نام آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری

یکی از بیماری هایی که در میان زنان و مردان بسیار شایع است عفونت ادراری می باشد. عفونت ادراری در بین خانم ها می تواند دلایل مختلفی مانند عدم رعایت بهداشت فردی، رابطه جنسی محافظت نشده و ... داشته باشد که گاهی بسیار دردناک و اذیت کننده می شود. این عفونت ها انواع مختلفی دارند که نوع خاصی از آن عفونت ادراری (UTI) است و مشخصه اصلی آن درد و سوزش هنگام ادرار است. در بعضی مواقع بسته به شدت این عفونت، بدن به طور طبیعی بدون استفاده از آنتی بیوتیک آن را درمان می کند اما گاهی نیز نیاز به درمان پزشکی دارد.

در این مقاله می خواهیم همه آنچه باید درباره عفونت ادراری (UTI) بدانید را برایتان توضیح دهیم، تا در صورت ابتلا به راحتی بتوانید آن را درمان کنید. پس تا پایان مطلب همراه ما باشید.

در این مقاله می خوانیم:

عفونت ادراری (UTI)  چیست؟

عفونت ادراری معمولا در قسمت های مختلف دستگاه ادراری رخ می دهد، ممکن است در کلیه ها که وظیفه خونرسانی به محل ادرار را دارند، باشد یا در حالب که وظیفه انتقال ادرار از کلیه به مثانه را دارد. خود مثانه یعنی محل ذخیره ادرار تا زمان تخلیه و مجرای ادرار که راه تخلیه و خروج آن می باشد، نیز مستعد عفونت هستند. گاهی نیز مممکن است فقط در یکی از اجزای گفته شده عفونت اتفاق بیفتد. 

دلایل و علائم عفونت ادراری (UTI)

باکتری ها باعث سه نوع عفونت در دستگاه ادراری میشوند. عفونت سیستیت (Cystitis) یا عفونت مثانه ، عفونت پیلونفریت (pyelonephritis) یا عفونت کلیه و عفونت اورتریت (urethritis) یا التهاب و عفونت پیشابراه ( مجرایی که ادرار از طریق آن از مثانه به خارج می‌رود). اورتریت غالباً با التهاب مثانه (سیستیت‌) همراه است. فعالیت همه این باکتری ها یا حتی یکی از آن ها در محل های گفته شده باعث عفونت مجاری ادراری می شود. علائم عفونت ادراری در زنان و مردان مشابه است. علائم عفونت ادراری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد یا سوزش ناشی از ادرار
• نیاز مکرر یا فوری به ادرار کردن
• خون در ادرار یا ادرار صورتی رنگ
• درد و گرفتگی کمر و معده 

عفونت ادراری که کلیه ها را درگیر می کند علائمی مانند تب، درد پشت و حالت تهوع یا استفراغ نیز به همراه دارد.

توجه داشته باشید که عفونت های ادراری در زنان بیشتر از مردان است، زیرا مجرای ادراری زن ها نسبت به مردان کوتاه تر و نزدیک به مقعد است و همین امر باعث می شود باکتری ها به راحتی به مجرای ادرار وارد شوند. احتمال عفونت در زنان بعد از فعالیت جنسی و یا هنگام استفاده از دیافراگم برای جلوگیری از بارداری بیشتر است. یائسگی نیز خطر ابتلا به UTI را افزایش می دهد.

آنتی بیوتیک مناسب برای درمان عفونت ادراری چیست؟

- انواع مختلفی از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های ادراری  وجود دارد. حدود 75 تا 90 درصد  عفونت در زنان بوسیله یک باکتری شناخته شده به نام Escherichia coli ) E. coli) ایجاد می شود. در واقع انواع دیگر باکتری ها به ندرت وجود دارند. جالب است بدانید بسته به اینکه در کدام منطقه از کشور زندگی می کنید نوع درمان این عفونت متفاوت می شود و برای هر منطقه ای یک الگوی خاص از مصرف آنتی بیوتیک ها وجود دارد. 

- معمولا علائم این بیماری به طور واضح مشخص است و نیازی به آزمایشی خاص برای تشخیص آن وجود ندارد. اما گاهی پزشک برای بررسی دقیق تر، یک نمونه از ادرار را به آزمایشگاه می فرستد. در واقع این نمونه برداری و آنالیز آن در آزمایشگاه به خوبی مشخص می کند که دقیقا چه نوع باکتری باعث ایجاد عفونت شده است.

