نام علمی دارو : امپرازول-Omeprazole
گروه دارویی: داروهای مرتبط باگوارش
قرص امپرازول برای چیست؟
امپرازول 20
امپرازول 40
اس امپرازول
امپرازول قبل از غذا
مقدار و نحوه مصرف امپرازول
عوارض خطرناک امپرازول
امپرازول و لاغری
داروی گیاهی جایگزین امپرازول
مصرف امپرازول در بارداری
مصرف امپرازول در شیردهی
تداخل دارویی امپرازول
قرص امپرازول برای چیست؟
امپرازول برای درمان برخی مشکلات معده و مری (مانند ریفلاکس اسید، زخم) مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو با کاهش مقدار اسید معده عمل می کند. این دارو علائمی مانند سرماخوردگی، قورت دادن دشوار و سرفه مداوم را از بین می برد. این دارو به بهبود علائم آسیب به معده و مری و جلوگیری از زخم معده کمک می کند و ممکن است به جلوگیری از سرطان مری نیز کمک کند. امپرازول متعلق به یک دسته از داروهای شناخته شده به عنوان مهار کننده پمپ پروتئین (PPIs) است.
اگر خودتان را با این دارو درمان می کنید، محصولات بدون نسخه امپرازول برای درمان سوزش خفیف مکرر (2 روز یا بیشتر در هفته) مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که این دارو 1 تا 4 روز طول می کشد تا تأثیر کامل داشته باشد، این محصولات بلافاصله باعث کاهش سوزش معده نمی شوند [1].
برای محصولات بدون نسخه، دستورالعملهای بسته را دقیقا بخوانید تا اطمینان حاصل کنید که محصول برای شما مناسب است. قبل از استفاده از محصول، مواد تشکیل دهنده نوشته شده روی برچسب را بررسی کنید. سازنده ممکن است مواد تشکیل دهنده را تغییر داده باشد. همچنین محصولات با اسامی مشابه تجاری ممکن است شامل مواد مختلف برای اهداف مختلف باشد. مصرف محصول غلط ممکن است به شما آسیب برساند.
امپرازول 20
اشکال دارویی امپرازول بصورت کپسول ۲۰ میلیگرمی، ساشه ۲۰ میلیگرمی برای تهیه سوسپانسیون (محلول) می باشد.
امپرازول 40
امپرازول 40 مربوط به اس امپرازول است و اگر امپرازول برای زخم معده تجویز شود مصرف امپرازول 40 میلی گرم به مدت 4 تا 8 هفته مورد نظر خواهد بود.
اس امپرازول
مکانیسم اثر اس امپرازول به گونه ای است که با مهار سیستم آنزیمی پمپ پتاسیم/هیدروژن سبب مهار ترشح معدی از سلول های پاریتال می شود. این دارو مهار کننده پمپ های پروتونی است که سبب بلاک شدن مرحله نهایی سنتز اسید می گردد.
این دارو به صورت کپسولهای 20، 40 میلی گرم عرضه میگردد. موارد مصرف اس امپرازول عبارت است از رفلاکس مری-معده و پیشگیری از زخم های گوارشی. از شایع ترین عوارض اس امپرازول می توان به سردرد، گیجی، اسهال، یبوست و خشکی دهان اشاره کرد.
تفاوت امپرازول با اس امپرازول این است که اس امپرازول ایزومر S داروی امپرازول می باشد. اس امپرازول ترکیبی است که مانع ترشح اسید معده می شود [2].
امپرازول قبل از غذا
- قبل از شروع مصرف امپرازول و هربار که دوباره آن را خریداری می کنید، اطلاعات روی بسته را بخوانید.
- این دارو را به صورت خوراکی طبق دستور پزشک، یک بار در روز، قبل از غذا و ترجیحا صبح مصرف کنید. اگر خودتان به درمان می پردازید، تمام راهنمای های نوشته شده روی بسته محصول را دنبال کنید. دوز و طول درمان بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. در کودکان، دوز نیز بر اساس وزن است. دوز دارو و تعداد دفعات مصرف طبق دستور پزشک باشد. اگر سوالی دارید، از دکتر یا داروساز خود بپرسید.
- از تکه کردن، شکستن و یا جویدن دارو بپرهیزید. این دارو را با یک لیوان پر آب بخورید.
-در صورت نیاز، آنتی اسیدها ممکن است همراه با این دارو مصرف شود. اگر سوکرالفت را نیز مصرف می کنید، حداقل 30 دقیقه قبل از سوکرالفت امپرازول را مصرف کنید.
