شیر مادر، یک غذای فوقالعاده و اصلی برای نوزاد است؛ این غذای فوقالعاده مخلوط کاملی از مواد غذایی و ترکیبات نسبتا پیچیده بوده که برای رشد و نمو نوزاد ضروری هستند. فواید شیر مادر به خاطر ترکیب منحصر به فرد آن است. برخی از اثرات تغذیه با شیر مادر حتی تا سنین بزرگسالی نیز برای فرزند شما باقی میماند و او را از کودکانی که با شیر خشک تغذیه شدهاند، متمایز میکند؛ مانند تأثیر شیر مادر در هوش نوزاد . فواید شیر مادر محدود به خواص غذایی آن نیست. شیر مادر علاوه بر داشتن تمام ویتامینها و مواد غذایی ضروری، دارای ترکیبات مهم محافظت کننده از نوزاد در برابر بیماریها نیز هست. به همین خاطر، آکادمی پزشکی اطفال آمریکا توصیه میکند تغذیه نوزاد تا شش ماهگی تنها با شیر مادر انجام شود.
برخی فواید شیر دادن در سلامتی مادر
- تغذیه نوزاد با شیر مادر، سطح استرس مادر و احتمال افسردگی بعد از زایمان را کاهش میدهد.
- احتمال ابتلا به برخی از انواع سرطان در مادرانی که به نوزاد خود شیر دادهاند، کمتر است.
برخی فواید شیر مادر در سلامتی نوزاد
- شیر مادر از نوزاد در برابر بسیاری از بیماریها محافظت میکند.
- شیر مادر از ایجاد انواع آلرژیها در نوزاد پیشگیری میکند.
- شیر مادر جلوی چاق شدن نوزاد را میگیرد.
- شیر مادر باعث جلوگیری از خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (مرگ ناگهانی نوزاد در خواب بدون هیچگونه عارضه قابل تشخیص) میشود. حتی یک ماه شیر دادن به نوزاد، خطر این سندروم را به نصف کاهش میدهد.
- شیر مادر سطح هوش نوزاد را افزایش میدهد.
بیشتر فواید شیر مادر، معروف و شناخته شده هستند؛ اما شاید در مورد نقش شیر مادر در هوش نوزاد کمتر شنیده باشید. مطالعات نشان میدهد کودکانی که با شیر مادر تغذیه شدهاند، سطح هوش بالاتری را در سالهای بعد نشان میدهند. در این مطالعات مشخص شد هر چه قدر مدت زمان تغذیه با شیر مادر بیشتر باشد، کودکان در تستهای هوش امتیاز بیشتری کسب میکنند. در ادامه، به ارتباط تغذیه با شیر مادر و هوش نوزاد میپردازیم.
چگونه تغذیه با شیر مادر باعث افزایش هوش نوزاد میشود؟
شیر مادر حاوی موادی است که برای تکامل مغز، سیستم عصبی و سیستم بینایی نوزاد ضروری هستند. تأثیر این مواد غذایی به قدری زیاد است که باعث میشود در آزمون IQ ، کودکان تغذیه شده با شیر مادر نسبت به سایر کودکان، 10 تا 12 امتیاز بیشتر کسب کنند. این کودکان در دوران مدرسه نیز امتیاز بالاتری در تستهای هوش و تستهای سنجش بینایی به دست میآورند.
یکی از ترکیبات بسیار مهم شیر مادر که در هوش نوزاد نقش کلیدی دارد، انواع اسید چرب است. اسیدهای چرب یک منبع اصلی برای تولید انرژی و از اجزای ضروری برای تشکیل و گسترش بافت مغزی هستند. دو اسید چرب دوکوزاهگزائنوئیک اسید(DHA) و آراشیدونیک اسید (AA) موجود در شیر مادر میتوانند مهارتهای ذهنی کودک را افزایش دهند. این دو اسید چرب به ترتیب به گروه اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 تعلق دارند. علاوه بر اسیدهای چرب، شیر مادر حاوی پروتئینهای مهمی است که رشد و تکامل مغز کودک را تحریک میکنند.
نقش مادران در سطح هوش و نبوغ کودکان، نه از خردسالی و دوران مدرسه، بلکه از همان روز تولد آغاز میشود. مادران برای این که کودک باهوشی داشته باشند باید علاوه بر تغذیه نوزاد، به تغذیه خودشان نیز توجه بیشتری کنند؛ چرا که نوزاد موادی را دریافت میکند که شما برای او انتخاب کردهاید و در رژیم غذایی روزانهتان گنجاندهاید.
در انتخاب خوراکیها حساسیت بیشتری به خرج دهید
غذایی که مادران در دوره شیردهی بهطور روزانه مصرف میکنند، اثر مستقیم بر روی سلامت و هوش نوزاد دارد؛ بنابراین باید با دقت و حساسیت بالا انتخاب شود. رژیم غذایی روزانه شما حتما باید حاوی اسید چرب امگا ۳ و امگا ۶ باشد. برخی از مادران گمان میکنند اگر روزانه مقدار مشخصی شیر گاو مصرف کنند، کیفیت شیر آنها تأمین میشود؛ در حالی که شیر گاو ترکیب کاملا متفاوتی دارد و تأمین کننده مواد غذایی مورد نیاز مادر و شیرخوار نیست. بهطور مثال، هیچ یک از اسیدهای چرب ضروری، در شیر گاو موجود نیستند. بنابراین با نوشیدن شیر گاو به تنهایی نمیتوان اجزای ضروری برای تشکیل سیستم مغزی و عصبی نوزاد را تأمین کرد.
امروزه با مشخص شدن نیازهای غذایی شیرخواران و تهیه مکملهای غذایی مخصوص مادران در دوره شیردهی، بسیاری از دغدغههای تغذیهای مادرها، برطرف شده است. مادران میتوانند بخش قابل توجهی از مواد غذایی مورد نیاز خود در دوره شیردهی را از طریق مکملهایی مانند پودر شیر غنی شده تأمین کنند. پودر شیر غنی شده ، شیر بر پایه شیر گاو است که با املاح معدنی، ویتامینها و ریزمغذیهای مختلفی غنی شده است به گونهای که خلأهای تغذیهای شیر گاو را جبران میکند. همانطور که گفته شد، مهمترین کمبود شیر گاو ناچیز بودن مقدار امگا ۳ و امگا ۶ در آن است. یکی از انواع شیرهای غنی شده موجود در بازار ایران ، ببمام است که مناسب با نیازهای مادران در دوره شیردهی تهیه شده است که در آن علاوه بر انواع ویتامینها، کلسیم و آهن، انواع اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 نیز به مقدار کافی وجود دارد. مادران با مصرف روزانه تنها یک لیوان شیر غنی شده ببمام میتوانند ۱۰۰ میلیگرم DHA (امگا۳ و امگا۶) دریافت کنند. برای مطالعه مطالب بیشتر در مورد فواید پودر شیر غنی شده ببمام، روی کلمه ببمام کلیک کنید.