فیبرومها تومورهای خوش خیمی هستند که در رحم رشد می کنند. آنها ممکن است بر باروری و احتمال بارداری تأثیر بگذارند. فیبروم رحم بسیار متداول است. حدود 20 تا 80 درصد خانم ها در سن 50 سالگی دچار این تومورهای غیر سرطانی می شوند و 30 درصد از خانم ها بین 25 تا 44 سال علائم فیبروم را مشاهده می کنند. این بدان معنی است که فیبروم های رحمی در طول سالهای باروری خانم رایج است.
علائم فیبروم چیست؟
ممکن است هیچ علامتی از فیبروم نداشته باشید. در صورت بروز علائم، شایع ترین علائم عبارتند از:
- پریودی های سنگین یا دردناک
- خونریزی بین پریودها (لکه بینی)
- کم خونی ناشی از خونریزی شدید یا طولانی مدت
- پریودی های طولانی
- احساس فشار خفیف در ناحیه تحتانی شکم
- درد هنگام رابطه جنسی
- کمر درد
- یبوست
- بیماری های تولید مثل، از جمله ناباروری، سقط جنین و زایمان زودرس
- تکرر ادرار
- مشکل در تخلیه مثانه
ممکن است در طول معاینه لگن، فیبروم احساس شود. اگر پزشک مشکوک شود تومور غیر سرطانی دارید، ممکن است آزمایش تصویربرداری مانند سونوگرافی سفارش دهد تا تأیید کند تومور فیبروم است یا خیر.
اثرات فیبروم بر بارداری چیست؟
بیشتر خانم ها در دوران بارداری هیچ تاثیری از فیبروم ها نخواهند داشت. با این حال ، یک بررسی در سال 2010 نشان می دهد 10 تا 30 درصد از خانم های مبتلا به فیبروم در دوران بارداری دچار عوارض می شوند. محققان توجه دارند كه شایعترین عارضه فیبروم در دوران بارداری، درد است. این بیماری اغلب در خانمهایی با فیبروم بزرگتر از 5 سانتی متر و در سه ماهه آخر بارداری دیده می شود. فیبرومها ممکن است خطر سایر عوارض در دوران بارداری و زایمان را افزایش دهند. این عوارض عبارتند از:
محدودیت رشد جنین
فیبروم بزرگ ممکن است به دلیل کاهش فضای داخل رحم از رشد کامل جنین جلوگیری کند.
افتادگی جفت
این اتفاق زمانی رخ می دهد که جفت از دیواره رحم جدا می شود زیرا توسط یک فیبروم مسدود شده است. این مسئله باعث کاهش اکسیژن و مواد مغذی حیاتی می شود.
زایمان زودرس
درد ناشی از فیبروم ممکن است منجر به انقباضات رحمی شود ، که می تواند منجر به زایمان زودرس شود.
زایمان سزارین
تخمین زده می شود خانم های مبتلا به فیبروم شش برابر بیشتر از خانم های دیگر نیاز به سزارین دارند.
موقعیت بریچ
به دلیل شکل غیر طبیعی حفره، ممکن است جنین نتواند با زایمان طبیعی متولد شود.
سقط جنین
تحقیقات نشان می دهد احتمال سقط جنین در خانم هایی که فیبروم دارند دو برابر بیشتر از سایر خانم ها است.
اثرات بارداری بر فیبروم چیست؟
اکثر فیبروم ها در دوران بارداری دچار تغییر اندازه نمی شوند. در واقع، طبق یک بررسی در سال 2010 ، یک سوم فیبروم های رحمی در سه ماهه اول رشد می کند. رشد فیبروم احتمالاً تحت تأثیر استروژن است و میزان استروژن با پیشرفت بارداری افزایش می یابد. این مسئله ممکن است به رشد فیبروم منجر شود.
با این وجود ، برای سایر خانمها، فیبروم ها در دوران بارداری کوچک می شوند. در یک تحقیق در سال 2010 ، محققان دریافتند 79٪ فیبروم هایی که قبل از بارداری وجود داشتند، بعد از زایمان از نظر اندازه کوچک شدند.
اثرات فیبروم بر باروری چیست؟
بسیاری از خانمهایی که فیبروم دارند به طور طبیعی باردار می شوند. ممکن است برای بارداری به درمان فیبروم نیاز نباشد. با این حال، در برخی موارد، فیبروم ها می توانند روی باروری تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، فیبرومهای ساب موكوزال، که نوعی فیبروئید است که رشد می کند و به داخل حفره رحم می ریزد ، خطر ناباروری یا سقط جنین را افزایش می دهد.
