اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامتی بسیار مهم هستند. اما متاسفانه در خود بدن تامین نمی شوند و حتما باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن ما شوند. بهترین راه برای دریافت مقدار کافی از این اسیدهای چرب مصرف غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی های چرب است. اگر ماهی های چرب را به مقدار زیاد مصرف نمی کنید یا دوست ندارید بهتر است با مشورت پزشک از مکمل های آن استفاده کنید. با این حال، صدها مکمل مختلف امگا 3 وجود دارد که همه آنها از مزایای بهداشتی مشابه برخوردار نیستند. در این مقاله می خواهیم به طور مفصل درباره قرص های امگا 3 و عوارض آن ها با شما اومایی های عزیز صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
در این مقاله می خوانیم:
فرم های مختلف مکمل امگا3
هنگام خرید قرص امگا3 به چه مواردی دقت کنیم؟
چه مقدار امگا 3 ضروری است؟
بهترین زمان مصرف قرص امگا3
عوارض مکمل های امگا 3
تداخلات بالقوه دارویی امگا3
معرفی چند مکمل امگا3 موجود در ایران
فرم های مختلف مکمل امگا3
مکمل های امگا 3 فراوری شده در فرم های مختلفی وجود دارند که جذب برخی از آن ها بهتر انجام می شود. در اینجا مهم ترین منابع امگا 3 را معرفی می کنیم:
1- ماهی:
در همه ماهی ها اسید چرب امگا 3 به صورت اسیدهای چرب آزاد، فسفولیپیدها و تری گلیسیرید موجود است و به خوبی جذب بدن می شوند.
2- روغن ماهی:
در روغن ماهی، اسید چرب امگا 3 به طور عمده به صورت تری گلیسیرید موجود است.
3- روغن ماهی فراوری شده:
هنگامی که روغن ماهی فراوری می شود، چه به صورت خالص و چه به صورت غلیظ، تبدیل به اتیل استر می شود که در طبیعت یافت نمی شود.
4- تری گلیسیریدهای اصلاح شده:
استرهای اتیل در روغن های ماهی فراوری شده می توانند دوباره به تری گلیسیرید تبدیل شوند و بعد به تری گلسیرید اصلاح شده تبدیل می شوند.
تمام این فرم ها مزایای بهداشتی دارند، اما مطالعات نشان داده اند که جذب امگا 3 از اتیل استرها به اندازه انواع دیگر خوب نیست. به عنوان یک قاعده کلی، جذب امگا 3 به شکل اسیدهای چرب آزاد که بیشتر در مواد غذایی طبیعی مثل ماهی ها یافت می شود 50٪ بیشتر از تری گلیسیریدها است و جذب تری گلیسیریدها نیز 50٪ بیشتر از اتیل استر می باشد. بنابراین با توجه به این قاعده کلی می توانید تصمیم بگیرید که کدام نوع امگا 3 برای شما بهتر است.
ویژگی قرص ها یا کپسول های امگا 3
روغن های امگا 3 مکمل معمولا به صورت کپسول یا ژل های نرم یافت می شوند. این نوع کپسول ها مورد توجه مصرف کنندگان زیادی هستند، زیرا طعم خاصی ندارند و راحت قورت داده می شوند. کپسول ها معمولا از یک لایه نرم ژلاتین ساخته می شوند و بسیاری از تولید کنندگان نیز از پوشش روده ای در آن ها استفاده می کنند تا جذبشان راحت تر باشد. همچنین پوشش روده ای کمک می کند کپسول تا زمانی که به روده کوچک نرسیده است، حل نشود. این پوشش در کپسول روغن ماهی رایج است و مانع از آروغ با بوی ماهی می شود. همچنین می تواند بوی نامطبوع روغن ماهی پخته را پنهان کند.
اگر کپسول امگا 3 مصرف می کنید بهتر است هر چند وقت یک بار یک کپسول را باز کنید و بو کنید تا از بو نگرفتن آن مطمئن شوید. اگر بوی بدی بدهد به معنی فاسد شدن قرص است و نباید آن را مصرف کنید.
هنگام خرید قرص امگا3 به چه مواردی دقت کنیم؟
هنگام خرید مکمل امگا 3، همیشه باید برچسب را به دقت بخوانید. همچنین موارد زیر را بررسی کنید:
1- نوع امگا 3:
بسیاری از مکمل های امگا 3 حاوی EPA و DHA، مهمترین فرم های مورد نیاز بدن از امگا 3، هستند. اطمینان حاصل کنید که مکمل شما نیز حاوی این مواد باشد.
2- مقدار امگا -3:
ممکن است برچسب روی مکمل نشان دهد هر کپسول حاوی 1000 میلی گرم روغن ماهی است. اما برچسب پشت نشان دهنده تنها 320 میلی گرم EPA و DHA باشد. بنابراین بهترین کار این است که با پزشک برای دوز مناسب روزانه مشورت کنید.