- از این دارو به طور مرتب برای کسب بیشترین مزایا استفاده کنید. برای کمک به یادآوری دارو، هر روز آن را در یک زمان مشخص مصرف کنید. حتی اگر احساس می کنید بهتر شده اید این دارو را برای مدت زمان تجویز شده ادامه دهید. اگر خودتان را با این دارو درمان می کنید، بیش از 14 روز از این دارو مصرف نکنید، مگر آنکه توسط دکتر تجویز شود.
- اگر وضعیت شما همچنان ادامه داشت یا بدتر شد، به پزشک خود بگویید. اگر خودتان را درمان می کنید، اگر سوزش معده شما بعد از 14 روز ادامه داشت یا اگر مجبور شدید این دارو را بیش از یک بار در هر 4 ماه مصرف کنید به پزشک بگویید. خطر عوارض جانبی در طول زمان افزایش می یابد. از پزشک خود بپرسید چه مدت باید این دارو را مصرف کنید. اگر فکر می کنید ممکن است دچار یک مشکل پزشکی جدی شوید، بلافاصله به پزشک بگویید [3].
مقدار و نحوه مصرف امپرازول
درمان کوتاه مدت زخم معده فعال
دوز امپرازول توصیه شده بزرگسال بالغ 20 میلی گرم یک بار در روز است. اکثر بیماران در عرض چهار هفته بهبود می یابند. بعضی از بیماران ممکن است نیاز به چهار هفته دیگر درمان داشته باشند.
ریشه کن کردن H. pylori برای کاهش خطر ابتلا به زخم معده دئودنوم
درمان سه گانه (امپرازول / کلاریترومایسین / آموکسی سیلین) : رژیم خوراکی بالغ توصیه شده امپرازول 20 میلی گرم به اضافه کلریدرومایسین 500 میلی گرم و آموکسی سیلین 1000 میلی گرم هر بار دو بار در روز برای 10 روز است. در بیماران مبتلا به زخم در زمان شروع درمان، 18 روز اضافی امپرازول 20 میلی گرم یک بار در روز برای بهبود زخم و تسکین علائم توصیه می شود.
درمان دوگانه (امپرازول / کلاریترومایسین) : رژیم خوراکی توصیه شده بالغ PRILOSEC 40 میلی گرم یک بار در روز به همراه کلر تریرومایسین 500 میلی گرم سه بار در روز به مدت 14 روز است. در بیماران مبتلا به زخم در زمان شروع درمان، 14 روز اضافی PRILOSEC 20 میلی گرم یکبار در روز برای بهبود زخم و تسکین علائم توصیه می شود.
زخم معده
دوز بالای خوراکی توصیه شده 40 میلی گرم یک بار در روز برای 4-8 هفته است.
بیماری ریفلاکس معده (GERD)
دوز خوراکی توصیه شده بالغ برای درمان بیماران مبتلا به GERD با علائم و بدون ضایعات مری 20 میلی گرم در روز به مدت 4 هفته است. دوز خوراکی بالغ توصیه شده برای درمان بیماران مبتلا به بیماری مزوفاژ فرسایش و علائم همراه با GERD 20 میلی گرم در روز به مدت 4 تا 8 هفته است.
ترمیم التهاب ورید ریوی
دوز خوراکی توصیه شده بالغ 20 میلی گرم در روز است. مطالعات کنترل شده بیش از 12 ماه ادامه نمی یابد.
شرایط پاتولوژیک Hypersecretory
دوز امپرازول در بیماران مبتلا به اختلالات پاتولوژیک Hypersecretory با بیماران دیگر متفاوت است. دوز بالغ توصیه شده روزانه 60 میلی گرم، یکبار در روز است. دوز باید با توجه به نیازهای فردی تنظیم شود و تا زمانی که به صورت بالینی نشان داده شود، باید ادامه یابد. دوز تا 120 میلی گرم سه بار در روز تجویز می شود. دوزهای روزانه بیش از 80 میلیگرم باید در دوزهای تقسیم شده استفاده شود. برخی از بیماران مبتلا به سندرم Zollinger-Ellison با بیش از 5 سال به طور مداوم با امپرازول درمان می شوند.
بیماران اطفال
برای درمان GERD دوز روزانه توصیه شده برای کودکان 1 تا 16 ساله به شرح زیر است: وزن بیمار دوز روزانه امپرازول
- 10>5 کیلوگرم 5 میلیگرم
- 20>10 کیلوگرم 10 میلیگرم
- کیلوگرم20 ≥ 20 میلیگرم
بر اساس یک کیلوگرم، دوز امپرازول برای التهاب مزوفاژ فرسایشی در بیماران کودکان بیشتر از بزرگسالان است [4].
