آندوسکوپی چیست | عوارض آندوسکوپی

آندوسکوپی روشی است که پزشک در آن از ابزارهای تخصصی برای مشاهده اندام های داخلی و عروق بدن استفاده می کند. این روش اجازه می دهد تا جراحان مشکلات داخلی بدن شما را بررسی کنند.

آندوسکوپی چیست و انواع آن

جراح اندوسکوپ از طریق یک برش کوچک یا یک محل باز در بدن مانند دهان آندوسکوپ را وارد بدن می کند. آندوسکوپ یک لوله انعطاف پذیر به همراه یک دوربین است که اجازه می دهد دکتر داخل بدن را ببیند. پزشک می تواند از قیچی بر روی آندوسكوپ استفاده كند تا قسمتی از بافت را برای نمونه برداری بردارد.

آندوسکوپی براساس منطقه تحت تاثیر به دسته های مختلف تقسیم می شود. انجمن سرطان آمریکا (ACS) انواع اندوسکوپی را به صورت زیر دسته بندی کرده است:

• نوع
• محدوده مورد بررسی
• محل ورود اسکوپ

پزشکانی که معمولا این عمل جراحی را انجام می دهند:

1- آرتروسکوپی

• مفاصل
• از طریق یک برش کوچک در نزدیکی مفصل
• جراح ارتوپدی

2- برونکوسکوپی

• ریه ها
• داخل بینی یا دهان
• جراح قفسه سینه یا ریه

3- کولونوسکوپی

• کولون
• از طریق مقعد
• متخصص گوارش یا متخصص پروکتولوژیست

4- سيستوسکوپي

• مثانه
• از طريق مجراي ادرار
• متخصص اورولوژي

5- انتوسکوپی

• روده کوچک
• از طریق دهان یا مقعد
• متخصص گوارش

6- هیستروسکوپی

• داخل رحم
• از طریق مهبل
• متخصصین زنان و جراحان زنان

7- لاپاراسکوپی

• منطقه شکمی یا لگن
• از طریق یک برش کوچک در نزدیکی منطقه مورد آزمایش
• انواع جراحان مختلف

8- لارنگوسکوپی

• حنجره
• از طریق دهان یا بینی
• متخصص گوش و حلق و بینی

9- سیگموئیدوسکوپی

• رکتوم و بخش پایین روده بزرگ، که به عنوان کولون سیگموئید شناخته می شود
• از طریق مقعد
• متخصص گوارش

10- توراکوسکوپی، همچنین به عنوان پلوروسکوپی

• یک منطقه بین ریه ها و دیواره قفسه سینه
• از طریق یک برش کوچک در قفسه سینه ایجاد می شود
• جراح ریه یا قفسه سینه

11- آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی

• مری و دستگاه گوارش فوقانی
• از طریق دهان
• متخصص گوش و حلق و بینی

12- یرتریوسکوپی

• مثانه
• از طريق مجراي ادرار
• متخصص اورولوژي

علت انجام  آندوسکوپی چیست؟

آندوسکوپی اجازه می دهد تا دکتر به صورت بصری یک عضو را بدون نیاز به برش بزرگ بررسی کند. یک صفحه نمایش در اتاق عمل اجازه می دهد که دکتر دقیقا همان چیزی را که آندوسکوپ می بیند ببیند. آندوسکوپی به طور معمول برای موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

•  به پزشک کمک می کند علت علائم غیرطبیعی بدن را تعیین کند
•  یک نمونه کوچک از بافت را خارج کند که بعدا به آزمایشگاه ارسال شود. این بیوپسی آندوسکوپی نامیده می شود
•  به پزشک کمک می کند داخل بدن را طی عمل جراحی، مانند عمل ترمیم زخم معده و یا از بین بردن سنگ های صفراوی یا تومور بررسی کند

اگر علائم هر یک از موارد زیر را داشته باشید، پزشک آندوسکوپی را توصیه می کند:

•  بیماری های التهابی روده (IBD)، مانند کولیت زخمی (UC) و بیماری کرون
• زخم معده
• یبوست مزمن
•  پانکراتیت
•  سنگ های صفراوی
•  خونریزی بدون دلیل در دستگاه گوارش
•  تومورها
•  عفونت ها
•  انسداد مری
•  بیماری ریفلاکس معده (GERD)
• فتق هیاتال
•  خونریزی غیرعادی واژینال
• خون در ادرار
•  سایر مسائل دستگاه گوارش

پزشک علائم شما را بررسی می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و احتمالا قبل از اندوسکوپی آزمایش های خونی را انجام می دهد. این آزمایشات به شما کمک خواهد کرد تا درک دقیق تر از علت احتمالی علائم خود بدست آورید. این آزمایش ها همچنین می توانند به پزشک در تعیین اینکه آیا مشکلات می توانند بدون آندوسکوپی یا جراحی درمان شوند، کمک کند.