3- فرم امگا 3:
برای جذب بهتر، به دنبال فرم های EE (اتیل استر)، FFA (اسیدهای چرب آزاد)، TG، rTG (تری گلیسیرید و تری گلیسیرید های اصلاح شده) و PLs (فسفولیپید ها) باشید.
4- خلوص و اصالت:
سعی کنید محصولاتی با استاندارد GOED برای خلوص یا تمبر "شخص ثالث مورد آزمایش" تهیه کنید. این استانداردها نشان می دهد که این مکمل ایمن است.
5- تازگی:
امگا -3 مستعد ابتلا به بو گرفتن و فاسد شدن است. هنگامی که کپسول خراب می شود، بوی ناپایداری ایجاد می کند و برای بدن مضر می باشد. همیشه تاریخ دارو و بوی آن را چک کنید و ببینید آیا حاوی آنتی اکسیدان های مفیدی مانند ویتامین E می باشد یا خیر؟
مقاله پیشنهادی اوما: مصرف امگا3 در دوران بارداری
کدام مکمل های امگا 3 بهترین گزینه ها هستند؟
- یک مکمل روغن ماهی معمولی احتمالا بهترین انتخاب برای اکثر افراد است.
- با این حال، فقط به یاد داشته باشید که روغن ماهی طبیعی معمولا شامل 30٪ EPA و DHA است و 70٪ دیگر چربی است.
- اگر می خواهید مقادیر بالاتری از EPA و DHA را به طور طبیعی مصرف کنید، باید مقادیر زیادی کالری و ویتامین A را مصرف کنید تا میزان امگا 3 مورد نظر را دریافت کنید. در غیر این صورت با پزشک برای مصرف مکمل مناسب مشورت کنید. در این شرایط معمولا مکمل با امگا 3 متمرکز، ایده بهتری است، زیرا دارای 90 درصد EPA و DHA می باشد.
کاربردهای قرص های اسید امگا 3
اگر چه تحقیقات بیشترین کاربرد اسید چرب امگا 3 را در بیماری های قلبی نشان داده است، اسید های چرب امگا 3 در درمان سایر بیماری های زیر نیز مفید هستند:
- کلسترول بالا
- فشار خون
- دیابت
- آرتروز روماتوئید
- برخی از سرطانها
- اگزما
- آسم
- لوپوس
چه مقدار امگا 3 برای بدن ضروری است؟
انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه می کند که همه افراد حداقل دو بار در هفته اسیدهای چرب امگا 3 را از منابع ماهی و منابع گیاهی دریافت کنند، زیرا این اسیدها در محافظت از قلب و عروق نقش مهمی دارند. با توجه به AHA، بیماران مبتلا به بیماری های قلبی ممکن است تنها از طریق رژیم غذایی مواد مغذی را مصرف نکنند. این افراد باید با استفاده از مکمل های امگا 3 تجویز شده به وسیله پزشک مقادیر مورد نیاز را جذب کنند. علاوه بر این، AHA نشان می دهد افرادی که سطح بالایی از تری گلیسیرید را دارند نیاز بیشتری هم به مصرف اسیدهای چرب امگا 3 خواهند داشت (آیا در دوران بارداری از قرص های امگا3 استفاده می شود؟).
تحقیقات نشان داده است مصرف بیش از 3 گرم اسیدهای چرب امگا 3 از کپسول ها فقط باید تحت مراقبت پزشک انجام شود، زیرا مصرف زیاد امگا 3 ممکن است باعث خونریزی بیش از حد در بعضی افراد شود و یا در افراد مبتلا به آریتمی باعث بدتر شدن ریتم قلب می شود. بنابراین تنها پزشک شما می تواند با توجه به شرایط بیماریتان دوز مناسب را برای شما توصیه کند.
اگر دربرنامه غذایی هفته ای به طور متوسط 3 تا 4 بار در هفته هر بار 80 تا 120 گرم ماهی و یا گردو مصرف شود، افراد به هیچ وجه نیازی به مصرف امگا 3 اضافی نخواهند داشت ولی اگر ماهی یا گردو مصرف نمی شود، می توان از مکمل امگا 3 بصورت هفته ای دو تا سه عدد استفاده کرد.
هشدار مهم:
مقدار مکمل مصرفی در دوز غیردرمانی، یک گرم در روز و در دوز درمانی 3 گرم در روز است. مکمل امگا 3 باید زیر نظر پزشک و پس از انجام آزمایش های لازم و تشخیص وضعیت اکسیداسیون بدن، تجویز شود زیرا مصرف خودسرانه این مکمل، عارضه هایی را در پی خواهد داشت.