عوارض خطرناک امپرازول
سردرد یا درد شکمی ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این اثرات همچنان ادامه داشت یا بدتر شد، به سرعت به پزشک یا داروساز خود بگویید. اگر دکتر به شما دستور داد از این محصول استفاده کنید، به یاد داشته باشید که او می داند منافع دارو از خطرات آن برای شما بیشتر است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند دچار عوارض جانبی جدی نمی شوند.
اگر عوارض جانبی جدی دارید به پزشک بگویید. این عوارض جانبی عبارتند از:
- منیزیم کم در سطح خون (مانند ضربان قلب غیرمعمول سریع / آهسته / بی نظم، اسپاسم عضلانی مداوم، تشنج)
- علائم لوپوس (مانند بثورات بر روی بینی و گونه ها، درد جدید یا بدتر شدن مفصل).
این دارو به ندرت سبب ایجاد یک بیماری شدید روده (اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسل) به علت نوع باکتری است. اگر علائم زیر را دارید، از داروهای ضد اسهال یا داروهای ضد افسردگی استفاده نکنید زیرا ممکن است این علائم بدتر شوند. در صورت مشاهده این عوامل به پزشک اطلاع دهید:
- اسهال مداوم
- درد شکم یا گرفتگی شکم
- تب
- خون / مخاط در مدفوع شما
به ندرت، مهار کننده های پروتئین پمپ (مانند اومپرازول) کمبود ویتامین B-12 را ایجاد کرده اند. اگر هر روز برای مدت زمان طولانی (3 سال یا بیشتر) مصرف شود، خطر افزایش می یابد. اگر علائم کمبود ویتامین B-12 (مانند ضعف غیرمعمول، زبان درد یا بیحسی یا سوزش دست یا پا) دارید به پزشک اطلاع دهید.
واکنش آلرژیک این دارو نادر است [5]. با این حال، اگر متوجه علائم واکنش حساسیتی شدید به پزشک اطلاع دهید، از جمله:
- بثورات
- خارش / تورم (به خصوص صورت / زبان / گلو)
- سرگیجه شدید
- مشکل تنفس
- علائم مشکلات کلیه (مانند تغییر در مقدار ادرار)
امپرازول و لاغری
مصرف قرص امپرازول ارتباطی با لاغری ندارد و تنها مصرف طولانی مدت آن باعث دفع برخی املاح میشود که توصیه به آن است در زمان طولانی مدت مکمل کلسیم و منیزیم استفاده شود [6].
داروی گیاهی جایگزین امپرازول
داروی امپرازول، یکی از مرسومترین درمانها برای رفلاکس معده و سوزش است. برخی گیاهان و مواد طبیعی مانند عسل، آلوئه ورا، زرشک، زیره، شیرین بیان باعث بهبود وضعیت معده میشود. اما اولویت با درمان دارویی و تحت نظر پزشک می باشد
احتیاط و هشدارها
قبل از مصرف اومپرازول، اگر به این دارو یا داروهای مشابه (مانند اسموپرازول، لانسورازول، پانوترازول) یا چیز دیگری حساسیت دارید، به پزشک یا داروساز خود بگویید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد که باعث ایجاد واکنش های آلرژیک و یا مشکلات دیگر می شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید. قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید، به خصوص: بیماری کبدی، لوپوس.
بعضی از علائم ممکن است نشانه هایی از وضعیت جدی تر باشند. در صورت وجود این علائم به پزشک مراجعه کنید:
- سوزش سر دل با سرگیجه
- عرق کردن
- سرگیجه
- درد قفسه سینه / فک / بازو / شانه (به ویژه با تنگی نفس، عرق کردن غیرعادی
- کاهش وزن غیر قابل توضیح.
علاوه بر این، قبل از اینکه خودتان را با این دارو درمان کنید، اگر هر کدام از این علائم را داشتید، به پزشک مراجعه کنید:
- درد و ناراحتی در هنگام قورت دادن غذا
- استفراغ خونی
- استفراغی که مانند قهوه به نظر می رسد
- مدفوع خونی / سوزش معده برای بیش از 3 ماه
- درد مکرر قفسه سینه
- خستگی مکرر (به خصوص سوزش معده)
- تهوع / استفراغ
- درد معده
مهار کننده های پمپ پروتون (مانند اومپرازول) ممکن است خطر ابتلا به شکستگی های استخوانی را به خصوص در مصرف طولانی مدت، دوزهای بالاتر و در افراد مسن افزایش دهد. با پزشک یا داروساز خود در مورد راه های جلوگیری از شکستگی استخوان، مانند مصرف کلسیم (مانند کلسیم سیترات) و مکمل های ویتامین D صحبت کنید.
