یکی از بیماری های رایجی که هر فردی در هر سن و سالی را می تواند درگیر کند اسهال است و گاهی می تواند شدید و اذیت کننده باشد. معمولا در این شرایط به دنبال غذاهایی هستید که حال شما را بهتر کند. اگر اسهال در شرایط معمولی و تنها به دلایلی مثل خوردن یک غذای خاص یا آلوده باشد زود خوب می شود اما اگر به دلیل سندروم روده تحریک پذیر باشد معمولا رژیم غذایی خیلی اثرگذار نیست و در صورت طولانی شدن باید به پزشک مراجعه کنید. سوالی که پیش می آید این است که برای درمان اسهال چه بخوریم؟ با ما در این مطلب جامع همراه باشید تا بهترین غذاهای درمانگر اسهال را به شما اومایی های عزیز معرفی کنیم.
در این مقاله می خوانیم:
غذاهای مفید برای درمان اسهال
با استفاده از این غذا ها چه زمانی پس از اسهال بهتر می شوید؟
پس از بهبود اسهال چه غذایی مناسب است؟
جلوگیری از کم آبی بدن به دلیل اسهال
منابع ویژه برای افراد مبتلا به اسهال مزمن
غذاهای مفید برای درمان اسهال
در ادامه بهترین غذاهایی که می توانند به شما در درمان اسهال کمک کنند را معرفی می کنیم:
موز و درمان اسهال
موز شیرین است و به راحتی هضم می شود. مقداز زیاد پتاسیم در موز کاهش الکترولیت ناشی از حملات شدید اسهال را برطرف می کند. موز همچنین سرشار از پکتین (فیبر محلول) است که به جذب مایع در روده و حرکت راحت مدفوع کمک می کند و اسهال و یبوست را درمان خاوهد کرد.(بخوانید: موز عامل یبوست یا از بین برنده یبوست)
به علاوه موز دارای فیبر محلول است که یک نوع پری بیوتیک محسوب می شود و باعث رشد باکتری های مفید در روده بزرگ خواهد شد و اسهال را کاهش میدهد. خوردن یک یا دو موز به تعادل دستگاه گوارش کمک می کند.
برنج سفید و درمان اسهال
برنج سفید به راحتی در معده هضم می شود در نتیجه روده می تواند به قدر کافی استراحت کند. البته باعث شل شدن مدفوع نیز می شود. هنگامی که اسهال هستید برنج را به صورت ساده و یا پخته شده در سوپ مرغ بدون ادویه، ترشی جات، سس ها، و یا دیگر مواد افزودنی بخورید. برنج قند کمی دارد و سرشار از کربوهیدرات و فیبر است که به درمان اسهال شما کمک می کند.
پوره سیب و درمان اسهال
پوره سیب سرشار از ماده ای به نام پکتین است که نوعی فیبر می باشد. پکتین ماده ای است که به طور کلی برای حجیم شدن مواد غذایی مانند مربا نیز استفاده می شود. در نتیجه مصرف سیب مدفوع شما را حجیم و سفت می کند. ممکن است در هنگام اسهال تمایلی به خوردن سیب خام نداشته باشید زیرا فیبر آن معده شما را کمی اذیت می کند. به همین دلیل بهتر است سیب را بصورت پخته شده مصرف کنید زیرا پخت و پز باعث می شود پکتین و سایر مواد مغذی راحت تر هضم شوند.
توجه توجه:
اما اگر سندرم روده دارید پوره سیب برای شما مناسب نیست. سیب دارای کربودهیدراتی است که باعث بدتر شدن علائم سندرم روده می شود.
نان تست سفید و درمان اسهال
اگرچه نان گندم گزینه سالمی است اما بهتر است در هنگام اسهال نان سفید بخورید. نان سفید دارای فیبر بسیار کمی است بنابراین به راحتی هضم می شود. همچنین تست کردن نان باعث هضم آسان تر آن می شود. بهتر است هیچ چیز مانند کره یا مربا همراه نان تست نخورید. آب یا سایر مایعات را بیشتر بخورید تا هضم راحت انجام شود.
اگر سندرم روده دارید نان تست بدون گلوتن بخورید. زیرا گلوتن باعث بدتر شدن علائم سندرم روده می شود.
