سرطان پروستات بر غده پروستات (بخوانید: سلامت پروستات و مصرف هفتگی گوجه فرنگی) تأثیر می گذارد، غده ای که مایع در منی تولید می کند و نقش مهمی در کنترل ادرار در مردان دارد. غده پروستات در زیر مثانه و در مقابل راست روده قرار دارد. در ایالات متحده آمریکا، سرطان پروستات شایعترین سرطان در مردان است، اما اگر در مراحل اولیه یافت شود قابل درمان است. در سال 2017، انجمن سرطان آمریکا پیش بینی می کند حدود 161،360 تشخیص جدید سرطان پروستات وجود دارد و به همین دلیل حدود 26،730 مرگ و میر رخ می دهد. آزمایش منظم بسیار مهم است زیرا سرطان باید پیش از متاستاز تشخیص داده شود.
حقایقی سریع در مورد سرطان پروستات:
در اینجا برخی نکات کلیدی در مورد سرطان پروستات وجود دارد.
- غده پروستات بخشی از سیستم تولید مثل مردان است.
- سرطان پروستات شایع ترین سرطان در مردان است.
- اگر این سرطان زود تشخیص داده شود، قبل از گسترش قابل درمان است.
- اگر علائم ظاهر شوند، آنها شامل مشکلات ادرار می باشند.
- غربالگری منظم بهترین روش برای شناسایی آن در زمان مناسب است.
سرطان پروستات چگونه شروع می شود؟
سرطان پروستات معمولا در سلول های غدد لنفاوی شروع می شود. این به عنوان آدنوکارسینوما شناخته شده است. تغییرات کوچک در شکل و اندازه سلول های غده پروستات رخ می دهد، که به نام neoplasia intraepithelial prostatic )PIN) شناخته می شود. این تغییرات به آرامی اتفاق می افتد و علائم را تا زمان پیشرفت بیشتر نشان نمی دهد. نزدیک به 50 درصد از مردان بالای 50 سال دارای PIN هستند. PIN درجه بالا در معرض سرطان قرار دارد و نیازمند بررسی بیشتر است. PIN درجه پایین باعث نگرانی نمی شود. اگر سرطان پروستات قبل از متاستاز تشخیص داده شود، میتواند با موفقیت درمان شود، اما اگر گسترش یابد، خطرناکتر است. این سرطان بیشتر به استخوانها گسترش می یابد.
مراحل سرطان پروستات:
- مرحله بندی به اندازه و گستردگی تومور و مقیاس متاستاز بستگی دارد (اینکه آیا به سایر اندام ها و بافت ها منتقل شده است یا خیر).
- در مرحله 0 تومور از غده پروستات گسترش نیافته و عمیقا به آن نفوذ نکرده است. در مرحله 4، سرطان به اندام های دور منتقل شده است.
چه چیزی باعث سرطان پروستات می شود؟
- پروستات غده درون ریز اندازه گندم است. این به این معنی است که مایعات و ترشحات آن برای استفاده در خارج از بدن در نظر گرفته شده است.
- پروستات مایعی را تولید می کند که اسپرم را تغذیه می کند و با یک تخمک لقاح انجام می دهد. پروستات منقبض می شود و این مایعات را در طول ارگاسم به خارج می فرستد.
- پروتئین ترشح شده توسط پروستات، آنتی ژن خاص پروستات (PSA)، به اسپرم کمک می کند حالت مایع خود را حفظ کند. مقدار زیاد این پروتئین در خون یکی از اولین نشانه های سرطان پروستات است.
- مجرای ادرار لوله ای است که از طریق آن اسپرم و ادرار از بدن خارج می شوند. همچنین از پروستات عبور می کند.
به همین ترتیب، پروستات همچنین مسئول کنترل ادرار است. این می تواند جریان ادرار را از طریق مجرای ادرار با استفاده از هزاران الیاف کوچک عضلانی محدود کند.
