افسردگی پس از زایمان حدود 5 تا 25 درصد زنان را درگیر می کند. شروع علائم معمولا پس از روز سوم زایمان رخ می دهد علائم در روز پنجم به اوج خود رسیده و تا روز دهم بهبود می یابد. مادرانی که دچار این ناراحتی می شوند ممکن است زیاد گریه کنند و مضطرب و بی قرار به نظر برسند و یا حتی قادر به خوابیدن نباشند.
اکثرا پس از کمی استراحت و هنگامی که اطرافیان آن ها را در نگه داری از نوزاد یاری دهند و یا حتی پس از گریه طولانی متعاقب استرس و هیجان زایمان احساس بهتری خواهند داشت. آموزش روانشناختی، بها دادن به تجربیات و نگرانی های مادر و ارزیابی دقیق وی از نظر بدتر شدن یا طولانی شدن علائم ضروری است..
در 75درصد زنانی که این علائم را تجربه می کنند نشانه ها سیر کاهشی دارد. اما 20 تا 25 درصد ان ها ممکن است افسردگی اساسی پس از زایمان را تجربه کنند.
این جدول، شرایط روحی و خلقی یک هفته‌ی گذشته‌ی مادر را بررسی می‌کند که با سپری‌شدن دو هفته، دوباره قابل تکرار می‌باشد.از مادر خواسته می شود شرایط روحی خود را طی 7روز گذشته، با دقت و بدون شتاب، از بین پاسخ‌های ارائه‌شده انتخاب نماید. پاسخ‌های انتخابی ، نمایان‌گر شرایط روحی او در طول مدت پس از زایمان است
1. من هم‌چنان تجربه‌ی خندیدن و شاد بودن را دارم. و می توانم جنبه های مثبت قضایا را ببینم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
2. من از زندگی لذت می‌برم.
الف) بله، مانند همیشه
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
3. هر اتفاقی که بیفتد، من خودم را مقصر می‌دانم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
4. من بدون دلیل دچار تشویش و اضطراب می شوم.
الف) به هیچ‌وجه
ب) نه‌چندان زیاد
ج) گاهی‌اوقات
د) بله، در بیش‌تر اوقات
5. من بدون دلیل احساس ترس و وحشت می کنم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
6. کارهای زیادی دارم که از عهده شان بر نمی آیم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات حس می‌کنم که هیچ نمی‌دانم و بی‌مصرفم.
ب) بله، اکثرا از عهده‌ی انجام کارهای خودم برنمی‌آیم.
ج) خیر، فقط گاهی اوقات نمی توانم کارهایم را انجام دهم.
د) خیر، من از عهده‌ی کارهای خودم برمی‌آیم.
7. من احساس افسردگی می کنم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
8. از شدت نگرانی نمی توانم بخوابم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
9. آن قدر ناراحت می شوم که گریه می کنم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
1. به فکر آسیب‌رساندن به خودم هستم.
الف) بله، بیش‌تر اوقات
ب) گاهی‌اوقات
ج) نه‌چندان زیاد
د) به هیچ‌وجه
به تمام پاسخ‌های «الف»، 3 امتیاز، «ب»، 2 امتیاز، «ج»، 1 امتیاز و «د»، صفر امتیاز بدهید. حال امتیازات به‌دست‌آمده را با هم جمع کنید تا رقم کلی آزمون به‌دست آید.
مادرانی که نتیجه آزمون انها بالاتر از 12-13 است به درجانی از افسردگی دچار هستند.
با این‌حال، لازم است متوجه برخی عوامل مؤثر بر نتایج آزمون باشید:
* فراموشی موجود در مادران افسرده، به‌خصوص بیماران مبتلا به افسردگی پس از زایمان
* زایمان اول
* مشکلات خانوادگی
* اجتماعات سنتی و محدود
* آسودگی مادر از نتیجه‌ی عمل و جنسیت کودک
چگونه بفهمم که دچار افسردگی پس از زایمان شده ام؟
_________________________________________________________________
منبع : روانپزشکی مامایی/ نشر جامعه نگر
.