پوره سیب زمینی و درمان اسهال
سیب زمینی با توجه به فیبر کمی که دارد راحت هضم می شود. سیب زمینی را بخارپز کنید یا بجوشانید. می توانید مقدار کمی نمک برای عطر و طعم غذا به آن اضافه کنید. از خوردن کره یا مارگارین بپرهیزید. چربی بالا باعث حساس شدن بیشتر سیستم گوارشی و افزایش گرفتگی عضلات روده می شود.
مرغ بخار پز و درمان اسهال
مرغ بخار پز منبعی عالی از پروتئین است که به راحتی هضم می شود و بسیاری از مواد مغذی را در خود دارد. مرغ را به صورت ساده درست کنید و از اضافه کردن روغن یا کره در هنگام طبخ مرغ بپرهیزید. از خشک شدن مرغ در هنگام پخت جلوگیری کنید و کمی آب به آن بیفزایید. مرغ آبدار بیشتر به درمان اسهال کمک می کند.
ماست و درمان اسهال
بهتر است از محصولات لبنی در هنگام اسهال بپرهیزید. اما ماست استثنا است زیرا حاوی پروبیوتیک مناسب برای روده است. ماستی بخرید که مقدار زیادی قند و یا شیرین کننده های مصنوعی نداشته نباشد. زیرا این دو ماده باعث نفخ (بخوانید: 6 عادتی که باعث نفخ می شوند!) بیش از حد و شل شدن مدفوع می شوند. معمولا ماست های پرچرب گزینه های مناسبی هستند. اگر نمی توانید لاکتوز را تحمل کنید می توانید ماست بدون لاکتوز تهیه کنید.
سوپ مرغ و درمان اسهال
سوپ مرغ برای هر چیزی از جمله اسهال خوب است. سوپ آرامش بخش است و سوپ مرغ حاوی مواد مغذی و الکترولیت هایی است که در حین اسهال از دست رفته است. سوپ گرم باعث کاهش معده درد نیز می شود. توجه داشته باشید سوپ مرغ با رشته فرنگی و سبزیجات نخورید. فقط سوپ مرغ ساده بخورید.
بلغور جو و درمان اسهال
بلغور جو یکی از چهار غذای اصلی در رژیم غذایی برات (رژیم مخصوص اسهال) نیست. اما منبع خوبی از فیبر محلول است. این ماده دارای ویتامین ها و مواد معدنی فراوانی است. بلغور جو بیشترین فیبر را دارد. از خوردن بلغور آماده بپرهیزید زیرا غنی از قند، شیر، محصولات شیر و مواد افزودنی است که باعث بدتر شدن اسهال می شود. می توانید یک موز به بلغور جو بیفزایید تا آن را شیرین کرده و از خواص موز نیز بهره مند شوید.
کره بادام زمینی و درمان اسهال
کره بادام زمینی چربی زیادی دارد و گزینه خیلی مناسبی برای اسهال نیست اما اگر می خواهید مقداری پروتئین جذب کنید کره بادام زمینی را به مقدار کم مصرف کنید. علاوه بر این، دو قاشق غذاخوری کره بادام زمینی 9/1 گرم فیبر، ویتامین ب 6 و منیزیم دارد. اگر حساسیت به بادام زمینی دارید از مصرف کره بادام زمینی اجتناب کنید.
بلوبری و درمان اسهال
اگر اسهال شما شدید است و یا سندرم روده دارید بهتر است بلوبری نخورید. بلوبری دارای خواص ضد باکتری و آنتی اکسیدان است. همچنین دارای مقادیر فراوانی پکتین می باشد اما تنها برای اسهال های خفیف استفاده می شود.
با استفاده از این غذا ها چه زمانی پس از اسهال بهتر می شوید؟
رژیم غذایی برات در طولانی مدت موادمغذی کافی را تامین نمی کند. هنگامی که احساس کردید بهتر هستید و معده تان بهتر شده است به رژیم غذایی قبلی خود برگردید. البته نه اینکه تا کمی بهتر شدید بلافاصله پیتزا سفارش دهید؛ چون دستگاه گوارش نیاز به زمان دارد تا کاملا بهبود یابد. در عوض، سوپ، سبزیجات بخار پز، و گوشت سفید مثل مرغ و بوقلمون را جایگزین کنید.
اگر اسهال بیش از دو روز طول کشید، تب دارید، بدن کم آب شده است و در مدفوع خون می بینید یا درد شدید دارید به پزشک مراجعه کنید.