علائم سرطان پروستات چیست؟
معمولا در مراحل اولیه سرطان پروستات علائم وجود ندارد. با این حال، اگر نشانه ها ظاهر شوند، معمولا یک یا چند مورد زیر را شامل می شوند:
- ادرار مکرر، از جمله در شب
- مشکل شروع و حفظ ادرار
- خون در ادرار
- ادرار دردناک و، انزال دردناک (
- دستیابی یا حفظ نعوظ ممکن است دشوار باشد
سرطان پیشرفته پروستات می تواند علائم زیر را شامل شود:
- درد استخوانی، اغلب در ستون فقرات، استخوان ران، لگن یا دنده
- شکستگی های استخوانی
اگر سرطان به ستون فقرات نفوذ کند و نخاع را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است مشکلات زیر اتفاق بیفتد:
- ضعف پا
- بی اختیاری ادرار
- بی اختیاری مدفوع
درمان سرطان پروستات چگونه است؟
درمان برای سرطان های اولیه و پیشرفته پروستات متفاوت است.
1- سرطان پروستات در مراحل اولیه
اگر سرطان کوچک و محلی باشد، معمولا توسط یکی از درمان های زیر مدیریت می شود:
- نظارت: سطح PSA خون به طور مرتب بررسی می شود، اما هیچ اقدام فوری انجام نمی شود. خطر عوارض جانبی گاهی اوقات بیش از نیاز به درمان فوری برای این سرطان است.
- پروستاتکتومی رادیکال: پروستات با جراحی برداشته می شود. جراحی سنتی نیاز به بستری در بیمارستان تا 10 روز دارد و زمان بهبودی آن تا 3 ماه است. جراحی کلیدواکینگ رباتیک شامل دوره بستری و بهبود کوتاه است، اما می تواند گران تر باشد. بیماران باید با بیمه گر خود در مورد پوشش صحبت کنند.
- Brachytherapy: دانه های رادیواکتیو به پروستات منتقل می شوند تا برای درمان پرتوی هدفمند به کار گرفته شوند.
- پرتودرمانی متعارف: پرتوها طوری شکل می گیرند که همپوشانی آن ها مشابه ارگان یا ناحیه ای است که نیاز به درمان دارد. این درمان بافت در معرض تابش را به حداقل می رساند.
- پرتودرمانی مدولاسیون: پرتوهای با شدت متغیر استفاده می شود. این یک فرم پیشرفته پرتودرمانی است.
در مراحل اولیه، بیماران ممکن است پرتودرمانی همراه با هورمون درمانی برای 4 تا 6 ماه دریافت کنند. توصیه های درمان بستگی به موارد فردی دارد. بیمار باید با تمام متخصصان ارولوژی یا انکولوژی خود در مورد گزینه های موجود صحبت کند.
2- درمان سرطان پروستات پیشرفته
سرطان پیشرفته تهاجمی تر است و بیشتر در سراسر بدن گسترش می یابد:
- شیمی درمانی توصیه می شود، زیرا می تواند سلول های سرطانی را در اطراف بدن بکشد.
- درمان آندروژن محروم (ADT)، یا درمان سرکوب آندروژن، درمان هورمونی است که اثر آندروژن را کاهش می دهد. آندروژنها هورمونهای مردانه هستند که می توانند رشد سرطان را تحریک کنند. ADT می تواند با کاهش سطح آندروژن باعث کند شدن و حتی توقف رشد سرطان شود.
بیمار احتمالا نیاز به درمان هورمون درازمدت دارد. حتی اگر هورمون درمانی پس از مدتی متوقف شود، ممکن است گزینه های دیگر نیز وجود داشته باشد. پروستاتکتومی رادیکال در حال حاضر گزینه ای برای موارد پیشرفته نیست، زیرا سرطان را که به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد، درمان نمی کند.
باروری و سرطان پروستات
- همانطور که پروستات به طور مستقیم با تولید مثل جنسی همراه است، از بین بردن آن بر تولید اسپرم و باروری تاثیر می گذارد. پرتو درمانی بر روی بافت پروستات تأثیر می گذارد. اسپرم می تواند آسیب ببیند و منی کافی برای حمل اسپرم موجود نباشد. گزینه های غیر جراحی نیز می تواند به شدت مانع از ظرفیت تولید مثل انسان شود.
- گزینه هایی برای حفظ این توابع می تواند شامل اهدای اسپرم به بانک اسپرم قبل از عمل یا خروج اسپرم به طور مستقیم از بیضه ها برای لقاح مصنوعی به یک تخمک باشد. با این حال، موفقیت این گزینه ها هرگز تضمین نمی شود. بیماران مبتلا به سرطان پروستات می توانند با پزشک باروری صحبت کنند.