بهترین زمان مصرف قرص امگا3
بهتر است مکمل های امگا 3 را همراه با وعده های غذای اصلی مصرف کنید زیرا مکمل آن نوعی روغن است و همراه غذا بهتر جذب می شود. البته افرادی که پس از مصرف آن دچار ضعف در پا می شوند، می توانند مکمل را قبل از خواب مصرف کنند.
عوارض مکمل های امگا 3
عوارض جانبی رایج مرتبط با استفاده از مکمل های امگا 3 شامل ریفلاکس اسید، سوزش معده، سوء هاضمه، حالت تهوع، اسهال، و افزایش بروز خارش در پوست می باشد. اگر مکمل های روغن ماهی با غذا مصرف شود یا دوزها با مقدار کم شروع و به تدریج افزایش یابد عوارض جانبی آن در دستگاه گوارش کاهش می یابد.
تداخلات بالقوه دارویی امگا3
استفاده از مکمل های امگا 3 با برخی داروها از جمله آسپیرین، آنتی اکسیدان ها، داروهای ضد تانکت و برخی مکمل های گیاهی تداخل دارویی دارد. علاوه بر این، استفاده از مکمل های روغن ماهی ممکن است موجب افزایش ناگهانی گلوکز خون در برخی از بیماران دیابتی شود، بنابراین شما باید با پزشک خود درباره این موضوع صحبت کنید. مکمل های امگا 3 همچنین ممکن است باعث کاهش فشار خون در برخی افراد شود. برای جلوگیری از تداخلات دارویی، قبل از مصرف امگا 3 یا مکمل های غذایی با پزشک یا داروساز خود در مورد همه داروهای مصرفیتان صحبت کنید.
توجه توجه:
افرادی که داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین یا وارفارین استفاده می کنند، افرادی که به غذاهای دریایی حساسیت دارند و کسانی که فشارخون خیلی بالا و کنترل نشده دارند، نباید امگا 3 مصرف کنند (مصرف قرص روغن ماهی در شیردهی).
ملاحظات قبل از استفاده از مکمل امگا 3
- قبل از مصرف مکمل با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید، به ویژه اگر در حال حاضر داروهای تجویزی یا غیر تجویزی را مصرف می کنید، بیماری دارید یا باردار هستید یا نوزادتان را شیر می دهید.
- در صورت هر گونه آلرژی یا حساسیت نسبت به هر یک از مواد تشکیل دهنده از مصرف مکمل ها اجتناب کنید.
- استفاده طولانی مدت از مکمل های روغن ماهی ممکن است باعث کمبود ویتامین E شود. بنابراین، ویتامین E به بسیاری از محصولات روغن ماهی تجاری اضافه شده است. استفاده منظم از محصولات غنی شده با ویتامین E ممکن است منجر به سطح بالایی از این ویتامین محلول در چربی شود، به طوری که پزشک شما باید به طور منظم شما را کنترل کند.
معرفی چند مکمل امگا3 موجود در ایران
1- مکمل نوتری امگا 3، قیمت: 72 هزار تومن
2- مکمل امگا 3 : ساخت امریکا، قیمت: 87 هزار تومان
3- مکمل (Fish Oil (Omega-3 : ساخت کانادا ، قیمت: 84 هزار تومان
4- مکمل فلکسید اویل (روغن بذر کتان) ، ساخت ایران، قیمت: 30 هزار تومان
5- مکمل امگازون (امگا 3) ، (Omegazon (Omega 3، ساخت انگلستان، قیمت : 24 هزار تومان
6- مکمل امگا 3 ( 100 عدد ) : ساخت فرانسه، قیمت : 48 هزار تومان
7- مکمل آکوامارین، ساخت انگلستان، قیمت: 105 هزار تومان
8- مکمل هارپ سیل اویل 500 میلی گرم، ساخت کانادا، قیمت: 64 هزار تومان
9- مکمل امگا 3 6 9 ( 60 عدد )، ساخت ایران، قیمت: 72 هزار تومان
10- مکمل امگا 3 فیش اویل 120 عددی، ساخت امریکا، قیمت: 70 هزار تومان
سخن آخر
همان طور که مشاهده کردید انواع و اقسام مکمل های امگا 3 وجود دارند که می توانند به سلامت بدن شما کمک بزرگی بکنند. اما باز هم تاکید می کنیم هیچ موقع به طور خودسرانه از هیچ نوع مکملی استفاده نکنید و اجازه دهید پزشک بعد از آزمایشات لازم و بررسی شرایط سلامتی شما مکمل مناسبی را برایتان تجویز کند تا دچار عوارض جانبی آن ها نشوید. همچنین اگر بتوانید این مواد مورد نیاز بدن را از رژیم غذایی طبیعی و مواد مناسب دریافت کنید قطعا برای بدنتان بهتر خواهد بود.
Freydis Hjalmarsdottir, MS. Omega-3 Supplement Guide: What to Buy and Why. on January 9, 2020