر بهبود خلق و خو و مبارزه با استرس داشته باشند. اگر تنها چند دقیقه وقت آزاد دارید، در همین چند دقیقه کاری کنید تا ضربان قلبتان بیشتر شود و یا عضلات خود را به چالش بکشید. این روش یک راه مثبت و سازنده برای مقابله با استرس و جلوگیری از از کار افتادن مغز شماست!
منبع: مرجع سایت انگلیسی