رنگ اسپرم سالم چگونه است؟

رنگ مایع منی در آقایان مانند رنگ مخاط دهانه رحم در خانم ها می تواند نشانه ای از سلامت دستگاه تناسلی و باروری باشد. معمولا رنگ سفید مایع منی نشانه سلامت کامل آن است. اما بیشتر مردان حداقل یک بار تغییر رنگ در منی را تجربه کرده اند. اگر این تغییر زودگذر باشد مشکلی ایجاد نمی کند اما در صورتی که بیشتر از چند روز یا چند هفته طول بکشد نیاز به معاینه پزشکی دارد.

 در این مطلب می خواهیم به طور کامل رنگ هایی که ممکن است در منی مشاهده کنید و دلایل، عوارض و روش های درمانی آن را برایتان توضیح دهیم. پس با گروه سلامت اوما همراه باشید:

چرا مایع منی تغییر رنگ می دهد؟

مایع منی به طور معمول به رنگ سفید مایل به خاکستری و با یک بافت ژله ای مانند است. به طور کلی میزان غلظت مایع منی و رنگ آن به ژنتیک مرد، رژیم غذایی مورد استفاده و سلامت کلی جسمی او بستگی دارد و به همین دلیل در مردان مختلف متفاوت است. تغییر موقتی برای چند ساعت یا چند روز در رنگ مایع منی جای نگرانی ندارد و مشکلی ایجاد نمی کند مگر اینکه علائم دیگری مانند تب و ... در کنار این تغییر رنگ مشاهده کنید.

دلایل ایجاد رنگ های مختلف در منی

در جدول زیر علت ایجاد هر رنگ را به طور مشخص نشان داده ایم تا در ادامه درباره آن ها توضیحاتی را به شما اومایی های عزیز ارائه دهیم:

معنی مایع منی شفاف و بدون رنگ یا سفید و خاکستری چیست؟

مایع منی شفاف، سفید یا خاکستری به معنای مایع منی "طبیعی" یا سالم تلقی می شود. رنگ مایع منی و نوع بافت آن به عوامل مختلفی مانند انواع کانی ها، پروتئین ها، هورمون ها و آنزیم های تشکیل شده در بدنتان بستگی دارد.

موادی که عمدتا مسئول این رنگ هستند توسط غده پروستات شما تولید می شود. این ترکیبات شامل موارد زیر می باشند:

• اسید سیتریک
• اسید فسفاتاز
• کلسیم
• سدیم
• فلز روی
• پتاسیم
• آنزیم های تقسیم کننده پروتئین
• فیبرینولیزین

اجزای دیگر مایع منی، از طریق بیضه ها و غده مجرای ادراری تولید می شوند.

معنی منی زرد یا سبز چیست؟

منی زرد یا سبز معمولاً به دلایل زیر به وجود می آید:

1- ادرار در مایع منی

گاهی ادرار می تواند در مجرای ادرار شما باقی بماند، یعنی همان لوله ای که ادرار را از مثانه شما بیرون می کشد. که به عنوان احتباس ادرار شناخته می شود و هنگام انزال به دلیل جهش مایع منی در آن قرار گرفته و خارج می شود.

مایع منی ممکن است کمی با ادرار باقیمانده مخلوط شود و به همین دلیل مایع منی شما زردرنگ می شود. این حالت معمولا طبیعی و زودگذر است ودلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اگر شما عادت داشته باشید قبل از مقاربت جنسی به دستشویی بروید کمتر این اتفاق می افتد که رنگ مایع منی به دلیل ادرار مانده در لوله مجاری زرد شود. اما اگر این حالت دائمی باشد و بیشتر از چند بار اتفاق بیفتد ممکن است به دلایل زیر رنگ زرد ایجاد شده باشد و نیاز به مراقبت های پزشکی داشته باشید:

• عفونت مجاری ادراری

• هایپرپلازی خوش خیم پروستات (پروستات بزرگ شده)

• عفونت پروستات (پروستاتیت) یا عفونت سایر ارگان های تولید مثل

2- زردی

  زردی زمانی اتفاق می افتد که ماده ای به نام بیلی روبین بیش از حد در بدن شما ایجاد شود. بیلی روبین یک رنگدانه زرد است که وقتی کبد شما گلبول های قرمز خون را تجزیه می کند، در آن باقی می ماند. معمولا کبد می تواند بیلی روبین اضافی را از بدن دفع کند اما در صورتی که عملکرد کبد مشکل داشته باشد و یا به هر دلیلی میزان بیلی روبین به قدری بالا رود که از بدن دفع نشود فرد دچار زردی خواهد شد. رایج ترین علامت زردی، زرد شدن پوست بدن شما و زرد شدن سفیدی چشم می باشد. در عین حال می تواند مایع منی را نیز زرد کند.

