پریود بعد از زایمان چگونه است؟

با اینکه دوران بارداری دوران حساس و سختی است و احتمالا شما مجبور هستید عوارض زیادی را تحمل کنید اما خوبی هایی هم دارد مثلا اینکه پوستتان درخشان تر می شود، بدنتان به دلیل پرهیزهای غذایی سالم تر است و مهم تر از همه اینکه پریود نمی شوید. اما شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که بعد از زایمان دوره های ماهیانه شما به چه شکلی خواهد بود؟ در واقع زمان بازگشت پریود شما بعد از زایمان بیشتر به این بستگی دارد که آیا نوزادتان از شیر شما تغذیه می کند و یا اینکه شیر خشک می خورد؟ همچنین به طور کلی مانند تغییری که وجود بچه در زندگی شما ایجاد کرده است پریود های شما نیز تفاوت هایی با قبل مادر شدن خواهد داشت. در این مقاله می خواهیم به طور کامل در مورد پریود شدن بعد از زایمان با شما مامان های اومایی عزیز صحبت کنیم. با ما همراه باشید. 

بعد از زایمان چه زمانی پریود برمی گردد؟

اگر شما به فرزندتان شیر نمی دهید، دوره شما حدود شش تا هشت هفته پس از زایمان برمی گردد. اما در صورت تغذیه نوزاد با شیر مادر، مدت زمان بازگشت پریود شما بسته به شرایط بدنی می تواند متفاوت باشد. حتی برخی مادران تا شش ماه بعد از زایمان پریود نمی شوند و این به دلیل هورمون پرولاکتین و تحریک کننده تولید شیر در بدن است که در این دوران بیش از حد طبیعی تولید می شود. برای برخی مادران نیز چه فرزندشان تنها با شیر مادر تغذیه شود و چه از طریق روش های کمکی دیگر تغذیه گردد بعد از چند ماه دوره ماهیانه بر می گردد. 

اگر شما فرزندتان را به روش طبیعی زایمان کرده اید و خیلی سریع پریودی شما برگشته است احتمالا پزشک توصیه می کند در این دوره ها از تامپون استفاده نکنید. زیرا هنوز بدن شما در حال بهبودی است و وجود تامپون ها در این زمان می تواند باعث ایجاد یک نوع بیماری به نام تروما شود. حتی بعد از این زمان نیز اگر تمایل به استفاده از تامپون داشتید حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

اولین پریودی بعد از زایمان چگونه است؟

چه کودک خود را به صورت واژینال و چه از طریق سزارین به دنیا آورده باشید، احتمال خونریزی و افزایش ترشحات بعد از زایمان وجود دارد. در واقع بلافاصله بعد از زایمان بدن شما به خارج کردن بافت های باقی مانده از رحم ادامه می دهد تا کاملا آن را پاکسازی کند. 

در چند هفته اول بعد از زایمان ممکن است خون ریزی سنگین تر باشد و لخته هایی را نیز در آن مشاهده کنید. با گذشت چند هفته، این خون جای خود را به ترشحات واژینال موسوم به lochia می دهد. Lochia یک مایع تولید شده توسط بدن است که به رنگ سفید خامه ای تا قرمز روشن می باشد.

این نوع ترشحات می تواند حدود شش هفته ادامه یابد. اگر ترشحات شما به شکل لوشیا بود و بعد از مدتی که متوقف شد دوباره خونریزی شروع شد، این خونریزی احتمالاً دوره شماست و دیگر ربطی به زایمان ندارد. 

برای تشخیص خونریزی بعد از زایمان و پریودی می توانید از روش های زیر نیز استفاده کنید:

- خونریزی قرمز روشن که شش یا چند هفته پس از زایمان رخ می دهد، احتمالاً لوشیا نیست و پریود شما خواهد بود.

- با افزایش فشار یا فعالیت خونریزی ناشی از بارداری می تواند افزایش یابد. اگر تخلیه شما با فشار زیاد شود و هنگام استراحت کاهش پیدا کند، احتمالاً lochia است.

- Lochia همچنین بوی مشخصی دارد. به دلیل اینکه لوشیا با بافت های بارداری مخلوط شده است احتمالا بوی شیرین و ملایمی دارد که مانند بوی خونریزی پریودی نیست. 

