خون روشن در مدفوع نشانه چیست؟

یکی از اتفاقاتی که به ندرت ممکن است برای هر کدام از شما مخاطبان عزیز اوما رخ دهد مشاهده خون در مدفوع است که می تواند باعث نگرانی و ترس شما شود. باید قبل از اینکه خودتان را نگران کنید توجه داشته باشید که اگر چه وجود خون روشن در مدفوع می تواند نشانه مشکلی جدی باشد اما همیشه اینگونه نیست. در این مقاله تمام نکاتی که باید در خصوص خون روشن در مدفوع بدانید را برایتان توضیح می دهیم تا با آگاهی بیشتر بهتر بتوانید آن را کنترل و درمان کنید. با ما همراه باشید. 

در این مقاله می خوانیم:

دلایل وجود خون روشن در مدفوع

خون روشن در مدفوع نشان می دهد در جایی در دستگاه گوارش شما یک خونریزی اتفاق افتاده است. گاهی اوقات مقدار خون بسیار کم است به طوری که فقط توسط کشت مدفوع (که برای بررسی خون پنهان در مدفوع انجام می شود) تشخیص داده می شود. در مواقع دیگر ممکن است خود شما در خانه پس از حرکات روده خونی روشن در مدفوع ببینید. خونریزی در قسمت های بالایی دستگاه گوارش نیز باعث می شود مدفوع به رنگ سیاه و تیره در آید. 

دلایل ممکن برای وجود خون روشن در مدفوع عبارتند از:

بیماری دیورتیکولی

دیورتیکول کیسه های کوچکی هستند که از دیواره روده بیرون می زنند. معمولا دیورتیکول مشکلی ایجاد نمی کند اما گاهی اوقات باعث خونریزی و ایجاد عفونت می شود.

شکاف مقعد

شکاف مقعد شکافی کوچک در بافت پوششی مقعد است که مانند بریدگی با کاغذ می باشد. شکاف مقعد معمولا به دلیل مدفوعی سخت و بزرگ ایجاد می شود و دردناک است که به دلیل فشاری که در حین خروج مدفوع به دیواره ها وارد شده است خون روشن و کمی در مدفوع دیده می شود و بعد از یکی دو بار مدفوع برطرف خواهد شد.

ورم مخاط روده بزرگ

یکی از دلایل رایج عفونت ، بیماری ورم روده می باشد که در بعضی مواقع نیز می تواند باعث ایجاد خون روشن در مدفوع شود. 

آنژیودیسپالزی

در این حالت رگ های خونی غیر طبیعی و حساس باعث خونریزی می شوند. 

زخم معده

 زخم معده زخمی باز در پوشش معده یا روده (انتهای بالایی روده کوچک) می باشد. بیشتر زخم های معده به خاطر عفونت توسط باکتری هلیکوباکتر پیلوری اتفاق می افتند. مصرف طولانی مدت یا دوز بالای قرص های ضد التهاب مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسین نیز می تواند باعث زخم معده شود.

پولیپ یا سرطان

در صورت ایجاد پولیپ در دستگاه گوارش شروع به رشد می کنند و باعث خونریزی می شوند و گاهی مواقع نیز این پولیپ ها سرطانی خواهند شد. سرطان روده چهارمین سرطان رایج در امریکا است. این سرطان باعث خونریزی می شود که معمولا با چشم غیر مسلح نیز دیده نمی شود.

مشکلات مری

رگ های گشاد شده مری یا خراش در مری می تواند باعث خونریزی شدید در مدفوع یا بصورت استفراغ شود.

نحوه تشخیص خون روشن در مدفوع 

بهتر است در صورت وجود خون در مدفوع در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. جزئیات توضیحات و مشاهدات شما به پزشک کمک می کند تا محل خونریزی و علت آن را تشخیص دهد. به عنوان مثال مدفوع تیره و سیاه احتمالا به دلیل زخم یا مشکل در قسمت بالایی سیستم گوارشی است. اما خون روشن در مدفوع معمولا نشانه مشکل در قسمت پایین سیستم گوارشی مثلا بواسیر است. 

پس از بررسی سابقه پزشکی و انجام آزمایشات پزشک آزمایشاتی برای تشخیص دلیل خونریزی انجام می دهد. این آزمایشات عبارتند از:

شست و شوی معده:

این آزمایش به پزشک نشان می دهد که خونریزی در قسمت بالایی سیستم گوارشی است یا در قسمت پایینی. در این تست محتویات معده با استفاده از داخل کردن لوله به معده از طریق  بینی خارج می شود. اگر در معده اثری از خون نباشد، خونریزی متوقف شده یا در قسمت پایینی سیستم گوارشی اتفاق افتاده است.

آندوسکوپی:

در این آزمایش یک لوله انعطاف پذیر همراه با دوربینی کوچک در انتهای آن از طریق دهان از مری به معده و روده وارد می شود. پزشک از این طریق دوربین و تصویربرداری کامل منشا خونریزی را پیدا می کند. اندوسکوپی برای برداشتن بافت کوچکی به عنوان نمونه و بررسی در آزمایشگاه نیز انجام می شود.

