ابزار و وسایل موردنیاز برای انجام کمک‌های اولیه به طور قابل توجهی در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ست پانسمان یکی از محصولاتی است که برای ارائه مراقبت‌های فوری به زخم‌ها و جراحات غیر منتظره طراحی شده است. این ست شامل ابزارهای اصلی موردنیاز برای انجام پانسمان و مراقبت‌های اولیه از زخم است که به صورت استریل عرضه میشود. در این مقاله به معرفی اجزای ست پانسمان، موارد کاربرد، نحوه استفاده و مزایای آن پرداخته خواهد شد.
ست پانسمان چیست؟
ست پانسمان یک کیت استریل شامل ابزارهای مختلف است که برای رسیدگی و مراقبت از زخم، معاینه بالینی و آماده سازی موضع برای جراحی‌های جزئی طراحی شده است. کنترل و پیشگیری از عفونت در میان ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و بیماران از اهمیت بالایی برخوردار است و ست‌های پانسمان استریل یکبار مصرف یک محصول مقرون به صرفه برای کمک به جلوگیری از بروز عفونت هستند.
ست پانسمان شامل چه اجزایی است؟
ست پانسمان به عنوان یکی از ابزارهای اساسی و حیاتی در مراقبت‌های پزشکی شناخته میشود. این ست‌ها معمولاً شامل مواد و ابزارهای مختلفی مانند گازها، باندها، شان‌‌های ضدعفونی شده، ابزار مخصوص، دستکش و مواد ضدعفونی کننده است. با استفاده از این ست‌ها، امکان ایجاد محیطی تمیز و استریل برای رسیدگی به زخم فراهم میشود.
به این ترتیب ست‌های پانسمان می‌توانند شامل ابزارهای مختلفی باشد که برای انجام عملیات پانسمان و بستن زخم مورد استفاده قرار می‌گیرند. اجزای اصلی ست پانسمان تولید شده در شرکت آسیا چراح پیشرو عبارتند از:
- شان ساده: منظور از شان، یک نوع پارچه ضدعفونی شده است که در فرآیند جراحی برای پوشاندن نواحی اطراف موضع جراحی و جداکردن قسمت استریل از قسمت غیر استریل بدن بیمار استفاده میشود. این پوشش به جراح امکان دسترسی به موضع عمل را می‌دهند، در حالی که از تماس با نواحی اطراف موضع و ورود عوامل عفونی به آن جلوگیری می‌کنند.
- شان پرفوره: شان پرفوره یکی از انواع شان است که در ناحیه وسط دارای حفره یا سوراخ می‌باشد. این حفره ناحیه تحت جراحی را از نواحی اطراف جدا می‌کند و علاوه بر اینکه اجازه نمی‌دهد که باکتری‌ها و سایر عوامل عفونی وارد موضع جراحی شوند، به افزایش تمرکز جراح نیز کمک می‌کند.
- پنست یا فورسپس: پنست یا فورسپس جراحی ابزاری است که برای نگهداشتن بافت‌ها یا جابجا کردن سایر اجزای داخل ست به کار می‌رود.
- پنس هموستات: این ابزار برای توقف خونریزی و همچنین گرفتن رگ‌ها و سایر بافت‌ها استفاده میشود (همچنین با توجه به ظرافت و استحکام در موارد لزوم به جای سوزن‌گیر و برای انجام بخیه استفاده می‌گردد).
- گاز معمولی و گاز لقمه‌ای: برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن ناحیه جراحی و زخم‌ها استفاده میشود.
- ظرف محلول که برای قابلیت بیشتر، سه قسمتی طراحی و تولید شده که امکان استفاده از سه محلول همزمان را فراهم می‌نماید.
چرا باید از ست پانسمان استفاده کنیم؟
هدف از پانسمان زخم تسهیل در روند بهبودی زخم، پیشگیری از عفونت، جلوگیری از خونریزی، کمک به فرایند التیام زخم، حفظ رطوبت زخم و حفظ زخم از صدمات فیزیکی است. بنابراین استفاده از ست پانسمان در مراکز درمانی اهمیت زیادی دارد، زیرا به جراحان و پرستاران کمک می‌کند تا عملیات پانسمان را به صورت دقیق‌تر و کارآمدتری و در شرایط کاملاً استریل انجام دهند تا هم احتمال عفونت زخم به حداقل برسد و هم شرایط لازم برای بهبودی هر چه زودتر زخم فراهم شود.
همچنین در فرایندهایی مانند انجام بخیه، سونداژ و... از این ست‌ها استفاده میشود که می‌تواند روند انجام کار را تسهیل نماید. امروزه این ست‌ها معمولاً به صورت یکبار مصرف طراحی و ساخته می‌شوند.
ست پانسمان در چه مواردی کاربرد دارد؟
کاربرد اصلی ست پانسمان، انجام کمک‌های اولیه و پروسه‌هایی مانند تعویض بانداژ و بستن زخم‌ها، سوختگی‌ها بخیه زدن، سونداژ و غیره است. اما در مواردی مانند جراحی‌های کوچک و سرپایی مانند برداشتن خال و چربی سطحی نیز می‌تواند کاربرد داشته باشد.
بنابراین ست پانسمان می‌تواند در محیط‌های مختلف مانند خانه، محل کار، اورژانس بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مطب‌ها، درمانگاه‌ها و دیگر مراکز درمانی استفاده شود.
نحوه استفاده از ست پانسمان
- بسته‌بندی محصول استریل را به گونه‌ای باز کنید که هنگام باز کردن، محتویات آن از حالت استریل خارج نشود.
- ابتدا محلول ضدعفونی‌کننده زخم را داخل بخشی از ظرف سه تکه بریزید و اطمینان حاصل کنید که سطح داخلی ظرف آلوده نشود.
- شان ساده را زیر زخم پهن کرده و سپس با استفاده از پنست و گازهای استریل لقمه‌ای کوچک، محل موردنظر را ضدعفونی کنید.
- سپس شان پرفوره را روی ناحیه زخم پهن کنید.
- با گازهای استریل ساده و محلول ضد عفونی کننده، زخم را ضد عفونی نمایید.
- پس از اتمام شستشو با مواد ضدعفونی کننده زخم، محل موردنظر را با گاز، پانسمان کرده و با چسب ثابت کنید و در صورت لزوم باندپیچی نمایید.
- با توجه به یکبار مصرف بودن اجزای ست پانسمان پس از اتمام مراحل، تمامی اجزا را دور بیندازید.
- با رعایت این استانداردها می‌توانید پانسمانی ایمن و به دور از آلودگی داشته باشید.
مزایای استفاده از ست پانسمان
- افزایش دقت و کارآمدی در انجام عملیات پانسمان
- کمک به کنترل خونریزی
- پوشش زخم و جلوگیری از ورود عوامل خارجی به زخم
- ایجاد شرایط بهداشتی مناسب برای جلوگیری از عفونت زخم
- سهولت فرایند تعویض پانسمان
- افزایش سرعت فرآیند ترمیم زخم
- محافظت از پوست نواحی اطراف زخم
با این وجود، استفاده صحیح از ست پانسمان بسیار حائز اهمیت است، زیرا استفاده نادرست می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی و مشکلات دیگر در فرآیند بهبودی بیمار شود.