علائم دیگر زردی عبارتند از:

• لرز
• تب
• درد شکم

3- لکوسیتوسپرمیا

لکوسیتوسپرمی هنگامی اتفاق می افتد که تعداد زیادی گلبول سفید (لکوسیت) در مایع منی شما وجود داشته باشد. به همین دلیل مایع منی به رنگ زرد در می آید. علل افزایش گلبول سفید در مایع منی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بیماری های مقاربتی (STD)
• عفونت پروستات
• اختلالات خود ایمنی

اگر مشکوک به لکوسیتوسپرمی هستید باید حتما به پزشک مراجعه کنید. برخی از عوارض این بیماری مانند کلامیدیا( یکی از بیماری های مقاربتی) در صورت عدم درمان ممکن است منجر به ناباروری شود. اما در صورت تشخیص سریع با یک دوره درمانی آنتی بیوتیک به راحتی قابل درمان می باشد.

4- عفونت پروستات (پروستاتیت)

اسپرم زرد یا زرد مایل به سبز می تواند در اثر عفونت پروستات ایجاد شود. این اتفاق زمانی می افتد که باکتری های دستگاه ادراری شما وارد غده پروستات شوند. علائم دیگر عفونت پروستات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در ادرار
• درد و خارش
• تکرر ادرار و احساس نیاز به ادرار در  اغلب مواقع
• درد پایین شکم
• درد در نزدیکی رکتوم (مقعد) شما
• درد در هنگام انزال و یا رابطه جنسی
• احساس خستگی غیر طبیعی
• تب
• لرز

اگر به پروستاتیت مشکوک هستید، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید تا در صورت تایید صد درصد بیماری سریعا برای درمان آن اقدام کنید و از خطرات ناشی از آن جلوگیری نمایید.

5- رژیم غذایی و مواد مصرفی روزانه

خوردن غذاها و ادویه هایی مانند زعفران و زردچوبه که حاوی رنگ های زرد بصورت طبیعی یا مصنوعی هستند می توانند مایع منی شما را زرد کنند. غذاهایی که سرشار از موادی مانند گوگرد مانند پیاز و سیر هستند نیز ممکن است در  رنگ مایع منی تأثیرگذار باشند. در این حالت این رنگ ماندگار نیست و نهایتا تا چند روز ادامه دارد. نوشیدن مشروبات الکلی و یا استفاده از ماری جوانا نیز ممکن است منجر به رنگ زرد در مایع منی شود.

معنی رنگ مایع منی صورتی، قرمز، قهوه ای یا نارنجی چیست؟

یک رنگ صورتی یا قرمز معمولاً نشانه خون تازه است. رنگ قهوه ای یا نارنجی معمولاً نشانه خون لخته شده است که قبلا ایجاد شده و الان بصورت لخته خارج می شود. همچنین ممکن است خون تازه پس از قرار گرفتن در معرض اکسیژن واکنش داده و اکسید شود و به رنگ قهوه ای یا نارنجی در بیاید.

مایع منی خونی معمولا بعنوان منی خونساز معروف است که به دلایل زیر می تواند ایجاد شود:

1- بیوپسی یا جراحی پروستات

بیوپسی هنگامی انجام می شود که پزشک شما نمونه بافتی از غده پروستات شما را برای ادامه و تکمیل درمان شما بگیرد. برای این کار در قسمت مورد نظر بافت برش می خورد و باعث می شود مقداری خون وارد مجاری ادراری شما یا مجرای انزال شما شود که در این صورت در هنگام ادرار در ادرارتان یا در هنگام انزال در منی کمی خون مشاهده می کنید. جراحی نیز می تواند باعث نشت خون در مجرای انزال شود و با منی خارج گردد. 

خون همچنین می تواند با موادی در پروستات مخلوط شود که هنگام انزال تولید می شوند. در کل همه این موارد می توانند باعث شوند مایع منی شما مایل به قرمز، مایل به صورتی یا قهوه ای مایل به قرمز شود.

2- فشار خون بالا

فشار خون بالا نیز، به خصوص اگر تحت درمان قرار نگیرد، می تواند باعث ایجاد خون در مایع منی شما شود. بعضی موقع ها فشار خون فقط این ویژگی را ایجاد می کند و در بعضی افراد علائم دیگری را نیز به وجود می اورد که عبارتند از:

• تنگی نفس
• خون دماغ شدن
• سردرد های شدید

3- بیماری های مقاربتی

بیماری های مقاربتی  مانند تبخال، کلامیدیا و سوزاک می توانند باعث ایجاد خون در مایع منی شوند. در بیشتر مواقع این بیماری ها هیچ علائمی ندارند و تنها از طریق آزمایشات مربوط به بیماری های مقاربتی تشخیص داده می شوند اما می توانند علائمی مانند خون در مایع منی و دیگر علائم زیر را نیز ایجاد نمایند:

• درد یا سوزش هنگام خوابیدن به پهلو
• درد یا تورم در بیضه ها
• ترشحات غیرمعمول زرد یا رنگی از آلت تناسلی شما
• بثورات خارش دار، تحریک کننده یا دردناک

در صورت مشاهده هرکدام از این علائم در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز مورد درمان قرار بگیرید. اکثر بیماری های مقاربتی در صورت تشخیص زودهنگام به راحتی قابل درمان هستند اما در صورت بی توجهی و عدم درمان می توانند عوارض جبران ناپذیری مانند ناباروری ایجاد کنند و همچنین به راحتی در نزدیکی جنسی به شریک جنسی شما انتقال داده می شوند. 