کودکان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو، به خصوص تب، سرفه و عفونت بینی / گلو / راه هوایی داشته باشند.
مصرف امپرازول در شیردهی
اوپرازول در شیر انسان موجود است. غلظت امپرازول در شیر مادر پس از مصرف قرص خوراکی 20 میلیگرم اندازه گیری شد. حداکثر غلظت امپرازول در شیر مادر کمتر از 7٪ از غلظت پیک سرمی بود. این غلظت به 0.004 میلی گرم اومپرازول در 200 میلی لیتر شیر مربوط است. هنگامی که امپرازول به یک زن شیرده تزریق می شود، باید احتیاط شود.
مصرف امپرازول در بارداری
FDA طبقه بندی: C. مطالعات کافی و کنترل شده با امپرازول در زنان باردار وجود ندارد. داده های اپیدمیولوژیک موجود نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به ناهنجاری های مادرزادی یا سایر پیامدهای حاملگی ناشی از مصرف سه ماهه امپرازول است [7].
تداخل دارویی امپرازول
تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این سند شامل تمام تداخلات احتمالی دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده میکنید (شامل داروهای تجویزی / غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون اجازه پزشک خود، دارویی را شروع، متوقف و یا تغییر دوز ندهید.
برخی از محصولات که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از:
- cilostazol
- کلوپیدوگرل
- متوترکسات (به خصوص درمان با دوز بالا)
- ریفامپین
- سنت جان
بعضی از محصولات نیاز به اسید معده دارند تا بدن بتواند آنها را به درستی جذب کند. Omeprazoled باعث کاهش اسید معده می شود، بنابراین ممکن است اثرات این محصولات تغییر کند. برخی از محصولات تحت تاثیر عبارتند از: آتاازانویر، ارلوتینیب، نلفینوویر، پازوپانیب، ریلپیفیرین، ضد قارچ های خاص آئول (آنترواکازول، کتوکونازول، ظاسنازول)، و غیره.
امپرازول بسیار شبیه اسموپرازول است. از داروهای حاوی اسموپرازول در هنگام استفاده از امپرازول استفاده نکنید. این دارو ممکن است با آزمایشات آزمایشگاهی تداخل داشته باشد و باعث نتایج اشتباه شود [8].
مصرف بیش از حد
گزارشات مصرف بیش از حد اومپرازول در انسان را نشان می دهند. دوز تا 2400 میلیگرم (120 برابر دوز معمول بالینی توصیه شده) متغیر بود. عوارض شامل سردرگمی، خواب آلودگی، تاری دید، تهوع، استفراغ، سرخ شدن، سردرد، خشکی دهان و سایر واکنش های جانبی مشابه می باشد. نشانه ها گذرا بوده و هیچ نتیجه جدی بالینی در هنگام مصرف امپرازول به تنهایی نشان داده نشد. امپرازول پروتئین فراوانی دارد و بنابراین به راحتی دیالیز نمی شود. در صورت مصرف بیش از حد، درمان باید علامتدار و حمایتی باشد.
1-Massoomi F, Savage J, Destache CJ. Omeprazole: a comprehensive review. Pharmacotherapy. 1993 Jan-Feb;13(1):46-59.
2-Scott LJ, Dunn CJ, Mallarkey G, Sharpe M. Esomeprazole: a review of its use in the management of acid-related disorders. Drugs. 2002;62(10):1503-38.
3- Howden CW. Clinical pharmacology of omeprazole. Clin Pharmacokinet. 1991 Jan;20(1):38-49.
4- Neal Shah; Pranay Srivastava. Omeprazole. Last Update: May 6, 2019.
5- Alan BR Thomson, Michel D Sauve. Safety of the long-term use of proton pump inhibitors World J Gastroenterol. 2010 May 21; 16(19): 2323–2330.
6- Ichiro Yoshikawa, Makiko Nagato. Long-term treatment with proton pump inhibitor is associated with undesired weight gain. World J Gastroenterol. 2009 Oct 14; 15(38): 4794–4798.
7- Alejandro A. Nava-Ocampo. Use of proton pump inhibitors during pregnancy and breastfeeding. Can Fam Physician. 2006 Jul 10; 52(7): 853–854.
8-P Unge, L E Svedberg, A Nordgren, H Blom. A study of the interaction of omeprazole and warfarin in anticoagulated patients. Br J Clin Pharmacol. 1992 Dec; 34(6): 509–512.