اقدامات لازم قبل از آندوسکوپی

دکتر به شما دستورالعمل های کامل در مورد نحوه آماده سازی می دهد. اکثر انواع آندوسکوپی ها نیاز دارند از خوردن غذاهای جامد تا 12 ساعت قبل از عمل اجتناب کنید. برخی از انواع مایعات شفاف مانند آب یا آبمیوه را می توانید تا دو ساعت قبل از عمل مصرف کنید. پزشک این موارد را برای شما توضیح می دهد.

ممکن است دکتر به شما ملین یا انما بدهد تا شب قبل از عمل استفاده کنید و سیستم شما پاک شود. این داروها در عمل های مربوط به دستگاه گوارش (GI) و مقعد شایع است. قبل از آندوسکوپی، پزشک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و سابقه پزشکی شما از جمله جراحی های قبلی را بررسی می کند.

اطمینان حاصل کنید که در مورد هر نوع دارویی که مصرف می کنید به پزشک اطلاع دهید، از جمله داروهای بدون نسخه و مکمل های غذایی. همچنین در مورد آلرژیهایی که ممکن است داشته باشید به پزشک خود بگویید. اگر داروها باعث خونریزی می شوند، به ویژه داروهای ضد انعقادی یا ضد ترومبولیت، باید مصرف آن ها را قطع کنید.

از شخص دیگری کمک بگیرید تا پس از عمل تا خانه شما را همراهی کند زیرا ممکن است اثرات بیهوشی هنوز وجود داشته باشد.

عوارض آندوسکوپی چیست؟

آندوسکوپی خطر خونریزی و عفونت بسیار پایین تر از جراحی باز دارد. با این حال، آندوسکوپی یک عمل پزشکی است، بنابراین ممکن است خطر خونریزی، عفونت و سایر عوارض نادر از قبیل موارد زیر را داشته باشد:

•  درد قفسه سینه
•  آسیب به اندامهایتان، از جمله سوراخ شدن
• تب
•  درد مداوم در منطقه آندوسکوپی
•  قرمزی و تورم در محل برش

خطرات مربوط به هر نوع بستگی به محل عمل و بیماری شما دارد.

به عنوان مثال، مدفوع تیره رنگ، استفراغ، و مشکل بلع پس از کولونوسکوپی ممکن است نشان دهنده این باشد که مشکلی وجود دارد. هيستروسكوپي خطر سوراخ شدن رحم، خون ريزي رحم يا آسیب دهانه رحم دارد. اگر آندوسکوپی کپسول انجام دهید، این خطر وجود دارد که کپسول می تواند جایی در دستگاه گوارش گیر کند. این خطر برای افرادی که مشکل باریک شدن دستگاه گوارش دارند مانند تومور بیشتر است. این کپسول باید توسط جراحی برداشته شود.

چه اتفاقی پس از آندوسکوپی می افتد ؟

اکثر آندوسکوپی ها به صورت سرپایی انجام می شوند. یعنی همان روز می توانید مرخص شوید. دکتر زخم های برش را با بخیه می بندد و بلافاصله بعد از عمل محل زخم را بانداژ می کند. دکتر به شما دستورالعمل هایی در مورد نحوه مراقبت از این زخم ارائه می دهد.

پس از آن، به احتمال زیاد باید یک تا دو ساعت در بیمارستان بمانید تا اثرات آرام بخش از بین برود. هنگامی که به منزل رسیدید، باید برنامه ریزی کنید که باقی مانده روز را استراحت کنید. بعضی از عمل ها ممکن است کمی ناراحت کننده باشند. ممکن است مدت زمان کمی برای بازگشت به کارهای روزانه نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، پس از آندوسکوپی بالایی GI، ممکن است گلو درد داشته باشید و برای چند روز باید غذاهای نرم بخورید. بعد از سيستوسکوپي براي بررسي مثانه ممکن است در ادرار خون داشته باشيد. این مسئله باید ظرف 24 ساعت برطرف شود، اما اگر باقی بماند، باید با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر پزشک شما به رشد سرطانی شک کند، در طی آندوسکوپی، بیوپسی انجام می دهد. نتایج چند روز طول خواهد کشید. دکتر بعد از اینکه آزمایشات را بررسی کند، نتایج را با شما در میان می گذارد.