- در اولین سال پس از زایمان، طبیعی است که دوره های شما از نظر طول، زمان بین چرخه ها و شدت خونریزی نوسان داشته باشد. این شرایط به ویژه در خانم هایی که شیر خودشان را به نوزاد می دهند بیشتر اتفاق می افتد. 

- بیشتر زنان پس از زایمان 2 تا 7 روز خونریزی دارند و بعد از بازگشت دوره قاعدگی "عادی" طول دوره آن ها از 21 تا 35 روز می باشد و ممکن است نسبت به قبل از بارداری تغییر کند. 

چرا در زنان شیرده پریودی دیرتر بر می گردد؟

به طور معمول، زنانی که فرزندشان را با شیر خودشان تغذیه می کنند تغییرات هورمونی بیشتری نسبت به سایرین دارند. پرولاکتین، هورمون مورد نیاز برای تولید شیر مادر، می تواند هورمون های تولید مثل یعنی استروژن و پروژسترون که عامل پریودی هستند را سرکوب کند. در نتیجه، شما مدتی تخمک گذاری و در نتیجه ریزش لایه درونی رحم و پریودی نخواهید داشت. البته این تغییرات در همه افراد یکسان نیست و ممکن است در برخی زنان شیرده پریودی سریعا برگردد. بنابراین نمی توان شیردهی را راه مناسبی برای پیشگیری از بارداری مجدد دانست. 

آیا پریود من روی شیر مادر تأثیر خواهد گذاشت؟

با بازگشت پریود، ممکن است متوجه تغییراتی در تأمین شیر یا واکنش کودکتان نسبت به شیر شوید. بنابراین تغییرات هورمونی که باعث می شود شما پریود شوید، می تواند بر شیر مادر نیز تأثیر بگذارد.

به عنوان مثال، ممکن است در اولین پریودی شاهد کاهش تولید شیر شوید و یا واکنش های خاصی از نوزادتان نسبت به شیر را ببینید. زیرا تغییرات هورمونی می تواند ترکیب شیر و مزه آن را تغییر دهد. با این حال، این تغییرات معمولاً بسیار جزئی هستند و توانایی شیردهی شما را زیاد کاهش نمی دهد. 

آیا دوران شیر دهی می تواند یک روش طبیعی برای جلوگیری از بارداری باشد؟

برخی از خانم ها از دوران شیردهی به عنوان یک روش طبیعی برای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند. طبق اعلام انجمن متخصصان بهداشت باروری، در صورتی که فرزندتان را تنها با شیر مادر تغذیه می کنید احتمال بارداری شما بخصوص در شش ماه اول 1 درصد است. اما حتی اگر تغذیه با شیر مادر باروری شما را کاهش دهد این روش خیلی روش تضمینی برای جلوگیری از بارداری مجدد و ناخواسته نیست. 

نکته مهم در این روش کنترل بارداری تغذیه مطلق نوزاد با شیر مادر است. یعنی به غیر از شیر مادر، هیچ مایعات حتی آب یا مکمل ها و یامواد جامد دیگر نباید به کودک داده شود. چون این اتفاق به ندرت پیش می آید و به احتمال زیاد شما مجبور به دادن مایعات دیگر به نوزاد در کنار شیر خودتان هستید پس خیلی هم نمی توانید روی عدم بارداری به دلیل شیردهی حساب کنید. 

همچنین اگر شیرد میدهید و پریود شما برگشته است به معنی بازگشت تخمک گذاری می باشد و احتمال بارداری مجدد در صورت عدم استفاده از روش های پیشگیری دیگر وجود دارد. همچنین شما نمی دانید که پریود شما چه زمانی بر می گردد و تخمک گذاری حدود 14 روز قبل از خونریزی انجام می شود پس ممکن است قبل از بازگشت پریودی به دلیل تخمک گذاری باردار شوید. 

خوشبختانه روش های ایمن و مؤثر زیادی برای برای پیشگیری از بارداری برای افرادی که شیر می دهند در دسترس است. گزینه های غیر هورمونی مانند دستگاه داخل رحمی مس (IUD) ، کاندوم و دیافراگم ها همیشه برای دوران شیردهی بی خطر و موثر هستند.

