بيماري هاي مقاربتي از بيماري هاي بسيار شايع جهان هستند . اين بيماري ه ا بطور عمده در نتيجه تماس جنسي با فرد آلوده و يا از طريق مادر آلوده به كودك منتقل مي شوند، ولي ممكن است استفاده از سرنگ و سوزن مشترك در معتادان تزريقي نيز سبب ابتلا ء به اين بيماري ها گردد . براساس برآورد سازمان جهاني بهداشت ، بيشتر از 330 ميليون مورد جديد بيماري هاي مقاربتي قابل درمان ازجمله سوزاك و سيفيليس سالانه در دنيا بروز مي نمايد و در واقع روزانه شاهد بروز حدود يك ميليون مورد جديد از بيماري هاي مقاربتي در دنيا هستيم . طبق گزارش منابع معتبر جهاني، بيماري هاي آميزشي در دنيا رو به افزايش است و نظر به مسري بودن اين بيماري ها و عوارض ناشي از عدم درمان و پيشگيري آن ، كنترل بيماري هاي آميزشي ضروري ميباشد . چون بيماري هاي منتقله از راه تماس جنسي موضوع حساسي است و صحبت كردن آشكار در مورد آنها، در كشورهاي مختلف ازجمله ايران آسان نيست و سبب بدنامي مي شود، بيماران يا بموقع براي درمان مراجعه نمي كنند و يا براي درمان به درمانگران سنتي مراجعه مي كنند . لذا بخوبي معالجه نمي شوند و سبب انتقال و گسترش بيماري مي شوند . در صورت بي توجهي و عدم درمان بموقع اين بيماري ها، ممكن است عوارض جدي مانند نازايي، حاملگي خارج از رحم، سرطان گردن رحم، خونريزي شديد و پارگي لوله هاي رحمي پيش آيد كه منجر به مرگ هم ميشود . در دوسوم ي ا بيشتر زنان باردار مبتلا به سيفيليس او ليه عفونت از طريق جفت به جنين سرايت مي كند . عواقب بيماري هاي آميزشي فقط به خود بيماران محدود نمي شود بلكه ممكن است پي آمدهايي نظير سقط خود به خود ي، تولد زودرس، مرده زايي، مرگ داخل رحم، تولد با وزن پايين و عفونت چشم و ريه در جنين و نوزاد ايجاد شود . ابتلا به بيماري هاي آميزشي ، خطر آلودگي به ويروس ايدز را افزايش مي دهد و موجب بروز بيماري ايدز و مرگ بيماران مي شود. بيماري هاي مقاربتي قابل پيشگيري و درمان هستند . بيماري هاي مقاربتي از انواع بيماري هاي واگيردار هستند كه بطور عمده از طريق آميزش جنسي با فرد آلوده انتقال مي يابند . انتقال از مادر آلوده به نوزاد و از راه خون هم امكان دارد . اين بيماري ها توسط تعدادي از عوامل بيماريز ا ايجاد مي شوند كه باعث بروز علائمي مانند ترشحات مجراي ادرار در مردان، ترشح مهب ل در زنان، زخم در ناحيه تناسلي، درد در قسمت تحتاني شكم در زنان، تورم و قرمزي بيضه و تورم غدد لنفاوي در كشاله ران م ي گردد. در بعضي ها، بخصوص در زنان ممكن است عفونت، علامتي ايجاد نكند.
كنترل بيماري هاي مقاربتي به سه دليل زير داراي اهميت است:
• دامنه و گسترش اين بيماري ها
• ايجاد عوارض جدي
• ارتباط بين بيماري هاي منتقله از راه مقاربت و آلودگي به ويروس ايدز دو نوع از بيماري هاي مهم مقاربتي سوزاك و سيفيليس هستند .