- زمانی که درمان شما شروع می شود  تا یک الی دو روز بعد نیز هنگام ادرار احساس سوزش خواهید داشت. دقت داشته باشید که همیشه باید دوره های آنتی بیوتیک را به طور کامل مصرف کنید و در صورت متوقف کردن سرخود، علائم می تواند دوباره برگردد. اگر بعد از 2 الی 3 روز بیماری شما بهبود پیدا نکرد به پزشک خود اطلاع بدهید. شاید نیاز باشد داروی شما تغییر کند.

سوالات رایج شما درباره مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ادراری

1- چه آنتی بیوتیک های خوراکی بدون عارضه برای درمان عفونت ادراری وجود دارد؟

معمولا برای درمان عفونت های ادراری (سیتیت حاد) آنتی بیوتیک های خوراکی زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

• سولفامتوکسازول تری متوریم
• نیتروفورانتوئین 
• فسفومایسین
• آموکسی سیلین / کلوولانات
• بعضی از سفالوسپورین ها مانند  سفتریاکسون، سفدی نیر یا سفافلور
• فلوروکینولون ها مانند سیپروفلوکساسین (Cipro)  و لووفلوکساسین (Levaquin)  نیز معمولا برای سیتیت استفاده می شوند.

نتایج یک بررسی نشان داد که هر دو فلوروکینولون خوراکی و تزریقی (همچنین به نام "کینولون ها") با عوارضی مانند  آسیب به تاندون ها، عضلات، مفاصل، اعصاب و سیستم عصبی مرکزی همراه هستند. این عوارض جانبی می تواند بعد از یک هفته مصرف دارو خودش را نشان دهد یا به طور بالقوه در بدن بماند و بعدها توسط تحریکات دارویی دیگر نمایان گردد. با این حال، فلوروکینولون های خوراکی برای درمان عفونت های ادراری پیچیده تر، از جمله پیلونفریت مناسب هستند و گاها فرد مجبور به استفاده از آن می شود. برای درمان سرپایی پیلونفریت بدون عارضه معمولا کینولون های زیر استفاده می شود:

• سیپروفلوکساسین
• لووفلوکساسین 

2- آیا آنتی بیوتیک های داخل وریدی (IV)  برای عفونت ادراری شدید استفاده می شود؟

- معمولا زمانی که شما در دوران بارداری دچار این بیماری شوید و علائمی مانند تب بالا و یا عدم توانایی در نگه داشتن غذا و مایعات وجود داشته باشد، پزشک شما را بستری کرده و از داروهای داخل وریدی برایتان استفاده می کند تا سریع تر بهبود یابید.

- در مناطقی که مقاومت به فلوروکینولون بیش از 10 درصد است و افراد نسبت به این دارو حساسیت داشته باشند، درمان با داروهایی مانند سفتریاکسون یا آمینوگلیکوزید به عنوان گنتامایسین یا توبرامایسین و جنتامایسین بهتر انجام می شود. درمان مداوم شما باید بر اساس اطلاعات بدست آمده از کشت ادرار باشد.

3- عوارض جانبی رایج استفاده از آنتی بیوتیک در عفونت ادراری چیست؟

هر آنتی بیوتیک علاوه بر درمانی که انجام می دهد، عوارضی را نیز ایجاد می کند. بهتر است عوارض جانبی مشاهده شده با مصرف آنتی بیوتیک خود را با پزشک در میان بگذارید. به طور کلی عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها عبارتند از:

عفونت های قارچی واژینال یا ترشحات دهانی (گونه های کاندیدا):

آنتی بیوتیک ها همچنین ممکن است تعادل فلور طبیعی در واژن را تغییر دهند و منجر به رشد بیش از حد قارچ شوند. کاندیدا آلبیکنس یک قارچ رایج است که معمولا به مقدار زیاد در واژن وجود دارد و باعث بیماری یا علائم نمی شود. با این حال، کاندیدیازیس واژینال زمانی رخ می دهد که رقابت باکتری ها به دلیل درمان با آنتی بیوتیک محدود باشد. 

ناراحتی شکم:

آنتی بیوتیک ها اغلب باعث ناراحتی های معده مانند حالت تهوع، استفراغ، عدم اشتها (بی اشتهایی)، درد معده یا سوزش می شوند. خوردن غذا این ناراحتی ها را کمتر می کند. 

اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک:

آنتی بیوتیک ها می توانند منجر به اسهال ناشی از آنتی بیوتیک و یا مدفوع شکننده شوند که پس از قطع آنتی بیوتیک مشخص می شود. آنتی بیوتیک های قوی نیز می توانند فلور روده نرمال یا همان "باکتری خوب" را از بین ببرند و منجر به رشد بیش از حد باکتری های عفونی مانند Clostridium difficile ) C. difficile) شوند. اگر با مصرف دارو اسهال شدید و یا خونریزی همراه با گرفتگی معده یا استفراغ مشاهده کردید، با پزشک تماس بگیرید تا از C. difficile جلوگیری شود. شایع ترین آنتی بیوتیک های مرتبط با اسهال مربوط به آنتی بیوتیک آموکسی سیلین-کلووولانات، آمپی سیلین و سفالوسپورین ها، فلوروکینولون ها، آسیترومایسین و کلاریترومایسین هستند.

سندرم استیونز جانسون (SJS)، نكرولیز اپیدرمال سمی(TEN) :

سندرم استیونز جانسون و نكرولیز اپیدرمی سمی، واكنش های شدید آلرژیک هستند. در برخی موارد با مصرف آنتی بیوتیک ممکن است واکنش های پوستی مانند بثورات پوستی، لایه برداری پوست و زخم های غشای مخاطی می تواند رخ دهد و تهدید کننده زندگی باشند. این عارضه مربوط به آنتی بیوتیک هایی مانند سولفونامید ها، پنی سیلین ها، سفالوسپورین ها و فلوروکینولون ها می باشد.

4- مقاومت آنتی بیوتیکی یعنی چی؟

نرخ مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها همواره بر اساس الگوهای محلی در جامعه و عوامل خطر ساز برای بیماران مانند استفاده از آنتی بیوتیک های دیگر یا داشتن سفر به تازگی، متغیر است و به این معنی است که بدن فرد نسبت به نوعی خاص از آنتی بیوتیک مقاوم است و درمان باید با آنتی بیوتیک دیگری انجام شود. مثلا با افزایش میزان مقاومت آنتی بیوتیکی به آمپی سیلین و آموکسی سیلین برای سيستيت (E. coli)، ممکن است حتی با مصرف یک دوره آموکسی سیلین / کلووولانات (Augmentin)  هنوز هم عفونت وجود داشته باشد.

سایر درمان های خوراکی با افزایش میزان مقاومت گزارش شده شامل سولفامتوکسازول-تریمتوپریم و فلوروکینولون ها می باشد. میزان مقاومت در برابر سفالوسپورین خوراکی و آموکسی سیلین / کلوولانات نیز کمتر از 10 درصد است.

5- چه آنتی بیوتیک های جدیدی برای عفونت ادراری ها در دسترس هستند؟ 

آخرین مصوبات آنتی بیوتیک FDA برای عفونت ادراری عبارتند از:

داروی آویکاز (Avycaz)

داروی آویکاز شامل دو داروی سفتازیدیم (Ceftazidime) و اویباکتام (Avibactam) می‌باشد را مورد تایید قرار داد. این دارو که یک داروی جدید ضد باکتریایی برای درمان بزرگسالان مبتلا به عفونت پیچیده داخل شکمی (cIAI)، در ترکیب با مترونیدازول، و عفونت های پیچیده مجاری ادراری (cUTI)، از جمله عفونت کلیه (پیلونفریت) به کار می‌رود.

این دارو برای اولین بار در تاریخ 25 فوریه 2015 تایید شد و توسط شرکت Allergan Inc ساخته شده است.  روش مصرف این دارو به شکل تزریق داخل وریدی هر 8 ساعت یک بار انجام می شود. تنظیمات لازم در بیماران با اختلالات کلیوی ضروری است.

 داروی Zerbaxa

Zerbaxa ترکیبی از مهارکننده های سفالوسپورین و بتالاکتاماز برای درمان عفونت های شکمی است و با مترونیدازول مصرف می شود. این دارو برای اولین بار در 19 دسامبر 2014 تایید شد و توسط Merck و Co. تولید شده است. روش مصرف این دارو به شکل تزریق داخل وریدی هر 8 ساعت یک بار انجام می شود. تنظیمات لازم در بیماران با اختلالات کلیوی ضروری است.