4- عفونت پروستات (پروستاتیت)

در صورت عدم درمان، پروستاتیت همچنین می تواند باعث ایجاد خون در مایع منی شود. عفونت پروستات علائم دیگری نیز دارد که شامل موارد زیر می شود:

• مشکل در ادرار
• درد و خارش
• احساس نیاز به  ادرار بصورت مداوم
• درد در پایین شکم
• درد در نزدیکی رکتوم (مقعد) شما
• درد در هنگام انزال و مقاربت
• احساس خستگی غیر طبیعی
• تب
• لرز

5- رابطه جنسی جدی یا استمناء

در بعضی موارد، انزال مکرر می تواند باعث ایجاد خون در مایع منی شما شود. نداشتن ارگاسم برای مدت طولانی یا متوقف کردن خود قبل از انزال، نیزمی تواند مقداری خون را وارد مایع منی نماید. در این حالت معمولا دلیلی برای نگرانی وجود ندارد و ظرف یکی دو روز این مشکل حل می شود و رنگ مایع منی به حالت طبیعی خود بر می گردد.

6- سرطان پروستات، بیضه یا مجرای ادراری

در موارد نادر، مایع منی خونین می تواند نشانه سرطان پروستات، بیضه یا مجرای ادراری باشد. این سرطان ها حتی در صورتی که پیشرفت کرده باشند هم معمولاً با موفقیت درمان می شوند. 

علائم دیگر این سرطان ها می تواند شامل درد یا ناراحتی در قسمت های زیر باشد:

• بیضه ها
• اسکروتوم
• پایین شکم
• کمر
• ناحیه تناسلی

معنی رنگ سیاه در مایع منی چیست؟

خون سیاه در منی به معنی خون لخته شده و مانده به مدت طولانی در مجرای انزال است که قدیمی است. مثلا ممکن است اگر در اثر جراحی خون وارد مجرا شده است و تا مدت ها بعد از آن انزال نداشته اید این حالت ایجاد شود. همچنین ممکن است به دلایل زیر خون سیاه در مایع منی ایجاد شود:

1- آسیب های نخاعی

صدمات به نخاع شما ممکن است منجر به منی قهوه ای تیره یا سیاه رنگ شود. اگرچه دلیل دقیق آن هنوز مشخص نیست، ممکن است ارتباطی با نقص غدد وزیکول منی داشته باشد. این غدد برخی از مواد تشکیل دهنده منی را تولید می کنند.

اگر قبلاً این رنگ را در مایع منی خود مشاهده نکرده اید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود. 

2- فلزات سنگین

یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که مقادیر بالای فلزات سنگین مانند سرب، منگنز و نیکل در خون می تواند باعث ایجاد مایع منی با رنگ تیره شود. این موضوع ممکن است ناشی از خوردن منبع نامطمئن مواد غذایی آلوده، آب یا سایر عوامل محیطی باشد. اگر درباره قرار گرفتن در معرض آن مردد هستید یا اخیرا در محیطی مشکوک بوده اید بهتر است برای معاینه به پزشک مراجعه کنید

اگر بافت منی تغییر کند چه اتفاقی می افتد؟

مایع منی سالم معمولاً چسبناک یا ژله مانند است. بسته به موارد زیر ممکن است تغییرات کمی را در بافت تجربه کنید:

• رژیم غذایی
• مصرف الکل 
• سطح فعالیت بدنی
• استفاده از ماری جوانا

تغییر موقت بافت منی نگران کننده نیست مگر اینکه در کنار آن تغییر رنگ یا علائم دیگری را نیز تجربه کنید. در صورت بروز درد، ناراحتی یا خستگی همراه با تغییر شدید در بافت مایع منی، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. این علائم به همراه مایع منی غلیظ می تواند نشانه کم آبی شدید بدن، عدم تعادل هورمونی یا عفونت نیز باشد. مایع منی آبکی نیز ممکن است نشانه کمبود ویتامین یا ناباروری در مردان باشد.

چه زمانی باید به پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی دیگر مراجعه کنید؟

ما در هر قسمت برای شما توضیح دادیم که در صورت بروز چه علائمی باید به پزشک مراجعه کنید. بنابراین به طور کلی باید بدانید که اگر علائم تغییر رنگ بعد از چند روز برطرف شد و هیچ علائم دیگری همراه آن مشاهده نکردید نیازی به مراجعه به پزشک نیست اما در صورت طولانی شدن آن و یا بروز علائم دیگر باید حتما به پزشک مراجعه کنید.

سخن آخر

رنگ سفید یا خاکستری و یا شفاف مایع منی و حالت ژله مانند آن به معنی سلامت کامل منی می باشد. گاهی مردان به دلایل مختلفی که به طور کامل در این مقاله برایتان شرح دادیم دچار تغییر رنگ در مایع منی می شوند که همیشه خطرناک نیست و می تواند بصورت خود به خودی درمان شود. اما در صورت وجود علائم دیگر باید آن را جدی گرفته و حتما به دنبال درمانش باشید.