بيماري ايدز هم در اين طبقه بندي جاي دارد . هرچند كه ايدز از طريق غيرآميزشي هم منتقل مي شود . بيش از 20 م وجود زنده ميكروسكوپي مختلف ازجمله باكتري، قارچ، انگل، ويروس و . . . سبب بيماري هاي مقاربتي مي شوند، ولي معمولاً علائم و نشانه هاي يكسا ني ايجاد مي كنند مثلاً ترشح از مجراي ادرار آلت مردان ، ترشح مهبل در زنان و زخم آلت تناسلي از علائم شايع بيماري هاي مقاربتي است. چنانچه از نام بيماري ها پيداست راه اصلي انتقال بيماري هاي مقاربتي، نزديكي جنسي طبيعي يا انحرافي ب ا فرد آلوده است و ساير راه هاي انتقال عبارتند از : مادر آلوده به نوزاد در حين حاملگي ، در زمان زايمان و يا بعد از تولد ، خون و فرآورده هاي خوني آلوده و اشتراك در سرنگ و سوزن تزريقي آلوده . مهم است بدانيم كه شريك جنسي آلوده ممكن است داراي علامت نباشد و نداند كه بيمار است و سبب انتقال و گسترش بيماري گردد. شايان ذكر است كه؛ بيماري هاي مقاربتي، خطر آلودگي به ويروس ايدز را افزايش مي دهند.
رفتارهاي زير احتمال انتقال بيماري را افزايش مي دهد:
• داشتن بيش از يك شريك جنسي
• داشتن شريك جنسي كه داراي شركاي جنسي متعدد است
• داشتن انحراف جنسي و نزديكي با افراد فاسد و بدكاره
• عدم استفاده از كاندوم در هر يك از شرايط ذكر شده راه هاي ورود عوامل بيماريز ا معمولاً از طريق اندام هاي تناسلي، مجاري ادراري ، مخاط دهان و مقعد، پوست خراش 30 سال در - يافته و خون است . در زنان و نيز در مردان، بيماري هاي قابل انتقال از راه مقاربت در گروه سني 15 بالاترين حد است و در سنين بعدي كاهش پيدامي كند.
عوامل اجتماعي موثر بر انتقال بيماري هاي مقاربتي تاخير در درمان بيماري هاي منتقله از راه مقاربت به دلايل زير:
1. زنان مبتلا اغلب علامت ندارند، حدود 80 درصد زنان آلوده به سوزاك ممكن است بدون علامت باشند. ترس از بدنامي ممكن است مردم را به سرپوش نهادن وادارد و اين خود سبب افزايش و گسترش آلودگي مي شود. ممكن است امكا نات بهداشتي درماني در دسترس نباشد و يا بيماران استطاعت پرداخت هزينه خدمات را نداشته باشند . ممكن است مردم ترجيح دهند براي اجتناب از بي آبرويي ، به درمانگران سنتي مراجعه كنند . بالاخره ممكن است داروهاي لازم را بطور كامل مصرف نكنند درمان مؤثر وقتي امكان پذير است كه بيماران دوره درمان را كامل كنند.
2 .عدم معرفي شركاي جنسي براي درمان
3 .كوتاهي در استفاده از كاندوم براي فعاليت جنسي ايمن علاوه بر عوامل اجتماعي و رفتاري يادشده در بالا، عوامل زير هم در انتقال بيماري هاي مقاربتي مؤثرند:
سن: ماهيت مخاط مهبل و دهانه رحم در زنان جوان ، آنها ر ا براي آلوده شدن بسيار مستعد م ي سازد، زنان جوان وقتي بسيار زود ازدواج مي كنند و يا از نظر جنسي فعال مي شوند، در معرض خطر بيشتري قرار دارند.
جنس : بيماري هاي مقاربتي ابتدا از طريق تماس جنسي درون مهبلي به زنان منتقل مي شود . زنان را حت تر و سريع تر از مردان به بيماري هاي مقاربتي مبتلا مي شوند.
ختنه: مردان ختنه شده كمتر از مردان ختنه نشده به بيماري هاي مقاربتي مبتلا مي شوند.
ازدواج ديرهنگام
در اكثر جوامع افراد معيني ممكن است وجود داشته باشند كه اختصاصاً در مقابل بيماري هاي آميزشي آسيب پذير باشند كه عبارتند از :
• دختران نوجواني كه از نظر جنسي فعال هستند
• زناني كه داراي چند شريك جنسي هستند
• زنان بدكاره و فاسد و مشتريان آنها
• مردان و زناني كه شغل آنها ايجاب مي كند كه از خانواده خود دور باشند و شركاي جنسي دائمي در درازمدت ندارند.
