ممکن است متخصص زنان گزارش دهد که در سونوگرافی مایع آزاد لگنی دیده شده است. این ناحیه در پشت واژن است.
محل کلدوساک در کجاست؟
دو کیسه کوچک نزدیک رحم وجود دارد، هر کدام در یک طرف رحم که به نام کلدوساک شناخته می شود. کلدوساک قدامی بین مثانه و رحم واقع شده است. کلدوساک عقبی بین رحم و رکتوم واقع شده است.
یافتن مایع در کلدوساک در درمان باروری
در زنان تحت درمان با باروری، مایع در کلدوساک یک یافته معمول در سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) است. اگر پزشک مشکوک باشد که این مشکل را دارید، احتمالا پیشنهاد می کند سونوگرافی مجدد برای بررسی سیال و اندازه گیری تخمدان ها انجام دهید، زیرا تخمدان های بزرگ نیز در OHSS رایج هستند. معمولا مایع در کلدوساک زنگ خطر نیست، اما می تواند موجب ناراحتی و بروز مشکلاتی در باروری شود.
علت وجود مایع در کلدوساک چیست؟
مایع در کلدوساک می تواند با عوامل مختلفی ایجاد شود. گاهی اوقات مایعات از یک پارگی کیست یا فولیکول ( اندازه طبیعی فولیکول برای بارداری) می توانند در آنجا انباشته شوند. در موارد دیگر، مایع در کلدوساک می تواند مشکلات جدیتری را نشان دهد. در اینجا برخی از علل احتمالی مایع در کلدوساک ذکر شده است:
- قاعدگی مجدد
- افزایش نفوذ پذیری تخمدان به دلیل تاثیر استروژن
- فیبروئید رحم (فیبروم یا میوم رحم چیست+درمان)
- آندومتریوز
- حاملگی خارج رحمی
- پارگی رحم
- پیچ خوردگی تخمدان
- بیماری التهابی لگن
- آبسه تخمدان توبو
- آبسه معده یا هماتوم
تست تشخیص مایع آزاد در کلدوساک
سونوگرافی از طریق واژن روشی برای نشان دادن مایع در پشت رحم است. سیال به خوبی در سونوگرافی نشان داده می شود. در صورتیکه مایعات در داخل کلدوساک یافت شود باعث ایجاد درد می شود. Culdocentesis روش انجام شده برای بررسی سیال غیر طبیعی در منطقه کلدوساک است. قبل از سونوگرافی از طریق واژن، از این روش به طور گسترده استفاده می شد.
این روش شامل قرار دادن یک سوزن از طریق دیواره واژن است تا نمونه مایع برای تجزیه و تحلیل خارج شود. ممکن است قبل از عمل یک عامل بیهوشی استفاده شود. معاینه لگن انجام می شود و پزشک با یک ابزار سوزن را در جای درست نگه می دارد.
مقدار کمی مایع طبیعی است و معمولا نگران کننده نیست. اگر نمونه مایع نشانه هایی از خون نشان دهد، ممکن است ناحیه تخلیه شود. گاهی اوقات خون می تواند نتیجه کیست پارگی یا علائم حاملگی خارج رحمی باشد. حضور خون می تواند نشان دهنده عفونت ناشی از پارگی باشد. خون باید تخلیه شود و آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت استفاده می شود.
آیا مایع آزاد لگنی باید در سونوگرافی مشاهده شود یا خیر؟
بطور معمول این مایع در لگن در سونوگرافی مشاهده نمیشود اما اگر مشاهده شد، مقدار کمی از مایع درون کلدوساک یک یافته معمول است و علت اصلی آن را می توان به فیزیولوژیکی یا پاتولوژیک نسبت داد:
1- فیزیولوژیکی (طبیعی)
مایع داخل صفاقي لگن فيزيولوژيک در زنان ممکن است به علت عوامل زیر باشد:
- فولیکول های پاره شده
- قاعدگی عقب افتاده
- افزایش نفوذپذیری تخمدان به دلیل تاثیر استروژن
2- پاتولوژی (بیماری)
- حاملگی خارج از رحم ناقص
- بیماری التهابی لگن
- آبسه تخمدان توبو
- آبسه لگن / هماتوم
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: radiopaedia.org