اگر می خواهید با فیبروم باردار شوید مراحل بعدی را انجام دهید : در مورد اندازه یا موقعیت فیبروم موجود با پزشک خود صحبت کنید. از پزشک بپرسید آیا فیبروم می تواند با بارداری یا توانایی حفظ بارداری مشکل ایجاد کند یا خیر. به همین ترتیب، از پزشک بپرسید آیا درمان های فیبروئیدی می تواند به بارداری کمک کند یا خیر.
فیبروم ها در دوران بارداری چگونه درمان می شوند؟
روش های درمان فیبروم رحمی در بارداری، به دلیل قرار گرفتن جنین در معرض خطر، محدود است. استراحت در رختخواب، هیدراتاسیون و داروهای مسکن به مادر و جنین کمک می کند. در موارد بسیار نادر، میومکتومی در نیمه دوم بارداری قابل انجام است. این روش فیبروم ها را از خارج رحم یا از داخل دیواره رحم خارج می کند. فیبروم هایی که در حفره رحم رشد می کنند به دلیل خطرات احتمالی برای جنین عموماً در جای خود باقی می مانند.
قبل از بارداری چگونه فیبروم را درمان کرد؟
درمان فیبروم های رحمی قبل از بارداری، احتمال باروری را افزایش می دهد. متداول ترین روش های درمانی برای فیبروم هایی که باروری را حفظ می کنند شامل موارد زیر است:
میومکتومی
این روش جراحی برای از بین بردن فیبروم ها استفاده می شود. این روش نیاز به سزارین را افزایش می دهد و احتمالاً باید قبل از تلاش برای بارداری، حدود سه ماه صبر کنید.
قرص های ضد بارداری هورمونی
در حالی که قرص مصرف می کنید، نمی توانید باردار شوید. اما این روش های پیشگیری از بارداری می تواند به کاهش علائم بیماری مانند خونریزی شدید و پریودی های دردناک کمک کند.
دستگاه داخل رحمی
(IUD) مانند قرص ضدبارداری، IUD از بارداری جلوگیری می کند. با این وجود می تواند ضمن حفظ باروری، برخی از علائم را از بین ببرد.
آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (Gn-RH)
این نوع دارو تولید هورمون هایی که منجر به تخمک گذاری و قاعدگی می شوند را مسدود می کند ، بنابراین شما نمی توانید در حین مصرف این دارو باردار شوید. این دارو می تواند به کوچک شدن فیبروم کمک کند.
میولیز
در این روش از جریان الکتریکی، لیزر یا فرکانس رادیویی برای کوچک کردن رگ های خونی که فیبروم ها را تغذیه می کنند استفاده می شود.
سایر روش های درمانی
برای خانم های دارای فیبروم که می خواهند در آینده باردار شوند مناسب است. هر روش درمانی خطرات و عوارض خاص خود را دارد، بنابراین در مورد گزینه درمانی مورد نظر با پزشک خود صحبت کنید. از پزشک خود بپرسید چه مدت باید بعد از درمان صبر کنید تا باردار شوید. در برخی از روش های درمانی مانند قرص ضدبارداری، می توانید به محض قطع مصرف قرص، باردار شوید.
نتیجه گیری
فیبروم رحم ممکن است روی باروری تأثیر بگذارد. همچنین ممکن است بر توانایی شما در حفظ بارداری تأثیر بگذارند. با این حال، بیشتر خانم ها مشکل باروری یا عوارض بارداری را تجربه نخواهند کرد. اگر فیبروم دارید و می خواهید باردار شوید، در مورد گزینه های درمانی و خطرات آن با پزشک خود صحبت کنید. در حالی که نمی توانید از ابتلا به فیبروم جلوگیری کنید، یک شیوه زندگی سالم به کاهش خطر کمک می کند. به همین ترتیب، یک شیوه زندگی سالم، که شامل حفظ وزن سالم است، خطر ابتلا به ناباروری و بارداری های پرخطر را کاهش می دهد.
Hee Joong Lee, Errol R Norwitz. Contemporary Management of Fibroids in Pregnancy. Rev Obstet Gynecol. 2010 Winter; 3(1): 20–27.
