عمل بای پس معده یکی از ایمن ترین و سریع ترین تکنیک هایی است که برای درمان چاقی مفرط در افراد مبتلا انجام می شود.
مقدمه
عمل بای پس معده در سراسر دنیا به منظور درمان بیماری چاقی مرضی یا کشنده (morbid obesity) در افرادی که روش های روتین کاهش وزن را امتحان کرده اما به تناسب اندام نرسیده اند، انجام می شود. تنها افرادی که bmi بالاتر از 35 دارند می توانند تحت این عمل جراحی قرار گیرند. ابتلا به بیماری هایی چون فشار خون و کلسترول بالا، دیابت، آپنه انسدادی، مشکلات مفصلی و غیره لزوم انجام این عمل جراحی را افزایش می دهند. یکی از مهم ترین مزیت های این جراحی، درمان بیماری های نام برده شده یا کاهش شدت آن ها در افراد مبتلا است.
تغییرات بدن در عمل بای پس معده
مهم ترین تغییری که در عمل بای پس معده (Gastric bypass) روی بدن بیمار ایجاد می شود، تشکیل یک میانبر در مسیر عبور مواد غذایی در دستگاه گوارش است. هدف از انجام این کار افزایش سرعت عبور مواد غذایی و کاهش مدت زمان ماندگاری آنها در دستگاه گوارش بیمار است. این تغییرات، کاهش میزان جذب کالری و در نتیجه کاهش وزن را به همراه دارند.
در عمل بای پس معده، معده بیمار برش می خورد، اما هیچ قسمتی از آن از بدن او خارج نمی شود. قسمت کوچک تر که حجمی برابر با 250 سی سی دارد محل عبور و ذخیره مواد غذایی می شود. قسمت دیگر نیز محلی برای ترشح هورمون های گرسنگی، آنزیم معده و غیره خواهد بود. با پیوند زدن معده به بخش دورتری از روده، قسمتی از روده از مسیر گوارش غذا خارج شده و به همین دلیل سرعت عبور غذا افزایش می یابد.
کوتاه بودن طول دوران نقاهت بعد از بای پس معده
عمل بای پس معده به صورت لاپاراسکوپی انجام شده و دوران نقاهت کوتاهی دارد. هر چند تغییرات اعمال شده روی دستگاه گوارش بیمار بسیار زیاد است، اما به دلیل عدم وجود برش های وسیع روی شکم، بیمار می تواند بعد از چند روز استراحت به زندگی نرمال خود باز گردد. تنها موضوع قابل توجه بعد از انجام این عمل، انجام صحیح مراقبت های بعد از عمل است که در نتیجه عمل جراحی بسیار تأثیر دارند. بیمار در صورتی که به مراقبت های بعد از عمل بای پس متعهد و پایبند باشد می تواند در طول دو سال به وزن هدف خود دست یابد. این کاهش وزن برابر با حداقل 60 درصد از وزن اولیه بیمار است.
عمل جراحی بای پس معده
انواع عمل بای پس معده
عمل بای پس معده به روش های مختلفی انجام می شود. بای پس کلاسیک، مینی بای پس، ساسی بای پس و ساسج بای پس، تکنیک های مختلف برای انجام این عمل جراحی هستند. جراح با توجه به وضعیت بیمار، میزان اضافه وزن، سن و جنسیت بیمار و موارد دیگر، بهترین تکنیک را برای درمان انتخاب می کند. در عمل جراحی بای پس کلاسیک چند پیوند بین روده و معده ایجاد می شود. سپس بعد از ایجاد میانبر، معده به بخش دورتری از روده متصل می گردد. اما تکنیک مینی بای پس، یک روش تک آناستوموزی یا تک پیوندی است. تفاوت این روش با تکنیک کلاسیک، وجود یک پیوند بین روده و معده بیمار است.
بای پس ساسی ترکیبی از جراحی اسلیو معده و تکنیک مینی بای پس است. درمان دیابت از مهم ترین مزیت های این تکنیک است. در تکنیک ساسج بای پس نیز ابتدا جراحی اسلیو معده و سپس بای پس روی معده بیمار انجام می شود. در تمامی روش ها، حدود 80 درصد از معده جدا شده و تنها 20 درصد از آن به عنوان معده جدید در مسیر عبور مواد غذایی قرار داده می شود.