تشخیص سرطان پروستات:
پزشک معاینه فیزیکی را انجام خواهد داد و در مورد هر گونه سابقه پزشکی بررسی می کند. اگر بیمار علائم داشته باشد، یا اگر آزمایش خون معمولی سطح غیرطبیعی PSA را نشان دهد، ممكن است آزمایشات بیشتری انجام شود.
تستها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- معاینه دیجیتال رکتوم (DRE)، که در آن پزشک با انگشت هر گونه ناهنجاری پروستات را بررسی میکند.
- آزمون بیومارکر به بررسی خون، ادرار یا بافت بدن فرد مبتلا به سرطان برای مواد شیمیایی منحصر به فرد می پردازد.
اگر این آزمایشات نتایج غیر طبیعی را نشان دهد، آزمایش های بیشتری شامل موارد زیر انجام خواهد شد:
- آزمایش PCA3 برای بررسی ژن PCA3 در ادرار که فقط در سلول های سرطانی پروستات یافت می شود
- یک اسکن اولتراسوند از طریق مقعد تصاویری از منطقه آسیب دیده با استفاده از یک پروب که صداها را منتشر می کند ایجاد میکند.
- بیوپسی یا حذف 12 تا 14 تکه کوچک از بافت از مناطق مختلف پروستات برای آزمایش در زیر میکروسکوپ مرحله سرطان را تایید می کنند.
برای ردیابی هر گونه گسترش یا متاستاز، ممکن است پزشکان سی تی اسکن یا اسکن MRI را استفاده کنند.
چشم انداز
اگر این بیماری قبل از گسترش به سایر اعضای بدن در فرایندی معروف به متاستاز یافت شود، نرخ نجات 5 ساله 99 درصد است. پس از پانزده سال، این کاهش به 96 درصد می رسد. هنگامی که سرطان متاستاز و یا گسترش می یابد، میزان بقای 5 ساله 29 درصد می شود.
غربالگری منظم می تواند به تشخیص سرطان پروستات کمک کند در حالی که هنوز قابل درمان است.
عوامل خطر ساز در سرطان پروستات
علت دقیق سرطان پروستات معلوم نیست، اما عوامل خطر احتمالی بسیاری وجود دارد:
1- سن
- سرطان پروستات در مردان بالای 45 سال نادر است، اما بعد از سن 50 سالگی بیشتر است.
2- جغرافیا
- سرطان پروستات بیشتر در شمال امریکا، شمال غربی اروپا، در جزایر کارائیب و در استرالیا رخ می دهد. دلیل ان هنوز مشخص نیست.
3- عوامل ژنتیکی
- در برخی از گروه های ژنتیکی و قومی خطر ابتلا به سرطان پروستات بیشتر است.
سرطان پروستات در ایالات متحده حداقل 60 درصد شایعتر است و 2 تا 3 برابر مرگ و میر در میان مردان سیاه پوست نسبت به مردان سفید پوست بیشتر است. همچنین در یک مرد خطر ابتلا به سرطان بیشتر است اگر دوقلوی مشابه او سرطان پروستات داشته باشد و مردی که برادر یا پدرش سرطان پروستات داشته است دو برابر خطر ابتلا به سرطان پروستان در مقایسه با دیگر مردان دارد. داشتن یک برادر که دارای سرطان پروستات بوده و یا دارای سرطان پروستات است، بیشتر خطر ژنتیکی دارد نسبت به حالتی که پدر این بیماری را داشته باشد.
4- رژیم غذایی
- مطالعات نشان داده اند رژیم غذایی حاوی گوشت قرمز یا محصولات لبنی با چربی بالا احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد.
5- دارو
- برخی تحقیقات پیشنهاد کرده اند که استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد. سایرین استفاده از NSAID را با خطر بالاتری از مرگ ناشی از بیماری مرتبط کرده اند.
6- چاقی
- اغلب اعتقاد بر این است که چاقی با گسترش سرطان پروستات مرتبط است، اما انجمن سرطان آمریکا معتقد است که هیچ ارتباطی روشنی وجود ندارد. برخی مطالعات نشان داده اند که چاقی خطر ابتلا به سرطان های پیشرفته را افزایش می دهد.
تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما
منبع: www.medicalnewstoday.com