پس از بهبود اسهال چه غذایی مناسب است؟
هیچ کس نمی تواند به مدت طولانی با رژیم غذایی برات زندگی کند. حتی اگر بیماری سندرم روده دارید یا مشکلات گوارشی دارید نیز باید رژیم غذایی خود را گسترش دهید. در ادامه یک دستورالعمل ساده برای رژیم غذایی بعد از اسهال و افراد دارای سندروم روده آورده شده است:
صبحانه
هنگامی که احساس بهتری دارید می توانید وعده غذایی صبحانه را بسط دهید و مواد غذایی غیر از موز، سیب و نان تست بخورید. موارد زیر باعث افزایش مواد مغذی می شوند. لازم نیست این موادغذایی را به صبحانه محدود کنید. می توانید این موادغذایی را هر زمانی که می خواهید بخورید.
- برنج
- تخم مرغ پخته شده با حداقل کره و یا روغن
- بلغور جو و یا دیگر غلات پخته شده و گرم
- ماست ساده کم چرب
- کیک های برنجی
ناهار
- مواد غذایی کنسرو شده؛ ماهی تن-بسته بندی شده در آب
- سوپ مرغ
- سوپ رشته فرنگی مرغ
- سینه مرغ پخته شده
- کراکر
- ماکارونی ساده و یا رشته فرنگی
- ساندویچ با پروتئین بدون چربی، به عنوان مثال، مرغ یا بوقلمون
- سوپ سبزیجات
شام
- سیب زمینی پخته، له شده، و یا بخار پز
- گوشت بدون چربی، مرغ، بوقلمون، استیک
- سبزیجات بخار پز شده
جلوگیری از کم آبی بدن به دلیل اسهال
به یاد داشته باشید بدن پس از اسهال دوره نقاهت را سپری می کند که در این زمان به آب بیشتری نیاز دارد. عبور سریع مدفوع از روده بزرگ در زمان اسهال باعث کاهش آب مخاط روده می شود در نتیجه بدن کم آب می شود.
برخی از گزینه های خوب برای آبرسانی به بدن عبارتند از:
- ابگوشت
- چای گیاهی
- نوشیدنی الکترولیت خانگی
- نوشیدنی های ورزشی
منابع ویژه برای افراد مبتلا به اسهال مزمن
اگر از سندرم روده رنج می برید، اسهال هر روز اتفاق می افتد. تحت این شرایط، بدن در معرض خطر کمبود مواد مغذی قرار می گیرد. اگرچه پیشنهادات فوق به شما کمک می کند اما باید یک برنامه طولانی مدت داشته باشید. در اینجا دو رژیم غذایی دائمی ارائه می دهیم:
رژیم غذایی با FODMAP کم
محققان مطالعاتی در مورد مزایای رژیم غذایی کم FODMAP برای سندرم روده انجام داده اند. در این رژیم غذایی مواد مغذی به طور کامل دریافت می شود و فرد باید تحت مراقبت پزشک متخصص باشد. این رژیم شامل مواد غذایی است که کربوهیدرات های قابل تخمیر شدنش کم می باشد.
رژیم غذایی برای سندرم روده
کتاب رژیم برای سندرم روده نوشته هیتر ون وروس برای افرادی که از سندرم روده رنج می برند، منبعی مناسب است. در این کتاب استراتژی هایی برای بیماران نوشته شده است که برخی غذاهای نامناسب را مانند دشمنانی می دانند که در مقابل آن ها نمی توانند دفاع کنند. کتاب شامل دستور غذاهای زیادی است که برای سندرم روده خوب است و در این کتاب جایگزین هایی نیز برای غذاهای مختلف ذکر شده است.
سخن آخر
همان طور که ملاحظه کردید با تغییرات رژیم غذایی برای مدت 2 الی 3 روز می توانید به راحتی اسهال خود را درمان کنید اما در صورتی که اسهال همراه با علائمی دیگر مانند درد شدید، استفراغ، تب و لرز و ... بود حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود. همچنین تا چند روز بعد از بهبودی نیز حواستان به غذاهایی که مصرف می کنید باشد تا دوباره روده شما تحریک نشود.
Robert Burakoff, MD, MPH.What to Eat When You Have Diarrhea.Updated on May 08, 2020