همچنین برخی از گزینه های کنترل هورمونی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد که در هنگام شیردهی مشکلی ایجاد نمی کنند و مناسب می باشند. در این زمینه تنها باید با پزشک خود مشورت کنید. به طور کلی، قرص های ترکیبی با دوز کم که حاوی استروژن و پروژستین هستند پس از بهبود یافتن شرایط زایمان برای شما مناسب می باشند. 

چه تفاوتی در پریودهای بعد از زایمان وجود دارد؟

هنگامی که بعد از زایمان پریود شما دوباره شروع می شود بخصوص اولین پریودی ماننده دوره های قبل از بارداری نخواهد بود. بدن شما دوباره باید با این برنامه هماهنگ شود. شما ممکن است برخی از تفاوت های زیر را تجربه کنید:

• درد و گرفتگی های شدید تر از حد معمول 
• لخته های کوچک خون
• خونریزی سنگین تر
• توقف خونریزی و شروع مجدد آن
•  افزایش درد های پریودی
• پریود های نامنظم 

به طور کلی اولین دوره بعد از زایمان ممکن است سنگین تر از گذشته باشد. همچنین ممکن است به دلیل افزایش مقدار لایه رحمی که نیاز به ریختن دارد، با گرفتگی و درد شدیدتری همراه باشد. بعد از چند دوره پریودی این تغییرات تا حد زیادی کاهش پیدا خواهند کرد. همچنین در موارد نادر، عوارضی مانند مشکلات تیروئید یا اندومتریوز می تواند باعث خونریزی شدید بعد از بارداری شود. اندومتریوز به معنی ضخیم شدن زیاد دیواره رحم است.

زنانی که قبل از بارداری اندومتریوز داشتند، ممکن است بعد از زایمان دوره سبک تری داشته باشند. گاهی نیز پریودهای سخت می تواند به دلیل دو بیماری نادر، سندرم آشرمن و سندرم شیهان ایجاد شود. سندرم اشرمن منجر به ایجاد اسکار یا زخم  در رحم می شود. سندرم شیهان نیز در اثر آسیب به غده هیپوفیز شما ایجاد می شود که ممکن است باعث خونریزی شدید شود. در هر حال اگر خونریزی خیلی شدید و غیر قابل تحمل بود باید سریعا به پزشک مراجعه کنید تا خطری شما را تهدید نکند. 

چه عواملی باعث پریودهای دردناک پس از زایمان می شود؟

دوره های دردناک پس از زایمان به دلیل ترکیبی از چندین عامل ایجاد می شود. این عوامل عبارتند از:

• افزایش شدت گرفتگی رحم
• تاثیرهورمون های شیردهی بر هورمون های جنسی
• حفره رحم بعد از بارداری بزرگتر می شود. در نتیجه دیواره بیشتری تشکیل شده و در پریودی شما درد و خونریزی بیشتری را تجربه می کنید. 

در خونریزی بعد از زایمان باید مراقب چه مواردی باشیم؟

مهم است که در صورت بروز هر یک از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• خیس شدن بیش از یک پد در هر ساعت
• خونریزی همراه با درد ناگهانی و شدید
•  تب ناگهانی
•  خونریزی مداوم بیش از هفت روز
•  لخته های خون بزرگ
•  ترشحات بد بو
• سردردهای شدید
•  مشکلات تنفسی
•  درد هنگام ادرار

در صورت تجربه این علائم یا هر چیز غیر عادی دیگری که مربوط به پریود شماست با پزشک خود تماس بگیرید. برخی از این علائم ممکن است نشان دهنده عفونت و بیماری های دیگر باشد که باید مورد پیگیری و درمان قرار بگیرد. 

سخن آخر

همان طور که گفتیم بسته به شرایط شما و تغذیه نوزاد زمان بازگشت پریود بعد از زایمان برای هر فردی متفاوت از دیگری است و حتی خونریزی ها و پریودهای بعد از زایمان نسبت به قبل از بارداری متفاوت خواهد بود و به دلیل اینکه نمی توان زمان دقیقی برای بازگشت پریودی بعد از زایمان تعیین کرد نمی توان به طور مطمئن از دوران شیردهی به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری استفاده نمود و باید از روش های دیگر هم کمک گرفت. 

اگر در مورد اولین دوره بعد از بارداری چیزی غیر عادی به نظر می رسد، با پزشک خود تماس بگیرید. خونریزی بیش از حد یا نشانه های عفونت نگران کننده است. پس به بدن خود توجه کافی داشته باشید.