6- آیا آنتی بیوتیک های بدون نسخه برای عفونت ادراری وجود دارد؟

آنتی بیوتیک های بدون نسخه برای عفونت ادراری در دسترس نیستند. اما پزشک شما ممکن است یک محصول OTC به نام  فنازوپیریدین را توصیه کند تا عفونت مثانه را خنثی کند و به وسیله آن درد و سوزش را در طی ادرار کاهش دهد. Uristat را نیز می توان بدون نسخه از داروخانه خریداری کرد. فنازوپیریدین را فقط 48 ساعت مصرف کنید و بدانید ممکن است ادرار را به رنگ قهوه ای، نارنجی یا قرمز تبدیل کند. بهتر است هنگام استفاده از فنازوپیریدین، از لنز استفاده نکنید.

7- چه اتفاقی می افتد اگر عفونت ادراری مکرر داشته باشم؟

برخی از زنان ممکن است یک یا دو یا سه بار عفونت ادراری را در عرض یک سال تجربه کنند؛ برای این زنان پیشگیری با آنتی بیوتیک ها توسط پزشک توصیه می شود. برای افراد دارای عفونت ادراری مکرر، چندین گزینه وجود دارد:

• مصرف یک دوره کوتاه تر (3 روز) آنتی بیوتیک با مشاهده اولین علائم عفونت ادراری ؛ اگر پزشکتان بداند که چندین بار در سال دچار این بیماری می شوید دوز نگهدارنده دارو تجویز میشود
• دوره طولانی تر درمان آنتی بیوتیک.
• یک دوز از آنتی بیوتیک را بعد از مقاربت جنسی مصرف کنید.

انتخاب آنتی بیوتیک بر اساس عفونت ادراری قبلی، اثربخشی و عوامل خاص مانند آلرژی و هزینه های درمانی است. آنتی بیوتیک هایی که معمولا برای عفونت های ادراری عادی استفاده می شوند شامل سولفامتوکسازول، ترتریتوپریم، نیتروفورانتوئین، سفافلور، سفالکسین یا نورفلوکساسین می باشند. در زنان بعد از یائسگی خشکی واژن ممکن است منجر به عفونت های مجدد شود، در این حالت استروژن واژینال یک درمان موثر باشد.

8- آیا می توانم بدون آنتی بیوتیك عفونت ادراری را درمان كنم؟

درمان عفونت ادراری بدون آنتی بیوتیک معمولا توصیه نمی شود. عفونت ادراری اولیه مانند عفونت مثانه (cystitis) می تواند در طول زمان بدتر شود و منجر به عفونت شدید کلیوی (پیلونفریت) شود. با این حال، یک مطالعه کوچک نشان داده است که ابتلا به عفونت های ادراری خفیف ممکن است به خودی خود برطرف شود.

اگر علائم عفونت ادراری دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و معاینه شوید. زنان باردار در صورت ابتلا به عفونت ادراری باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنند، زیرا این بیماری می تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به کمبود وزن یا زایمان زودرس  نوزاد شود.

9- آیا آب ذغال اخته از عفونت ادراری جلوگیری می کند؟

برخی از بیماران مایل به استفاده از ذغال اخته یا آب ذغال اخته به عنوان درمان خانگی برای درمان عفونت ادراری می باشند. هنوز مشخص نشده است که آب ذغال اخته عفونت باکتریایی مداوم در مثانه یا کلیه را درمان می کند یا خیر؟

البته ذغال اخته به عنوان یک عامل نگهدارنده پیشگیری برای عفونت ادراری مورد مطالعه قرار گرفته است. طبق گفته یکی از متخصصان، ماده فعال در ذغال اخته - پروانتوسیانیدین های نوع آ  (PACs) - برای از بین بردن باکتری های عامل بیماری عفونت ادراری موثر است، که در آب زغال اخته نیستند و در کپسول های این میوه وجود دارند.

به نظر می رسد ذغال اخته باعث جلوگیری از چسبیدن باکتری ها به داخل مثانه می شود؛ با این حال، برای جلوگیری از چسبندگی باکتری ها، مقدار زیادی آب زغال اخته نیاز است و باید از کپسول آن استفاده کرد. 

سخن آخر

اثربخشی بسیاری از داروهای گیاهی یا خانگی ممکن است به اندازه داروهای تجویزی نباشد. محصولات گیاهی بدون نسخه و مکمل های غذایی توسط FDA قانون گذاری نمی شوند. به علاوه ممکن است این داروها عوارض جانبی دیگری ایجاد کنند. بنابراین همیشه قبل از استفاده از درمان جایگزین، مکمل گیاهی یا رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید. در اکثر موارد آنتی بیوتیک بهترین درمان برای عفونت ادراری است.