بای پس معده در چه کسانی انجام می شود؟
عمل بای پس معده بهترین انتخاب برای درمان افرادی است که به رفلاکس شدید و ریزه خواری غیر قابل کنترل مبتلا هستند. همچنین بیمارانی که بعد از انجام اسلیو معده، اضافه وزن مجدد را تجربه کرده اند بهترین کاندید برای انجام این عمل هستند. به طور کلی این افراد شاخص توده بدنی بالاتر از 40 دارند. عمل های جراحی چاقی در افرادی که bmi کمتر از 40 دارند انجام نشده و به منزله جراحی زیبایی برای آن ها تلقی می شود.
مزیت های عمل بای پس معده
عمل بای پس معده با مزیت هایی چون بالا بودن سرعت کاهش وزن، کنترل و بهبود بیماری هایی نظیر دیابت، کاهش دوز مصرفی داروهای کنترل فشار خون و چربی خون، درمان بیماری های آنمی و مرون، تنظیم اختلالات هورمونی و افزایش سوخت و سایز بدن همراه است. این روش جراحی بسیار ایمن است و ریسک مرگ و میر در آن بسیار پایین می باشد.
مراقبت های بعد از بای پس معده
همان طور که قبلاً نیز اشاره شد مراقبت های بعد از عمل بای پس معده بسیار اهمیت دارند و می توانند در نتیجه عمل و احتمال ابتلا به عوارض جانبی تأثیرگذار باشند. این مراقبت ها عبارتند از:
- یک روز بستری در بیمارستان با هدف کنترل شرایط جسمانی و وضعیت سلامتی بیمار بعد از عمل ،
- انجام پیاده روی و شروع فعالیت های فیزیکی سبک بعد از عمل ،
- مصرف مکمل ها و داروهای تجویز شده برای کنترل درد و عدم مصرف خودسرانه دارو ،
- نوشیدن آب کافی بر اساس توصیه جراح برای جلوگیری از دهیدراته شدن بدن و ابتلا به یبوست ،
- خودداری از انجام فعالیت های سنگین بدنی از جمله بلند کردن و جابجایی اجسام سنگین ،
- مراجعه منظم به جراح جهت انجام پایش های دوره ای ،
- تبعیت از رژیم غذایی هفته به هفته که توسط تیم تغذیه تدوین می شود ،
- توجه به علائم غیر عادی و مراجعه سریع و اورژانسی به جراح در صورت بروز علائم جدی چون تب، خونریزی، افزایش ضربان قلب و موارد دیگر.
عوارض احتمالی بعد از عمل بای پس معده:
بیمار لازم است قبل از عمل جراحی بای پس معده با عوارض این جراحی آشنا شود تا در صورت بروز علائم اولیه بتواند در سریع ترین حالت ممکن به جراح مراجعه کند. نشتی از معده و ورود محتویات معده به فضای داخلی شکم یکی از رایج ترین مشکلاتی است که در صورت عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل ممکن است رخ دهد. خونریزی از بخیه ها، آمبولی ریه، انسداد عروق خونی، احساس تهوع و استفراغ، انسداد روده و غیره نیز از دیگر عوارضی هستند که بیمار ممکن است با آن ها مواجه شود. هر چند این عوارض باید جدی گرفته شوند، اما وقوع آن ها به منزله مرگ بیمار نیست. تنها موضوع مهم تشخیص به موقع علائم و مراجعه سریع به پزشک است.
تیم فوق تخصصی جراحی چاقی دکتر فربد امامی یگانه:
تیم جراحی فوق تخصصی دکتر فربد امامی یگانه دارای سابقه ای درخشان و تجربه ای طولانی در زمینه انجام عمل های جراحی چاقی از جمله عمل بای پس معده و اسلیو معده است. دکتر امامی یگانه با داشتن تسلط کامل بر تمامی تکنیک های جراحی چاقی، بهترین روش را برای درمان بیمار انتخاب می کند.
برای اطلاعات بیشتر به سایت دکتر امامی مراجعه بفرمایید:
https://dremami.org/
