جراحی‌های حوزه زنان، همواره با نگرانی‌هایی در مورد درد، دوره نقاهت طولانی و جای زخم‌های بزرگ همراه بوده‌اند. اما امروزه، با پیشرفت چشمگیر تکنولوژی پزشکی، روش‌های کم‌تهاجمی مانند لاپاراسکوپی رحم این تصور را به کلی تغییر داده‌اند. این تکنیک پیشرفته به جراحان اجازه می‌دهد تا پیچیده‌ترین عمل‌ها، از جمله جراحی فیبروم رحم با لاپاراسکوپی و حتی جراحی برداشتن رحم لاپاراسکوپی را با حداقل آسیب به بدن بیمار انجام دهند.
این گزارش یک راهنمای جامع برای درک این روش مدرن و کاربردهای اصلی آن است.
لاپاراسکوپی رحم چیست و چگونه انجام می‌شود؟
لاپاراسکوپی یک روش جراحی بسته (کم‌تهاجمی) است که در آن جراح به جای ایجاد یک برش بزرگ روی شکم، از چند برش بسیار کوچک (معمولاً به اندازه ۰.۵ تا ۱.۵ سانتی‌متر) استفاده می‌کند.
- ورود دوربین: از طریق یکی از این برش‌ها، یک لوله نازک مجهز به دوربین ویدئویی با کیفیت بالا (لاپاراسکوپی) وارد حفره شکم می‌شود. این دوربین تصاویر زنده و بزرگنمایی شده از رحم و سایر ارگان‌های داخلی را به یک مانیتور در اتاق عمل ارسال می‌کند.
- ورود ابزارها: جراح با دید کامل بر روی مانیتور، ابزارهای جراحی تخصصی و بسیار ظریف را از طریق برش‌های دیگر وارد کرده و عمل را با دقتی فوق‌العاده انجام می‌دهد.
این رویکرد، دیدی بسیار بهتر و دقیق‌تر از جراحی باز را برای پزشک فراهم می‌کند و همزمان، آسیب به بافت‌های سالم بدن را به حداقل می‌رساند.
کاربرد اول: جراحی فیبروم رحم با لاپاراسکوپی (میومکتومی)
فیبروم‌ها (یا میوم‌ها) توده‌های خوش‌خیم عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند و می‌توانند باعث علائمی مانند خونریزی‌های شدید، درد لگن و مشکلات باروری شوند. برای زنانی که قصد حفظ رحم و توانایی باروری خود را دارند، برداشتن این توده‌ها ضروری است.
جراحی فیبروم رحم با لاپاراسکوپی یا "میومکتومی لاپاراسکوپیک"، روشی است که در آن جراح با همان تکنیک برش‌های کوچک، فیبروم‌ها را از دیواره رحم جدا کرده و خارج می‌کند.
مزایای اصلی این روش:
- حفظ رحم: این عمل با هدف برداشتن توده‌ها و حفظ کامل رحم انجام می‌شود.
- دقت بالا: دوربین لاپاراسکوپ به جراح اجازه می‌دهد تا مرز بین فیبروم و بافت سالم رحم را با دقت بالایی تشخیص داده و از آسیب به رحم جلوگیری کند.
- بهبودی سریع: بیمار درد بسیار کمتری را تجربه کرده و سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردد.
کاربرد دوم: جراحی برداشتن رحم لاپاراسکوپی (هیسترکتومی)
هیسترکتومی یا عمل برداشتن رحم، یکی از شایع‌ترین جراحی‌های زنان است که به دلایل مختلفی مانند سرطان رحم یا دهانه رحم، خونریزی‌های غیرقابل کنترل، فیبروم‌های بسیار بزرگ، یا بیماری‌های شدید مانند آندومتریوز انجام می‌شود.
جراحی برداشتن رحم لاپاراسکوپی جایگزین مدرن هیسترکتومی سنتی (شکمی) است. در این روش، جراح با استفاده از همان ابزارهای دقیق، رحم را از بافت‌های اطراف جدا کرده و سپس آن را از طریق برش‌های کوچک شکمی یا از طریق واژن از بدن خارج می‌کند.
مقایسه هیسترکتومی لاپاراسکوپیک با جراحی باز:
| ویژگی | جراحی لاپاراسکوپی | جراحی باز (سنتی) |
| اندازه برش | چند برش کوچک (کمتر از ۲ سانتی‌متر) | یک برش بزرگ (۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر) |
| میزان درد | کم تا متوسط | شدید |
| مدت بستری | معمولاً ۱ شب (یا ترخیص در همان روز) | ۲ تا ۴ شب |
| دوره نقاهت | ۲ تا ۴ هفته | ۶ تا ۸ هفته |
| جای زخم | بسیار نامحسوس | یک اسکار بزرگ و مشخص |
| خونریزی و عفونت | ریسک بسیار پایین‌تر | ریسک بالاتر |
چه کسانی کاندیدای مناسبی برای این جراحی‌ها هستند؟
اگرچه لاپاراسکوپی مزایای فراوانی دارد، اما انتخاب نوع جراحی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:
- اندازه، تعداد و محل قرارگیری فیبروم‌ها.
- اندازه رحم.
- سابقه جراحی‌های قبلی بیمار.
- و از همه مهم‌تر، مهارت و تجربه جراح.
انجام این جراحی‌های پیشرفته نیازمند تخصص و مهارت بالای جراح در زمینه جراحی‌های کم‌تهاجمی زنان است.
نتیجه‌گیری
تکنیک لاپاراسکوپی رحم تحولی بزرگ در سلامت زنان ایجاد کرده است. روش‌هایی مانند جراحی فیبروم رحم با لاپاراسکوپی و جراحی برداشتن رحم لاپاراسکوپی دیگر عمل‌هایی ترسناک با دوره نقاهت طولانی نیستند. این روش‌ها با کاهش چشمگیر درد، بهبودی سریع‌تر و نتایج زیبایی بهتر، به بیماران کمک می‌کنند تا با کمترین سختی، سلامت خود را بازیابند و با اطمینان به زندگی عادی بازگردند.
اگر با یکی از این مشکلات مواجه هستید، حتماً با یک متخصص زنان که در زمینه جراحی‌های لاپاراسکوپیک تجربه دارد، در مورد گزینه‌های درمانی خود مشورت کنید.