کولونوسکوپی:

این آزمایش مشابه آندوسکوپی است ولی لوله از طریق مقعد برای مشاهده و بررسی روده وارد می شود. کولونوسکوپی نیز برای بافت برداری استفاده می شود. 

اینتروسکوپی:

این آزمایش مشابه کولونوسکوپی و آندوسکوپی است و برای بررسی روده کوچک انجام می شود. در برخی موارد در این آزمایش کپسولی کوچک به همراه دوربین قورت داده می شود و تصاویری از دستگاه گوارشی ارائه می شود.

اشعه ایکس باریم:

در این آزمایش از باریم برای بررسی دستگاه گوارشی و گرفتن تصاویر اشعه ایکس استفاده می شود. باریم قورت داده می شود یا از طریق مقعد وارد دستگاه گوارشی خواهد شد.

اسکن رادیونوکلئید:

در این آزمایش مقدار کمی مواد رادیواکتیو به داخل رگ وارد می شود و با استفاده از دوربینی خاص تصاویری از جریان خون در سیستم گوارشی تهیه می شود و محل خونریزی تشخیص داده می شود.

آنژیوگرافی:

در این آزمایش رنگی خاص وارد رگ می شود تا رگ های خونی با استفاده از اشعه ایکس قابل مشاهده شوند. این آزمایش محل خونریزی را از طریق حرکت رنگ در رگ هایی که خونریزی کرده اند نشان می دهد. 

شکافتن شکم:

در این عمل پزشک شکم را می شکافد و آن را بررسی می کند. این عمل در صورتی انجام می شود که آزمایشات قبلی با شکست مواجه شده باشند. پزشک آزمایشاتی را نیز بر روی خون موجود در مدفوع انجام می دهد. این آزمایشات برای بررسی مشکلاتی مانند لخته شدن خون، کم خونی و وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری انجام می شود.

علائم همراه با وجود خون در مدفوع

ممکن است خون در مدفوع باشد ولی دیده نشود و علائمی نیز مشاهده نشود. از طرف دیگر ممکن است علائمی مانند شکم درد، استفراغ، ضعف، تنگی نفس، اسهال، تپش قلب، غش و کاهش وزن دیده شود که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کنید. اما به هر حال اگر خون در مدفوع به دلیل پارگی مقعد نباشد و بعد از یکی دوبار مشاهده باز هم دیده شود حتما باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

درمان خون روشن در مدفوع 

پزشک از روش های مختلفی برای توقف خونریزی استفاده می کند. اغلب از آندوسکوپی برای تزریق مواد شیمیایی به محل خونریزی، درمان محل خونریزی به وسیله لیزر یا جریان الکتریکی یا بستن رگ هایی که خونریزی می کنند برای توقف خونریزی استفاده می شود. اگر آندوسکوپی نتواند خونریزی را متوقف کند پزشک برای کنترل خونریزی از آنژیوگرافی از طریق تزریق قرص به رگ های خونی استفاده می کند.

در این روش علاوه بر قطع سریع خونریزی، پزشک دلیل خونریزی را نیز از بین می برد تا دوباره اتفاق نیفتد. به طور کلی درمان به دلیل ایجاد خونریزی بستگی دارد و گاهی از قرص هایی مانند آنتی بیوتیک برای درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری استفاده می شود یا از قرص های ضد التهاب برای درمان ورم روده بزرگ استفاده می شود تا کم کم خونریزی متوقف شود.  عمل جراحی برای برداشتن پولیپ ها یا قسمتی از روده که توسط سرطان آسیب دیده است نیز روشی دیگر برای جلوگیری از خونریزی است. گاهی نیز عمل جراحی برای درمان بیماری ورم روده استفاده می شود.

با توجه به دلیل خونریزی، درمان می تواند با کارهایی ساده که خود شما می توانید انجام دهید صورت پذیرد. این کارها شامل خوردن موادغذایی غنی از فیبر برای جلوگیری از یبوست است که پزشک نحوه آن را به شما توضیح خواهد داد. زیرا یبوست می تواند باعث بدتر شدن شکاف مقعد و بواسیر شود. همچنین نشستن در حمام های داغ و گرم نیز باعث تسکین شکاف می شود. در نهایت باز هم تاکید می کنیم که پزشک روش درمان را با توجه به تشخیص دلیل خونریزی تجویز می کند و روش های بسیار گوناگونی برای درمان این بیماری وجود دارد.

سخن آخر

دستگاه گوارشی یکی از مهم ترین مجموعه های داخل بدن است که می تواند در برابر آسیب های مختلف قرار بگیرد و ما را دچار بیماری ها و عوارض ناراحت کننده و دردناکی کند. یکی از مهم ترین مواردی که در عملکرد این مجموعه تاثر دارد شیوه زندگی ما از نظر تحرک و رژیم غذایی است. در اکثر مواقع خودمان به دلیل تغذیه نامناسب، مصرف مواد غذایی بد مثل انواع فست فودها، مشروبات الکلی و مواد مخدر به بدنمان آسیب های جدی وارد می کنیم که گاهی نیز قابل درمان و جبران نخواهند بود.